DEVELOPMENT AND INNOVATIONS IN SCIENCE
International scientific-online conference
67
BUXGALTERIYANING MOLIYAVIY HISOBOTGA TA’SIRI:
KORXONALAR UCHUN STRATEGIK AHAMIYAT
Pulatov.X.U.
SamISI kata o'qituvchisi.
Ahmatova.M.A.
SamISI talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.14575012
Annotatsiya.
Ushbu maqolada buxgalteriya hisobining moliyaviy
hisobotlarga ta’siri va korxonalar uchun strategik ahamiyati tahlil qilinadi.
Moliyaviy hisobotlarning to‘g‘ri va ishonchli yuritilishi korxonaning moliyaviy
barqarorligi, investorlar va kreditorlar bilan munosabatlari hamda strategik
qarorlar qabul qilish jarayonlariga qanday ta’sir ko‘rsatishi keng yoritiladi.
Shuningdek, xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (IFRS)ning qo‘llanilishi va
zamonaviy texnologiyalarning buxgalteriya hisobiga integratsiyasi muhokama
qilinadi.
Kalit so‘zlar:
buxgalteriya hisobi, moliyaviy hisobot, strategik ahamiyat,
xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (IFRS), korxona boshqaruvi.
Annotation.
This article examines the impact of accounting on financial
reporting and its strategic importance for businesses. It elaborates on how
accurate and reliable financial reporting influences a company's financial
stability, relationships with investors and creditors, and the strategic decision-
making process. Additionally, the application of International Financial
Reporting Standards (IFRS) and the integration of modern technologies into
accounting are discussed.
Keywords:
accounting, financial reporting, strategic importance,
International Financial Reporting Standards (IFRS), corporate management.
Аннотация.
В данной статье анализируется влияние бухгалтерского
учета на финансовую отчетность и его стратегическое значение для
компаний. Рассматривается, как правильное и надежное ведение
финансовой отчетности влияет на финансовую устойчивость компании, её
отношения с инвесторами и кредиторами, а также на процесс принятия
стратегических решений. Кроме того, обсуждается применение
международных стандартов финансовой отчетности (IFRS) и интеграция
современных технологий в бухгалтерский учет.
Ключевые слова:
бухгалтерский учет, финансовая отчетность,
стратегическое значение, международные стандарты финансовой
отчетности (IFRS), управление предприятием.
DEVELOPMENT AND INNOVATIONS IN SCIENCE
International scientific-online conference
68
Buxgalteriya hisobi korxonaning moliyaviy faoliyatini aks ettiruvchi asosiy
vosita bo‘lib, uning to‘g‘ri yuritilishi moliyaviy hisobotlarning ishonchliligini
ta’minlaydi. Moliyaviy hisobotlar esa korxonaning moliyaviy holati, daromad va
xarajatlari, aktivlari va majburiyatlari haqida aniq ma’lumot berib, strategik
qarorlar qabul qilishda muhim ahamiyat kasb etadi. Shu sababli, buxgalteriya
hisobi va moliyaviy hisobotlarning to‘g‘ri yuritilishi korxonaning muvaffaqiyati
va barqarorligi uchun zarurdir.
Hozirgi kunda xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (IFRS)ning
qo‘llanilishi va zamonaviy texnologiyalarning buxgalteriya hisobiga
integratsiyasi bu jarayonlarni yanada samarali va shaffof qiladi. Bu esa
korxonalarga global bozorda raqobatbardosh bo‘lish, investorlar va kreditorlar
bilan ishonchli munosabatlar o‘rnatish imkonini beradi.
Asosiy qism.
Moliyaviy hisobotlarning ahamiyati. Moliyaviy hisobotlar korxonaning
moliyaviy faoliyatini aks ettiruvchi asosiy hujjatlar bo‘lib, ular quyidagi
maqsadlarda qo‘llaniladi:
-Boshqaruv qarorlari qabul qilish: Moliyaviy hisobotlar korxona
rahbariyatiga moliyaviy holatni tahlil qilish va strategik qarorlar qabul qilishda
yordam beradi.
-Investorlar va kreditorlar uchun ma’lumot manbai: Moliyaviy hisobotlar
investorlar va kreditorlarga korxonaning moliyaviy barqarorligi va rentabelligi
haqida ma’lumot beradi, bu esa ularning qarorlariga ta’sir qiladi.
-Soliq organlari uchun hisobot: Moliyaviy hisobotlar soliq organlariga
korxonaning moliyaviy faoliyati haqida ma’lumot berib, soliq majburiyatlarini
aniqlashda asos bo‘ladi.
Buxgalteriya hisobining moliyaviy hisobotlarga ta’siri. Buxgalteriya hisobi
moliyaviy ma’lumotlarni yig‘ish, qayta ishlash va tahlil qilish orqali moliyaviy
hisobotlarning ishonchliligini ta’minlaydi. Buxgalteriya hisobi quyidagi yo‘llar
bilan moliyaviy hisobotlarga ta’sir ko‘rsatadi:
-Ma’lumotlarning to‘g‘riligini ta’minlash: Buxgalteriya hisobi orqali
moliyaviy ma’lumotlar to‘g‘ri va aniq qayd etiladi, bu esa moliyaviy
hisobotlarning ishonchliligini oshiradi.
-Hisobotlarning shaffofligini ta’minlash: Buxgalteriya hisobi moliyaviy
operatsiyalarning to‘liq va shaffof qayd etilishini ta’minlaydi, bu esa
hisobotlarning ishonchliligini oshiradi.
DEVELOPMENT AND INNOVATIONS IN SCIENCE
International scientific-online conference
69
-Moliyaviy tahlil uchun asos yaratish: Buxgalteriya hisobi orqali yig‘ilgan
ma’lumotlar moliyaviy tahlil uchun asos bo‘lib xizmat qiladi, bu esa korxonaning
moliyaviy holatini baholashda muhimdir.
Xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (IFRS). Xalqaro moliyaviy hisobot
standartlari (IFRS) moliyaviy hisobotlarning xalqaro darajada bir xil va shaffof
bo‘lishini ta’minlashga qaratilgan. IFRSning qo‘llanilishi korxonalarga quyidagi
afzalliklarni beradi:
-Xalqaro investorlarga ochiqlik: IFRSning qo‘llanilishi korxonaning
moliyaviy hisobotlarini xalqaro investorlar uchun tushunarli va ishonchli qiladi,
bu esa investitsiyalarni jalb qilish imkoniyatini oshiradi.
-Global bozorda raqobatbardoshlik: IFRSning qo‘llanilishi korxonaga global
bozorda raqobatbardosh bo‘lish imkonini beradi, chunki moliyaviy hisobotlar
xalqaro standartlarga mos keladi.
-Moliyaviy hisobotlarning shaffofligi: IFRSning qo‘llanilishi moliyaviy
hisobotlarning shaffofligini oshiradi, bu esa korxonaning moliyaviy holati haqida
aniq va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi.
Zamonaviy texnologiyalar va buxgalteriya. Raqamli texnologiyalarning
rivojlanishi buxgalteriya hisobining tezkorligini va ishonchliligini oshirmoqda.
Quyidagi texnologiyalar buxgalteriya sohasida katta ta’sir ko‘rsatmoqda:
-Moliyaviy dasturlar: 1C, SAP, QuickBooks kabi tizimlar hisobotlarni
avtomatlashtirish va moliyaviy ma’lumotlarni tizimlashtirishni osonlashtiradi.
-Blokcheyn texnologiyasi: Moliyaviy ma’lumotlarni xavfsiz va buzilmas
holda saqlash imkoniyatini beradi.
-Sun’iy intellekt: Moliyaviy tahlilni avtomatlashtirish, boshqaruv
tavsiyalarini ishlab chiqish va risklarni aniqlashda yordam beradi.
-Bulutli hisoblash tizimlari: Ma’lumotlarni istalgan joydan boshqarish
imkonini berib, ko‘p sonli buxgalteriya operatsiyalarini onlayn tarzda amalga
oshirishga yordam beradi.
Moliyaviy hisobotlarning strategik qarorlardagi roli. Moliyaviy hisobotlar
nafaqat korxonaning moliyaviy holatini aks ettiradi, balki strategik qarorlar
qabul qilishda ham asos bo‘ladi:
-Resurslarni taqsimlash: Moliyaviy ma’lumotlar asosida korxonaning
moliyaviy imkoniyatlarini aniqlab, ularni samarali taqsimlash.
-Raqobatbardoshlikni oshirish: Moliyaviy ko‘rsatkichlarni tahlil qilish orqali
raqobatbardosh strategiyalar ishlab chiqish.
-Risklarni boshqarish: Moliyaviy hisobotlar yordamida mavjud va potensial
risklarni aniqlash va ularni minimallashtirish bo‘yicha choralar ko‘rish.
DEVELOPMENT AND INNOVATIONS IN SCIENCE
International scientific-online conference
70
Xulosa.
Moliyaviy hisobotlarning to‘g‘ri yuritilishi va ular asosida amalga oshiriladigan
buxgalteriya jarayonlari korxonalar uchun strategik ahamiyat kasb etadi.
Zamonaviy texnologiyalarning integratsiyasi va xalqaro moliyaviy hisobot
standartlarining qo‘llanilishi bu jarayonlarni samaradorlikka olib kelmoqda.
Korxonalar moliyaviy hisobotlarni nafaqat texnik vosita sifatida, balki strategik
boshqaruv vositasi sifatida ko‘rishi kerak. Bu esa uzoq muddatli barqarorlikni
ta’minlaydi va raqobatbardosh pozitsiyani mustahkamlaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:
1.
Abraham, R. (198I). The relationship of cognitive style to the use of
grammatical rates by Spanish-speaking ESL students in editing written English.
Unpublished dis serration, University of Illinois.
2.
Abraham, K. (1985) Field independence-dependence and the leaching of
grammar TESOL Quarterly, 19, 689-702.
3.
Abrans, '/.. (2002) Surfing to cross-cultural awareness' Using Interne I-
mediated projects to explore cultural stereotypes. Foreign Language Annals, 35.
141-160. Acton, W, (1979). Second language learning and perception of
difference in attitude Unpublished doctoral dissertation. University of Michigan.
4.
Brown, H. Douglas (2000). Principles of language Learning Englewood
cliffs, Prentice Hall.
5.
Brown. Douglas (2001). Teaching by Principle (2 Edition) White Plains,
Addison Wesley Longman Inc.
6.
Foley, Joseph and Thompson, Linda (2003). Language learning: A lifelong
Process, London Arnold.
7.
Social and humanitarian sciences in education system.
8.
Turaeva Sh, Sahaldarova (2020) “Effective Methods of didactic”.
9.
Turaeva Sh, Yaxshibaeva N (2020)“THE IMPORTANCE OF
PSYCHOLOGICAL PRINCIPLES IN FOREIGN LANGUAGE TEACHING”.
10.
Turaeva Sh, Hakimova M, Mamatqulova M (2020) “THE IMPORTANCE OF
DIDACTICS IN TEACHING A FOREIGN LANGUAGE IN TEXTBOOKS”
11.
Turaeva Sh, Isroilova Z (2021) “COGNITIVE FACTORS IN LANGUAGE
LEARNING:TRANSFER,INTERFERENCE, OVERGENERALIZATION”
12.
Turaeva Sh, Hakimova M, Mamatqulova M (2021) “Uzbekistan Plans to
Promote Social Work for the Welfare of Vulnerable Children and Families”.
ISSN:(E)2792-1883
https://literature.academicjournal.io/index.php/literature/article/view/167
