СОСТОЯНИЕ ОРГАНИЗАЦИОННО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ ОБЕСПЕЧЕНИЯ ЭКОНОМИЧЕСКОГО РОСТА И ПОВЫШЕНИЯ КАЧЕСТВА ЖИЗНИ НАСЕЛЕНИЯ В РЕСПУБЛИКЕ

Аннотация

Состояние организационно-экономического развития регионов для обеспечения экономического роста и повышения качества жизни населения требует экономического развития в зависимости от специфики каждого региона, природных ресурсов, демографической ситуации, административно-территориального устройства и потенциала. Каждый регион отличается, прежде всего, своими возможностями, поэтому его комплексная и всесторонняя оценка должна ориентироваться на экономический рост, устойчивое экономическое развитие, конкурентоспособность, создание рабочих мест, демографическую ситуацию, социальную жизнь и социальную инфраструктуру.

Тип источника: Журналы
Годы охвата с 2024
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.
Поделиться
Камилов, Д., & Джураева, Х. (2024). СОСТОЯНИЕ ОРГАНИЗАЦИОННО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ ОБЕСПЕЧЕНИЯ ЭКОНОМИЧЕСКОГО РОСТА И ПОВЫШЕНИЯ КАЧЕСТВА ЖИЗНИ НАСЕЛЕНИЯ В РЕСПУБЛИКЕ. Экономическое развитие и анализ, 2(4), 99–104. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/eitt/article/view/45196
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Состояние организационно-экономического развития регионов для обеспечения экономического роста и повышения качества жизни населения требует экономического развития в зависимости от специфики каждого региона, природных ресурсов, демографической ситуации, административно-территориального устройства и потенциала. Каждый регион отличается, прежде всего, своими возможностями, поэтому его комплексная и всесторонняя оценка должна ориентироваться на экономический рост, устойчивое экономическое развитие, конкурентоспособность, создание рабочих мест, демографическую ситуацию, социальную жизнь и социальную инфраструктуру.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

99


РЕСПУБЛИКАДА

ИҚТИСОДИЙ ЎСИШНИ ТАЪМИНЛАШ ВА АҲОЛИ ТУРМУШ

СИФАТИНИ ЯХШИЛАШНИНГ ТАШКИЛИЙ

-

ИҚТИСОДИЙ РИВОЖЛАНИШ ҲОЛАТИ

PhD, dots.

Камилов Дилшод Туйчи ўғли

Самбхрам

университети

ORCID: 0009-0009-3453-9489

Джураева Хилола Ариф қизи

Самбхрам

университети

ORCID: 0009-0009-3453-9489

Аннотация.

Ҳудудларда

иқтисодий ўсишни таъминлаш ва аҳоли турмуш сифатини

яхшилашнинг ташкилий

-

иқтисодий ривожланиш ҳолати ҳар бир ҳудуднинг ўзига хос

хусусиятларини, табиий ресурслар, демографик вазият, маъмурий

-

ҳудудий тузилиши ва

салоҳиятига қараб иқтисодий ривожлантиришни талаб қилади. Ҳар бир ҳудуд аввало ўз

имкониятлари жиҳатидан бир

-

биридан фарқланади, шунинг учун унинг кенг қамровли ва

комплекс баҳолаш имкониятини ўрганганди иқтисодий ўсиш даражаси, барқарор
иқтисодий тараққиётни таъминлаш, рақобатбардошлик даражасини, янги иш ўрнининг

яратилиши, демографик ҳолат, ижтимоий турмуш ва ижтимоий инфратузилмаси

алоҳида эътиборга олиниши лозимлиги тўғрисида тавсиялар берилган.

Калит сўзлар:

табиий ўсиш, инфратузилма, турмуш сифати, даромад, камбағалликни

қискартириш, қонун ва қарорлар, хориж тажрибаси, бошқариш органлари, тадбиркорлик,

ишбилармонлик, статистика, самарадорлик, иқтисодий ўсиш, самарадорлик, истеъмол

савати табиий ресурслар.

СОСТОЯНИЕ ОРГАНИЗАЦИОННО

-

ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ

ОБЕСПЕЧЕНИЯ ЭКОНОМИЧЕСКОГО РОСТА И ПОВЫШЕНИЯ КАЧЕСТВА

ЖИЗНИ НАСЕЛЕНИЯ В РЕСПУБЛИКЕ

PhD

, доц.

Камилов Дилшод Туйчи

угли

Самбхрамского университет

Джураева Хилола Ариф кизи

Самбхрамского

университета

Аннотация.

Состояние организационно

-

экономического развития регионов для

обеспечения экономического роста и повышения качества жизни населения требует

экономического развития в зависимости от специфики каждого региона, природных
ресурсов, демографической ситуации, административно

-

территориального устройства и

потенциала. Каждый регион отличается, прежде всего, своими возможностями, поэтому

его комплексная и всесторонняя оценка должна ориентироваться на экономический рост,

устойчивое экономическое развитие, конкурентоспособность, создание рабочих мест,
демографическую ситуацию, социальную жизнь и социальную инфраструктуру.

Ключевые слова:

естественный прирост, инфраструктура, качество жизни, доход,

сокращение бедности, законы

и постанавлении, зарубежный опыт, органы управления,

предпринимательство, бизнес, статистика, эффективность, экономический рост,
потребительская корзина, природные ресурсы.

UO

K: 330.35.011

IV SON - APREL, 2024

99-104


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

100

THE STATE OF ORGANIZATIONAL-ECONOMIC DEVELOPMENT OF

PROVIDING ECONOMIC GROWTH AND IMPROVING THE QUALITY OF LIFE

OF THE POPULATION IN THE REPUBLIC

PhD, assoc. prof.

Kamilov Dilshod Tuychi

ugli

Sambhram University

Jurayeva Hilola Arifs kizi

Sambhram University

Annotation.

The state of organizational and economic development of the regions to ensure

economic growth and improve the quality of life of the population requires economic development

depending on the specifics of each region, natural resources, demographic situation, administrative-

territorial structure and potential. Each region differs primarily in terms of its capabilities, so its
comprehensive and comprehensive assessment should focus on economic growth, sustainable

economic development, competitiveness, job creation, demographic situation, social life and social

infrastructure. recommendations on the need for

Key words:

natural growth, infrastructure, quality of life, income, poverty reduction, laws and

regulations, foreign experience, government, entrepreneurship, business, statistics, efficiency,

economic growth, consumer basket, natural resources.

Кириш.

Мамлакатимизда ҳудудларнинг ижтимоий

-

иқтисодий ривожланиши ва аҳоли

турмуш даражасининг яхшиланишида давлат ва ҳукумат томонидан амалга

оширилаётган ислоҳотларнинг натижадорлиги ифодаланади. Бундай ислоҳотлар

самарадорлиги аввало кишилар учун муносиб турмуш тарзининг яратилганлигида ҳамда

аҳолининг ҳар томонлама қулай шарт

-

шароитларда истиқомат қилишларига боғлиқ

бўлади.

Шу ўринда ҳудудларнинг назарий тавсифланиши, ривожланиш ҳолатини ўрганиш

мақсадга мувофиқ, чунки ҳар қандай ижтимоий

-

иқтисодий ривожланиш жараёнларини

ўрганишда авваламбор уларни ҳудудий жиҳатдан фарқлаш мақсадга мувофиқ. “Ҳудуд

-

бу бошқа қўшни ҳудудлардан бир қатор хусусиятлари билан ажралиб турадиган: ишлаб

чиқариш мазмуни, табиий, меҳнат ресурслари билан

чекланганлиги, қандайдир

фаолият турига ихтисослашганлиги ҳамда ўзига хос характерли ташқи алоқалар каби

баъзи бир яхлитликка эга бўлган учта асосий хусусият билан тавсифланади” (Қонун, 2017)

.

Мазкур тушунча турлича талқин қилиниши билан бирга уларнинг барчаси мамлакатнинг
иқтисодий ва ҳудудий бўлиниши билан белгиланадиган умумий асосга эга. Ҳозирги кунда

Ўзбекистон Республикасида ҳудудларнинг ижтимоий

-

иқтисодий ривожлантириш бўйича

олиб борилаётган ислоҳотларидан келиб чиқадиган бўлсак, ҳудудларда иқтисодий
ўсишни таъминлаш ва аҳоли турмуш сифатини яхшилашнинг ташкилий

-

иқтисодий

ривожланиш ҳолати ҳам бир –

биридан фарқланади.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг БМТ Бош

ассамблеясининг 75

-

сессиясидаги нутқида (Мирзиёев, 2020) “...Мамлакатимизда

иқтисодий ислоҳотлар жадал давом этмоқда. Менинг дастлабки кашфиётим
камбағалликни камайтиришга қатъиятимизни кўрсатди. Биз бундай

воситадан

тадбиркорликни ривожлантириш ва қўшимча иш ўринлари яратиш, инвестиция муҳити

ва ишбилармонлик муҳитини яхшилаш, замонавий инфратузилмани қуриш ва янги

кишиларни касбга ўргатиш учун фойдаланамиз”.

Шу ўринда тадқиқотларга асосланиб, ҳудудларда иқтисодий ўсишни таъминлаш ва

аҳоли турмуш сифатини яхшилашнинг ташкилий

-

ҳуқуқий асосларини қуйидагича

гуруҳлаб чиқдик. Унда Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарорлари,

фармонлари, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қонунчилик
ҳужжатлари, маҳаллий органларнинг меъёрий –

ҳуқуқий ҳужжатларидан фойдаланилди.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

101

Жадвалда халқаро ҳуқуқий

-

меъёрий ҳужжатлар ва Ўзбекистон Республикасидаги

ҳуқуқий

-

меъёрий ҳужжатлар солиштирма таҳлил қилинган.

Адабиётлар шарҳи.

Иқтисодий ўсиш фақат ривожланишни таъминлаш воситасигагина

эмас, балки

ривожланиш мақсадига айланди. Айрим мутахассисларгина иқтисодий ўсишга фақат

ривожланиш воситаси деб қарар эдилар. Нобель мукофотининг лауреати Артур Льюис

(1955) ривожланишнинг мақсади “инсон танловини кенгайтириш” деган хулосага келган

Узоқ вақт давомида дунёда иқтисодий ривожланиш концепцияси якка ҳукмрон бўлиб
келган.

“Люис моделининг муаллифи бўлиб, унда

ш

аҳар саноат сектори ривожлани

ш

нинг

дастлабки босқи

ч

ларида қи

ш

лоқ хўжалигидаги и

ш

сизлик туфайли таъминланган, я

ш

а

ш

минимумига тенг бўлган қатий белгиланган нархда и

шч

и ку

ч

идан фойдалани

ш

имкониятига эга бўлиб, бу ерда деярли

ч

ексиз и

ш

cҳи ку

ч

и оқими яратилади. саноатни

ривожлантири

ш

у

ч

ун зарур. Икки тармоқли иқтисодиётлар ривожлани

ш

ининг кейинги

босқи

ч

ларида, ортиқ

ч

а и

шч

и ку

ч

и таклифи тугагаcҳ, қи

ш

лоқ хўжалигидан қў

ш

им

ч

а и

шч

и

ку

ч

и фақат и

ш

ҳақини о

ш

ири

ш

ҳисобига жалб қилинади”

(

Lyuis, 1955

)

.

Қисқача

айтганда, ушбу концепциянинг моҳияти ниҳоятда содда ва тушунарли:

иқтисодиёт ва меҳнат самарадорлигининг ўсиш суръати юқори бўлган, ялпи ички

маҳсулоти (ЯИМ) ва аҳоли жон бошига ўртача даромади юқори бўлган мамлакат фаровон

ҳисобланади (Мирзиёев

, 2021).

Вахабовнинг (2019) таъкидлашича”, аҳоли турмуш сифати –

бу инсоннинг ижтимоий

эркинлиги, ҳар томонлама ривожланиш имконияти, ўз иқтидори ва режаларини амалга

ошириш даражасини ифода этувчи унинг турли ижтимоий тизимлар ва тузилмалардаги

мавқеини мужассамлаштирувчи интеграл кўрсаткич ҳисобланади. Инсоннинг ижтимоий

эркинлиги мамлакатда иқтисодиётнинг ривожланиши, ислоҳотларнинг

натижаси аҳоли

турмуш даражасининг шарт

-

шароитлари, яшаш тарзи, турли даражадаги ижтимоий

қатламларнинг муносиб турмуш кечиришларини таъминлашнинг устуворлигини

белгилайди.

Абдураҳмоновнинг

(2019)

фикрича, “Турмуш даражасини белгилайдиган асосий

кўрсаткичлар тизимига бир қатор кўрсаткичлар киради. БМТнинг турмуш даражаси

кўрсаткичлари тизимига 12 та асосий кўрсаткичлар гуруҳи киради. Бирлашган миллатлар

ташкилотининг тавсиясига кўра, туғилиш, ўлим, умр кўриш давомийлиги, санитар

-

гигиеник

шароитларнинг мавжудлиги, озиқ

-

овқат маҳсулотларининг истеъмол

даражаси, уй

-

жой шароитлари, таълим олиш ва маданий имкониятларнинг мавжудлиги,

иш шароитлари ва аҳолини иш билан бандлик даражаси, даромадлар ва харажатлар

мувозанати, истеъмол нархлари, транспорт воситалари билан таъминланганлиги, дам

олиш ва ҳордиқ чиқариш имкониятларининг мавжудлиги, ижтимоий таъминот

тизимининг мавжудлиги, инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари кафолатланганлиги каби
кўрсаткичлар турмуш даражасини ифодаловчи кўрсаткичлар ҳисобланади.

Тадқиқот методологияси.

Тадқиқот жараёнда тадбиркорлик фаолияти молиявий муносабатларининг

ташкилий

-

услубий асосларини ўрганишга илмий

-

тадқиқотнинг танланма адабиётлар

таҳлили, диалектик ва тизимли ёндашув, социологик тадқиқот, қиёсий ва солиштирма

таҳлил, таққослаш, гуруҳлаштириш каби усулларидан фойдаланилди.

Таҳлил ва натижалар мухокамаси.

Маълумки, иқтисодий ўсишни таъминлаш ва аҳоли турмуш сифатини яхшилашнинг

ҳуқуқий асослари давлатимизда қабул қилинган Конституциямиз ва

унинг

асосида қабул

қилинган бошқа меъёрий

-

ҳуқуқий ҳужжатлар ҳисобланади.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

102

1-

жадвал

Иқтисодий ўсишни таъминлаш ва турмуш даражасини такомлаштиришга

қаратилган

ҳалқаро ва мамлакатимизда хуқуқий

-

меъёрий

ҳужжатлар

(

Мирзиёев, 2021)

Халқаро ҳуқуқий

-

меъёрий ҳужжатлар

Ўзбекистон республикасидаги

ҳуқуқий

-

меъёрий ҳужжатлар

Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси
1948 йил.

Ўзбекистон

Республикаси

Конституцияси.

-

Т.:

«Ўзбекистон», 2014.

-

46 б.

Иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқлар

тўғрисидаги халқаро пакт 1966 йил.

2017 йил 7 февралдаги «Ўзбекистон Республикасини

янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси
тўғрисида»ги ПФ

-4947-

сон Фармони

БМТ

Бош

Ассамблеясининг

41/128

резолюцияси

билан

қабул

қилинган

Ривожланиш ҳуқуқи Декларацияси. 1986 йил

4 декабр.

Ўзбекистон

Республикаси

Вазирлар

Маҳкамасининг

2018

йил

20

октябрдаги

“2030

йилгача

бўлган

даврда

барқарор

ривожланиш

соҳасидаги

миллий

мақсад

ва

вазифаларни

амалга

ошириш

чора-тадбирлари

тўғрисида”ги

841-сон

қарор.

Халқаро иқтисодий ҳамкорлик

тўғрисидаги

Декларация.1990 йил

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 21
апрелдаги Тадбиркорликни қўллаб

-

қувватлаш тизимини

такомиллаштириш, ишбилармонлик муҳитини янада
яхшилаш бўйича қўшимча чора

-

тадбирлар тўғрисида

№5087 сонли Фармони

Иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқлар

тўғрисидаги Халқаро пакт 1966 йил.

«Иқтисодий

фаолият

турларини

таснифлашнинг

халқаро

тизимига

ўтиш

чора

-

тадбирлари

тўғрисида»ги

275-

сонли

Қарор. 2016 йил 24 август.

Инсон ҳуқуқлари ва асосий эркинликларини
ҳимоя

қилиш

тўғрисидаги

Европа

Конвенцияси 1990 йил.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 19
мартдаги “Коронавирус пандемияси ва глобал инқироз
ҳолатларининг иқтисодиёт тармоқларига салбий

таъсирини юмшатиш бўйича биринчи навбатдаги чора

-

тадбирлар тўғрисида”ги 5969

-

сонли Фармони

БМТ

Бош

Ассамблеясининг

Барқарор

ривожланиш бўйича ўтказилган саммитида

қабул қилинган 70

-

сон резолюцияси.

2015

йил сентябрь.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 17
феврал 2021–

2030

йилларда Ўзбекистон Республикаси

аҳолисини

ижтимоий

ҳимоя

қилиш

тизимини

такомиллаштиришга қаратилган 5634 сонли Фармон

БМТ Бош Ассамблеясининг Тенгсизликни
ҳисобга олган ҳолда инсон тараққиёти

индекси 2016 йил май.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг

2021 йил

29.11.

Кексалар ва ногиронлиги бўлган шахсларни

ижтимоий

қўллаб

-

қувватлаш

тизими

такомиллаштирилганлиги

муносабати

билан

айрим

ҳужжатларига

ўзгартириш

ва

қўшимчалар

киритиш тўғрисида ПФ

-

26 Фармони

Бу борада айниқса Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан

тасдиқланган

Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикасининг миллий стратегияси ҳам бу соҳани

янада ривожлантиришнинг муҳим ҳужжатларидан бири бўлди. Айни вақтда Ўзбекистон
Республикаси Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг

6 та асосий шартномаси, 4 та

протоколига қўшилган бўлиб, иқтисодий ўсиш суръатлари таъминланмоқда ва ҳукумат

томонидан уни мустаҳкамлаш борасида янги устувор вазифаларнинг ижроси

таъминланишига эришилмоқда.

Шу ўринда эътироф этиш керакки, иқтисодиётни тубдан ислоҳ қилишда

ҳудудларнинг ижтимоий

-

иқтисодий тараққиётини ривожлантириш алоҳида аҳамият касб

этади. Ҳар бир ҳудуднинг ўзига хос хусусиятларини, табиий ресурслар, демографик вазият,

муъмурий

-

ҳудудий тузилиши ва салоҳиятига қараб иқтисодий ривожлантириш талаб

қилинади.

Бундан ташқари Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 08 августдаги

“Ҳудудларнинг жадал ижтимоий

-

иқтисодий ривожланишини таъминлашга доир устувор

чора

-

тадбирлар тўғрисида” ПҚ –

3182-

сон қарори ҳудудларни комплекс ривожлантириш


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

103

ва рақобатбардошлигини оширишнинг мақсадли йўналишларини тўғри белгилашда асос
бўлди.

Мазкур қарорда “Ҳудудларни жадал иқтисодий ривожлантириш, шу жумладан,

уларнинг табиий, иқтисодий ва инсон салоҳиятидан самарали фойдаланиш, қурилиши

тугалланмаган объектлардан, фойдаланилмаётган ишлаб

чиқариш ва ер майдонларидан

оқилона фойдаланиш, маҳаллий бюджетларнинг даромад қисми ва ҳудуднинг экспорт

имкониятларини кенгайтириш, жойларда замонавий бозор инфратузилмасини ташкил

этиш, хизмат кўрсатиш, туризм соҳаларини ривожлантириш, тадбиркорлик субъектларига

амалий ёрдам кўрсатиш ҳамда

янги иш ўринларини яратиш бўйича комплекс чора

-

тадбирларни амалга ошириш” (Қарор, 2020) алоҳида белгилаб берилган. Шу асосида

мамлакатда тадбиркорлик ташаббуслари ва лойиҳаларини жадал

амалга оширишни

ташкил этиш, аҳоли турмуш тарзи, фаровонлигини ва

иш билан бандлигини ошириш,

ҳудудларни жадал ва комплекс ижтимоий

-

иқтисодий ривожлантиришни таъминлашда

маҳаллий ижроя ҳокимияти органлари раҳбарларининг шахсий жавобгарлигини ошириш

бўйича

тизимли ишлар амалга оширилмоқда

.

Мазкур

вазифаларни

бажаришда

шунингдек,

Ўзбекистон

Республикаси

Президентининг

2020

йил

1

майдаги

“Ҳудудларни

ижтимоий

-

иқтисодий

ривожлантиришни рейтинг баҳолаш тизимини жорий этиш тўғрисида” ПҚ №4702 сонли

қарори ҳам алоҳида

ўрин эгаллайди. Мазкур қарорда “...ҳудудларни ижтимоий

-

иқтисодий

ривожлантиришнинг ҳозирги ҳолатини чуқур таҳлил қилишда истиқболга йўналтирилган

мақсадли дастурларни ишлаб чиқиш учун уни комплекс баҳолашнинг ҳамда юзага

келаётган муаммоларни ҳал қилиш бўйича комплекс чора

-

тадбирлар ишлаб чиққан ҳолда

уларга тезкорлик билан ва лозим даражада жавоб қайтаришнинг ягона

мувофиқлаштирилган механизми йўқлиги тўсқинлик қилмоқда” (Қарор, 2020).

Мазкур қарорга асосан, ҳудудларнинг ижтимоий

-

иқтисодий ривожланишини

рейтинг баҳолаш тизими жорий этиш белгиланди.

2-

расм. Ҳудудларнинг ижтимоий

-

иқтисодий ривожланишини

рейтинг баҳолаш тизими

29

Ҳозирги

тараққиёт босқичида ҳудудларда инвестициялардан самарали

фойдаланишнинг аҳамияти беқиёс бўлиб, иқтисодиётни таркибий жиҳатдан ислоҳ
қилиш ва ривожланишига алоқадор вазирлик ва идоралар фаолияти уйғунлигини

таъминлаш, бу борадаги муаммо ва камчиликларни бартараф этишга асосланган

инновацион тамойилларга асосланган чора

-

тадбирларни амалга ошириш мақсадга

мувофиқ. Ҳудудлар иқтисодий ривожланиши иқтисодий, ижтимоий, сиёсий ва экологик

29

http://aftershock.news, www.export.by/act./doc@mode, http://aftershock.news

Ҳудудларнинг

ривожланишини рейтинг баҳолаш тизими

Янги иш

ўринларини

таъминлаш,

ишсизликни

камайтириш

Аҳоли турмуш

сифатини

яхшилаш

Ҳудудларнинг

рақобатбардошлик

даражасини ошириш,

диверсификациялаш

Барқарор

иқтисодий

тараққиётни

таъминлаш

Ҳудудларнинг

молиявий

мустақиллигига эришиш

Ишлаб чиқариш инфратузилмаси

барқарорлиги ва ишончлилигини

таъминлаш


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

104

жараёнлар

ўзаро

боғлиқлиги

модернизациялаш,

инновацион

иқтисодиётни

шакллантириш, ривожлантириш механизмларини такомиллаштириш талаб этади.

Хулоса ва таклифлар.

Ҳудудларда

иқтисодий ўсишни таъминлаш ва аҳоли турмуш сифатини яхшилашнинг

ташкилий

-

иқтисодий ривожланиш ҳолати ҳар бир ҳудуднинг ўзига хос хусусиятларини,

табиий ресурслар, демографик вазият, маъмурий

-

ҳудудий тузилиши ва салоҳиятига қараб

иқтисодий ривожлантиришни талаб қилади. Ҳар бир ҳудуд аввало ўз имкониятлари

жиҳатидан бир

-

биридан фарқланади, шунинг учун унинг кенг қамровли ва комплекс

баҳолаш имкониятини ўрганганди иқтисодий ўсиш даражаси, барқарор иқтисодий

тараққиётни таъминлаш, рақобатбардошлик даражасини, янги иш ўрнининг яратилиши,

демографик ҳолат, ижтимоий турмуш ва ижтимоий инфратузилмаси алоҳида эътиборга
олиниши лозим. Тадқиқотда ҳудудларнинг иқтисодий ўсишини ривожлантириш
самарадорлигини таъминлашга таъсир кўрсатувчи иқтисодий, ижтимоий,

ишлаб

чиқариш, инновацион

-

техник

мақсадли йўналишларни қуйидагича гуруҳланди.

Иқтисодиёт тармоқларида барқарор юқори ўсиш

суръатларини таъминлаш

орқали

келгуси беш

йилда аҳоли жон бошига ялпи ички маҳсулотни —

1,6 баравар ва 2030

-

йилга

бориб аҳоли жон бошига тўғри келадиган даромадни 4 минг АҚш

долларидан ошириш

ҳамда “даромади ўртачадан юқори бўлган давлатлар” қаторига кириш

учун замин яратиш

.

Миллий иқтисодиёт барқарорлигини таъминлаш

ва ялпи ички маҳсулотда саноат

улушини оширишга қаратилган

саноат сиёсатини давом эттириб, саноат маҳсулотларини

ишлаб чиқариш

ҳажмини 1,4 бараварга ошириш

.

Иқтисодиётни электр энергияси билан узлуксиз таъминлаш ҳамда

“Яшил

иқтисодиёт” технологияларини барча соҳаларга фаол жорий этиш, иқтисодиётнинг
энергия самарадорлигини 20 фоизга ошириш

.

Рақамли иқтисодиётни асосий “драйвер” соҳага айлантириб, унинг ҳажмини

камида 2,5 баравар оширишга қаратилган ишларни олиб бориш

.

Адабиётлар / Литература/ Reference:

Lyuis V.A. (1955) Iqtisodiy o'sish nazariyasi. - London: Allen va Unvin.

Vaxabov A.V. (2019) Ijtimoiy s

iyosat”. O’quv qo’llanma i.f.d., prof. A.V. Vaxabovning umumiy

tahriri ostida

Toshkent.: “Universitet”, 242 b.

Абдураҳмонов Қ. (2019) Меҳнат иқтисодиёти: Назария ва амалиёт / Дарслик.

Қайта ишланган ва тўлдирилган 3

-

нашри. Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси

«fAN» нашриёт давлат корхонаси, T.: 2019. –

386 б.

Қарор

(2020) Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 1 майдаги

“Ҳудудларни ижтимоий

-

иқтисодий ривожлантиришни рейтинг баҳолаш тизимини жорий

этиш тўғрисида” ПҚ №4702. Lex.uz

.

Қонун

(2017) Ўзбекистон Республикаси Президентининг 08.08.2017 йилдаги

“Ҳудудларнинг жадал ижтимоий

-

иқтисодий ривожланишини таъминлашга доир устувор

чора

-

тадбирлар тўғрисида” ПҚ –

3182-

сон қарори. Ўзбекистон Республикаси Қонун

ҳужжатлари тўплами. 2017 йил 32 (792) –

сон,

-

63 б.

Мирзиёев Ш. (2020) Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг БМТ

Бош ассамблеясининг 75

-

сессиясидаги нутқи. 2020 йил 24 сентябрь.

Мирзиёев

Ш. (2021) Ўзбекистон Республикаси Президенти 2021 йил 20.08.

куни

тадбиркорлар билан мулоқотидаги маърузасидан.

https://president.uz/uz/lists/view/4550

Халқаро молия фонди https:/

www.imf.org/

external/pubs/ft/sdn/2015/sdn/1504.pdf.

маълумотлари.

Библиографические ссылки

Lyuis V.A. (1955) Iqtisodiy o'sish nazariyasi. - London: Allen va Unvin.

Vaxabov A.V. (2019) Ijtimoiy siyosat”. O’quv qo’llanma i.f.d., prof. A.V. Vaxabovning umumiy tahriri ostida – Toshkent.: “Universitet”, 242 b.

Абдураҳмонов Қ. (2019) Меҳнат иқтисодиёти: Назария ва амалиёт / Дарслик. Қайта ишланган ва тўлдирилган 3-нашри. Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси «fAN» нашриёт давлат корхонаси, T.: 2019. – 386 б.

Қарор (2020) Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 1 майдаги “Ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришни рейтинг баҳолаш тизимини жорий этиш тўғрисида” ПҚ №4702. Lex.uz.

Қонун (2017) Ўзбекистон Республикаси Президентининг 08.08.2017 йилдаги “Ҳудудларнинг жадал ижтимоий-иқтисодий ривожланишини таъминлашга доир устувор чора-тадбирлар тўғрисида” ПҚ – 3182-сон қарори. Ўзбекистон Республикаси Қонун ҳужжатлари тўплами. 2017 йил 32 (792) – сон, - 63 б.

Мирзиёев Ш. (2020) Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг БМТ Бош ассамблеясининг 75-сессиясидаги нутқи. 2020 йил 24 сентябрь.

Мирзиёев Ш. (2021) Ўзбекистон Республикаси Президенти 2021 йил 20.08. куни тадбиркорлар билан мулоқотидаги маърузасидан. https://president.uz/uz/lists/view/4550

Халқаро молия фонди https:/ www.imf.org/ external/pubs/ft/sdn/2015/sdn/1504.pdf. маълумотлари.