JOURNAL OF HEPATO-GASTROENTEROLOGY RESEARCH | ЖУРНАЛ ГЕПАТО-ГАСТРОЭНТЕРОЛОГИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИЙ
№3,2 (том II) 2021
73
Abdullaev
H
asan Davlatovich,
Samarqand davlat tibbiyot instituti
тeri-tanosil kassalliklari kafedrasi assistenti
Tolibov Mansur Ma
h
mudovich,
Samarqand davlat tibbiyot instituti
teri-tanosil kassalliklari kafedrasi magistri
ALLERGODERMATOZLAR BILAN BOG’LIQ BO'LGAN VULGAR ACNENI KOMPLEKS DAVOLASH
SAMARALIGINI O'RGANISH.
REZYUME
Tadqiq etiologiyaning zamonaviy kontseptsiyalarini, patogenezni va allergik teri kasalliklari bilan bog'liq
vulgar akne davolashni tahlil qiladi. Gormonal, immunologik va mikrobiologik o'zgarishlar kaskadida akne paydo
bo'lishiga olib keladigan mahalliy namoyonlarning markaziy roliga alohida e'tibor qaratildi. Akne davolash
tasvirlangan, eng samarali davolash aniqlash uchun dalillarga asoslangan tibbiyot yondashuvlar ishlatiladi.
Kalit so‘zlar:
Allergik kasalliklar, vulgar akne, terapiya, davolash samaradorligi
Abdullaev Hasan Davlatovich,
Assistant of the Department of Dermatovenereology,
Samarkand State Medical Institute
Tolibov Mansur Mahmudovich,
Master of the Department of Dermatovenereology,
Samarkand State Medical Institute
STUDY OF EFFECTIVENESS OF COMPLEX TREATMENT OF VULGAR ACNE IN
ALLERGODERMATOSIS.
Summary
The study analyzes modern concepts of etiology, pathogenesis, and treatment of vulgar acne associated with
allergic skin diseases. Particular attention was paid to the central role of local manifestations leading to the appearance
of acne in a cascade of hormonal, immunological and microbiological changes. As described in the treatment of acne,
evidence-based medical approaches are used to determine the most effective treatment.
Keywords:
Allergic diseases, vulgar acne, therapy, effectiveness of treatment.
Muammoning dolzarbligi.
Dunyoda allergik
insidensiya kattalar va bolalar orasida o'sib bormoqda.
Jahon ma'lumotlariga ko'ra, allergik kasalliklar aholining
30-50% ta'sir qiladi. Aslida, bu 21 asrning epidemiyasi.
Faqat Evropada 150 milliondan ortiq odam allergik
kasalliklarga duchor bo'ladi, ulardan yarim milliard –
allergik rinit, 300 milliondan ortiq – bronxial astma.
Vulgar akne (akne, akne) - dunyo aholisining 90-95%
gacha bo'lgan eng keng tarqalgan kasalliklardan biri.
Kasallikning eng yuqori darajasi 12 dan 25 yilgacha
bo'lgan davrda qayd etilgan. Biroq, bemorlarning
taxminan 7% da kech akne (kattalar akne), shu jumladan
40 yildan keyin paydo bo'lishi mumkin. Jiddiy
kasalliklarga
chalingan
aksariyat
bemorlarda
qaytarilmaydigan yallig'lanishga qarshi teri o'zgarishlari
paydo bo'ladi, bu esa bemorlarni akne namoyon
bo'lishidan kam emas, uzoq va murakkab davolanishni
talab
qiladi.
Kosmetik
nuqsonlarning
mavjudligi
bemorlarning ruhiy-emotsional holatiga salbiy ta'sir
qiladi, o'z-o'zini hurmat qilishni kamaytiradi, depressiv
kasalliklarga olib keladi, ijtimoiy buzuqlikka olib keladi.
So'nggi yillarda akne patogenezini o'rganishda muayyan
yutuqlarga erishildi. Zamonaviy g'oyalarga ko'ra, akne
paydo bo'lishi bir-biriga bog'liq bo'lgan patogenetik
mexanizmlarning fonida yuzaga keladi. Ulardan eng
muhimi keratinizatsiya jarayonlarini buzish, patologik
follikulyar
hiperkeratoz,
lipid
muvozanati
va
mikroorganizmlarning ko'payishi bilan birga terining yog
' sekretsiyasining giperproduktsiyasi bo'lib, ular orasida
Propionibacterium acnes asosiy rol o'ynaydi. Akne
JOURNAL OF HEPATO-GASTROENTEROLOGY RESEARCH | ЖУРНАЛ ГЕПАТО-ГАСТРОЭНТЕРОЛОГИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИЙ
№3,2 (том II) 2021
74
patogenezida
hujayra
vositachiligida
leykotsitlar
tizimining reaktsiyalarini faollashtirish va immunitetning
humoral
bog'lanishining
funktsional
holati
bilan
tavsiflangan immun kasalliklari muhim ahamiyatga ega.
Tegishli terapiyani ishlab chiqish akne patogenetik
mexanizmlari bilan belgilanadi va tashqi va tizimli
preparatlarni
(antibiotiklar,
sintetik
retinoidlar,
antiandrogen va immunotropik preparatlar), fizioterapiya,
peeling va boshqalarni o'z ichiga oladi. Shu bilan birga,
ko'pincha uzoq muddatli davolanishga ehtiyoj bor, bu esa
jiddiy yon ta'sirga, asoratlarga va ishlatiladigan dorilarga
qarshilik ko'rsatishga olib keladi. Ushbu muammolarni
hisobga
olgan
holda,
topikal
antibakterial
va
yallig'lanishga qarshi vositalar yordamida akne eng keng
tarqalgan shakllarini davolashda kompleks yondashuvni
ishlab chiqish qiziqarli ko'rinadi, bu esa qarshilikning
rivojlanishiga to'sqinlik qiluvchi va o'ziga xos bo'lmagan
himoya mexanizmlari va antidepressantlarni aniq
vegetativ stabillashadigan ta'sir bilan tiklashga yordam
beradi.
Maqsad:
Allergik teri kasalliklari bilan bog'liq
akne vulgarisni davolash uchun kompleks usuldan
foydalanish samaradorligini aniqlash.
Materiallar va usullar:
Ishimizni amalga
oshirish uchun Samarqand shahridagi viloyat teri-tanosil
kasalliklari dispanseriga ambulator sharoitda yotqizilgan
va davolanayotgan 52 nafar akne vulgarisli bemor
ko‘rikdan o‘tkazildi. Tekshiruvdan o'tgan bemorlarning
o'rtacha yoshi 18,27 ± 12,6 yoshni tashkil etdi. 41 (73%)
o'g'il va 11 (27%) qiz tekshirildi. Bemorlarda kasallikning
davomiyligi 1 yildan 3 yilgacha bo'lgan. Bemorlarni
kuzatuv guruhiga kiritish mezonlari quyidagilardan iborat
edi: klinik jihatdan tasdiqlangan akne vulgarisning
mavjudligi, bemorning klinik laboratoriya tadqiqotlari
bilan tadqiqotda qatnashish uchun xabardor qilingan
roziligi va shifokorning belgilangan terapiya bo'yicha
ko'rsatmalariga muvofiqligi.
Bemorlarni tadqiqot guruhidan chiqarib tashlash
mezonlari quyidagilar edi: akne vulgarisning murakkab
shakllari,
malign
neoplazmalar,
yuqumli-allergik
xarakterdagi ichki organlarning surunkali kasalliklari,
gepatitning aniq tashxisi, shu jumladan virusli, alkogolli
va yog'li gepatoz; akne vulgaris uchun oxirgi davolash, 1
oydan kamroq vaqt oldin amalga oshirilgan, shuningdek,
davolash rejimini buzish.
Natijalar
va
muhokamalar:
Barcha
tekshirilgan bemorlar 2 guruhga bo'lingan, asosiy va
nazorat; asosiy guruhga akne vulgaris uchun standart
davo olgan bemorlar kiritilgan.
Nazorat
guruhiga
dori
vositalari
bilan
kombinatsiyalangan davolanayotgan bemorlar kiradi:
lakto-ji 1 kapsuladan kuniga 3 marta 20 kun, Trichapol 1
tabletkadan kuniga 3 marta 10 kun davomida, qovurish
uchun fukarsin kuniga 1 marta kechasi, kechasi yotishdan
oldin. 2% Mupiroban malhami 15 kun davomida va
zinirid eritmasi bilan 1 haftada 2 marta ishqalanadi.
Bemorlar
10
kun
davomida
statsionarda
davolandilar, shundan so'ng bemorlar 1 oy davomida
ambulator davolanishni davom ettirdilar, ambulator
davolanish vaqtida bemorlar davolanish samaradorligini
baholash uchun har 10 kunda davolovchi shifokorga
tashrif buyurishdi.
Davolashning samaradorligini aniqlash uchun
biz quyidagi mezonlardan foydalandik: davolashning
boshida terapiyaga ijobiy ta'sir, o'choqlarda bakterial
patologiyani ekish vaqti, klinik tiklanish davri.
Asosiy guruhda 10-kuni 4 bemorda ijobiy
dinamika kuzatildi, 5-da davolash usuli oʻzgartirildi,
davolashning 20-kunida ijobiy dinamika yana 15 nafar
bemorda, 2 nafar bemorda toʻliq klinik tuzalib, 30-kuni
kuzatildi. davolash, 3 bemorda ijobiy dinamika
kuzatildi.12
bemorda
klinik
tiklanish
kuzatildi.
Davolanishning 40-kunida 26 nafar bemordan 16 nafarida
to‘liq klinik tuzalishi kuzatildi, 10 nafarida davolash
davom ettirildi. Bemorlarda ko'rinadigan o'zgarishlar yo'q
edi, buning natijasida bemorlar
26 bemordan iborat nazorat guruhida 10
bemorda
10-kuni
ijobiy
dinamika
kuzatildi,
davolanishning 20-kunida, yana 20 bemorda ijobiy
dinamika kuzatildi, 15 bemorda to'liq klinik tiklanish, 26
bemordan 30 kun davolash, 24 nafar bemorda toʻliq
klinik tuzalishi kuzatildi, 2 nafar bemorda davolash
davom ettirildi. Bemorlarda ko'rinadigan o'zgarishlar yo'q
edi, buning natijasida bemorlar
Xulosalar:
Shunday qilib, tavsiya etilgan
davolash
kompleksi
akne
vulgarisni
davolashda
samaraliroq ekanligini isbotladi. Barcha kuzatilgan 26
holatda ijobiy ta'sir kuzatildi va bu usul tez tiklanish
faolligini oshirdi va asoratlarni (aknedan keyingi)
kamaytirdi.
Iqtiboslar/References
1. Stepanova Zh.V. Fungal diseases: diagnosis and treatment. Moscow: Miklosh; 2011. (in Russian)
2. Ayvazyan A.A., Yakovlev A.B., Lipova E.V., Glazko I.I. The pathomorphology of fungal infections of man.
Educationalmethodical manual for doctors. Moscow: UNMTs UD Prezidenta RF; 2013. (in Russian)
3. Khismatullina Z.R., Medvedev Yu.A. Zooantroponoznyh trichophytosis. Ufa: Bashkir Publishing house of
Semey SMU; 2012. (in Russian)
4. Geppe N.A. (ed.). Acute respiratory tract infections in children. Diagnosis, treatment, prevention: clinical
guidelines. Moscow: MedKomPro; 2018. 200 p. (In Russ.)
5. Baranov A.A., Lobzin Yu.V., Namazova-Baranova L.S., Tatochenko V.K., Uskov A.N., Kulichenko T.V. et
al. Acute respiratory viral infection (ARVI) in children: scientific and practical program of the Union of Pediatricians of
Russia. Moscow; 2018. 33 p. (In Russ.) Available at: http://astgmu.ru/wp-content/ uploads/2018/10/ORVI-u-detej-
2018.pdf
6. Payganova N.E., Zaytsev V.M. Nasal cavity care in newborns and young children with rhinitis: current
trends. Meditsinskiy sovet = Medical Council. 2019;(17):116–121. (In Russ.) doi: 10.21518/2079-701X-2019-17-116-
121.
7. Malanicheva T.G., Akhmadieva L.F., Agafonova E.V. Features of mucosal immunity in children with allergic
rhinitis. Farmateka. 2018;(1):54–60. (In Russ.) doi: 10.18565/pharmateca.2018.1.54-60.
