96
БОЛАЛАРДА НАФАС ЕТИШМОВЧИЛИК СИНДРОМИ БИЛАН
АСОРАТЛАНГАН ЗОТИЛЖАМ КАСАЛЛИГИДА ЭКГ ХУСУСИЯТЛАРИ
Тахирова Рохатой Норматовна
Тошкент педиатрия тиббиёт институти
Факультет педиатрияси кафедраси, т.ф.н., доцент
Ўзбекистон Республикаси, Тошкент шаҳри
Долзарблиги.
Ўткир ва сурункали носпесифик ўпка касалликлари болалар
пулмонологиясининг энг муҳим долзарб муаммоларидан биридир. Юрак-қон томир
тизимининг дисфункцияси кўпинча болаларда асоратли зотилжам билан ҳамрох кечади ва
биринчи соатлардан ривожланади; шу билан бирга, қон айланишининг бузилиши
катталарникидан фарқли, асосий касалликнинг асоратини шакллантиради ва оқибатини
аниқлайди. Ушбу ўзгаришлар хилма-хил бўлиб, асосий касалликнинг оғирлигига,
беморнинг ёшига, преморбид фонига боғлиқдир. Олимларнинг фикрига кўра, ёш болаларда
кардит, ўткир зотилжамнинг асорати сифатида, 4% дан 23% гача учрайди. Касалликнинг
диагностикаси - ЭКГда минимал ўзгаришларидан кардиоген шок холати ва тўсатдан ўлимга
қадар клиник кўринишларнинг аниқ бўлмаслиги катта қийинчиликлар туғдиради. Болалар
узоқ вақт давомида вирусни ташувчиси бўлишлари мумкин, баъзи ҳолларда касалликнинг
клиник кўриниши кейинги даврда пайдо бўлиши мумкин, баъзи ҳолларда касаллик
аломатлари йўқ бўлиши ҳам мумкин.
Тадқиқот мақсади:
болаларда нафас етишмовчилик синдроми билан асоратланган
зотилжам касаллигида ЭКГ хусусиятларини ўрганиш.
Материал ва усуллар.
Тадқиқотимиз Тошкент шахри 4- болалар клиник шифохонасида
даволанган 1 ёшдан 10 ёшгача бўлган нафас етишмовчилик синдроми билан асоратланган
зотилжам билан касалланган 68та болаларда ўтказилди. Барча беморларда касалликлар
анамнези таҳлил қилинди, спирометрия баҳоланди, кўкрак қафаси рентгенографияси,
клиника-лаборатор ва ЭКГ таҳлиллари қилинди. Ташхис МКБ-10 таснифлар бўйича
номенклатурасига хос равишда қўйилган. Статистик қайта ишлаш стандарт усуллар ва
замонавий дастурий (Statistica 6,0) таъминот ёрдамида амалга оширилди. Тафовутлар Р< 0,05
кўрсаткичида ишончли деб ҳисобланди.
Натижалар ва уларнинг муҳокамаси.
Олинган натижаларимизга кўра текширилган
беморларнинг 77%да ЭКГда патологик ўзгаришлар аниқланди. Шулардан 25% - чап қоринча
гипертрофияси, 15% - ўнг қоринча гипертрофияси белгилари билан учради. Назорат
давомида касалликнинг давомийлиги 2 ойдан - 4 ойгача етди. Чап қоринча гипертрофияси
касалликнинг давомийлиги ва обструкция холати билан кескин тўғри ижобий корреляцион
боғланишни (r=+0,90) ташкил қилди. Болаларнинг 22% да қоринчалар эрта қўзғалиши (PQ
оралиғининг узайиши) аниқланди. Юрак стимуляторининг синус тугунидан бўлмачалар
тугунига кўчишида эктопик ўтказувчанлик 28% ҳолларда аниқланди. Беморларнинг 16,6%
холатида Q-T оралиғида ўзгариш аниқланди, вахоланки қисқа вақти 0,33 ± 0,01 с. ва
давомийлиги эса 0,42 с. ташкил қилди.
Шундай қилиб, нафас етишмовчилик синдроми билан асоратланган зотилжам касаллигида
юрак чап қоринча гипертрофияси белгилари ва обструкция ўртасидаги тўғридан-тўғри
боғлиқлик тасдиқланган. Нафас етишмовчилик синдроми билан асоратланган зотилжам
билан касалланган ҳар учинчи беморда эктопик ритм шаклида синус тугунининг нотўғри
ишлаши кузатилади.
Хулоса.
Нафас етишмовчилик синдроми билан кечаетган асоратли зотилжам касаллигида
барча болаларда юрак фаолиятини ўтказувчанлик хусусияти бузилганлиги туфайли юрак
қон томир тизимини текшириш зарурдир ва давосида коррекция қилиш тавсия этилади.
97
Адабиётлар рўйхати
1.
Абсадыкова, Ф. Т., and В. Н. Мухтеремова. "СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ
ХИМИОПРОФИЛАКТИКИ
ТУБЕРКУЛЕЗА
У
ДЕТЕЙ
ИЗ
ОЧАГОВ
ЛЕКАРСТВЕННО-УСТОЙЧИВОГО ТУБЕРКУЛЕЗА ЛЕГКИХ." Туберкулез и
болезни легких 8 (2014): 7-7.
2.
Ханова, Ирода, and Н. Шамшиева. "Особенности течения и анализ результатов
эффективности лечения диссеминированного туберкулеза легких у впервые
выявленных больных." Перспективы развития медицины 1.1 (2021): 551-552.
3.
Ташпулатова, Ф. К., Галиулин, Т. И., & Жумаев, О. А. (2018). АССОЦИАЦИЯ
РИСКА РАЗВИТИЯ КАЗЕОЗНОЙ ПНЕВМОНИИ ПРИ ТУБЕРКУЛЕЗЕ ЛЕГКИХ С
ГЕНЕТИЧЕСКИМИ МАРКЕРАМИ. Интернаука, (14-1), 52-53.
4.
Агзамова, Шоира Абдусаламовна, and Фируза Мирзакировна Ахмедова. "ФАКТОРЫ
ВОСПАЛЕНИЯ, КАК ПРОГНОСТИЧЕСКИЕ МАРКЕРЫ ФОРМИРОВАНИЯ
ЭССЕНЦИАЛЬНОЙ АРТЕРИАЛЬНОЙ ГИПЕРТЕНЗИИ У ДЕТЕЙ." Children's
Medicine of the North-West 8.1 (2020): 31-32.