Бухоро вилоятида бронхиал астмадан ногиронликнинг ўзига хос хусусиятлари

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
CC BY f
57-60
51
2
Поделиться
Жумаева, А., Ражабова, Д., Шарипова, Н., Кобилова, Г., & Юлдашова, Ш. (2012). Бухоро вилоятида бронхиал астмадан ногиронликнинг ўзига хос хусусиятлари. Журнал проблемы биологии и медицины, (1 (68), 57–60. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/problems_biology/article/view/6472
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Бронхиал астмададан ногиронлик ҳолатининг Бухоро вилояти шаҳар ва туманлари орасида тарқалганлиги, ёшжинс таркиби ва ўзига хос хусусиятларини таҳлил қилиш


background image

57

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

Бронхиал

астма

аҳоли

орасида

учрайдиган

ўпканинг

сурункали

носпецифик

касалликлари

ичида

ногиронликка

олиб

келувчи

энг

кўп

сабаблардан

саналади

.

Бу

касаллик

ўпканинг

су

-

рункали

касалликлари

оқибатида

ногиронликка

чалинган

болаларнинг

70%

ни

ташкил

қилади

.

(1, 4, 6, 7).

Олиб

борилган

тадқиқот

натижалари

шуни

кўрсатмоқдаки

,

бронхиал

астма

ҳозирги

кунда

меҳнат

қобилиятини

вақтинчалик

ва

турғун

йўқотишнинг

энг

кўп

учрайдиган

ҳолатларидан

биридир

.

АҚШ

Саломатлик

Миллий

Институтининг

1971

йилда

берган

маълумотларига

кўра

бронхиал

астма

натижасида

бир

йил

ичида

85

млн

иш

куни

йўқотилган

.

АҚШ

Саломатлик

Миллий

Институтининг

1971

йилда

берган

маълумотларига

кўра

бронхиал

астма

натижасида

бир

йил

ичида

85

млн

.

иш

куни

йўқотилган

(2, 3, 4, 5, 7, 8).

Ишнинг

мақсади

:

Бронхиал

астмададан

ногиронлик

ҳолатининг

Бухоро

вилояти

шаҳар

ва

туманлари

орасида

тарқалганлиги

,

ёш

-

жинс

таркиби

ва

ўзига

хос

хусусиятларини

таҳлил

қилиш

.

Материал

ва

методлар

:

2004-2008

йилларда

Бухоро

вилоятида

бронхиал

астмадан

ноги

-

ронликнинг

тарқалганлик

ҳолати

ёппасига

текширув

ёрдамида

ўрганилди

.

Бу

жараён

Бухоро

вилояти

ТМЭКи

статистик

ҳисобот

ҳужжатлари

ёрдамида

таҳлил

қилинди

.

Бухоро

вилояти

-

нинг

шаҳар

ва

туманларида

бронхиал

астмадан

бирламчи

ва

қайта

ногиронлик

,

унинг

ёш

-

жинс

таркиби

,

шаҳар

ва

қишлоқ

аҳолиси

орасида

ногиронликнинг

тарқалганлик

даражаси

,

ногиронликнинг

гуруҳларга

кўра

тақсимланиши

таҳлил

қилинди

.

Ногиронликни

таҳлил

қилишда

16-39

ёш

,

аёллар

учун

40-55

ёш

,

эркаклар

учун

40-60

ёш

интервалидан

фойдаланил

-

ди

.

Тадқиқотга

жами

70

нафар

ногирон

жалб

қилинди

(36

нафар

эркак

, 34

нафар

аёл

).

Натижалар

ва

таҳлил

:

Бухоро

вилояти

шаҳар

ва

туманларида

бронхиал

астмадан

ногирон

-

лик

кўрсаткичи

(2004-2008

йиллар

)

таҳлил

қилинганда

қуйидагиларга

эришдик

(1-

жадвал

).

Жадвалдан

кўриниб

турибдики

,

бронхиал

астма

касаллиги

билан

болаликдан

ногиронлик

шу

касаллик

билан

жами

ногиронликнинг

5.9%

ни

ташкил

қилади

.

Шунингдек

,

жинслараро

таҳлил

қилганимизда

аёллар

орасида

ногиронлик

эркакларга

нисбатан

14.7%

га

кўп

кузатил

-

ган

.

Ёшга

нисбатан

олинганда

40-55

ёшли

аёлларда

ногиронлик

16-39

ёшли

аёллар

орасидаги

ногиронликка

нисбатан

2

баробар

кўп

кузатилган

.

2004-2008

йиллар

мобайнида

бронхиал

астмадан

умумий

ногиронлик

сезиларли

равишда

камайиб

борган

.

Жумладан

2008

йилга

келиб

,

бу

кўрсаткич

2004

йилга

нисбатан

14.8%

га

ка

-

майган

. 16-39

ёшдаги

эркаклар

орасида

ногиронлик

кўрсаткичи

қарийб

2

мартага

камайган

бўлса

, 40-60

ёшдаги

эркаклар

орасида

бу

ҳолат

деярли

ўзгаришсиз

қолган

.

2004-2008

йилларда

бронхиал

астмадан

1-

марта

ногирон

деб

топилган

беморлар

сони

518

нафарни

ташкил

этган

.

Статистик

маълумотлар

Бухоро

вилоятида

бронхиал

астмадан

бирлам

-

чи

ногиронликнинг

2007

йилда

2004

йилга

нисбатан

1.7

мартага

ошганлигини

кўрсатмоқда

. 40

-60

ёшдаги

беморлар

орасида

эса

ногиронлик

даражаси

16-39

ёшдагиларга

нисбатан

2

баробар

кўп

.

Жинс

таркибига

кўра

таҳлил

қилганимизда

40

ёшгача

бўлган

меҳнатга

лаёқатли

беморлар

орасида

ногиронлик

даражаси

аёлларда

эркакларга

нисбатан

2

марта

кўп

учрамоқда

. 40

ёшдан

кейин

эса

кўрсаткичлар

орасидаги

фарқ

аёлларда

1.5

мартага

кўп

учрашини

кўрсатмоқда

.

(59.6%).

Динамикада

бронхиал

астмадан

бирламчи

ногиронлик

2007

йилда

2004

йилга

нисбатан

40%

га

ошган

. 2008

йилга

келиб

эса

кескин

камайиш

кузатилган

.

Аёллар

орасида

бу

ҳолат

ди

-

намикада

деярли

ўзгаришсиз

қолган

бўлсада

,

эркаклар

орасида

мазкур

кўрсаткич

8.7%

га

ош

-

ган

.

Айниқса

бу

ҳолат

40-60

ёшдаги

эркакларда

сезиларли

равишда

ошган

. 16-39

ёшдаги

аёл

-

лар

орасида

бирламчи

ногиронлик

2008

йилда

2006

йилга

нисбатан

қарийб

2

баробар

камай

-

ган

. 40-55

ёшдагилар

орасида

эса

ногиронлик

кўрсаткичи

динамикада

деярли

ўзгаришсиз

қолган

.

Шундай

қилиб

, 1-

жадвалда

келтирилганидек

,

бронхиал

астмадан

ногиронлик

40-60

ёшдагилар

орасида

16-39

ёшдагиларга

нисбатан

2

марта

кўп

учрайди

.

Бронхиал

астмадан

ёш

ва

жинслар

билан

боғлиқ

бўлган

ногиронлик

структурасига

алоҳида

эътибор

қаратиш

керак

бўлади

.

Бунинг

учун

Бухоро

вилояти

шаҳар

ва

туманлараро

тиббий

Жумаева

А

.

А

.,

Ражабова

Д

.

Б

.,

Шарипова

Н

.

С

.

Қобилова

Г

.

А

.,

Юлдашова

Ш

.

Т

.

БУХОРО

ВИЛОЯТИДА

БРОНХИАЛ

АСТМАДАН

НОГИРОНЛИКНИНГ

ЎЗИГА

ХОС

ХУСУСИЯТЛАРИ

Бухоро

давлат

тиббиёт

институти


background image

58

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

меҳнат

эксперт

комиссияси

(

ТМЭК

)

мажлиси

баённомалари

ёппасига

текшириш

усули

билан

ўрганилди

. (

Кейинги

5

йил

ичида

бронхиал

астма

билан

касалланган

беморларда

).

Таҳлил

натижалари

шуни

кўрсатмоқдаки

, 16

ёшгача

бўлган

болалар

орасида

бронхиал

аст

-

мадан

ногиронлик

шаҳарда

истиқомат

қиладиган

шу

ёшдаги

болалар

орасида

юқори

катталик

-

ни

ташкил

қилади

(0.74±0.3).

Катта

ёшдагилар

орасида

эса

бу

кўрсаткич

3.92±0.16

га

тенг

.

(10 000

аҳолига

)

Жумладан

аёллар

орасида

бронхиал

астмадан

ногиронлик

кўрсаткичи

эркак

-

ларга

нисбатан

13%

га

кўп

(4.21±0.22).

Таҳлил

натижаларига

кўра

16-39

ёшдагилар

орасида

умумий

ногиронлик

10 000

аҳолига

0.97

ни

ташкил

қилади

(2-

жадвал

).

Статистик

таҳлил

хулосаларига

кўра

шаҳар

аҳолиси

орасида

бронхиал

астмадан

ногирон

-

лик

кўрсаткичи

ўртача

3.70±0.15

ни

ташкил

қилади

(10 000

аҳолига

),

қайсики

,

қишлоқ

аҳолиси

орасида

бу

кўрсаткич

3.31±0.15

га

тенг

(11%

га

кўп

).

Шаҳарда

истиқомат

қиладиган

аёллар

орасида

мазкур

касалликдан

ногиронлик

кўрсаткичи

эркакларга

нисбатан

2

марта

,

қишлоқда

истиқомат

қиладиган

аёлларган

нисбатан

эса

1.6

марта

кўп

.

Қишлоқда

яшовчи

бронхиал

астма

билан

касалланган

эркаклар

ва

аёллар

орасидаги

ноги

-

ронлик

ўртасида

деярли

фарқ

йўқ

,

яъни

бир

хилда

тарқалган

.

Ёшга

нисбатан

таҳлил

қилганимизда

шаҳарда

яшовчи

16-39

ёшдагилар

орасида

ногиронлик

эркак

ва

аёллар

орасида

бир

хил

тарқалган

бўлса

, 40

ёшдан

кейин

бу

кўрсаткич

аёллар

орасида

сезиларли

ошиб

бор

-

ган

,

яъни

аёлларда

бу

кўрсаткич

18.4±2.2

бўлса

,

эркакларда

3.8±1.0

ни

ташкил

қилган

.

Қишлоқда

истиқомат

қиладиган

16-39

ёшдаги

аёлларда

ногиронлик

кўрсаткичи

эркакларга

нисбатан

кам

бўлса

-

да

(

аёлларда

5.85±0.6,

эркакларда

6.09±0.6) 40-60

ёшдаги

аёлларда

бу

кўрсаткич

шу

ёшдаги

эркакларга

нисбатан

14%

га

ошган

(

аёлларда

11.7±0.3,

эркакларда

10.1±0.3).

Ногиронликнинг

кечиш

оғирлиги

касалликнинг

кучли

ифодаланиши

,

кечиши

,

йўлдош

касалликларнинг

мавжудлиги

ва

бошқа

бир

қанча

омилларга

боғлиқ

.

Шунга

кўра

но

-

гиронлик

3

гуруҳга

бўлиб

ўрганилди

.

Таъкидлаш

жоизки

,

ногиронликнинг

асосий

қисми

II

гуруҳ

ногиронлигига

тўғри

келди

. (81.1

Ногиронлик

гуруҳларини

жинслар

ҳамда

шаҳар

ва

қишлоқ

аҳолиси

орасида

тарқалганлигини

таҳлил

қилганимизда

қуйидаги

натижаларга

эриш

-

дик

.

I

гуруҳ

ногиронлиги

0.06±0.06 (10 000

аҳолига

)

ташкил

қилиб

,

бу

гуруҳ

шаҳарда

истиқомат

қиладиган

аёлларда

кўпроқ

кузатилган

. (0.19±0.01). II

гуруҳ

ногиронлиги

шаҳарда

истиқомат

қиладиган

аёлларда

қишлоқда

яшовчи

аёлларга

нисбатан

2

баробар

кўп

учраган

.

Эркакларда

эса

бу

ҳолат

аксинча

,

қишлоқда

яшовчи

эркакларда

бу

кўрсаткич

шаҳарда

яшовчи

эркакларга

нисбатан

2

баробар

юқори

.

III

гуруҳ

ногиронлиги

эса

қишлоқ

аҳолисида

устунлик

қилган

(2, 3

марта

кўп

).

Яъни

ўртача

0.54±0.06

ни

ташкил

қилади

(10 000

аҳолига

).

Эркакларда

бу

кўрсаткич

шаҳарда

яговчи

ноги

-

ронликка

чалинган

эркакларда

6

баробар

,

аёлларда

эса

қарийб

2

баробар

юқори

катталикни

ташкил

қилмоқда

.

Бронхиал

астмадан

ногиронликни

таҳлил

қилиш

70

нафар

мазкур

касалликдан

ногиронлик

-

ка

чалинган

беморларнинг

0.88

ҳ

.

ш

.

билан

танишдик

.

Таҳлил

натижаларига

кўра

тадқиқотга

жалб

қилинган

контингентлардан

қишлоқ

аҳолиси

орасида

эркаклар

55.0%

ни

,

шаҳар

аҳолиси

орасида

эса

46.7%

ни

ташкил

қилади

.

Респондентларнинг

асосий

қисмини

ўрта

-

махсус

маълу

-

мотга

эга

бўлган

шахслар

(55.7±5.9)

ташкил

қилди

.

Шунингдек

, 18.6±4.6

олий

, 25.7±5.2

ўрта

маълумотлилардан

иборат

.

Ногиронликка

чалинганлар

ичида

ишчиларнинг

асосий

қисмини

ишчи

-

хизматчи

ходимлар

ташкил

қилади

.

Шунингдек

,

шаҳар

аҳолиси

ишчилари

орасида

эркакларнинг

кўпчилик

қисмини

раҳбар

ходимлар

ташкил

қилса

,

аёлларнинг

аксарияти

уй

бекалари

ҳисобланадилар

.

Қишлоқ

аҳолиси

орасида

эса

ишловчи

эркаклар

ва

аёлларнинг

асосий

қисмини

қишлоқ

хўжалиги

ходимлари

ташкил

қилди

.

Ногиронларнинг

иш

стажини

таҳлил

қилганимизда

,

улар

-

нинг

41.4±5.9% 200

ва

ундан

кўп

иш

стажига

эга

эканлиги

аниқланди

. 15.7±4.3% 17-20

йилга

-

ча

, 22.8±5.0% 11-16

йилгача

,

қолганлари

эса

10

йилгача

бўлган

иш

стажига

эга

шахслар

.

Ногиронларнинг

асосий

қисми

(72.8±5.3%)

да

ногиронлик

кейинги

5

йил

ичида

аниқланган

.4.3±2.4%

контингентда

ногиронликнинг

аниқланганлигига

15

йил

бўлган

.

Қолган

қисмида

эса

кейинги

5-14

йил

ичида

ногиронлик

аниқланган

.

Хулоса

:

Бухоро

вилоятида

бронхиал

астма

касаллигидан

умумий

ногиронлик

3.92±0.16 (10 000

аҳолига

)

ни

ташкил

қилади

. 2008

йилга

келибногиронлик

даражаси

2004

йилга

нисбатан

14.8%


background image

59

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

1-

жад

вал

.

Бу

хоро

вилоят

ида

бронхиал

астм

адан

ногиронлик

динамикаси

(10 0

00

аҳоли

га

)

Йиллар

Жами

16-39

ёш

40-55(

аёл

),40-60(

эр

)

Жами

Эркаклар

Аёллар

болалик

дан

Жами

Эркаклар

Аёллар

Жами

Эркаклар

Аёллар

2004

4.62±

0.1

7

3.96±

0.2

3

5.23±

0.2

6

0.54±

0.1

0

6.53±

0.4

1

6.02±

0.5

6

6.91±

0.5

8

12.4

0.59

8.43±

0.7

1

14.6±

0.9

1

2005

4.32±

0.1

7

4.05±

0.2

5

4.82±

0.2

5

0.77±

0.1

2

5.64±

0.3

7

5.12±

0.5

1

6.12±

0.5

4

12.5

0.59

11.3±

0.8

1

13.6±

0.8

7

2006

3.93±

0.1

6

3.50±

0.2

2

4.33±

0.2

3

0.66±

0.1

0

5.33±

0.3

6

5.15±

0.5

1

5.51±

0.5

1

10.6

0.54

8.91±

0.7

1

12.3±

0.8

1

2007

3.46±

0.1

5

4.02±

0.2

3

2.94±

0.1

9

0.64±

0.1

1

4.87±

0.3

4

4.69±

0.4

9

5.03±

0.4

8

8.28±

0.4

9

6.79±

0.6

2

9.69±

0.7

2

2008

3.29±

0.1

4

2.81±

0.1

9

3.73±

0.2

1

0.62±

0.1

0

4.07±

0.3

0

3.65±

0.4

1

4.46±

0.4

4

9.06±

0.4

9

7.95±

0.6

4

10.1

0.71

ўртача

3.92±

0.1

6

3.67±

0.2

3

4.21±

0.2

2

0.65±

0.1

1

5.29±

0.3

5

4.93±

0.5

0

5.61±

0.5

2

10.5

0.54

8.68±

0.7

3

12.0

0.85

2-

жад

вал

.

Бухоро

вилоят

ининг

шаҳар

ва

қишлоқ

аҳолиси

орасида

ногиронликнинг

тар

қалганлиги

(10 0

00

аҳоли

га

)

Йил

Жами

Шаҳар

аҳолиси

Қишлоқ

аҳолиси

Жами

Эркаклар

Аёллар

Жами

Эркаклар

Аёллар

2004

4.61±

0.1

7

4.51±

0.3

9

2.17±

0.3

9

6.92±

0.6

8

4.20±

0.1

8

4.04±

0.2

6

4.34±

0.2

6

2005

4.32±

0.1

7

4.0±

0.36

2.18±

0.3

6

6.01±

0.6

3

3.92±

0.1

8

3.94±

0.2

6

3.86±

0.2

4

2006

3.93±

0.1

6

3.72±

0.3

5

2.02±

0.3

7

5.17±

0.5

7

3.37±

0.1

6

3.45±

0.2

4

3.30±

0.2

2

2007

3.46±

0.1

5

2.89±

0.3

1

1.93±

0.3

6

3.77±

0.4

8

2.45±

0.1

4

2.28±

0.1

9

2.61±

0.2

0

2008

3.29±

0.1

4

3.39±

0.3

2

1.76±

0.3

3

4.97±

0.5

4

2.65±

0.1

4

2.54±

0.2

0

2.76±

0.2

0

ўртача

3.92±

0.1

6

3.70±

0.3

5

2.01±

0.3

7

5.37±

0.5

9

3.31±

0.1

5

3.25±

0.2

3

3.37±

0.2

3

3-

жад

вал

.

Ногиронларнинг

касбиг

а

кўра

тақсимланиши

(%

ҳисобида

)

Касби

Шаҳар

аҳолиси

Қишлоқ

аҳолиси

Жами

аҳоли

эркаклар

аёллар

эркаклар

аёллар

эркаклар

аёллар

Қу

рилиш

хо

димлари

21.4±

7.5

6.2±

4.4

22.7±

6.6

0.0±

0.0

22.2±

4.9

2.9±

2.0

Авто

-

транспорт

0.0±

0.0

0.0±

0.0

9.1±

4.5

0.0±

0.0

5.6±

2.7

0.0±

0.0

Қишлоқ

хўжалиги

0.0±

0.0

12.5±

6.0

27.3±

7.0

33.3±

7.4

16.7±

4.4

23.0±

5.1

Раҳбар

28.6±

8.2

12.5±

6.0

18.2±

6.1

16.7±

5.9

22.2±

4.9

14.7±

4.2

Ишчи

42.9±

9.0

37.5±

8.8

18.2±

6.1

33.3±

7.4

27.7±

5.3

35.9±

5.8

Ум

ум

ий

овқатланиш

7.1±

4.7

0.0±

0.0

4.5±

3.3

5.6±

3.6

5.6±

2.7

2.9±

2.0

Уй

бекалари

0.0±

0.0

31.3±

8.4

0.0±

0.0

11.1±

4.9

0.0±

0.0

20.6±

4.8

Жами

100.

0

100.

0

100.

0

100.

0

100.

0

100.

0


background image

60

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

га

камайган

.

Бирламчи

ногиронлик

эса

динамикада

ошиб

борган

, 2007

йилда

у

максимал

кўрсаткичга

эришган

(1.92±0.16).

Ёшга

кўра

тақсимлаганимизда

40-60

ёшлилар

орасида

ногиронлик

16-39

ёшдагилар

ораси

-

да

учрайдиган

ногиронлик

кўрсаткичидан

2

баробар

кўп

учраган

.

Жумладан

,

шаҳар

аҳолиси

орасида

ногиронлик

қишлоқ

аҳолиси

ўртасидаги

ногиронликдан

11%

юқори

катталикка

эга

.

Жинсга

нисбатан

таҳлил

қилганимизда

аёллар

орасида

бу

кўрсаткич

эркакларга

нисбатан

14.7%

га

кўп

.

Жумладан

, 40-55

ёшли

аёллар

орасида

ногиронлик

даражаси

16-39

ёшдаги

аёл

-

ларга

нисбатан

2

баробар

кўп

тарқалган

.

Шаҳарда

яшовчи

аёллар

орасида

бронхиал

астмалдан

ногиронлик

кўрсаткичи

эркакларга

нисбатан

2

баробар

,

қишлоқда

яшовчи

аёлларга

нисбатан

эса

1.6

баробар

кўп

.

Шунингдек

, 40

ёшдан

ошган

аёллар

орасида

ногиронлик

шу

ёшдаги

эр

-

каклардан

салкам

6

баробар

кўп

кузатилган

.

Бронхиал

астмадан

ногиронликнинг

гуруҳларга

нисбатан

тарқалганлигини

таҳлил

қилганимизда

ногиронликнинг

асосий

қисми

(81.1%) II

гуруҳ

ногиронлигига

тўғри

келади

. II

гуруҳ

ногиронлиги

шаҳар

аҳолиси

орасида

аёлларда

,

қишлоқ

аҳолиси

орасида

эса

эркакларда

2

баробар

кўп

тарқалган

.

Фойдаланилган

адабиётлар

:

1.

Волков

С

.

С

.

Статистика

здоровья

населения

.

Показатели

заболеваемости

,

инвалидности

и

физиче

-

ского

развития

населения

//

Главная

мед

.

сестра

.—2006.-

2.—

С

. 59-69.

2.

Джураева

Д

.

Х

.

Первичная

инвалидность

в

Навоинской

области

Республики

Узбекистан

//

Медико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.-2007.-

2—

С

. 28-29.

3.

Иванов

В

.

П

.,

Захарьян

А

.

Г

.

Динамика

первичной

инвалидизации

и

реабилитации

инвалидов

//

Ме

-

дико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.-1997.-

4.—

С

. 23-25.

4.

Исаева

Х

.

А

.

Первичная

инвалидность

при

хронических

неспецифических

заболеваниях

легких

.//

Медицинский

журнал

Узбекистана

.-1991.-

4.–

С

. 43-45.

5.

Киселев

А

.

А

.,

Иванов

А

.

Е

.,

Ермаков

С

.

П

.

Особенности

инвалидизации

населения

России

.//

Здравоохранение

Российской

Федерации

.—

М

., 1996.—

1.

С

. 26-29.

6.

Мухаммеджанов

Н

.

З

.

Основные

вопросы

медико

-

социальной

реабилитации

инвалидов

в

Узбекиста

-

не

на

современном

этапе

//

Медико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.—2004.—

2.—

С

.40-42.

7.

Мухаммеджанов

Н

.

З

.,

Султанкариева

Н

.

Д

.

Анализ

особых

показателей

инвалидности

и

её

причин

-

ных

факторов

по

Республике

Узбекистан

//

Медико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.—2004.-

2.

С

. 42-44.

8.

Убайдуллаев

А

.

М

.,

Узакова

Г

.

Т

.

Распространённость

бронхиальной

астмы

в

Узбекистане

//

Пульмонология

.—2002. -

2.—

С

. 7-10.

Библиографические ссылки

Волков С.С. Статистика здоровья населения. Показатели заболеваемости, инвалидности и физического развития населения // Главная мед. сестра.—2ОО6.-№2.—С. 59-69.

Джураева Д.Х. Первичная инвалидность в Навоинской области Республики Узбекистан // Медикосоциальная экспертиза и реабилитация.-2007.-№2—С. 28-29.

Иванов В.П., Захарьян А.Г. Динамика первичной инвалидизации и реабилитации инвалидов // Медико-социальная экспертиза и реабилитация.-1997.-№4.—С. 23-25.

Исаева Х.А. Первичная инвалидность при хронических нсспсцифичсских заболеваниях легких.// Медицинский журнал Узбекистана.-1991.-№4.- С. 43-45.

Киселев А.А., Иванов А.Е., Ермаков С.П. Особенности инвалидизации населения России.// Здравоохранение Российской Федерации.—М., 1996.—№1. С. 26-29.

Мухаммеджанов Н.З. Основные вопросы медико-социальной реабилитации инвалидов в Узбекистане на современном этапе // Медико-социальная экспертиза и реабилитация.—2004.—№2.— С.40-42.

Мухаммеджанов Н.З., Султанкарисва Н.Д. Анализ особых показателей инвалидности и се причинных факторов по Республике Узбекистан И Медико-социальная экспертиза и реабилитация.—2004.-№2. С. 42-44.

Убайдуллаев А.М., Узакова Г.Т. Распространённость бронхиальной астмы в Узбекистане //Пульмонология.—2002.№2.—С. 7-10.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов