ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
336
TEXNOLOGIYA FANI HAQIDA TUSHUNCHALAR VA UNING TURLI
JIHATLARI HAQIDA
Mamajonova Guluzra Abdurashidovna
Andijon davlat Pedagogika instituti Informatika va aniq fanlar kafedrasi v.d.
Muhammadjonova Zarnigor Adxamjon qizi
Nematova Nigora Akromjon qizi
Andijon davlat Pedagogika instituti Aniq va tabiiy fanlar fakulteti Texnologik ta'lim
yo'nalishi 202-guruh talabalari
https://doi.org/10.5281/zenodo.8026143
Annotatsiya.
Maqolada
texnologiya
fanini
asosisy
jixatlari,
innovatsion
texnologiyalardan foydalanishning foydali jihatlari haqida batafsil ma`lumotlar berilgan
Kalit so`zlar:
Ilg`or pedagogik texnologiyalar, texnologiya fani, interfaol metodlar.
ABOUT CONCEPTS ABOUT THE SCIENCE OF TECHNOLOGY AND ITS
VARIOUS ASPECTS
Abstract.
The article provides detailed information on the basics of technology science,
useful aspects of the use of innovative technologies.
Keywords:
advanced pedagogical Technologies, Technology Science, interactive methods.
О ПОНЯТИЯХ НАУКИ О ТЕХНОЛОГИЯХ И ЕЕ РАЗЛИЧНЫХ АСПЕКТАХ
Аннотация.
В статье подробно описаны основы технологической науки, полезные
аспекты использования инновационных технологий.
Ключевые слова:
передовые педагогические технологии, наука о технологиях,
интерактивные методы.
Yangi O‘zbekistonda buyuk o‘zgarishlar “Islohot – islohot uchun emas, avvalo inson
uchun” degan ezgu g‘oyaga xizmat qilmoqda. Jonajon Vatanimiz milliy taraqqiyotning yangi
bosqichiga qadam qo‘yib, barcha soha va tarmoqlarda demokratik yangilanish jarayonlari amalga
oshirilayotgan bugungi kunda biz uchun bebaho ne’mat bo‘lgan mustaqillikning qadr-qimmati
va ahamiyati tobora ortib bormoqda.
O
`
zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6-aprelda “Umumiy
o`rta va o`rta maxsus, kasb- hunar ta`limining davlat ta`lim standartlarini tasdiqlash
to`g`risida”gi
187-sonli
Qarori
bilan
tasdiqlangan texnologiya fanidan o`quvchilarga
kompetensiyalarni shakllantirishga yo`naltirilgan davlat ta`lim standarti va Xalq ta`limi
vazirligining 2017 yil 3-iyundagi “Umumiy o`rta ta`limning davlat ta`lim standartlari talablari
asosida takomillashtirilgan
o`quv
dasturlarini
tasdiqlash
va
amliyotga
joriy
etish
to`g`risida” gi 190- sonli buyrug`i bilan tasdiqlangan Texnologiya fani o`quv dasturi asosida
texnologiya faniga yangidan bo`lim va bo`limga oid mavzular kiritilishi haqida alohida to`xtalib
o`tilgan.
Amaliy mashg`ulotlar o`quvchilarning kasbiy va mehnat ko`nikmalarini rivojlantirib,
mustaqil kasb tanlashi, ijodkorlikka, hunar egallashiga zamin yaratadi. Shunday ekan
texnologiya fani o`qituvchilari ilg`or pedagogik texnologiyalar, interfaol metodlar va
zamonaviy axborot texnologiyalaridan samarali foydalangan holda darsni tashkil etishlari,
o`quvchilarning o`zlashtirish darajasiga ijobiy ta`sir ko`rsatadi.
O`qitishda
axborot
texnologiyalaridan
foydalanish
maqsadga
muvofiq bo`lib,
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
337
o`qituvchi oldindan tayyorlangan sxemalarni kompyuter va elek-tron doska yordamida
namoyish etib, jarayonlarni multimediya orqali tushuntirish imkoniyatiga ega bo`ladi. Bu esa
o`qituvchining ishini ancha osonlashtiradi va vaqtdan unumli foydalanish imkonini beradi.
Misol tariqasida 5-sinf “Qo`l choklari” mavzusini slayd shaklda namoyish etiladigan
bo`lsa, mavzuning kengroq yoritilishi va qo`l choklaridan ko`proq namunalar bilan tanishtirish
imkoniyatiga ega bo`linadi.
Bugungi
kundagi
texnologiya
fani
xonalari
ham
zamonaviy
innovatsion
texnologiyalar bilan jihozlanishi ta`lim berish jaryoniga ijobiy ta`sir etadi. Darsda ko`rgazmali
qurollar va texnik vositalardan foydalanishning ahamyatini ta`kidlab o`tishimiz kerak.
Dars jarayonida avvalo natural obyekt asbob, moslama, tayyor detallar va buyumalar,
stanok va tikuv mashinalari, yaxlit uskuna va hokazolar, ya`ni o`quvchilar qaysi uskunada
va nima yordamida ishlashlari kerak bo`lsa, shularning barchasi ko`rgazmali qurollar elektron
didaktik vositalar hisoblanadi. Bundan tashqari texnologiya fani jarayonida plakatlar,
sxemalar, modellar, maketlar va boshqa tasviriy ko`rgazmali qurollardan ta`lim vositasi
sifatida foydalaniladi.
Ko`rgazmali vositalar tomosha emas, balki bilim olishning manbai, izlanuvchanlik,
iijodkorlikka o`rgatuvchi omildir.
Ko`rgazmalilik maqsad emas vosita ekanligini, tushuncha va bilim aniq dalil va
ko`rgazma bilan samarali ekanligini unutmasligimiz kerak.
Dars jarayonida faqat ko`rgazmali vositalardan foydalanib cheklanib qolmasdan,
ta`lim sohasida rivojlanib borayotgan yo`nalishlardan biri zamonaviy pedagogik texnologiyalar
va interfaol metodlarni o`quv jarayonida qo`llash yaxshi samara beradi. Bu vazifalarni
amalga oshirishda o`qituvchi o`zining ijodkorligi va mahoratidan foydalanishi lozim. Ta`lim
jarayonida pedagogik texnologiyalardan samarali foydalanish, maqsadga erishishning eng
maqul yo`lidir.
Texnologiya darslarida pedagogik texnologiyalaridan oqilona foydalanish bilan birga
ularni ijodiy rivojlanish muhim ahamiyat kasb etadi. Buning uchun tanlangan metod dars
maqsadi va mazmuniga mos bo`lishi lozim.
Shu bilan bir qatorda o`qitish jarayonini oldindan loyihalashtirish zarur, bu jarayonda
o`qituvchi o`quv predmetining o`ziga xos tomonini, joy va sharoitini eng asosiysi, o`quvchining
imkoniyati va extiyojini hamda hamkorlikdagi faoliyatini tashkil eta olishini hisobga olish
kerak. Shundagina kerakli kafolatlangan natijaga erishish mumkin. Texnologiya fani bo`yicha
o`quvchilarga fanga oid kompetensiyalarni shakillantirish muhim ahamiyatga ega. Shu bilan
birgalikda fanni o`qitishda aniq maqsad sari harakat qilish zarur. O`qituvchi o`z oldiga
quyidagilarni maqsad va vazifa qilib olishi kerak: Fanga bo`lgan qiziqishni rivojlantirish;
Ilg`or tajribalarni o`rgatish; Kasb tanlashga yo`llash; Ilmiy dunyoqarashni shakillantirish;
Ijtimoiy foydali mehnatga jalb etish”.
Ushbu vazifalarning ijobiy yechimini ta`minlash uchun, albatta darslikdagi o`quv
materiallarini loyihalashda tarixiy tajriba hamda ilm-fanning eng so`ngi yutuqlariga tayanish zarur.
Texnologiya fanida kompetensiyalarni shakllantirishga yo`naltirilgan davlat ta`lim
standartini amaliyotga joriy etish yo`llari, fanni o`qitishda pedagogik va axborot
texnologiyalarini tadbiq etish orqali ta`lim samaradorligini oshirish, o`quvchilarni kasb-hunarga
yo`naltirish kabi muhim masalalar asosiy maqsad va vazifalar hisoblanadi.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
338
REFERENCES
1.
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning “Erkin va farovon,
demokratik
O`zbekiston
davlatini
birgalikda
barpo
etamiz”. “O’zbekiston”
nashriyoti.
2.
Milliy taraqqiyot yo`limizni qat`iyat bilan davom ettiri, yangi bosqichga ko`taramiz.
“O’zbekiston” nashriyoti.
3.
5-sinf ―Texnologiya darsligi.
