254
PAXTA TOZALASH KORXONASINING BOSH BINOSIDA JOYLASHGAN LINTER
USKUNASI VA UNING TEXNOLOGIK KO’RSATKICHLARI
Xidirova Durdona Olim qizi
Guliston Davlat Universiteti talabasi
Qudratova Nilufar Ibrohimovna
Guliston Davlat pedagogika instituti talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.10655255
Annotatsiya.
Paxta tozlash korxonalarining bosh binosida joylashgan linter uskunasining
asosiy vazifasi momiq ajratib olishdan iborat. Usgbu maqola linter uskunasining asosiy vazifasi
va uning texnoligik ko’rsatgichlar haqida.
Kalit so’zlar:
linter, kolosnik, momiq, arra, to’zitqich, 5LP, 6LP, PMP-160M linter
mashinalari.
THE LINTER EQUIPMENT LOCATED IN THE MAIN BUILDING OF THE COTTON
GINNING ENTERPRISE AND ITS TECHNOLOGICAL INDICATORS
Abstract.
The main function of linter equipment located in the main building of cotton
ginning enterprises is to extract lint. This article is about the main function of linter equipment
and its technological indicators.
Key words:
linter, colosnik, fluff, saw, trimmer, 5LP, 6LP, PMP-160M linter machines.
ЛИНТЕРНОЕ ОБОРУДОВАНИЕ, РАСПОЛОЖЕННОЕ В ГЛАВНОМ КОРПУСЕ
ХЛОПКООЧИСТИТЕЛЬНОГО ПРЕДПРИЯТИЯ, И ЕГО ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ
ПОКАЗАТЕЛИ
Аннотация.
Основной задачей линтерного оборудования, расположенного в
главном корпусе хлопкоочистительного предприятия, является извлечение пуха. В данной
статье речь пойдет об основной функции линтерного оборудования и его технологических
показателях.
Ключевые слова:
линтер, колосник, пух, пила, триммер, линтерные машины 5ЛП,
6ЛП, ПМП-160М.
Paxta tozalash korxonalarida chigitdan momiq ajratish linterlarda bir necha karrali va turli
tezkorlikda amalga oshiriladi.
U yoki bu turdagi momiq olinishining zarurligiga qarab quyidagi texnologiyalar
qo’llanilishi mumkin:
255
Ikki marta, birinchisida kuchaytirilgan linterlash yo’li bilan, ikki marta, ikkinchisida
kuchaytirilgan linterlash yo’li bilan.
Bu maqsadlar uchun UMPL kamerali PMP-160M, 5LP rusumli va 6LP rusumli linter
agregatlari qo’llanilib, ularning hammasida arra tishidan momiq xavo yordamida ajratilib olinadi.
Linterlarda momiq ajratish usuli arralarni aylanib turgan chigit valigiga mexanik usulda
tasir etib, chigitlar yuzasida momiq qirib olishiga, so’ngra arra tishlaridan xavo yordamida
ajratilishiga va kondensorgacha olib borilib, u yerda xavodan ajratishga asoslangan.
Linterlarning asosiy ko’rsatgichlari, chigitda ajratilgan momiq miqdori va chigit bo’yicha
ish unumdorligi hisoblanadi.
Tanlangan momiq ajratish texnologiyasi va kerakli tipdagi momiq ajratish zaruriyatiga
qarab, har qaysi linterlash pog’onasida kerakli linterlash miqdori tanlanadi va uni hisobga olib
linterlarning ish unumdorligi sozlanadi.
Foydalanilayotgan arralarning diametri va ularning ishlash muddati linterlarning ish
unumdorligiga sezilarli darajada ta’sir ko’rsatadi.
Arra diametri kichiklashishi bilan momiq chiqarish miqdori o’zgarmagan xolda
mashinaning chigit bo’yicha ish unumdorligi pasayadi.
Arraning ishlash muddatiga qarab linterlarning chigit o’tkazish qobiliyati P momiq
chiqarish miqdori o’zgarmagan xolda quyidagi tenglama bilan ifodalanadi:
P=P
H
-Kt,
Bu yerda, P
H
- linterlarning chigit bo’yicha dastlabki ish unumdorligi 2300 va
2000 kg/h bo’lgani xolda ishlaganda birinchi va ikkinchi momiq ajratish miqdori 2,5 va 3,0 foizga
teng;
K- proporsionallik koeffitsienti bo’lib, u 18,75 ga teng;
t- arralarning ishlash vaqti (1 soatdan 48 soatgacha).
5LP va qismlari modernizatsiyalangan PMP-160M linterlari bir xil ishlab chiqarish
tavsifiga ega bo’lib, ular bir xil ishchi kamerasi bilan ta’minlangan. Linterlarning asosiy tashkil
etuvchi qismlari ta’minlagich, korpus, ishchi kamera , arrali silindrva linterlangan chigit uchun
tarnovlardan iborat.
Linterning ta’minlagichi ikki quyma yondorlardan, yopqich, ta’minlash barabani, chigit
oqimini tekislovchibarabani, g’alvir , iflosliklar shneki, chigit tarnovi va kegaylardan iborat.
Linter korpusi, pastki qismi tortkichlar bilan qotirilgan yondorlardan, havo kamerasi, katta
va kichik tarnovlardan, yondorlar va elektr dvigatel tumbasini o’rnatishga mo’ljallangan ramadan
iborat.
256
Linter ishchi kamerasi kolsniklar tagiga to’sin o’rnatish uchun mo’ljallangan yondorlardan,
ish unumdorligini bir me’yorlarda ushlab turuvchi zichlik klapani, yondorlarni o’rnatishga va
kamera profilini tashkil etishga mo’ljallangan kegaylar, ishchi kamera profilini tashkil etuvchi
uni ochganda kolosniklarni tozalash imkonini beruvchi fartukdan, linterlash jarayonida chigitni
faol aralashtirib turuvchi aralashtirgichdan, linterlangan chigit tukdorligini sozlashga
mo’ljallangan taroq va kolosniklardan iborat.
Arrali silindr valga kiygizilgan 160 ta arra va 159 ta arralar orasidagi qistirmalardan iborat.
Arralarni yig’ish oson bo’lishi uchun valning o’rta qismiga qo’zg’almas qistirma presslab
o’rnatilgan. Arralar orasidagi qistirmalar ikki tomonidan maxsus shaybalar orqali ikki gayka
bilan qotiriladi. Havo kamerasi ikkita yondordan, ustki va ostki qoplamalardan, quvur, havo
chiqish tirqishi va arrali silindrga nisbatan holatini sozlash mexanizmiga ega bo’lgan o’lik
ajratgichidan iborat. Havo chiqish tirqishining kengligi, kamera yondorlariga o’rnatilgan ikkibolt
yordamida sozlanadi. Xavo kamerasi linter yondorining tayanch sirtlariga, kameraga kesishgan
arrali silindrlar o’rnatilgan xolatda arrali silindrga nisbatan xolatni sozlash imkonini beruvchi
o’ng va chap boshmoqlar yordamida o’rnatilgan.
REFERENCES
1.
Ходжиев, М. Т., & Рахимов, А. Х. (2023). ОПРЕДЕЛЕНИЕ ЗАКОНА ДВИЖЕНИЯ
ХЛОПКОВОГО КУЛОСА ВДОЛЬ ОСИ СЕПАРАТОРА.
Educational Research in
Universal Sciences
,
2
(2), 644-647.
2.
Yangiboyev, I., & Qaldibayev, R. (2024). 5LP LINTER SAW CYLINDER.
Modern
Science and Research
,
3
(1), 1217-1221.
3.
Abbazov, I., Khodjiev, M., Salimov, A., & Egamberdiyev, F. (2023, March). Investigation
of air velocity in expanding and contracting pipes for the transport of fibrous materials.
In
IOP Conference Series: Earth and Environmental Science
(Vol. 1142, No. 1, p.
012101). IOP Publishing.
4.
Аббазов, Б. Т. У., & Кушимов, А. А. (2024). ТЕОРЕТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ
ВЛИЯНИЯ НА ЭФФЕКТИВНОСТЬ ОЧИСТКИ ХЛОПКА ПОТОКА МЕЖДУ
КОЛОССИНОМ.
European Journal of Interdisciplinary Research and Development
,
23
,
62-72.
5.
Шодиев, Д. Т., Давлатов, Р. М., & Бердикул, И. (2022). ВОДОРАСТВОРИМЫЕ
КОМПОЗИЦИИ
НА
ОСНОВЕ
ПОЛИМЕРНЫХ
СОЕДИНЕНИЙ
ДЛЯ
257
МОДИФИКАЦИИ ХЛОПКОВЫХ ВОЛОКОН.
RESEARCH AND EDUCATION
,
1
(9),
133-138.
6.
Sharipova, N. (2023). IMPROVING THE METHODOLOGY OF DEVELOPING
DESIGN SKILLS IN STUDENTS.
Modern Science and Research
,
2
(12), 578-583.
7.
Панжиев, О. Э., Исаева, Р. М., & Исмаилова, Л. (2023). ПОВЕРХНОСТНАЯ
МОДИФИКАЦИЯ ВОЛОКНА КАК АСПЕКТ КОМФОРТА СВОЙСТВА ТКАНИ.
RESEARCH AND EDUCATION, 2(3), 43-48.
8.
Yangiboyev, I., Kasimov, A., Shodiyev, D., & Panjiyev, O. (2024). IMPACT OF FIBER
WASTE ON THE ECOLOGY.
Modern Science and Research
,
3
(2).
9.
Sharipova, N., Sherqulova, N., Isayeva, R., Islamova, R., & Abdukadirova, М. (2024).
RESEARCH OF THE PROCESS OF ENRICHMENT OF NATURAL SILK FIBER AND
NITROINE FIBERS MATERIALS. Modern Science and Research, 3(2).
