ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
807
“DASTURLASH” O’QUV KURSI UCHUN ONLINE TIZIM YARATISH
Bobonazarov A.A.
O’qituvchi: TATUSF.
https://doi.org/10.5281/zenodo.12171088
Annotatsiya.
Ushbu ishning asosiy maqsadi dasturlashni o‘rganuvchilar uchun kerakli
bilimlarni online yetkazib berish, interaktiv muloqotni shakllantirib berish va o‘zbek tilidagi
platformani yaratishdan iboratdir. Dasturlashni o‘rganuvchilarning bilim darajasini
baholashni avtomatik tashkillashtirish va o’qituvchilar uchun statistik monitoringni olib
borishni amalga oshirishdir.
Kalit so‘zlar:
Dasturlash, online ta’lim, python, o’qitish, axborot tizimi, Django
CREATION OF AN ONLINE SYSTEM FOR THE "PROGRAMMING" COURSE
Abstract.
It involves teaching the necessary programming knowledge to learners online,
forming an interactive dialogue, and creating a platform in the Uzbek language. It also includes
the automatic assessment of the learners' programming knowledge levels and the implementation
of statistical monitoring for teachers.
Keywords:
programming, online learning, python, teaching, information system, Django.
СОЗДАНИЕ ОНЛАЙН-СИСТЕМЫ ДЛЯ КУРСА «ПРОГРАММИРОВАНИЕ»
Аннотация.
Этот информационный система предназначена для онлайн-
преподавания необходимых знаний по программированию обучающимся, формирования
интерактивного диалога и создания платформы на узбекском языке. Она также
включает автоматическую оценку уровня знаний обучающихся по программированию и
проведение статистического мониторинга преподавателей.
Ключевые слова:
программирование, онлайн-обучение, Python, обучение, информационная
система, Django.
Kirish.
Raqamli texnologiyalar rivojlangan bir paytda, jamiyatimizda IT kasblariga
bo‘lgan talab oshgani sari ma’sofaviy ta’limga ham qiziqish oshib bormoqda. Hozirda masofaviy
o`qitish tizimlariga bo`lgan talablarni inobatga olgan holda IT ga ixtisoslashgan maktab, litsey,
oliy ta’lim hamda o‘quv markaz boshqaruvida IT ga oid ma`lumotlarni o`zbek tilida o‘rganish
uchun yagona interaktiv o‘quv tizimini ishlab chiqish juda muhim hisoblanadi.
Bu esa o‘z navbatida, hisoblash texnikasining yanada keng rivojlanishiga sabab boʻldi.
Axborotli muhitning kelajakda inson hayotida o‘rni va ahamiyati bugungi holatdan ancha
yuqori bo‘lishi uchun bajarilishi lozim bo‘lgan vazifalar ko‘lamini kengaytirish ishlari olib
borilmoqda. Shuning uchun ijtimoiy faoliyatni zamonaviy kompyuterlar va avtomatlashtirilgan
axborot tizimlari asosida qayta qurish, rivojlantirish hamda samaradorligini oshirish hozirgi
kunning eng dolzarb muammolaridan biridir.
Dasturlash o‘quv kursi uchun onlayn tizim yaratish loyihasi ta’lim texnologiyalarini
rivojlantirish va interaktiv o‘qitish usullarini tadqiq qilish imkonini beradi. Amaliy jihatdan, bu
loyiha talabalar va o‘qituvchilarga geografik cheklovlarsiz ta’lim olish va o‘qitish imkonini taqdim
etadi, o‘quv jarayonini moslashuvchan va samarali qiladi, hamda ta’lim sifatini oshirishga xizmat
qiladi.
Dasturiy ta’minot strukturasi
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
808
1-rasm. Tizim strukturasi
Natija.
Endi esa to‘liq foydalanuvchilar uchun yo‘riqnomani ko‘rib o‘tamiz.Axborot
tizimdan foydalanuvchilar tizimdan toʻliq foydalanish uchun roʻyxatdan oʻtgan boʻlishi kerak.
Agar foydalanuvchilar tizimdan roʻyxatdan oʻtmagan boʻlsa o‘zi tanlagan o‘quv kursidan
ro‘yhatdan o‘ta olishmaydi.
2-rasm. Axborot tizimining bosh sahifasi
Axborot tizimdan roʻyxatdan oʻtish foydalanuvchilar roliga kura ikki turga boʻlinadi.
Mentor va Studentlar.
Studentlar tizimdan tog`ridan to`g`ri roʻyxatdan oʻtishi kerak boʻladi.
Mentorlar esa tizim adminstratoriga murojaat etib ro‘yhatdan o‘tadilar.
www.joinhub.
Dasturlash o‘quv kursi uchun online tizim
Asosiy
Biz
haqimizda
Kurslar
Bog’lani
sh
Login
Tizim statistikasi
Mentorlar haqida
ma’lumot
O’quv kurslar
Adminlar bilan
bog’lanish
O‘quv
kursining
qisqacha tavsifi
Har bir dars
uchun
videodarslar
Dastur kodini
tekshirish
uchunCompilyato
Mentorlar haqida
ma’lumot
Kutubxona, o‘quv
kursiga tegishli
adabiyotlar
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
809
3-rasm. Tizimdagi umumiy kurslar ro‘yhati
Bu sahifada tizimdagi barcha o`quv kurslar ro`yhati joylangan va u barcha
foydalanuvchilarga ko`rinadi.
4-rasm. Tizimdagi o‘quv kursining ichki interfeys ko‘rinishi.
Endi bu tizimdan studentlarni o‘quv kursiga qabul qilishni ko‘rib o‘tamiz.Bu tizimda o‘quv
kursini o‘rganish uchun tizim adminstaratoriga murojaat etishi lozim.Uning uchun kursga yozilish
tugmasini bosishimiz kerak.
Tizim adminstratoriga murojaat etgandan so‘ng, admin tomonidan google forma
ko‘rinishida so‘rovnoma tashlab beriladi. Student uni to‘ldirib bo‘lgach, yana adminga to‘ldirdim
deb yana murojaat etiladi.Ushbu jarayondan so‘ng esa admin uni o‘quv kursiga ro‘yhatga olib
qo‘yadi. Administrator tizimga kirish uchun parol shakllantirilishi kerak. Foydalanuvchi paroli
ikki marotaba kiritish orqali tasdiqlanadi va tizimning boshqaruvchi roli administrator
shakllantiriladi.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
810
5-rasm. Tizimdagi studentlarni o‘quv kursiga qabul qilish interfeysini ko‘rinishi
Endi o‘quv kurslarni ichki interfeysida joylashgan material va bo‘limlarini ko‘rib o‘tamiz.
Bu interfeysda o‘quv kursining umumiy ma’lumotlari keltirib o‘tiladi. Asosiy 5ta
menyudan iborat.
Umumiy, darslar, compiler, mentor, qo‘shimcha
Umumiy qismida kurs haqida batafsil ma’lumotlar yoziladi.
Bu interfeysda kursning narxi,o`quv kursidan necha kishi ro‘yhatdan o’tgani hamda qancha
vaqtga mo‘ljallangani aks etgan.
6-rasm. Darslar bo‘limining interfeys ko‘rinishi
Endi Darslar bo‘limining kontentlarini ko‘rib o‘tamiz.Darslar bo‘limida faqat dars mavzusi
unga tegishli video va matn ma’lumotlari hamda test sinovlari berib boriladi. Har bir talaba
o‘zining natijasini mentorga uzatadi va keying mavzuni o‘qishni davom ettiradi.
8-rasm. Tizimdagi o‘quv kursi uchun test rejimida qo‘yilgan kontentning ichki interfeys
ko‘rinishi
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
811
Bu sahifada video materiallar hamda uning to`liq tavsifi yoziladi.
9-rasm. Darslar bo‘limidagi test sinovi qismining ichki interfeysi va nazorat ishi natijalari
oynasining ko‘rinishi.
Har bir mavzu yuzasidan test sinovi berilgan va unga vaqt belgilanmagan lekin Mentor
tomonidan yana nazorat qilib chiqiladi. Chunki test sinovida baland bal olgan taqdirda ham ,
contest sinovida o‘tishi qiyin ham zoom orqali yakuniy suhbatda har bir o‘quvchi kurs davomida
qanaqa mavzular o‘tgan bo‘lsa , o‘sha mavzular yuzasidan savol javob qilinadi va amaliy dastur
yaratib keyin kursni bitira oladilar.
10-
rasm.
Python foundation o‘quv kursining online compilator qismining ko‘rinishi
Hozirda faqat python dasturlash tili uchun compilator ishlab chiqildi. Keyinchalik boshqa
tillar uchun ham compilator ishlab chiqiladi
Keyingi bo‘limda mentor haqida ma’lumotlar keltirib o‘tilgan.
Bu sahifada mentorlarning ma`lumotlari beriladi. Mentordan kurs bo`yicha savollarga
javoblar olishingiz mumkin va mentorning ijtimoiy tarmoqdagi manzili berib o`tilgan. ]
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
812
Foydalanuvchilar instagram, telegram hamda github platformasida kontentlarini ushbu
manzillar bo`yicha kuzatishi mumkin.
Bo‘lim oxirida qo‘shimcha resurlar bo‘limi mavjud va u bo‘limda biz ushbu o‘quv kursi
uchun kutubxona sifatida ishlatishimiz mumkin.
Xulosa.
Ushbu loyiha davomida quyidagi vazifalar bajarildi va natijalarga erishildi:
Tizimdan foydalanishi va uning ishlash strukturasini ishlab chiqildi.
Tizim ma`lumotlar bazasi uchun arxitektura ishlab chiqildi.
Tizimni ishlab chiqishda zamonaviy dasturiy vositalardan foydalanib frontend va backend
qismlarini birlashtirgan holda o`zbek tilida online masofaviy axborot tizimi ishlab chiqildi.
Tizimni global serverda to`liq ishlashi uchun pythonanywhere platformasida pullik
serverga deploy qildim. Tizim hozirda
REFERENCES
1.
A. Narzullayev. Pythonda dasturlash asoslari – Toshkent . 2021.
2.
Sanjarbek Sobirjonov. “Python book” –Toshkent. 2018
3.
Никсон Р. Создаем динамик веб-сайты с помощью PHP, MySQL и СSS. –СПб.: Питер,
2013. -560 с.
4.
Роббинс
Дж. HTML5,
CSS3 и
JavaScript.
Исчерпывающее
руководство. Москва, ЭКСМО, 2014 г.-528 с.
5.
William S. Vincent Django for Beginners: Build websites with Python and Django, 2018.
6.
Jacobson, G.Booch The Unified Modeling Language User Guide 2nd Edition, 2017.
7.
J. Duckett. HTML and CSS: Design and Build Websites, 2011.
