ILM-FAN VA INNOVATSIYA
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/si
43
AXBOROT BO‘LIMINI O‘QITISH METIDIKASI
Hasanov Sunnattillo Shokir o‘g‘li
Matematika va informatika yo‘nalishi 402-guruh talabasi
Oʻktamov Madadjon Oʻktam oʻgʻli
SHDPI “Matematika va ta’limda axborot texnologiyasi”
kafedrasi oʻqituvchisi
https://doi.org/10.5281/zenodo.14999200
Annotatsiya:
Mazkur maqolada axborot bo‘limini o‘qitish metodikasining nazariy
asoslari, zamonaviy texnologiyalardan foydalanish usullari va samaradorlikni oshirish yo‘llari
tahlil qilinadi.
Kalit so‘zlari
. Axborot, o‘qitish metodikasi, axborot texnologiyalari, axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari raqamli ta’lim, elektron ta’lim, interfaol o‘qitish metodlari.
Аннотация
. В данной статье анализируются теоретические основы методики
обучения информационного отдела, методы использования современных технологий и
пути повышения эффективности.
Ключевые слова
. Информация, методика обучения, информационные
технологии, информационно-коммуникационные технологии, цифровое образование,
электронное образование, интерактивные методы обучения.
Abstract
: This article analyzes the theoretical foundations of the methodology of
training the information department, methods of using modern technologies and ways to
improve efficiency.
Key words:
Information, teaching methods, information technologies, information and
communication technologies, digital education, electronic education, interactive teaching
methods.
Zamonaviy ta’lim tizimida axborot bo‘limini o‘qitish muhim o‘rin tutadi. Axborot
texnologiyalarining rivojlanishi bilan birga, o‘quvchilarga axborotni to‘g‘ri tahlil qilish, undan
samarali foydalanish va texnologik jarayonlarni tushunish kabi ko‘nikmalarni shakllantirish
talab qilinadi. Ushbu maqolada axborot bo‘limini o‘qitish metodikasi, uning asosiy tamoyillari
va samarali usullari yoritiladi.
Axborot bo‘limini o‘qitishning asosiy maqsadi – o‘quvchilarga axborotni yig‘ish, tahlil
qilish, saqlash va tarqatish jarayonlarini tushuntirish, shuningdek, ularga zamonaviy
texnologiyalarni qo‘llash ko‘nikmalarini singdirishdan iborat.
Asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
axborot tushunchasi va uning ahamiyatini o‘rgatish;
axborotni qabul qilish, qayta ishlash va uzatish jarayonlarini tushuntirish;
axborot xavfsizligi va shaxsiy ma’lumotlarni himoya qilish tamoyillarini o‘rgatish;
zamonaviy axborot texnologiyalari va dasturiy ta’minotdan foydalanishni o‘rgatish;
o‘quvchilarda tanqidiy fikrlash va mustaqil axborot olish qobiliyatini shakllantirish.
katta hajmdagi ma’lumotni qisqa vaqt ichida tushuntirish imkoniyati – o‘quvchilarga
asosiy g‘oyalarni aniq va tizimli holda yetkazish mumkin.
ILM-FAN VA INNOVATSIYA
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/si
44
o‘qituvchining bilim va tajribasini bevosita yetkazish – mavzuning muhim jihatlari va
amaliy ahamiyati bo‘yicha sharh berish.
o‘quvchilarning eshitish, yozish va fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirish.
Zamonaviy ta’limda quyidagi innovatsion yondashuvlardan foydalanish samarali hisoblanadi.
O‘qitish usullari va vositalari
Ma’ruza va tushuntirish: Mavzuni nazariy jihatdan yoritish, asosiy tushunchalar va
tamoyillarni izohlash.
Amaliy mashg‘ulotlar: Kompyuter sinflarida dasturiy ta’minot bilan ishlash, loyihalar
yaratish.
Interaktiv usullar: Guruhli muhokamalar, "aqliy hujum" usullari orqali o‘quvchilarning
faolligini oshirish.
Elektron resurslardan foydalanish: Elektron darsliklar, ta’limiy platformalar va boshqa
raqamli vositalardan foydalanish orqali ta’lim jarayonini boyitish.
O‘qitish jarayonida axborot texnologiyalaridan foydalanish
Axborot texnologiyalari ta’lim jarayonini samarali tashkil etishda muhim rol o‘ynaydi.
Elektron darsliklar, virtual laboratoriyalar, onlayn testlar va boshqa raqamli resurslar
o‘quvchilarning bilim olish jarayonini qiziqarli va interaktiv qiladi.
Suhbat va muhokama usuli o‘qituvchi va o‘quvchilar o‘rtasida savol-javob qilish orqali
bilimlarni mustahkamlashni ko‘zda tutadi. Suhbat davomida o‘qituvchi o‘quvchilarga savollar
beradi, ularning javoblarini tahlil qiladi va muhokama qiladi. Bu usul o‘quvchilarning fikrlash
qobiliyatini rivojlantiradi, ularni yangi tushunchalar va qonuniyatlarni o‘zlashtirishga
undaydi. Informatika fani jamiyatni yanada rivojlantirish jarayonlariga tobora ko‘proq ta'sir
ko‘rsatmoqda. Jamiyatning umumiy salohiyatini va uni rivojlantirish istiqbollarini belgilovchi
omillarga aylanmoqda. Jamiyatni axborotlashtirish – zamonaviy sivilizatsiyasining eng muhim
tarkibiy qismidir. Informatika fani tabiat va axborot va axborot jarayonlari bo‘yicha asosiy
texnik jihatdan fundamental fanga aylanmoqda. Bundan buyon maktab informatika kursining
umumiy ta'lim va amaliy ahamiyati tobora o‘sib boraveradi. Bu kurs katta gumanitar
salohiyatga ega. U yosh axborot jamiyatidagi samarali faoliyatiga tayyorlashda muhim
ahamiyatga ega.
Informatika o`qitish metodikasi pedagogikaning informatika fanini umumta’lim
maktablari, akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida informatika va axborot texnologiya
fanlarini o`qitish qonuniyatlarini tadqiqot qiluvchi bo`limi hisoblanadi.
Ta’limda axborot- kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llaganda o‘quvchi eshitish,
ko‘rish, ko‘rganlari asosida mustaqil fikrlash imkoniyatiga ega bo‘ladi. Ta’lim jarayonida
axborot kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda darslarni interfaol usullarda
tashkillashtirish uchun ma’lum bir shart – sharoitlar mavjud. Shunday ekan, axborot
kommunikatsion ta’lim texnologiyalaridan samarali foydalanish hozirgi zamon yutuqlariga
asoslangan holda davr talabiga mos keladigan pedagogic mahoratning nazariy amaliy
asoslarini hamda uning shakllanish jarayonini yaratish eng dolzarb vazifalardandir. Yuqorida
sanab o‘tilgan vazifalardan ko‘rinib turibdiki, ta’lim muassasalari o‘quvchilarini mustaqil
bilim olishiga yo‘naltirilgan texnologiyalardan foydalanishga o‘rgatish va doimiy ravishda
faolligini oshirib borish lozim. O‘quv jarayonida kompyuter texnologiyalari va axborot-
ILM-FAN VA INNOVATSIYA
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/si
45
kommunikasiya vositalaridan foydalangan holda ta’lim jarayonini tashkil qilish ta’lim
samaradorligigi ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Foydalanilgan adabiyotlar/Используемая литература/References:
1.
Musurmanova, Yayra, and Jasmina Toshpo‘lotova. "Iqtisodiyotni raqamlashtirish
sharoitida iqtisodiy jarayonlar va moliyaviy munosabatlarning transformatsiyasi." (2024): 38-
41.
2.
Uktamov, M. "Modeling the professional training development of future teachers
through computer training." Science and innovation 2.B9 (2023): 139-141.
3.
Октамов, Мададжон, Жасмина Тошполотова, and Яйра Мусурманова. "Aniq fanlarni
o‘qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarni qo ‘llagan holda dars jarayonlarini tashkil
etish." Новый Узбекистан: наука, образование и инновации 1.1 (2024): 432-434.
4.
Madadjon, O‘Ktamov. "PEDAGOGIKA OLIY TA’LIM MUASSASALARI TALABALARINING
INFORMATIKADAN
AXBOROT-TEXNOLOGIK
KOMPETENTLIGINI
RIVOJLANTIRISH
METODIKASI." Academic research in educational sciences 4.CSPU Conference 1 (2023): 275-
281.
5.
O’G’Li, Madadjon O’Ktam. "Kuzatuv quduqlarida yer osti suvlarini gidrorejim
parametrlarini masofaviy nazorat qilishning avtomatlashgan tizimlari." Science and Education
2.12 (2021): 202-211.
6.
Usmon o‘g‘li, Musirmanov Shohboz. "IJTIMOIY TARMOQLAR ORQALI TURISTIK
JOYLARNI REKLAMA QILISH VA MIJOZLAR BILAN SAMARALI ALOQA O ‘RNATISH." Scientific
Journal of Actuarial Finance and Accounting 4.10 (2024): 369-374.
7.
Xabibullayevich, Abdullayev Safibullo, et al. "TECHNOLOGY OF ORGANIZATION OF
ENVIRONMENT FOR THE DEVELOPMENT OF ERGONOMIC CULTURE." Harvard Educational
and Scientific Review 1.1 (2021).
8.
Beknazarova, Saida, et al. "METHOD OF FILTERING DIGITAL IMAGES BY PULSE
CHARACTERISTIC IN THE SPECTRAL REGION." Актуальные вопросы развития
инновационно-информационных технологий на транспорте 2021 (2021): 66-69.
9.
Musirmanov, Shohboz. "TURIZM SOHASIDA KADRLAR TAYYORLASHDA AMALIYOT VA
NAZARIYANING PEDAGOGIK UYG‘UNLIGI." Ижтимоий-гуманитар фанларнинг долзарб
муаммолари/Актуальные проблемы социально-гуманитарных наук/Actual Problems of
Humanities and Social Sciences. 4.11.
