20
ЮЛТК билан туғилган болаларда нуқсонни бартараф этишда
қўлланиладиган хейилопластика амалиётларини такомиллаштириш
ЮЛТК билан туғилган болаларда нуқсонни бартараф этиш
усулларини ўрганиш Хейлопластика усулларни такомиллаштириш.
•
Клиник: шикояти, анамнези, кўрик.
•
Лаборатор: умумий қон
таҳлили,
гемостазиограмма юмшоқ
тўқималарнинг УТТ.
•
Функционал, морфологик: нуқсон оқибатида юзага келган анатомик
ва функционал бузилишлар етишмовчиликлар
•
Антропометрия
•
Фотометрия
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати:
1.
Адашов
F., Курбанов
S., Усманова
D., Омонов
R., & Фозилов M. (2021).
Improvement of the method of dental replantation. in Library, 21(1), 4–5.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/13982
2.
Сувонов
K., Халманов
B., & Эшмаматов
I. (2022). Бактериал
транслокация шаклланишининг микробиологик жиҳатлари. in Library, 22(1),
1–
2. извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/13993.
3.
Олимов
A., Хайдаров
A., & Ахмадалиев
N. (2020). Quantitative analysis
of microbiota in patients with orthopedic structures on dental implants using the
real-time pcr method. in Library, 20(4), 83–87.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14292.
4.
Дусмухамедов
М.,
Юлдашев
А.,
Дусмухамедов
Ш.,
&
Худайбердиева
И. (202
2).
Роль хронических очагов инфекции в носоглотке
и легких на функциональное состояние тромбоцитов у детей с врожденной
расщелиной неба
.
Медицина и инновации, 1(4), 181
–
184. извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/medicine_and_innovations/article/view/351.
ПАСТКИ ЖАҒ СИНИШЛАРИНИНГ ЯЛЛИГЛАНИШ
АСОРАТЛАРИ ПРОФИЛАКТИКАСИ
Халилов А.А.
405 гурух стоматология факултети талабаси
Илмий рахбар:
Халилов А.А.
Юз
-
жаг касалликлари ва жарохатлари
кафедраси ассистенти.
Тошкент давлат стоматология институти, Ўзбекистон
Сўнгги йилларда аҳолининг меҳнатга ярокди гуруҳлари ўртасида юз
-
жағ соҳаси жароҳатларининг сони ортмоқда. Жаҳонда олиб борилган
илмий
адабиётларнинг
метанализлар
таҳлили
натижаларида
“
ривожланган давлатларда жароҳатланиш ва бахтсиз ҳодисалар ўлим
сабаби сифатида 3
-
ўринни, ногиронлик ва вақтинча иш қобилиятини
йўқотиш сабаби сифатида 2
-
ўринни эгаллайди. Жаҳон соғлиқни сақлаш
21
ташкилоти (ЖССТ) маълумотларига кўра, жарохатланиш оқибатида хар
йили мехнатга лаёқатли шахслар орасида 300 минг киши вафот этади,
7 миллиондан ортиқ инсон ногирон бўлиб қолади
”
. Юз
-
жағ жарохатларининг
45-
90 % ини пастки жағ синишлари ташкил этади. Сунгги йилларда пастки
жағ жарохатлари сонининг ортиши билан асоратлар кўрсаткичининг ҳам
ўсиши кузатилмоқда. Пастки жағ синишлари бўлган беморларни даволаш
босқичида реабилитациясининг самарали тизимини такомиллаштириш соҳа
олимларининг олдида турган долзарб вазифалардан биридир.
Юз
-
жағ жароҳатлари бўлган беморларни ташхислаш, даволаш ва
реабилитация усулларини такомиллаштириш мақсадида бутун дунёда
қатор илмий
-
тадқиқотлар олиб борилмоқда. Ҳозирги вақтда дунё миқёсида
пастки жағ синишларини жағлараро шиналаш усули билан даволаш кенг
тарзда қўлланилмоқда. Иммобилизация даврида жағлараро фиксация
туфайли нутқ, овқатланиш, артикуляция ва оғиз бўшлиғи гигиенасини
сакдашда сезиларли муаммолар туғилади, ушбу беморларни пародонт
тўқималарида яллиғланиш
-
деструктив жараёнлар ривожланади.
Беморларда жарохатдан кейинги даврда юз берадиган ўзгаришлар
-
нутритив етишмовчилик оқибатида сезиларли вазн йўқотилиши, моддалар
алмашинувининг бузилишлари, иммунитетнинг сусайиши, беморлар иш
қобилиятининг камайиши, стресс, махаллий сохада оғиз бўшлиғи юмшоқ
тўқималари холатининг салбий ўзгаришлари йирингли яллиғланиш
касалликлари уларни олдини олишга қаратилган тадбирларнинг
механизмини яратиш, касалликнинг асоратларини камайтириш ва
бартараф этиш, даволашнинг замонавий усулларини такомиллаштириш
муҳим аҳамият касб этади
.
Пастки жағи синган беморлар клиник кўринишни таҳлил қилиш,
динамикада оғиз бўшлиғи гигиеник холати ва парадонт тўқималари
холатини баҳолаш; жағлар синиши бўлган беморларда нутритив холат,
липид, оқсил алмашинуви ва биокимёвий кўрсаткичларни комплекс
баҳолаш; асосий даволаш усули таркибида оғиз бўшлиғини парвариши
асосида пастки жағ синиши бўлган беморлар учун реабилитация чора
тадбирлар комплексини ишлаб чиқиш ва уларни амалиётга тадбиқ этиш;
келиб чиқиши мумкун бўлган асоратлари олдини олиш.
Тадқиқотнинг
объекти сифатида Тошкент давлат стоматология
институтининг катталар юз
-
жағ жарроҳлик бўлимида 2020 йилда
мурожаат қилган беморлар орасида пастки жағни синиши билан
даволанишда бўлган 436 нафар беморлардан 18 дан 55 ёшгача бўлган
206 (47.2%) нафар беморлар, улардан эркаклар
–
269 (61.7%), аёллар
–
15 (3.4%) олинди. Шундан 75.4% холатларда тиббиёт муассасасига кеч
мурожаат қилиш кузатилган. Пастки жағ синишларини аникданган
сабабларидан маиший жарохатлар (87.3%), шулардан (15.5%) спиртли
ичимликлар таъсирида
жарохат олганлар. Травматик остеомиелитларни
асосий келиб чикиши сабаби беморларни тиббиёт муассасасига кеч
мурожаат
қилиши
(41.7%),
синиқ
бўлакларини
қониқрсиз
махкамланганлиги (6.0%) ва ноадекват медикаментоз даводан (4.0%)
22
Пастки жағ синишлари бурчак сохасида (34.9%), танасида (26.7%),
икки томонлама синишлар 131 (38.4%) холатларда кузатилган.
Даволаш динамикасида юзага келган яллиғланиш асоратларнинг
частотасини бахолашда синиш жойига коррелятив боғлиқлик
аникланмаган. Шу билан бирга травматик остеомиелит (энг дахшатли
асорат сифатида) 8.8% ни ташкил этади.
Тадқиқотни умумклиник, рентгенологик (пастки жағнинг
рентгенографияси, дентал рентген, компятер томографияси), биокимёвий,
сўровнома ва статистик тадқиқот усулларидан фойдаланилган.
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати:
1.
Юнусова
L., Аояма
T., Амануллаев
R., Ризаев
J., Икрамов
G., Сакамото
J.,
Халманов
B., & Мамараджабов S. (2021).
Sonography and magnetic resonance
tomography in monitoring of recurrent cysts lesions of the neck. in Library, 21(2), 131–
134.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14182.
2.
Сувонов
K., Халманов
B., & Эшмаматов
I. (2022). Бактериал
транслокация шаклланишининг микробиологик жиҳатлари. in Library, 22(1),
1–
2. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/13993
.
3. Усманова, Ш., Усманова, Д., & Хаджиметов, А. (2016). Особенности
патогенеза микроангиопатий у больных хроническим генерализованным
пародонтитом на фоне артериальной гипертензии.
Stomatologiya, 1(2-3(63-
64), 17–20.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/stomatologiya/
article/view/2191.
4. Хайдаров
А., & Олимов
А. (2019). Оценка факторов риска развития
осложнений при дентальной имплантации. in Library, 19(4), 88
–90.
извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14622.
5.
Назаров
З., Батиров
Б., Софиева
Н., & Бафоев
Б. (2022). Планирование
установки имплантатов с применением хирургического шаблона
.
Журнал стоматологии и краниофациальных исследований, 1(1), 33
–36.
https://doi.org/10.26739.2181-0966-2020-1-7.
6. Юнг
S., Нам
O.
H., Фан
Y.-
qing, Дусмухамедов
S., & Ли
C. (2021). Reliability
of a Trapezium Miniplate with Endoscope-Assisted Internal Fixation in Mandibular
Subcondylar Fractures: A Three-Dimensional Analysis. in Library, 21(4), 1–10.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14269.
7.
Даминова
Ш., Маткулиева
С., Назирова
С., & Абдиримова, Г. (2021
).
Микробиологические и иммунологические показатели эффективности
лечении детей больных вирусным гепатитом «С». in Library, 21(2), 134
–139.
извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14500.
8.
Хайдаров
А., & Олимов
А. (2019). Оценка факторов риска развития
осложнений при дентальной имплантации. in Library, 19(4), 88
–90.
извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14622.