4
KATARAKTA FAKOEMULSIFIKATSIYASI ASORATI: DESEMENT MEMBRANA
KO’CHISHI, DAVO CHORALARI
Tadjiyeva Feruza Sultanbayevna
1
Xamrayev Farrux Muxtorovich
2
1
Toshkent tibbiyot akademiyasi Urganch filiali, Urganch,
feruzanm@mail.ru +998973632772,
https://orcid.org/0000-0003-4054-4531
2
Toshkent tibbiyot akademiyasi Urganch filiali, Urganch
+998995650050 https://orcid.org/0009-0000-8087-3909
https://doi.org/10.5281/zenodo.14849635
Dolzarbligi:
Desemet membranasining ajralishi(DMA) intraokulyar jarrohlik va ko'z
travmasining jiddiy asorati hisoblanadi. Yatrongen DMA holatlari ko'pincha katarakta
jarroxligi bilan bog'liq.
Desemet membranasining ajralishi quyidagi sabablarga ko'ra yuzaga kelishi mumkin:
- Jarrohlik amaliyotining noto'g'ri texnikasi.
- Fakoemulsifikatsiya jarayonida ortiqcha bosim yoki ta'sir.
- Kataraktni olib tashlash jarayonida mexanik travma.
Desemet membranasining stromadan ajralishi shox pardaning endotelial-epiteliya
distrofiyasining keyingi rivojlanishi bilan uning qatlamlarining shaffofligini yo'qotish,
epiteliya yaxlitligini buzish, korneal sindromining paydo bo'lishi va vizual funktsiyalarning
pasayishiga olib keladi .
DMAni jarrohlik bilan davolash uchun turli usullar mavjud bo'lib, ularga ichki kamerada
gaz kiritish, viskoelastik kiritish va bu gaz-havo aralashmasiga almashtirish, transkorneal
choklarni qo'yish va endotelial keratoplastika kiradi. Biz tomondan qo’llanilgan DMAni
davolash usuli, paratsentez orqali kanula yordamida oldki kameraga steril havo ¾ hajmini
kiritish va Desemet membranasidan hamda kornea stromanidan hosil bo'lgan bo'shliqdan
suyuqlikni olib tashlashni o'z ichiga oladi.
Maqsad va vazifalar
:Desemet membranasining orqa yuzasi va stroma o'rtasida
joylashgan suyuqlikni drenajlash orqali davolashning samaradorligini baholash,
kengaytirilgan Desemet membranasining ajralishi bilan bog'liq bemorlar uchun oldingi
kameraga steril havoni bir vaqtning o'zida kiritish orqali tunel kesimini shakllantirish
maqsadida amalga oshiriladi.
Tekshirish ob’ekti va usullari.
1962 yil tug‘ilgan S. bemor klinikaga o’ng ko’zda
ko’rishning xiralashishi shikoyati bilan murojat qildi , qabul qilinganda:
Visus OD \ 0,1 n/k. OS \ 0,8 ob'ektiv ravishda: shox parda tiniq, OD- koʻz gavharining
xiralanishi bemorga OD: katarakta tashxisi qo’yildi va FEK amaliyoti bajarildi.
Ertasi kuni qayta ko’rikda bemorda:
Visus OD = 0,05. Ob'ektiv tekshirishda: shox pardaning shishishi, desemetit. Oldingi
segmentning OK tomografiyasiga ko'ra, OD ko'zning keng DMA.
5
Tashxis qo'yilgan: Artifakiya, OD ko'zning desemet membranasining ajralishi.
Bemorga quyidagi muolaja qilindi : Bemorga mahalliy anesteziya ostida (Lidokain 2% -
1,0 ml) desemet membranasining ajralmagan hududida paratsentez o‘tkazildi. Paratsentez
orqali kanulyator yordamida oldingi kameraga steril havo kiritildi, oldingi kameraning ¾
qismi havo bilan to‘ldirildi. Keyin kornea pichog'ini stroma yaqinidagi drenaj bo'shlig'ining
Markaziy zonasida uchi chiqib, shox pardaga transepitelial tarzda kiritildi. Bundan tashqari,
pastki chetiga bosim o'tkazib, pichoq asta-sekin tunnel kesmasidan descemet membranasi va
stromaning orqa yuzasi orasidagi bo'shliqdan suyuqlik to'liq drenajlanmaguncha chiqarildi.
Konjunktivaga 20 mg gentamitsin, 0,4% - 0,5 ml deksametazon, 2% - 0,3 ml lidokain kiritildi.
Natijalar:
Jarrohlik va operatsiyadan keyingi davr o'ziga xos xususiyatlarsiz o'tdi.
Operatsiyadan keyingi kunduzi Visus OD = 0,4. ekshiruvda: shox parda shaffof, descemet
membranasi butun maydon bo'ylab joylashgan, burmalar mavjud, old kameradagi hajmning
¾ qismi havo pufagini egallaydi.
Bir oy o‘tib tekshirishda Visus OS = 0,8. Biomikroskopik usulda shox parda shaffof,
descemet membranasi butun maydon bo'ylab joylashgan, namlik shaffof.
3 oydan so‘ng shox parda shaffof, deksemat membranasining to‘g‘ri joylashishi saqlanib,
Visus OS = 0,8.
Qo’llanilgan muolaja o’z natijasini berdi.
Xulosa
. Desemet membranasi va stromaning orqa yuzasi o'rtasida joylashgan
suyuqlikning transepitelial drenajini steril havoning oldingi kamerasiga bir vaqtning o'zida
kiritilishi DMAni davolashning samarali usuli hisoblanadi.
