Fizika fanini oqitishda innovatsion texnologiyalarni qollash

CC BY f
169-170
92
79
Поделиться
Файзуллаев, О. (2022). Fizika fanini oqitishda innovatsion texnologiyalarni qollash. Современные инновационные исследования актуальные проблемы и развитие тенденции: решения и перспективы, 1(1), 169–170. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/zitdmrt/article/view/5282
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Maqolada fizika fanini о ‘qitishda zamonaviy raqamli innovatsion interaktiv “Multisim" dasturidan foydalanib ta’limni tashkil etish usuli bayon etilgan. Ilmiy tadqiqot ishlariga talabalarni qiziqtirish bo ‘yicha ma ’lumotlar keltirilgan.

Похожие статьи


background image

169

Foydalanilgan adabiyotlar

1. Вайндорф-Сысоева, М.Е. Организация виртуальной образовательной среды: теория и
практика [Текст] : моногр. / М.Е. Вайндорф-Сысоева. – Germany: LAP LAMBERT
Academic Publishing GmbH & Co. KG, 2011. – 368 с.
2. Tangirov K. E., Jomurodov D. M., Murodkasimova S. K. The importance of e-learning and e-
learning resources in individualized learning //Asian Journal of Multidimensional Research
(AJMR). – 2021. – Т. 10. – №. 3. – С. 464-469.
3. Тангиров Х. Э., Жомуродов Д. М., Муродкосимова Ш. Х. Aхборот-таълим муҳитида
ўқитишни индивидуаллаштиришнинг муҳим жиҳатлари //инновации в педагогике и
психологии. – 2021. – Т. 4. – №. 6.

FIZIKA FANINI O‗QITISHDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARNI QO‗LLASH

Fayzullayev Orif Turg‗un oʻg‗li

O‗zbekiston Milliy Universiteti Jizzax filiali

Annotatsiya:

Maqolada fizika fanini o‗qitishda zamonaviy raqamli innovatsion interaktiv

―Multisim‖ dasturidan foydalanib ta‘limni tashkil etish usuli bayon etilgan. Ilmiy tadqiqot
ishlariga talabalarni qiziqtirish bo‗yicha ma‘lumotlar keltirilgan

.

Kalit so‗zlar:

multisim dasturi, zamonaviy axborot texnologiyalari, pedagogika,

innovatsion texnologiya

.

Ta‘lim amaliyotida zamonaviy texnologiyalarning qo‗llanilishi ta‘lim tizimi

modernizatsiyasining tarkibiy elementi hisoblanadi. Zamonaviy sharoitda ta‘lim tarbiya
jarayonlarini texnologiyalashtirish kam kuch va vaqt sarflagan holda kutilayotgan natijani qo‗lga
kiritishga imkon beradi, o‗qitish sifatini yaxshilab, samaradorligini oshiradi. Axborot-
kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish ham pedagogik jarayon bo‗lib, talaba va
o‗qituvchi faoliyatidagi o‗zgarish, yangilik kiritish, o‗quv jarayonida interfaol metodlardan to‗liq
foydalanishni o‗z ichiga oladi. Oliy ta‘limda fizika va elektrotexnika mashg‗ulotlari jarayonida
interaktiv elektron ―Multisim‖ dasturidan foydalanish o‗quv jarayoniga yangi sifat darajasini olib
kiradi. Bu esa o‗qituvchiga nafaqat dars mashg‗ulotiga tayyorgarlik ko‗rishni va darsni olib
borishni yengillashtiradi, balki yangi imkoniyatlarni ham yaratib beradi.

Fizika fanidan o‗qitishning kafolatli natijaga erishish uchun o‗qitishning axborot-ta‘lim

tizimi sharoitini tashkil etishda texnik, elektron dasturiy, didaktik va tayyorgarlik muhitiga ega
bo‗lish kerak. Bunda: Texnik muhit: kompyuter xonasi, internet tarmoqlariga ulangan
kompyuterlar va interaktiv ―Multisim‖ dasturi o‗rnatilgan bo‗lishi kerak.

Didaktik muhit:

―Multisim‖ boshqarish imkoniyatiga ega bo‗lgan[3], dasturlardan to‗liq foydalanish uchun
o‗quv-uslubiy qo‗llanmalar, o‗rgatuvchi va nazorat qiluvchi elektron ta‘lim ashyolari, uslubiy
ko‗rsatmalar bo‗lishi kerak[1].

Fizka mashg‗ulotlarda, ―Multisim‖ dasturi orqali o‗tkaziladigan

mashg‗ulotlarda har

qanday elektrotexnik sxemalarni (zanjirlarni) yig‗ish mumkin[2].

Bunda talabalar yakka, katta va kichik bo‗lingan holda va hamkorlikda

ishlaydilar. Multisim dasturida ishlash talabalarga estetik zavq bag‗ishlaydi, fanga

bo‗lgan qiziqishlarini yanada orttiradi. O‗yin usullarini qo‗llash orqali o‗zlashtirish

qiyin bo‗lgan mavzularni talabalarni o‗zlari bemalol o‗zlashtirish imkoni yaratiladi.

Agar bu ―Multisim‖ dasturlarida ma‘ruza mashg‗ulotlarida ham qo‗llanilsa yaxshi

samara beradi. Bu dasturlardan uzviy foydalanish hatto past o‗zlashtiruvchi talabalarning fanni
yaxshi o‗zlashtirishga zamin bo‗ladi. Natijada barcha tinglovchilarda

fizika fanidan dars

samaradorliligiga erishish imkonini yaratish mumkin.

Ayrim talabalarnig fanni yaxshi o‗zlashtirmagani uni yaxshi bilmasligida emas,

balki

ularda tortinchoqlik, qo‗rquv alomatlari bo‗lishi sabablidir. ―Multisim‖ dasturi

talabalarni


background image

170

bunday xislatlarini bartaraf etishga yordam beradi. Bu dastur orqali talabalardan o‗tgan darslarni
so‗rash, elektrotexnik zanjir yig‗ish, sxemadagi jarayonlarni

kuzatish, xar-xil qidirilayotgan

qiymatlarni olish,

grafiklar chizish va olingan natijalarni taxlil qilishda keng foydalanish

mumkin[3]. Shuni alohida takidlash joizki tajribalarni o‗tkazish jarayonida fizika laboratoriya va
amaliy mashg‗ulotlarda jihozlar yetishmasa, asboblar nosoz bo‗lsa yoki umuman mavjud
bo‗lmasa,

o‗tkaziladigan tajribani virtual laboratoriya orqali o‗tkazish imkoni mavjud.

Bunday usullarning o‗ziga hosligi shundaki, ular faqat talaba va

o‗qituvchilarning

birgalikdagi faoliyat ko‗rsatishi orqali amalga oshiriladi. Bunday

hamkorlik jarayoni o‗ziga hos

xususiyatlarga ega. Ya‘ni:

-talabalarning

o‗quv

jarayonida

fanga

bo‗lgan

qiziqishlari

doimiyligini

ta‘minlash;

-talabalarning dars davomida mustaqil fikrlash, ijod qilish va izlanishga imkon

yaratish;

-talabalarning fanga bo‗lgan qiziqishlarini mustaqil holda har bir masalaga

ijodiy yondashgan holda bilimga ega bo‗lgan intilishlarini kuchaytirish;

Natija

2021-2022 o‗quv yilida O‗zbekiston Milliy universiteti Jizzax filiali Amaliy matematika

fakulteti Axborat tizimlari va texnalogiyalari yo‗nalishiga Kompyuterning fizik asoslari fani
laborotoriya mashg‗ulotlari ―Multisim‖ dasturi asosida o‗tqazildi.

Kompyuterning fizik asoslari fanidan laborotoriya mashg‗ulotlarni, ―Multisim‖ dasturi

asosida

o‗tkazilganda talabaning

shu fanga bo‗lgan qiziqishlari yanada oshirib, dars

samaradorligiga

erishish, talabalarning tafakkuri, anglash erkin va mustaqil fikrlash

qobilyatlarini

yanada rivojlantirdi. Amalda ko‗rib bo‗lmaydigan jarayonlarni vertuval

laborotoriya orqali ko‗rish imkoniga ega bo‗lishdi.

Yuqoridagi

pedagogik

tajriba

sinov

natijalaridan

kelib

chiqib

quydagi

xulosalarga keldik.

XULOSA

―Multisim‖ dasturi bilan sodda yoki murakkab anolog va raqamli qurilmalarni
yaratish, modellashtirish va o‗rganish mumkin[3].

Elektrotexnik zanjirlarni tuzish, qidirilayotgan natijalarni qisqa vaqtda aniq olish va

grafiklarni jozibali namoyish etish imkonini beradi. Fizika fanidan Multisim dasturi asosida
mashg‗ulotlar olib borilganda talabalarning fikrlashi mustaqil rivojlanadi.

Ma‘ruza mashg‗ulotida olingan nazariy bilimlar mustaxkamlanadi. Amaliy

mashg‗ulotlarda bajarilgan ishlar orqali olingan natijalarni tahlil qilish ko‗nikmalariga ega
bo‗ladi. Bu esa talabalarning fanga va ilmiy tadqiqot ishlariga qiziqishlari ortadi.

Xozirgi davrda masofaviy o‗qitishga bo‗lgan ehtiyoj juda yuqoriligi sababli fizika

fanining barcha mashg‗ulotlarida Multisim dasturidan samarali foydalanish mumkin. Talabalarni
doimiy ravishda ilmiy faoliyatga qiziqishini rivojlantiradi va vaqtdan unumli foydalanishni
o‗rgatadi.

―Multisim‖ dasturi bilan bo‗lajak mutaxassislarning mustaqil o‗quv faoliyatlarini

rivojlantirish, o‗quv va ilmiy ishlarining mushtarakligini taminlash, talabalarni ilmiy tadqiqot
ishlariga jalb qilish, shular asosida yetuk mutaxassis tayyorlash va sifatini oshirishga erishish
mumkin bo‗ladi.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. A.I.Mustafoyev, O.T.Fayzullayev ―Kompyuterning fizik asoslari‖

bo‗yicha o‗quv-uslubiy

majmua. O‗zMUJf 2020.

2. https://www.ni.com/pdf/manuals/374483d.pdf
3. Multisim 14 User Guide для версии 10.0.144/ Rukovodstvo polzovatelya multisim, 2007. -
714 с.

Библиографические ссылки

A.I.Mustafoyev, O.T.Fayzullayev “Kompyutcrning fizik asoslari” bo‘yicha o‘quv-uslubiy majmua. 0‘zMUJf 2020.

https://www.ni.com/pdf/manuals/374483d.pdf

Multisim 14 User Guide для версии 10.0.144/ Rukovodstvo polzovatelya multisim, 2007. -714 c.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов