6
MAKTAB YOSHIDAGI BOLALAR OVQATLANISHINING O’ZIGA XOS
HUSUSIYATLARNI O’RGANISH.
Abdullaeva A.SH., 206-guruh,OXI fakulteti
Ilmiy raxbar: assistent Koshimbetova G.K.
ToshPTI, Ambulator tibbiyoti, jismoniy tarbiya kafedrasi
Dolzarbliligi.
Maktab yoshidagi bolalar fizik-psixik rivojlanishini yuqori tempi o’qish jarayoni bilan
bog’liq ravishda ovqat bilan kerakli moddalarni adekvat tushishi aniqlanadi. Ammo kiyingi yillarda maktab
yoshidagi bolalar ovqatlanishi tendensiyasi yomonlashuvi saqlangani sababli alimentar va boshqa
patalogiyarlarni sezilarli o’sishiga olib kelyapti. Bolalar va o’smirlar ovqatlanishini to’g‘ri tashkil qilish-
ulaning jismonan rivojlanishida, sog‘lom o’sishi va yuqumli kasalliklarga qarshi kurashish qobiliyatining
yuqori bo’lishida ruhan tetik bo’lishida muhim ahamiyatga ega. Mana nima uchun judayam muxim maktab
yoshidagi va o’smirlar uchun to’liq ratsional ovqatlanishi, ovqatlanish tartibini to’gri tashkillashtirish.
Tekshiruv maqsadi:
maktab yoshidagi bolalarni ovqatlanish ratsionini baxolash.
Material va usullar:
o’quvchilarni o’qish va dam olish kunlaridagi ovqatlanish tartibi bilan bog’liq
savollarni javobini inobatga olgan holda va o’quvchilar 125dan 25/u anketasini qayta tekshirish
Natijalari:
Uy va o’qish sharoitida o’smir yoshidagi bolalarni ovqatlanish tartibini sezilarli buzilgani
aniqlandi. Doimiy o’z vaqtida ovqatlanish faqat 30% hollarda kuzatilgan bo’lsa, 40% hollarda kuniga
kamida 2-3 mahal issiq ovqat qabul qilish kuzatiladi. Ratsional ovqatlanish tamoillari sistematik rioya
qilinmagan:35% bolalar go’shtni kam istemol qilishgan, taxminan 55% bolalar sut va sut maxsulotlarini
kam yoki umuman qabul qilishmagan. Bolalarni deyarli yarmida noregulyar va kam holda sabzavotlar
qabul qilish, 62% da kam holda meva istemol qilish kuzatildi. Bulardan tashqari kun tartibi buzilgani
kuzatildi. 95% bolalar har kuni uyquga to’yishmaydi, dam olish kunlari esa toza havoda kam vaqt
o’tkazishadi. 60% bolalar kompyuter o’yini va ijtimoiy tarmoqlarda 4 va undan ko’p soat vaqt o’tkazishadi.
Maktabda issiq ovqatlanishni tashkillashtirilganiga qaramasdan oshxonada 15% bolalar tashrif
buyurishadi, qolganlari pishiriqlar, shokolad, konditor mahsulotlari va shirin ichimliklar olishadi. 42%
o’quvchilar tez tayyor bo’luvchi ovqatlar pishiriladigan joylarda xaftasiga kamida 2 marta tashrif buyuri
shadi.
Xulosa:
Shunday qilib ko’pchilik o’quvchilarda to’g’ri kun tartibi va ratsional ovqatlanish tartibi
yo’qligi belgilandi.Ovqatlanish balanslanmagan, quruq ovqatlanish va yuqori kalloriyali, uglevodli
ovqatlar is’temol qilish oshib ketgan, bularni hammasi albatta bolani sog’ligida aks etmoqda.Ushbu hosil
bo’lgan jarayon to’g’ri ovqatlanishni tarbiyalovchi ishlarni olib borishni kuchaytirishni talab qiladi. Bolalar
ovqatlanishini to’g‘ri tashkil qilishda vitaminlarning ahamiyati juda katta. Ular organizmda moda
almashinuvida ishtirok etadi, organizmning turli kasalliklarga qarshi chidamini oshiradi. Shunday ekan ular
bolalarning har kungi ovqat mahsulotlari tarkibida yetarlicha bo’lmog‘i kerak. Bolalarning o’sishi va
rivojlanishda mineral moddalar ham katta rol o’ynaydi.
А
dabiyotlar ro'yxati:
1.
Шойимова
,
Шохиста
,
Суръат Гулямов
, and
Акмал Рахматуллаев
. "
Роль и значение
национальных медицинских ценностей в сохранении здоровья человека
."
Актуальные
проблемы обучения социально-гуманитарных наук в медицинском образовании
1.1 (2023): 427-
436.
2.
Terebaev, Bilim, and Shakhnoza Abzalova. "Correcting postoperative anal incontinence in
children." European Journal of Molecular & Clinical Medicine 7.2 (2020): 997-1003.
3.
Алиев
,
М
.
М
., et al. "
Выбор метода и уровня колостомы у детей с болезнью Гиршпрунга и
аноректальной мальформацией
."
Журнал Бюллетень ассоциации врачей Узбекистана
2 (2016):
95-99.
4.
Оллабергенов
,
О
.
Т
.,
М
.
М
.
Алиев
, and
Ф
.
А
.
Курбанов
. "
Зентель-в профилактике рецидива
эхинококковой болезни у детей
."
Анналы хирургической гепатологии
10.2 (2005): 123b-124.
