Бухоро вилоятида бронхиал астмадан ногиронликнинг ўзига хос хусусиятлари

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
CC BY f
57-60
51
2
Поделиться
Жумаева, А., Ражабова, Д., Шарипова, Н., Кобилова, Г., & Юлдашова, Ш. (2012). Бухоро вилоятида бронхиал астмадан ногиронликнинг ўзига хос хусусиятлари. Журнал проблемы биологии и медицины, (1 (68), 57–60. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/problems_biology/article/view/6472
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Бронхиал астмададан ногиронлик ҳолатининг Бухоро вилояти шаҳар ва туманлари орасида тарқалганлиги, ёшжинс таркиби ва ўзига хос хусусиятларини таҳлил қилиш

Похожие статьи


background image

57

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

Бронхиал

астма

аҳоли

орасида

учрайдиган

ўпканинг

сурункали

носпецифик

касалликлари

ичида

ногиронликка

олиб

келувчи

энг

кўп

сабаблардан

саналади

.

Бу

касаллик

ўпканинг

су

-

рункали

касалликлари

оқибатида

ногиронликка

чалинган

болаларнинг

70%

ни

ташкил

қилади

.

(1, 4, 6, 7).

Олиб

борилган

тадқиқот

натижалари

шуни

кўрсатмоқдаки

,

бронхиал

астма

ҳозирги

кунда

меҳнат

қобилиятини

вақтинчалик

ва

турғун

йўқотишнинг

энг

кўп

учрайдиган

ҳолатларидан

биридир

.

АҚШ

Саломатлик

Миллий

Институтининг

1971

йилда

берган

маълумотларига

кўра

бронхиал

астма

натижасида

бир

йил

ичида

85

млн

иш

куни

йўқотилган

.

АҚШ

Саломатлик

Миллий

Институтининг

1971

йилда

берган

маълумотларига

кўра

бронхиал

астма

натижасида

бир

йил

ичида

85

млн

.

иш

куни

йўқотилган

(2, 3, 4, 5, 7, 8).

Ишнинг

мақсади

:

Бронхиал

астмададан

ногиронлик

ҳолатининг

Бухоро

вилояти

шаҳар

ва

туманлари

орасида

тарқалганлиги

,

ёш

-

жинс

таркиби

ва

ўзига

хос

хусусиятларини

таҳлил

қилиш

.

Материал

ва

методлар

:

2004-2008

йилларда

Бухоро

вилоятида

бронхиал

астмадан

ноги

-

ронликнинг

тарқалганлик

ҳолати

ёппасига

текширув

ёрдамида

ўрганилди

.

Бу

жараён

Бухоро

вилояти

ТМЭКи

статистик

ҳисобот

ҳужжатлари

ёрдамида

таҳлил

қилинди

.

Бухоро

вилояти

-

нинг

шаҳар

ва

туманларида

бронхиал

астмадан

бирламчи

ва

қайта

ногиронлик

,

унинг

ёш

-

жинс

таркиби

,

шаҳар

ва

қишлоқ

аҳолиси

орасида

ногиронликнинг

тарқалганлик

даражаси

,

ногиронликнинг

гуруҳларга

кўра

тақсимланиши

таҳлил

қилинди

.

Ногиронликни

таҳлил

қилишда

16-39

ёш

,

аёллар

учун

40-55

ёш

,

эркаклар

учун

40-60

ёш

интервалидан

фойдаланил

-

ди

.

Тадқиқотга

жами

70

нафар

ногирон

жалб

қилинди

(36

нафар

эркак

, 34

нафар

аёл

).

Натижалар

ва

таҳлил

:

Бухоро

вилояти

шаҳар

ва

туманларида

бронхиал

астмадан

ногирон

-

лик

кўрсаткичи

(2004-2008

йиллар

)

таҳлил

қилинганда

қуйидагиларга

эришдик

(1-

жадвал

).

Жадвалдан

кўриниб

турибдики

,

бронхиал

астма

касаллиги

билан

болаликдан

ногиронлик

шу

касаллик

билан

жами

ногиронликнинг

5.9%

ни

ташкил

қилади

.

Шунингдек

,

жинслараро

таҳлил

қилганимизда

аёллар

орасида

ногиронлик

эркакларга

нисбатан

14.7%

га

кўп

кузатил

-

ган

.

Ёшга

нисбатан

олинганда

40-55

ёшли

аёлларда

ногиронлик

16-39

ёшли

аёллар

орасидаги

ногиронликка

нисбатан

2

баробар

кўп

кузатилган

.

2004-2008

йиллар

мобайнида

бронхиал

астмадан

умумий

ногиронлик

сезиларли

равишда

камайиб

борган

.

Жумладан

2008

йилга

келиб

,

бу

кўрсаткич

2004

йилга

нисбатан

14.8%

га

ка

-

майган

. 16-39

ёшдаги

эркаклар

орасида

ногиронлик

кўрсаткичи

қарийб

2

мартага

камайган

бўлса

, 40-60

ёшдаги

эркаклар

орасида

бу

ҳолат

деярли

ўзгаришсиз

қолган

.

2004-2008

йилларда

бронхиал

астмадан

1-

марта

ногирон

деб

топилган

беморлар

сони

518

нафарни

ташкил

этган

.

Статистик

маълумотлар

Бухоро

вилоятида

бронхиал

астмадан

бирлам

-

чи

ногиронликнинг

2007

йилда

2004

йилга

нисбатан

1.7

мартага

ошганлигини

кўрсатмоқда

. 40

-60

ёшдаги

беморлар

орасида

эса

ногиронлик

даражаси

16-39

ёшдагиларга

нисбатан

2

баробар

кўп

.

Жинс

таркибига

кўра

таҳлил

қилганимизда

40

ёшгача

бўлган

меҳнатга

лаёқатли

беморлар

орасида

ногиронлик

даражаси

аёлларда

эркакларга

нисбатан

2

марта

кўп

учрамоқда

. 40

ёшдан

кейин

эса

кўрсаткичлар

орасидаги

фарқ

аёлларда

1.5

мартага

кўп

учрашини

кўрсатмоқда

.

(59.6%).

Динамикада

бронхиал

астмадан

бирламчи

ногиронлик

2007

йилда

2004

йилга

нисбатан

40%

га

ошган

. 2008

йилга

келиб

эса

кескин

камайиш

кузатилган

.

Аёллар

орасида

бу

ҳолат

ди

-

намикада

деярли

ўзгаришсиз

қолган

бўлсада

,

эркаклар

орасида

мазкур

кўрсаткич

8.7%

га

ош

-

ган

.

Айниқса

бу

ҳолат

40-60

ёшдаги

эркакларда

сезиларли

равишда

ошган

. 16-39

ёшдаги

аёл

-

лар

орасида

бирламчи

ногиронлик

2008

йилда

2006

йилга

нисбатан

қарийб

2

баробар

камай

-

ган

. 40-55

ёшдагилар

орасида

эса

ногиронлик

кўрсаткичи

динамикада

деярли

ўзгаришсиз

қолган

.

Шундай

қилиб

, 1-

жадвалда

келтирилганидек

,

бронхиал

астмадан

ногиронлик

40-60

ёшдагилар

орасида

16-39

ёшдагиларга

нисбатан

2

марта

кўп

учрайди

.

Бронхиал

астмадан

ёш

ва

жинслар

билан

боғлиқ

бўлган

ногиронлик

структурасига

алоҳида

эътибор

қаратиш

керак

бўлади

.

Бунинг

учун

Бухоро

вилояти

шаҳар

ва

туманлараро

тиббий

Жумаева

А

.

А

.,

Ражабова

Д

.

Б

.,

Шарипова

Н

.

С

.

Қобилова

Г

.

А

.,

Юлдашова

Ш

.

Т

.

БУХОРО

ВИЛОЯТИДА

БРОНХИАЛ

АСТМАДАН

НОГИРОНЛИКНИНГ

ЎЗИГА

ХОС

ХУСУСИЯТЛАРИ

Бухоро

давлат

тиббиёт

институти


background image

58

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

меҳнат

эксперт

комиссияси

(

ТМЭК

)

мажлиси

баённомалари

ёппасига

текшириш

усули

билан

ўрганилди

. (

Кейинги

5

йил

ичида

бронхиал

астма

билан

касалланган

беморларда

).

Таҳлил

натижалари

шуни

кўрсатмоқдаки

, 16

ёшгача

бўлган

болалар

орасида

бронхиал

аст

-

мадан

ногиронлик

шаҳарда

истиқомат

қиладиган

шу

ёшдаги

болалар

орасида

юқори

катталик

-

ни

ташкил

қилади

(0.74±0.3).

Катта

ёшдагилар

орасида

эса

бу

кўрсаткич

3.92±0.16

га

тенг

.

(10 000

аҳолига

)

Жумладан

аёллар

орасида

бронхиал

астмадан

ногиронлик

кўрсаткичи

эркак

-

ларга

нисбатан

13%

га

кўп

(4.21±0.22).

Таҳлил

натижаларига

кўра

16-39

ёшдагилар

орасида

умумий

ногиронлик

10 000

аҳолига

0.97

ни

ташкил

қилади

(2-

жадвал

).

Статистик

таҳлил

хулосаларига

кўра

шаҳар

аҳолиси

орасида

бронхиал

астмадан

ногирон

-

лик

кўрсаткичи

ўртача

3.70±0.15

ни

ташкил

қилади

(10 000

аҳолига

),

қайсики

,

қишлоқ

аҳолиси

орасида

бу

кўрсаткич

3.31±0.15

га

тенг

(11%

га

кўп

).

Шаҳарда

истиқомат

қиладиган

аёллар

орасида

мазкур

касалликдан

ногиронлик

кўрсаткичи

эркакларга

нисбатан

2

марта

,

қишлоқда

истиқомат

қиладиган

аёлларган

нисбатан

эса

1.6

марта

кўп

.

Қишлоқда

яшовчи

бронхиал

астма

билан

касалланган

эркаклар

ва

аёллар

орасидаги

ноги

-

ронлик

ўртасида

деярли

фарқ

йўқ

,

яъни

бир

хилда

тарқалган

.

Ёшга

нисбатан

таҳлил

қилганимизда

шаҳарда

яшовчи

16-39

ёшдагилар

орасида

ногиронлик

эркак

ва

аёллар

орасида

бир

хил

тарқалган

бўлса

, 40

ёшдан

кейин

бу

кўрсаткич

аёллар

орасида

сезиларли

ошиб

бор

-

ган

,

яъни

аёлларда

бу

кўрсаткич

18.4±2.2

бўлса

,

эркакларда

3.8±1.0

ни

ташкил

қилган

.

Қишлоқда

истиқомат

қиладиган

16-39

ёшдаги

аёлларда

ногиронлик

кўрсаткичи

эркакларга

нисбатан

кам

бўлса

-

да

(

аёлларда

5.85±0.6,

эркакларда

6.09±0.6) 40-60

ёшдаги

аёлларда

бу

кўрсаткич

шу

ёшдаги

эркакларга

нисбатан

14%

га

ошган

(

аёлларда

11.7±0.3,

эркакларда

10.1±0.3).

Ногиронликнинг

кечиш

оғирлиги

касалликнинг

кучли

ифодаланиши

,

кечиши

,

йўлдош

касалликларнинг

мавжудлиги

ва

бошқа

бир

қанча

омилларга

боғлиқ

.

Шунга

кўра

но

-

гиронлик

3

гуруҳга

бўлиб

ўрганилди

.

Таъкидлаш

жоизки

,

ногиронликнинг

асосий

қисми

II

гуруҳ

ногиронлигига

тўғри

келди

. (81.1

Ногиронлик

гуруҳларини

жинслар

ҳамда

шаҳар

ва

қишлоқ

аҳолиси

орасида

тарқалганлигини

таҳлил

қилганимизда

қуйидаги

натижаларга

эриш

-

дик

.

I

гуруҳ

ногиронлиги

0.06±0.06 (10 000

аҳолига

)

ташкил

қилиб

,

бу

гуруҳ

шаҳарда

истиқомат

қиладиган

аёлларда

кўпроқ

кузатилган

. (0.19±0.01). II

гуруҳ

ногиронлиги

шаҳарда

истиқомат

қиладиган

аёлларда

қишлоқда

яшовчи

аёлларга

нисбатан

2

баробар

кўп

учраган

.

Эркакларда

эса

бу

ҳолат

аксинча

,

қишлоқда

яшовчи

эркакларда

бу

кўрсаткич

шаҳарда

яшовчи

эркакларга

нисбатан

2

баробар

юқори

.

III

гуруҳ

ногиронлиги

эса

қишлоқ

аҳолисида

устунлик

қилган

(2, 3

марта

кўп

).

Яъни

ўртача

0.54±0.06

ни

ташкил

қилади

(10 000

аҳолига

).

Эркакларда

бу

кўрсаткич

шаҳарда

яговчи

ноги

-

ронликка

чалинган

эркакларда

6

баробар

,

аёлларда

эса

қарийб

2

баробар

юқори

катталикни

ташкил

қилмоқда

.

Бронхиал

астмадан

ногиронликни

таҳлил

қилиш

70

нафар

мазкур

касалликдан

ногиронлик

-

ка

чалинган

беморларнинг

0.88

ҳ

.

ш

.

билан

танишдик

.

Таҳлил

натижаларига

кўра

тадқиқотга

жалб

қилинган

контингентлардан

қишлоқ

аҳолиси

орасида

эркаклар

55.0%

ни

,

шаҳар

аҳолиси

орасида

эса

46.7%

ни

ташкил

қилади

.

Респондентларнинг

асосий

қисмини

ўрта

-

махсус

маълу

-

мотга

эга

бўлган

шахслар

(55.7±5.9)

ташкил

қилди

.

Шунингдек

, 18.6±4.6

олий

, 25.7±5.2

ўрта

маълумотлилардан

иборат

.

Ногиронликка

чалинганлар

ичида

ишчиларнинг

асосий

қисмини

ишчи

-

хизматчи

ходимлар

ташкил

қилади

.

Шунингдек

,

шаҳар

аҳолиси

ишчилари

орасида

эркакларнинг

кўпчилик

қисмини

раҳбар

ходимлар

ташкил

қилса

,

аёлларнинг

аксарияти

уй

бекалари

ҳисобланадилар

.

Қишлоқ

аҳолиси

орасида

эса

ишловчи

эркаклар

ва

аёлларнинг

асосий

қисмини

қишлоқ

хўжалиги

ходимлари

ташкил

қилди

.

Ногиронларнинг

иш

стажини

таҳлил

қилганимизда

,

улар

-

нинг

41.4±5.9% 200

ва

ундан

кўп

иш

стажига

эга

эканлиги

аниқланди

. 15.7±4.3% 17-20

йилга

-

ча

, 22.8±5.0% 11-16

йилгача

,

қолганлари

эса

10

йилгача

бўлган

иш

стажига

эга

шахслар

.

Ногиронларнинг

асосий

қисми

(72.8±5.3%)

да

ногиронлик

кейинги

5

йил

ичида

аниқланган

.4.3±2.4%

контингентда

ногиронликнинг

аниқланганлигига

15

йил

бўлган

.

Қолган

қисмида

эса

кейинги

5-14

йил

ичида

ногиронлик

аниқланган

.

Хулоса

:

Бухоро

вилоятида

бронхиал

астма

касаллигидан

умумий

ногиронлик

3.92±0.16 (10 000

аҳолига

)

ни

ташкил

қилади

. 2008

йилга

келибногиронлик

даражаси

2004

йилга

нисбатан

14.8%


background image

59

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

1-

жад

вал

.

Бу

хоро

вилоят

ида

бронхиал

астм

адан

ногиронлик

динамикаси

(10 0

00

аҳоли

га

)

Йиллар

Жами

16-39

ёш

40-55(

аёл

),40-60(

эр

)

Жами

Эркаклар

Аёллар

болалик

дан

Жами

Эркаклар

Аёллар

Жами

Эркаклар

Аёллар

2004

4.62±

0.1

7

3.96±

0.2

3

5.23±

0.2

6

0.54±

0.1

0

6.53±

0.4

1

6.02±

0.5

6

6.91±

0.5

8

12.4

0.59

8.43±

0.7

1

14.6±

0.9

1

2005

4.32±

0.1

7

4.05±

0.2

5

4.82±

0.2

5

0.77±

0.1

2

5.64±

0.3

7

5.12±

0.5

1

6.12±

0.5

4

12.5

0.59

11.3±

0.8

1

13.6±

0.8

7

2006

3.93±

0.1

6

3.50±

0.2

2

4.33±

0.2

3

0.66±

0.1

0

5.33±

0.3

6

5.15±

0.5

1

5.51±

0.5

1

10.6

0.54

8.91±

0.7

1

12.3±

0.8

1

2007

3.46±

0.1

5

4.02±

0.2

3

2.94±

0.1

9

0.64±

0.1

1

4.87±

0.3

4

4.69±

0.4

9

5.03±

0.4

8

8.28±

0.4

9

6.79±

0.6

2

9.69±

0.7

2

2008

3.29±

0.1

4

2.81±

0.1

9

3.73±

0.2

1

0.62±

0.1

0

4.07±

0.3

0

3.65±

0.4

1

4.46±

0.4

4

9.06±

0.4

9

7.95±

0.6

4

10.1

0.71

ўртача

3.92±

0.1

6

3.67±

0.2

3

4.21±

0.2

2

0.65±

0.1

1

5.29±

0.3

5

4.93±

0.5

0

5.61±

0.5

2

10.5

0.54

8.68±

0.7

3

12.0

0.85

2-

жад

вал

.

Бухоро

вилоят

ининг

шаҳар

ва

қишлоқ

аҳолиси

орасида

ногиронликнинг

тар

қалганлиги

(10 0

00

аҳоли

га

)

Йил

Жами

Шаҳар

аҳолиси

Қишлоқ

аҳолиси

Жами

Эркаклар

Аёллар

Жами

Эркаклар

Аёллар

2004

4.61±

0.1

7

4.51±

0.3

9

2.17±

0.3

9

6.92±

0.6

8

4.20±

0.1

8

4.04±

0.2

6

4.34±

0.2

6

2005

4.32±

0.1

7

4.0±

0.36

2.18±

0.3

6

6.01±

0.6

3

3.92±

0.1

8

3.94±

0.2

6

3.86±

0.2

4

2006

3.93±

0.1

6

3.72±

0.3

5

2.02±

0.3

7

5.17±

0.5

7

3.37±

0.1

6

3.45±

0.2

4

3.30±

0.2

2

2007

3.46±

0.1

5

2.89±

0.3

1

1.93±

0.3

6

3.77±

0.4

8

2.45±

0.1

4

2.28±

0.1

9

2.61±

0.2

0

2008

3.29±

0.1

4

3.39±

0.3

2

1.76±

0.3

3

4.97±

0.5

4

2.65±

0.1

4

2.54±

0.2

0

2.76±

0.2

0

ўртача

3.92±

0.1

6

3.70±

0.3

5

2.01±

0.3

7

5.37±

0.5

9

3.31±

0.1

5

3.25±

0.2

3

3.37±

0.2

3

3-

жад

вал

.

Ногиронларнинг

касбиг

а

кўра

тақсимланиши

(%

ҳисобида

)

Касби

Шаҳар

аҳолиси

Қишлоқ

аҳолиси

Жами

аҳоли

эркаклар

аёллар

эркаклар

аёллар

эркаклар

аёллар

Қу

рилиш

хо

димлари

21.4±

7.5

6.2±

4.4

22.7±

6.6

0.0±

0.0

22.2±

4.9

2.9±

2.0

Авто

-

транспорт

0.0±

0.0

0.0±

0.0

9.1±

4.5

0.0±

0.0

5.6±

2.7

0.0±

0.0

Қишлоқ

хўжалиги

0.0±

0.0

12.5±

6.0

27.3±

7.0

33.3±

7.4

16.7±

4.4

23.0±

5.1

Раҳбар

28.6±

8.2

12.5±

6.0

18.2±

6.1

16.7±

5.9

22.2±

4.9

14.7±

4.2

Ишчи

42.9±

9.0

37.5±

8.8

18.2±

6.1

33.3±

7.4

27.7±

5.3

35.9±

5.8

Ум

ум

ий

овқатланиш

7.1±

4.7

0.0±

0.0

4.5±

3.3

5.6±

3.6

5.6±

2.7

2.9±

2.0

Уй

бекалари

0.0±

0.0

31.3±

8.4

0.0±

0.0

11.1±

4.9

0.0±

0.0

20.6±

4.8

Жами

100.

0

100.

0

100.

0

100.

0

100.

0

100.

0


background image

60

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

га

камайган

.

Бирламчи

ногиронлик

эса

динамикада

ошиб

борган

, 2007

йилда

у

максимал

кўрсаткичга

эришган

(1.92±0.16).

Ёшга

кўра

тақсимлаганимизда

40-60

ёшлилар

орасида

ногиронлик

16-39

ёшдагилар

ораси

-

да

учрайдиган

ногиронлик

кўрсаткичидан

2

баробар

кўп

учраган

.

Жумладан

,

шаҳар

аҳолиси

орасида

ногиронлик

қишлоқ

аҳолиси

ўртасидаги

ногиронликдан

11%

юқори

катталикка

эга

.

Жинсга

нисбатан

таҳлил

қилганимизда

аёллар

орасида

бу

кўрсаткич

эркакларга

нисбатан

14.7%

га

кўп

.

Жумладан

, 40-55

ёшли

аёллар

орасида

ногиронлик

даражаси

16-39

ёшдаги

аёл

-

ларга

нисбатан

2

баробар

кўп

тарқалган

.

Шаҳарда

яшовчи

аёллар

орасида

бронхиал

астмалдан

ногиронлик

кўрсаткичи

эркакларга

нисбатан

2

баробар

,

қишлоқда

яшовчи

аёлларга

нисбатан

эса

1.6

баробар

кўп

.

Шунингдек

, 40

ёшдан

ошган

аёллар

орасида

ногиронлик

шу

ёшдаги

эр

-

каклардан

салкам

6

баробар

кўп

кузатилган

.

Бронхиал

астмадан

ногиронликнинг

гуруҳларга

нисбатан

тарқалганлигини

таҳлил

қилганимизда

ногиронликнинг

асосий

қисми

(81.1%) II

гуруҳ

ногиронлигига

тўғри

келади

. II

гуруҳ

ногиронлиги

шаҳар

аҳолиси

орасида

аёлларда

,

қишлоқ

аҳолиси

орасида

эса

эркакларда

2

баробар

кўп

тарқалган

.

Фойдаланилган

адабиётлар

:

1.

Волков

С

.

С

.

Статистика

здоровья

населения

.

Показатели

заболеваемости

,

инвалидности

и

физиче

-

ского

развития

населения

//

Главная

мед

.

сестра

.—2006.-

2.—

С

. 59-69.

2.

Джураева

Д

.

Х

.

Первичная

инвалидность

в

Навоинской

области

Республики

Узбекистан

//

Медико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.-2007.-

2—

С

. 28-29.

3.

Иванов

В

.

П

.,

Захарьян

А

.

Г

.

Динамика

первичной

инвалидизации

и

реабилитации

инвалидов

//

Ме

-

дико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.-1997.-

4.—

С

. 23-25.

4.

Исаева

Х

.

А

.

Первичная

инвалидность

при

хронических

неспецифических

заболеваниях

легких

.//

Медицинский

журнал

Узбекистана

.-1991.-

4.–

С

. 43-45.

5.

Киселев

А

.

А

.,

Иванов

А

.

Е

.,

Ермаков

С

.

П

.

Особенности

инвалидизации

населения

России

.//

Здравоохранение

Российской

Федерации

.—

М

., 1996.—

1.

С

. 26-29.

6.

Мухаммеджанов

Н

.

З

.

Основные

вопросы

медико

-

социальной

реабилитации

инвалидов

в

Узбекиста

-

не

на

современном

этапе

//

Медико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.—2004.—

2.—

С

.40-42.

7.

Мухаммеджанов

Н

.

З

.,

Султанкариева

Н

.

Д

.

Анализ

особых

показателей

инвалидности

и

её

причин

-

ных

факторов

по

Республике

Узбекистан

//

Медико

-

социальная

экспертиза

и

реабилитация

.—2004.-

2.

С

. 42-44.

8.

Убайдуллаев

А

.

М

.,

Узакова

Г

.

Т

.

Распространённость

бронхиальной

астмы

в

Узбекистане

//

Пульмонология

.—2002. -

2.—

С

. 7-10.

Библиографические ссылки

Волков С.С. Статистика здоровья населения. Показатели заболеваемости, инвалидности и физического развития населения // Главная мед. сестра.—2ОО6.-№2.—С. 59-69.

Джураева Д.Х. Первичная инвалидность в Навоинской области Республики Узбекистан // Медикосоциальная экспертиза и реабилитация.-2007.-№2—С. 28-29.

Иванов В.П., Захарьян А.Г. Динамика первичной инвалидизации и реабилитации инвалидов // Медико-социальная экспертиза и реабилитация.-1997.-№4.—С. 23-25.

Исаева Х.А. Первичная инвалидность при хронических нсспсцифичсских заболеваниях легких.// Медицинский журнал Узбекистана.-1991.-№4.- С. 43-45.

Киселев А.А., Иванов А.Е., Ермаков С.П. Особенности инвалидизации населения России.// Здравоохранение Российской Федерации.—М., 1996.—№1. С. 26-29.

Мухаммеджанов Н.З. Основные вопросы медико-социальной реабилитации инвалидов в Узбекистане на современном этапе // Медико-социальная экспертиза и реабилитация.—2004.—№2.— С.40-42.

Мухаммеджанов Н.З., Султанкарисва Н.Д. Анализ особых показателей инвалидности и се причинных факторов по Республике Узбекистан И Медико-социальная экспертиза и реабилитация.—2004.-№2. С. 42-44.

Убайдуллаев А.М., Узакова Г.Т. Распространённость бронхиальной астмы в Узбекистане //Пульмонология.—2002.№2.—С. 7-10.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов