2025
APRIL
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 4
309
TÁLIMDE ZAMANAGÓY PEDAGOGIKALIQ METODLARDAN PAYDALANIWDIŃ
ABZALLIQLARI
Turemuratova Aziza Begibaevna
Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universiteti assistenti.
Azizaturemuratova85@gmail.com
Xojabaev Daniyar Dawletiyarovich
Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universiteti studenti.
https://doi.org/10.5281/zenodo.15256741
Annotatsiya.
Bul izertlewde zamanagóy tálim processlerinde sapalı tálim beriwde oqıtıw
metodikasın qóllaw processleri haqqında maǵlıwmatlar berip ótilgen. Pedagogikalıq metodlardan
paydalanıwda jańa pedagogikalıq texnologiyalardı qóllawdıń abzallıqları haqqında aytıp ótiledi.
Sonıń menen birge oqıtıwshınıń pedagogikalıq sheberligin asırıwda jańa pedagogikalıq
metodlardan paydalanıwda usınıslar berilgen.
Gilt sózler:
Tálim, pedagogikalıq uqıp, pedagogikalıq metodlar, pedagogikalıq izertlewler,
tálim metodikası, oqıtıw texnologiyası.
TA'LIMDA ZAMONAVIY PEDAGOGIK METODLARDAN FOYDALANISHNING
AFZALLIKLARI
Annotatsiya.
Ushbu tadqiqotda zamonaviy ta’lim jarayonlarida sifatli ta’lim berishda
o’qitish metodikasini qo’llash jarayonlari haqida ma’lumotlar berib o’tilgan. Pedagogik
metodlardan foydalanishda yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llashning afzalliklari haqida
aytib o’tiladi. Shuningdek o’qituvchining pedagogik mahoratini oshirishda yangi pedagogik
metodlardan foydalanishda tavsiyalar berilgan.
Kalit so’zlar:
Ta’lim, pedagogik mahorat, pedagogik metodlar, pedagogik tadqiqotlar,
ta’lim metodikasi, o’qitish texnologiyasi.
ADVANTAGES OF USING MODERN PEDAGOGICAL METHODS IN
EDUCATION
Abstract.
This study provides information about the processes of using teaching methods
in providing quality education in modern educational processes. The advantages of using new
pedagogical technologies in the use of pedagogical methods are discussed. Recommendations are
also given for using new pedagogical methods to improve the pedagogical skills of teachers.
Keywords:
Education, pedagogical skills, pedagogical methods, pedagogical research,
educational methodology, teaching technology.
2025
APRIL
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 4
310
Respublikamızda tálim-tárbiya tarawın reformalawdıń tiykarǵı faktorlarınan biri shaxs
mápi hám tálim ústinligi esaplanadı. Bul faktor mámleketimizdiń sociallıq siyasatın belgilep
bergeni sebepli bilimlendiriwdiń jańa modeli jaratıldı. Multimedia sisteması bolsa materiallardı
ózlestiriw tezligin biyǵárez basqarıw, kásiplik tájiriybe hám qábiletti bekkemlewshi ayrıqsha
jaǵdaylardı tákirarlaw imkaniyatın beredi. Aralıqtan turıp bilim beriw kompyuter
telekommunikaciyalarınıń zamanagóy texnikalıq qurallarınan paydalanıwǵa tiykarlanadı.
Aralıqtan turıp oqıtıw málimleme bazasın bayıtıw, student penen mákeme arasındaǵı óz-
ara múnásibetti jedellestiriw, bilimlendiriwdiń metodikalıq baylıǵın tolıqtırıw imkaniyatın beredi.
Milliy baǵdarlamada bilimlendiriw mákemeleriniń materiallıq-texnikalıq hám málimleme
bazasın bekkemlew hám olardı jetilistiriw, sabaqlıqlar, oqıw qollanbaları, metodikalıq usınıslardı
jaratıw, bilimlendiriw procesinde pedagogikalıq texnologiyalardan paydalanıw máselelerine
ayrıqsha áhmiet berilgen. Bulardı sheshiwde zamanagóy málimleme texnologiyalarınan
paydalanıw arqalı jetik kadrlardı tayarlaw ayrıqsha áhmiyetke iye.
Zamanagóy bilim beriwde bilim beriw procesin sezilerli dárejede ózgerttiriwshi hám bilim
beriw nátiyjeliligin asırıwshı hár qıylı pedagogikalıq texnologiyalar barǵan sayın kóbirek
qollanılmaqta. Universitetler de óz klasslarında jańa texnologiyalardı jedel engiziw hám
qollanbaqta. Áne, usınday texnologiyalardan biri aralıqtan bilimlendiriw. Bul studentlerge sabaqqa
kelmesten, tikkeley úyden turıp bilim alıw imkaniyatın beredi. Aralıqtan bilim alıwdıń bir neshe
formaları bar: onlayn lekciyalar, interaktiv kurslar, vebinarlar hám basqalar. Aralıqtan oqıtıw
arqalı studentler óz waqıtların hám oqıw materialların ózleri ushın qolaylı formatta
beyimlesiwsheń tárizde rejelestiriwi múmkin. Pedagogikalıq teoriyanıń, sonday-aq, ámeliyattıń
ótkerilgen analizi "bilimlendiriw procesindegi birge islesiw" túsiniginiń tiykarǵı mánisin túrli
poziciyalardan kórip shıǵıw kerekligi haqqında belgili bir juwmaq shıǵarıwǵa imkan beredi.
Oqıtıwshı hám studentler yamasa studentlerdiń bir-biri menen birgeliktegi jumısı sıpatında
birgelikte úyreniwge baǵıshlanǵan bunday jumıslardıń keń sheńberin ajıratıp kórsetiw kerek.
Bunnan tısqarı, birgelikte oqıw ilimpazlar tárepinen bilimlendiriw iskerliginiń bunday formasın
belgilew ushın qollanılatuǵın birden-bir túsinik emes.
Sonday-aq, "birgelikte oqıw jumısı," "topar jumısı" yamasa "birgelikte bólistirilgen jumıs"
"toparlıq bólistirilgen jumıs" sıyaqlı atamalardan paydalanıw múmkin. Soǵan qaramastan,
topardaǵı kóp tárepleme óz ara tásir mánisinde belgilengen basqa atamalarǵa salıstırǵanda eń tolıq,
iskerlikke baǵdarlanǵan hám ulıwma atama sıpatında "birge úyreniw" yamasa "birgeliktegi
úyreniw" sıyaqlı atamalarǵa ústinlik beriw kerek [6]. Oqıwshı-jaslardıń kolloborativlik
qáliplesiwin úyreniw ushın olardıń ruwxıylıǵın hám pánge bolǵan qızıǵıwshılıǵın arttırıw kerek.
2025
APRIL
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 4
311
Zamanagóy oqıw procesi oqıtıwdıń barlıq shólkemlestiriwshilik formalarınan paydalanǵan
halda metodlardan paydalanıw kerek.
Oqıtıwshınıń student penen birgeliktegi jumıs islew sharayatında ǵana hár bir adam ushın
ózine tán jeke mániske iye bolǵan birgeliktegi kolloborativ qáliplesiwdegi qatnasıqları úyreniledi.
Olar belgili qatnasıqlarda, sonday-aq, oqıtıwshı hám oqıwshılardıń óz ara tásirinde, sóylew
háreketlerin muwapıqlastırıwda kórinedi. Sonı aytıp ótiw kerek, eger oqıtıwshı oqıwshılar menen
haqıyqıy birge islesiwdi úgit-násiyatlasa, onda sabaq ushın anıq maqsetti sonday etip qoyadı, ol
islep shıǵarılıp atırǵan qarım-qatnastıń haqıyqıy maqsetlerine sáykes keledi.
Oqıwshıǵa tek sabaqtıń tiykarǵı maqsetin emes, al oǵan erisiwdiń múmkin bolǵan jolın
ámelge asırıw procesinde járdem beredi. Bilimlendiriwdegi tabıs dárejesi tek oqıtıwshı hám
oqıwshınıń jumısın birgelikte muwapıqlastırıw menen ǵana emes, al olardıń shaxslarınıń óz-ara
tásiri, sonday-aq, olar arasında qáliplesetuǵın óz-ara túsinisiw menen de baylanıslı. Oqıtıwshınıń
kásiplik tayarlıǵı maqul bolǵan jaǵdayda, onıń metodikalıq, sonday-aq, óz háreketlerin maqsetke
muwapıq rejelestiriw qábileti dárejesinde oqıtıw nátiyjeliligi óz-ara baylanıslı bolmaǵan qatnaslar
sebepli kemeyiwi múmkin ekenligin mine usınıń menen túsindiriw múmkin.
Kollaboraciyalıq qáliplesiw jaǵdayı tiykarınan belgili bir studentler toparı (komandalıq
studentler toparı) arasında rawajlanadı. Eger ulıwma kontekstte tikkeley pedagogikalıq,
bilimlendiriw tarawındaǵı birge islesiw haqqında sóz júrgizetuǵın bolsaq, oqıtıwshınıń oqıwshı
menen óz-ara qatnası, oqıwshılardıń tek hár biri menen óz-ara qatnası procesinde qáliplesetuǵın
úsh tiykarǵı faktor bar ekenligin eske alıw zárúr. Pedagogikalıq bilimlendiriwdiń zamanagóy
modelinde bilimlendiriw texnologiyasınan basqa birgeliktegi iskerlik dawamında, sonday-aq,
oqıtıwshılardıń pánler aralıq baylanıslar sistemasındaǵı óz ara tásirinde kórinisi haqqında
maǵlıwmatlar keltirilgen.
Bul texnologiyanıń tiykarģı ideyası hár túrli bilimlendiriw sharayatlarında oqıwshılardıń
belsendi birgeliktegi bilim alıw iskerligi ushın sharayat jaratıw bolıp tabıladı. Bunday
texnologiyalıq kartanı dúziw ańsat emes, sebebi bunıń ushın oqıtıwshı pedagogika, psixologiya,
jeke metodika, pedagogikalıq hám málimleme texnologiyalarınan xabardar bolıwı, sonday-aq,
júdá kóp metodlar, usıllardı biliwi kerek boladı.
Hár bir sabaqtıń ráńbáreń, qızıqlı bolıwı aldınnan puqta oylap dúzilgen sabaqtıń
jobalastırılǵan texnologiyalıq kartasına baylanıslı.
"Pedagogtiń innovaciyalıq iskerligi tómendegiler menen belgilenedi:
- jańalıqtı qollanıwǵa tayarlıǵı;
- pedagogikalıq jańalıqlardı qabıl etiwi;
2025
APRIL
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 4
312
- novatorlıq dárejesi;
- kommunikaciya qábiletiniń rawajlanǵanlıǵı;
- dóretiwshilik."Jáne bir keń tarqalgan texnologiya sabaqta interaktiv doskalardan
paydalanıw. Olar oqıtıwshılarǵa materialdı vizual hám vizual tárizde usınıw, real waqıt rejiminde
esletpeler hám pikirler alıw imkaniyatın beredi. Sonday-aq, studentler talqılaw hám mashqalalardı
sheshiwde belsene qatnasıwı múmkin, bul olardıń belsendiligi hám oqıw procesindegi qatnasıwın
arttıradı. Kórinip turǵanınday, birgelikte úyreniw rejimi mápdar táreplerdiń keńirek qatnasıwın
talap etedi. Topar ushın bul insan kapitalın rawajlandırıw qábileti ayırımlar tárepinen jámáátlik
aqıldıń belgisi sıpatında qabıl etiledi. Per Levi boyinsha, kollektiv razvedka pútkil dúnya boylap
tarqalgan intellekt esaplanadı, sebebi hesh kim hámmesin bilmeydi, biraq hámme bir nárseni
biledi. Bilim insanda bar bolıp, onıń jámiyette jáne de keńirek tarqalıwın shólkemlestiriwshi
qanday da bir transsendent maqluqatta emes; sonıń ushın jaqsı shólkemlesken jámáát - bul real
waqıtta jeke ózi muwapıqlastırılǵan tiykarǵı insan baylıǵı sıpatında tán alınadı.
Bul jerde biz kónlikpelerdi nátiyjeli mobilizaciyalawǵa alıp keletuǵın keń kólemli
baylanıslardı ámelge asırıwǵa imkaniyat beretuǵın kollektiv razvedkaǵa járdem hám qollap-
quwatlaw quralı sıpatında kibermákanǵa múrájat etiwimiz kerek. Jámáátlik intellekt teoriyalıq
yamasa filosofiyalıq túsinikten basqa nárse emes; ol kónlikpe, bilim hám tájiriybege tiykarlanǵan
jańa nátiyjeli hám nátiyjeli sociallıq shólkemniń tiykarın qurawı múmkin.
Kollektiv razvedka hár birimizde bar bolǵan dóretiwshilik potencialdıń kúshin úgit-
násiyatlaydı, jekkelengen, bólingen hám hálsiregen kúshten parıqlı túrde bul sistema zamanagóy
programmalıq támiynatqa tiykarlanǵan kollaborativ rawajlanıwǵa járdem beredi. P. Levi ushın
kolloborativ bilim beriwde jańa imkaniyat beredi, kúsh onı bloklaydı, sonıń ushın ol
"ierarxiyalardı joq etiwge" shaqıradı degen pikirlerdi tákirarlap ótedi.
Onıń roli barlıq qatnasıwshılardı muwapıqlastırıw hám sáykeslendiriw, jámáátlik hám
individual bahalaw, qollap-quwatlaw, individual hám toparlıq másláhátler, sonday-aq, doslıq
ortalıǵın saqlaw, motivaciya hám jámáát ruwxın rawajlandırıwǵa úles qosıw ushın oǵada
áhmiyetli.
Óz ara tásir etiw arqalı topar aǵzaları ulıwma tabısqa birgelikte úles qosadı. Keyingi jillarda
sabaqlarda multimedia hám video materiallardan paydalanıw sıyaqlı texnologiyalar bargan sayın
en jayıp barmaqta.
Olar oqıtıwshılar hám studentlerge materialdı vizual tárizde sáwlelendiriw imkaniyatın
beredi, bul bolsa onı jáne de túsinikli hám este qalarlıq etedi. Bunnan tısqarı, multimediyadan
paydalanıw túrli formatlar hám oqıtıw usılların úgit-násiyatlaydı.
2025
APRIL
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 4
313
JUWMAQ
Sabaqtıń texnologiyalıq kartasın qanday kóriniste yaki formada dúziw bul muģallimniń
tájiriybesi, qoygan maqseti hám qálewine baylanıslı.
Texnologiyalıq karta qanday dúzilgen bolmasın, onda sabaq procesi bir pútin halda
sáwlelengen bolıwı hám anıq belgilengen maqset, wazıypa hám kepillikli nátiyje, sabaq procesin
shólkemlestiriwdiń texnologiyası tolıq óz kórinisin tapqan bolıwı kerek. Texnologiyalıq kartanı
dúziw oqıtıwshıdan sabaqtıń keńeytilgen konspektin jazıwdan azat etedi, sebebi bunday kartada
sabaq procesiniń barlıq tárepleri óz kórinisin tabadı.
REFERENCES
1.
Turemuratova, Aziza, Rita Kurbanova, and Barno Saidboyeva. "EDUCATIONAL
TRADITIONS IN SHAPING THE WORLDVIEW OF YOUNG PEOPLE IN FOLK
PEDAGOGY." Modern Science and Research 2.10 (2023): 318-322.
2.
Kurbanova, R. J., and B. E. Saidboeva. "MAKTAB VA OILADA ESTETIK TARBIYANI
SHAKLLANTIRISH
JARAYONIDA
O'QUVCHILARNING
AKSIOLOGIK
DUNYOQARASHINI RIVOJLANTIRISH." Inter education & global study 9 (2024): 114-
121.
3.
Jarasovna, Kurbanova Rita. "The Role of National Values in Shaping the Aesthetic
Worldview of Schoolchildren." International Journal of Pedagogics 5.03 (2025): 55-58.
4.
Asamatdinova, J., and B. Saidboeva. "Diagnosis and Correction of the Development of
Value Orientation in Students in the Process of Moral and Aesthetic Education." JournalNX
9.6 (2023): 274-277.
5.
Turemuratova,
Aziza,
and
Kamola
Yoldasheva.
"PSYCHOLOGICAL
CONFIDENTIALITY OF THE FORMATION OF STUDENTS'COLLABORATIVE
SKILLS BASED ON MULTI-VECTOR APPROACHES IN EDUCATION." Modern
Science and Research 4.4 (2025): 262-269.
6.
Turemuratova, Aziza, Shahlo Matmuratova, and Nargisa Tajieva. "THE DEPENDENCE OF
MULTI-VECTOR
APPROACHES
ON
PEDAGOGICAL
METHODS
AND
PSYCHOLOGICAL TRAINING IN IMPROVING STUDENTS'COLLABORATIVE
SKILLS BASED ON THE EDUCATIONAL PROGRAM." Modern Science and Research
4.4 (2025): 50-55.
7.
Turemuratova, Aziza, and Marhabo Kenjayeva. "KO’P VEKTORLI YONDASHUVLAR
ASOSIDA
TALABALARNING
KOLLOBORATIV
KO’NIKMALARINI
2025
APRIL
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 4
314
RIVOJLANTIRISHNING PSIXOLOGIK TRENING USLUBI." Modern Science and
Research 4.4 (2025): 252-261.
8.
Turemuratova, Aziza, Umida Uzakbaeva, and Dilafroʻz Nuriyeva. "BASIC CONCEPTS OF
FAMILY PSYCHOLOGY AND OVERCOMING PSYCHOLOGICAL PROBLEMS."
Modern Science and Research 4.4 (2025): 104-109.
9.
Turemuratova, Aziza, Maftuna Masharipova, and Ma'mura Atabayeva. "RESEARCH ON
IMPROVING STUDENTS'COLLABORATIVE SKILLS BASED ON MULTI-VECTOR
PSYCHOLOGICAL TRAINING APPROACHES." Modern Science and Research 4.4
(2025): 90-97.
10.
Begibaevna, Turemuratova Aziza, Kushbaeva Indira Tursinbaevna, and Dawletmuratova
Raxila
Genjemuratovna.
"THE
MAIN
ESSENCE
OF
DEVELOPING
STUDENTS'COLLABORATIVE
SKILLS
BASED
ON
MULTI-VECTOR
PEDAGOGICAL APPROACHES IN MODERN EDUCATION." CURRENT RESEARCH
JOURNAL OF PEDAGOGICS 5.09 (2024): 43-46.
11.
Jarilkapovich, Matjanov Aman. "Program Technology for Choosing an Effective
Educational Methodology Based on Modern Pedagogical Research in The Educational
System." CURRENT RESEARCH JOURNAL OF PEDAGOGICS 6.02 (2025): 30-33.
12.
Jarilkapovich, Matjanov Aman. "USE OF PEDAGOGICAL METHODS BASED ON THE
MODERN EDUCATIONAL PROGRAM TO INCREASE THE EFFECTIVENESS OF
EDUCATION." European International Journal of Pedagogics 4.06 (2024): 26-33.
13.
Daribaev, Atabay, and Nazrgiza Sagindikova. "HISTORY OF PSYCHOLOGY." Modern
Science and Research 3.1 (2024): 1162-1166.
14.
Turdimuratova, S. B., and N. J. Sagindikova. "PSIXOLOGIK DIAGNOSTIKA." Modern
Science and Research 3.7 (2024).
15.
Polatovna,
Rametullaeva
Nadira,
and
OLIY
TA’LIMDA
INNOVATSION
YONDASHUVLAR ASOSIDA. "PEDAGOGIK VA PSIXOLOGIK METODLARNI
TAHLIL QILISHGA ASOSLANGAN TADQIQOTLAR." TA'LIM VA RIVOJLANISH
TAHLILI ONLAYN ILMIY JURNALI 3.12 (2023): 67-70.
