ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1832
JISMONIY TARBIYA DARSLARIDA ZAMONAVIY TA'LIM BERISH USULLARI
Utemuratova Dinara Nurillaevna
Ajniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika instituti jismoniy-madaniyat fakulteti
2-a guruhi talabasi.
https://doi.org/10.5281/zenodo.15321380
Annotatsiya. Ushbu maqola jismoniy tarbiya darslarida zamonaviy ta'lim berish
usullarining ahamiyatini tahlil qiladi. Maqolada zamonaviy pedagogik texnologiyalar, interaktiv
metodlar, gamifikatsiya, multimedia vositalari va individuallashtirilgan yondashuvlarning ta'lim
jarayoniga qanday ta'sir ko'rsatishi va o'quvchilarning jismoniy, ruhiy va ijtimoiy rivojlanishiga
qanday hissa qo'shishi ko'rib chiqiladi. Zamonaviy usullar nafaqat jismoniy salomatlikni
yaxshilash, balki o'quvchilarni motivatsiya qilish, o'ziga bo'lgan ishonchni oshirish va sport
faoliyatida samarali ishtirok etish uchun zarur ko'nikmalarni rivojlantirishga yordam beradi.
Maqola shuningdek, texnologiyalarni jismoniy tarbiya darslarida qo'llash, tashqi muhitni ta'lim
jarayoniga jalb qilish va o'quvchilarga rag'batlantiruvchi muhit yaratish haqida muhokama
qiladi. Barcha metodlar orqali jismoniy tarbiya darslari yanada interaktiv, samarali va qiziqarli
bo'lishi mumkin.
Kalit so'zlar: Jismoniy tarbiya, zamonaviy ta'lim usullari, interaktiv metodlar,
gamifikatsiya,
multimedia
texnologiyalari,
individuallashtirilgan
yondashuv,
ta'lim
texnologiyalari, motivatsiya, sport faolligi, o'ziga bo'lgan ishonch, pedagogik yondashuvlar,
ta'lim jarayoni, tashqi muhit.
MODERN TEACHING METHODS IN PHYSICAL EDUCATION LESSONS
Abstract. This article analyzes the importance of modern teaching methods in physical
education lessons. The article examines how modern pedagogical technologies, interactive
methods, gamification, multimedia tools and individualized approaches affect the educational
process and contribute to the physical, mental and social development of students. Modern
methods help not only to improve physical health, but also to motivate students, increase self-
confidence and develop the necessary skills for effective participation in sports activities. The
article also discusses the use of technologies in physical education lessons, the involvement of
the external environment in the educational process and the creation of a stimulating
environment for students. Through all methods, physical education lessons can be more
interactive, effective and interesting.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1833
Keywords: Physical education, modern educational methods, interactive methods,
gamification, multimedia technologies, individualized approach, educational technologies,
motivation, sports activity, self-confidence, pedagogical approaches, educational process,
external environment.
СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ОБУЧЕНИЯ НА УРОКАХ ФИЗИЧЕСКОЙ
КУЛЬТУРЫ
Аннотация. В статье анализируется значение современных методов обучения на
уроках физического воспитания. В статье рассматривается, как современные
педагогические технологии, интерактивные методы, геймификация, мультимедийные
средства и индивидуализированные подходы влияют на образовательный процесс и
способствуют физическому, психическому и социальному развитию учащихся.
Современные методы не только улучшают физическое здоровье, но и помогают
мотивировать учащихся, повышают уверенность в себе и развивают навыки,
необходимые для эффективного участия в спортивных мероприятиях. В статье также
рассматривается применение технологий на уроках физической культуры, вовлечение
внешней среды в образовательный процесс, создание стимулирующей среды для
учащихся. Используя все эти методы, уроки физкультуры можно сделать более
интерактивными, эффективными и увлекательными.
Ключевые слова: Физическая культура, современные методы обучения,
интерактивные
методы,
геймификация,
мультимедийные
технологии,
индивидуализированный подход, образовательные технологии, мотивация, спортивная
деятельность, уверенность в себе, педагогические подходы, образовательный процесс,
внешняя среда.
Jismoniy tarbiya, har bir o'quvchining sog'lom rivojlanishida muhim o'rin tutadi. Uning
asosiy vazifasi – nafaqat jismoniy faollikni oshirish, balki o'quvchining psixologik, ijtimoiy va
intellektual rivojlanishiga ham ta'sir qilishdir. Zamonaviy ta'lim berish usullari esa jismoniy
tarbiya sohasida ham yangilik va o'zgartirishlarni talab etadi. Ushbu maqola jismoniy tarbiya
darslarida zamonaviy ta'lim berish usullarini tahlil qiladi, ta'lim jarayonida texnologiyalarni
qo'llash, pedagogik yondashuvlar, interaktiv metodlar va o'quvchilarni motivatsiya qilish
usullarini ko'rib chiqadi. Maqolada shuningdek, jismoniy tarbiya sohasidagi zamonaviy
innovatsiyalar va ta'limning sifatini oshirishga qaratilgan strategiyalar muhokama qilinadi.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1834
Jismoniy tarbiya nafaqat jismoniy salomatlikni oshirish, balki o'quvchining ruhiy va
ijtimoiy rivojlanishini ham ta'minlaydi. Ta'lim jarayonida jismoniy tarbiya darslari orqali
o'quvchilarni nafaqat harakatga, balki muvozanat, chidamlilik va kuchni boshqarish kabi
ko'nikmalarga o'rgatish mumkin. Zamonaviy ta'lim usullari jismoniy tarbiya darslarini faqatgina
jismoniy mashqlarni bajarish jarayoni sifatida emas, balki o'quvchilarning sog'lom turmush
tarzini shakllantirish va jamoaviy ruhni rivojlantirish imkoniyati sifatida ko'radi.
Bugungi kunda jismoniy tarbiya sohasida ta'lim berish metodlari ko'plab innovatsion
yondashuvlar bilan boyitilgan. Ular orasida interaktiv metodlar, mashqlarni gamifikatsiya qilish,
multimedia vositalaridan foydalanish va ta'lim texnologiyalarini qo'llash muhim o'rin tutadi.
Zamonaviy ta'lim usullari o'quvchilarni dars jarayonida faollikka undaydi, shuningdek,
individual yondashuvlar orqali har bir o'quvchining ehtiyojlariga javob beradi.
Interaktiv ta'lim metodlari o'quvchilarni faollikka undaydi, ularda mustaqil fikrlash va
jamoada ishlash ko'nikmalarini rivojlantiradi. Jismoniy tarbiya darslarida bu metodlar quyidagi
shakllarda qo'llaniladi:
•
Muammoli vaziyatlar yaratish:
O'quvchilarni jismoniy faoliyatlarni o'rganishda
muammolarni hal qilishga undash, bu esa ular uchun muhim mas'uliyat hissini shakllantiradi.
•
Jamoaviy faoliyatlar:
O'quvchilarni guruhlarga bo'lish, turli sport o'yinlarida ishtirok
etishga undash, bu orqali jamoaviy ish ko'nikmalarini rivojlantirish.
•
Kritik fikrlashni rivojlantirish:
O'quvchilarga o'z harakatlarini tahlil qilish, o'zlari
uchun eng samarali jismoniy mashqlarni tanlash imkoniyatini berish.
Gamifikatsiya usuli o'quvchilarni o'yin elementlari orqali rag'batlantirish va darsni
qiziqarli qilishga yordam beradi. Jismoniy tarbiya darslarida bu usulni qo'llash o'quvchilarni
o'zlashtirishi kerak bo'lgan vazifalarni bajarishga undaydi. O'yinlashtirish orqali o'quvchilar
mas'uliyat, natija uchun kurashish, maqsadga erishish va doimiy ravishda o'zini sinash kabi
ko'nikmalarni o'rganadilar. Misol uchun, jismoniy mashqlarni ma'lum ball tizimiga asoslanib
bajarish yoki musobaqalar tashkil etish o'quvchilarni raqobatga jalb qiladi va natijada ularning
sportga bo'lgan qiziqishlarini oshiradi.
Zamonaviy texnologiyalar va multimedia vositalari jismoniy tarbiya darslarida ta'lim
jarayonini samarali qilishga yordam beradi. Video darslar, animatsiyalar, 3D modellari, va
interaktiv mashqlar o'quvchilarga sportning turli turlarini tushunish va o'rganish imkonini beradi.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1835
Bunda mobil ilovalar, interaktiv ekranni qo'llash, shuningdek, onlayn platformalar orqali
mashqlarni bajarish va natijalarni kuzatish imkoniyatlari taqdim etiladi. Bu o'quvchilarni yangi
texnologiyalar bilan tanishtiradi va sportga bo'lgan qiziqishlarini oshiradi.
Har bir o'quvchi o'zining jismoniy imkoniyatlari va salohiyatiga ega. Shuning uchun,
ta'lim jarayonida individuallashtirilgan yondashuvlar muhim ahamiyatga ega. Jismoniy tarbiya
darslarida o'quvchilarning jismoniy faollik darajasiga qarab turli xil mashqlar va dasturlar
tayyorlash mumkin. Bu metodlar orqali o'quvchining jismoniy holatini yaxshilash va unga mos
mashqlarni tanlash mumkin. Shuningdek, shaxsiy rivojlanishni qo'llab-quvvatlash va
o'quvchining o'zini baholashga imkon yaratish muhimdir.
Jismoniy tarbiya darslarini faqat maktab yoki sport zallarida o'tkazish emas, balki tashqi
muhitni ham ta'lim jarayoniga qo'shish talab etiladi. Sportni tabiatda o'ynash, toza havoda sayr
qilish va mashq qilish nafaqat jismoniy faollikni oshiradi, balki o'quvchilarga tabiat bilan
bog'lanish imkonini yaratadi. Bunday mashg'ulotlar o'quvchilarni jismoniy va ruhiy jihatdan
yanada mustahkam qiladi, ularni stressdan xalos qiladi.
Zamonaviy ta'limning eng katta yutuqlaridan biri — bu onlayn ta'lim platformalarining
rivojlanishi. Jismoniy tarbiya sohasida ham onlayn platformalar orqali darslar o'tkazish,
mashqlarni kuzatish va tahlil qilish mumkin. Shu tarzda, o'quvchilar uyda bo'lganida ham
jismoniy faollikni davom ettirishi mumkin.
Masalan, "Fitbit" kabi mobil ilovalar orqali o'quvchilarning jismoniy mashqlarini va
yurish tezligini kuzatish mumkin.
Yangi texnologiyalar jismoniy tarbiya darslarida interaktivlikni oshirishda muhim
ahamiyatga ega. Virtual Haqiqiyat (VR) va Kengaytirilgan Haqiqiyat (AR) texnologiyalari
yordamida o'quvchilarni sport musobaqalarini "jonli" tarzda ko'rish yoki turli sport turlarini 3D
formatda o'rganish imkoniyatiga ega bo'lishadi. Bunday texnologiyalar o'quvchilarga yangi
tajribalar va sportni o'rganish imkoniyatlarini taqdim etadi.
Motivatsiya jismoniy tarbiya darslarining muvaffaqiyatini ta'minlovchi asosiy
omillardandir. O'quvchilarni rag'batlantirish orqali ularni sport bilan shug'ullanishga undash
mumkin. Bunda o'quvchilarga kichik muvaffaqiyatlar uchun mukofotlar berish, yutuqlarni tan
olish, hamda ularning rivojlanishini kuzatib borish muhimdir.
Sportda muvaffaqiyatga erishish uchun rag'batlantiruvchi muhit yaratish zarur.
Zamonaviy ta'limda o'quvchilarni o'z-o'zini motivatsiya qilishga o'rgatish juda muhimdir.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1836
Jismoniy tarbiya darslarida o'quvchilarni o'z maqsadlariga erishishga undash, o'zlarining
yutuqlarini tahlil qilish va muvaffaqiyatlaridan ruhlanish ularga o'ziga bo'lgan ishonchni
oshiradi.
Jismoniy tarbiya darslarida zamonaviy ta'lim usullarining qo'llanilishi o'quvchilarning
jismoniy, ruhiy va ijtimoiy rivojlanishiga katta ta'sir ko'rsatadi. Interaktiv metodlar,
gamifikatsiya, multimedia texnologiyalari va individuallashtirilgan yondashuvlar darslarning
samaradorligini oshiradi. Jismoniy tarbiya sohasida zamonaviy pedagogik yondashuvlar,
shuningdek, o'quvchilarning motivatsiyasini oshirish va ularning sog'lom turmush tarzini
shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. O'qituvchilar va murabbiylar o'quvchilarni rag'batlantirish
va darslarga jalb qilish orqali nafaqat sportning jismoniy foydasini, balki ularning umumiy
rivojlanishini ta'minlashlari kerak.
REFERENCES
1.
Shamsutdinov, D.K. (2020).
Zamonaviy ta'lim texnologiyalari va sport ta'limi
. Toshkent:
O'zbekiston Sport nashriyoti.
2.
Barker, M. (2018).
Innovative Approaches in Physical Education
. Oxford: Oxford
University Press.
3.
Williams, B. (2019).
Gamification in Physical Education: Transforming Learning
Through Play
. New York: Springer.
4.
Evans, L., & Walker, S. (2017).
Interactive Methods in Sports Education
. London:
Routledge.
5.
Gibson, J. (2015).
Pedagogical Innovations in Physical Education: Enhancing
Engagement and Learning
. Journal of Sports Education, 25(3), 89-98.
6.
Martins, A., & Garcia, S. (2014).
Physical Activity and Educational Enhancement:
Modern Methods in Physical Education
. International Journal of Physical Education and
Sports Science, 9(4), 45-56.
