Эффективность составов, повышающих огнестойкость изоляции электрических проводников

CC BY f
315-317
0
0
Поделиться
Жумаев, С., & Усмонов , М. (2023). Эффективность составов, повышающих огнестойкость изоляции электрических проводников. Сейсмическая безопасность зданий и сооружений, 1(1), 315–317. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/seismic-safety-buildings/article/view/27546
Сайфиддин Жумаев, Академия МВД республики Узбекистан
заведующий кафедрой, доктор философских наук (PhD) технических наук, доцент Академии МЧС
Мухаммадамин Усмонов , Академия МВД республики Узбекистан
старший преподаватель кафедры, независимый исследователь
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В данной статье говорится о разработанных огнезащитных антипиреновых составах для электрических проводов и кабелей, то есть полимерных материалах разработанных на основе фосфора, азота и соединений групп металлов. Кроме этого, приведены сведения что от влияния на данные антипирены высокой температуры происходит реакция с кислородом образуют различные окислители и водяные пары, в результате которой огнестойкие свойства изоляции электрических проводов и кабелей улучшаются.

Похожие статьи


background image


315

ELEKTR O‘TKAZGICHLAR IZOLYATSIYASINING

OLOVBARDOSHLIGINI OSHIRUVCHI TARKIBLARNING SAMARADORLIGI

Jumayev Sayfiddin Qodirovich

O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi Akademiyasi kafedra boshlig‘i,

texnika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent

Usmonov Muxammadamin Talatbekovich

O‘zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi Akademiyasi

kafedra katta o‘qituvchisi, mustaqil izlanuvchi

Annotatsiya. Mazkur maqolada tarkibida fosfor, azot va metall guruhli birikmalarni

reaksion qobilyati yuqori organik moddalar bilan reaksiyasi asosida elektr simlari va kabellari
izolyatsiyasini ya’ni polimer materiallarini yongʻindan himoyalovchi antipiren tarkiblari
ishlab chiqilganligi, shuningdek ushbu antipirenlar yuqori harorat taʼsirida havodagi kislorod
bilan birikishi orqali turli oksidlar hamda suv bugʻlarni hosil qilishi natijasida elektr simlari
va kabellari izolyatsiyasining olovbardoshlik xossalarini yaxshilash imkonini berganligini
to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan.

Kalit so‘zlar: elektr sim, fosfor, azot, metall guruhli birikmalar.
Аннотация. В данной статье говорится о разработанных огнезащитных

антипиреновых составах для электрических проводов и кабелей, то есть полимерных
материалах разработанных на основе фосфора, азота и соединений групп металлов.
Кроме этого, приведены сведения что от влияния на данные антипирены высокой
температуры происходит реакция с кислородом образуют различные окислители и
водяные пары, в результате которой огнестойкие свойства изоляции электрических
проводов и кабелей улучшаются.

Ключевые слова: электрические провода, фосфор, азот, соединений групп

металлов.

Аnnotation. This article talks about the developed fire-retardant flame retardant

compounds for electrical wires and cables, that is, polymer materials developed on the basis of
phosphorus, nitrogen and compounds of metal groups. In addition, information is provided that
due to the influence of high temperature on these flame retardants, a reaction with oxygen
occurs to form various oxidizing agents and water vapor, as a result of which the fire-resistant
properties of the insulation of electrical wires and cables are improved.

Key words: electrical wires, phosphorus, nitrogen, compounds of metal groups.

Jahon qurilish tajribasida olovbardosh qurilish materiallariga boʻlgan eʼtibor tobora

ortib, zamon talablari asosida qurilgan va turli yonuvchi qurilish materiallari bilan jihozlangan
bino-inshootlarning yongʻin xavfsizligini taʼminlash [1] dolzarb masalalardan biri boʻlib
qolmoqda. Chunki, dunyo boʻyicha sodir boʻlayotgan yongʻinlarning 20-30% elektr
uskunalariga, 60-70% esa aholi yashash uylariga toʻgʻri kelmoqda [6]. Ushbu yongʻinlar,
asosan elektr simlari va kabellarida izolyatsiyasining eskirishi va buzilishi, himoya qatlamining
mexanik jarohatlanishi umuman olganda ekspluatatsiya qoidalarining buzilishi natijasida
yildan-yilga koʻpayib bormoqda [2].

Bularga asosan elektr sim-kabellari izolyatsiyasining yongʻindan himoyalanmaganligi,

mavjud qiyin yonuvchi izolyatsiyaga ega boʻlgan oʻtkazgichlar va ularga qoʻshiladigan
tarkiblarning tan narxi qimmatligi, izolyatsiyalangan yongʻindan himoyalovchi mahalliy
tarkiblarning samarador emasligi, qiyin yonuvchi izolyatsiyalar tayyorlashning maqbul
texnologiyasi ishlab chiqilmaganligi kabi sabablar bilan bogʻliq. Shuning uchun, butun
dunyoda elektr simlari va kabellarining olovbardoshligini oshiruvchi antipirenlar ishlab chiqish
va ularning optimal tarkiblarini yaratish, qiyin yonuvchi izolyatsiyalar tayyorlashning
samarador mexanizmini ishlab chiqish, elektr sim-kabellarida sodir boʻlishi mumkin boʻlgan
yongʻinlarni oldini olish ishlarini takomillashtirish masalalariga katta eʼtibor qaratilmoqda [3].


background image


316

Shu maqsadda mualliflar tomonidan, tarkibida fosfor, azot va metall guruhli

birikmalarni reaksion qobilyati yuqori organik moddalar bilan reaksiyasi asosida elektr simlari
va kabellari izolyatsiyasini ya’ni polimer materiallarini yongʻindan himoyalovchi antipiren
tarkiblari ishlab chiqildi. Ushbu antipirenlar yuqori harorat taʼsirida havodagi kislorod bilan
birikishi orqali turli oksidlar hamda suv bugʻlarni hosil qilishi natijasida elektr simlari va
kabellari izolyatsiyasining olovbardoshlik xossalarini yaxshilash imkonini berdi [4].

Xuddi shu maqsadlarni koʻzlab respublikamizda mavjud kabellarining ayrimlaridan

namunalar olinib, (maʼlumot berilmaganligi sababli internet maʼlumotlaridan foydalanildi)
ularda alanganing tarqalishi laboratoriya usulida tekshirildi [5]. ПВ 3x2,5 bo‘lgan mis tolali
simning izolyatsiyasi bo‘ylab yong‘in tarqalishi tekshirilganda namunalarning deyarli
barchasida (1-5) himoya izolyatsiyasi shikastlangandi va maxsus antipiren bilan
modifikatsiyalangan (6-10) namunalarning izolyatsiyasida faqat olov ta’sir etilgan qismigina
shikastlandi. Tajriba natijalari quyidagi 1-jadvalda keltirildi.

1-jadval

T/r

Simning

texnik

xossalari

Olov olingandan

soʻng izolyatsiya

yonishining
davomiyligi

, sek

Himoya

izolyatsiyasini

shikastlanish

uzunligi

, sm

Olovning

tarqalishini tekshirish

natijalari

1.

ПВ 3х2,5

17

15

talabga javob bermaydi

2.

ПВ 3х2,5

11

18

talabga javob bermaydi

3.

ПВ 3х2,5

10

14

talabga javob bermaydi

4.

ПВ 3х2,5

9

12

talabga javob bermaydi

5.

ПВ 3х2,5

12

16

talabga javob bermaydi

6.

ПВ 3х2,5

2

5

talabga javob beradi

7.

ПВ 3х2,5

1

2

talabga javob beradi

8.

ПВ 3х2,5

3

6

talabga javob beradi

9.

ПВ 3х2,5

1

3

talabga javob beradi

10.

ПВ 3х2,5

3

5

talabga javob beradi


Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, markasi ПВ 3x2,5 bo‘lgan mis tolali simning izolyatsiyasi

bo‘ylab yong‘in tarqalishi tekshirilganda namunalardan olov olingandan soʻng ya’ni ta’sir
etilgandan so‘ng deyarli barcha (1-5) namunalarning himoya izolyatsiyasi shikastlangandi.
Maxsus antipiren bilan modifikatsiyalangan (6-10) namunalarning izolyatsiyasida faqat olov
ta’sir etilgan qismigina shikastlandi. Demak, GOST talablari asosida tanlangan 5 tadan
namunalarning uchtasi sinovdan muvaffaqiyatli o‘tganda, u holda kabel yoki sim standart
talablariga javob beradi deb hisoblash mumkin. Shuning uchun maxsus antipiren bilan
modifikatsiyalangan ПВ 3x2,5 markali o‘tkazgich namunalarining izolyatsiyasi olovbardosh
izolyatsiyali o‘tkazgich deb xulosa qilindi.

ADABIYOTLAR RO‘YXATI:

1.

ГОСТ 12176-89. Кабели, провода и шнуры методы проверки на

нераспространение горения. 3-15-б.

2.

I.I.Siddikov, F.N.Nurkulov, S.K.Jumaev. Issledovanie polimernыx stroitelnыx

materialov s oligomernыm antipirenam ADj-11. // Favqulodda vaziyatlar vazirligi
Akademiyasi. 2020 y. 178-b.

3.

White R. H. Fire resistance of wood with members with directly applied protection.

Proceedings of 11th International Conference and Exhibition «Fire and Materials 2009». UK,
London, Interscience Communications, Available at.

4.

I.I.Siddiqov. Binolar, inshootlar va ularning favqulodda vaziyatlarga bardoshliligi

[Matn]: Darslik. Favqulodda vaziyatlar vazirligi Akademiyasi.-T.: Cho’lpon. NMIU.2020. 396-
400-b.


background image


317

5.

A.T. Djalilov, N.A. Samigov, F.N. Nurkulov, I.I. Siddikov, U.N. Samigov, S.K.

Jumaev. Izuchenie termookislitelnoy destruksii polietilenovoy kompozitsii na osnove
oligomernыx antipirenov. Universum: Ximiya i biologiya. №5 (35) Moskva 2017 g. (02.00.00.
№2).

6.

Samigov N.A., Nurkulov F.N., JumaevS.K. “Study of phosphorus-containing

oligomeric antipyrenes”. International journal of Advanced Science end Technology/ Vol. 29,
No. 8, (2020).

АНАЛИЗ ТЕПЛОТЕХНИЧЕСКИХ ХАРАКТЕРИСТИК ОГРАЖДАЮЩИХ

КОНСТРУКЦИЙ

1)

Садриддин Сайфиддинов ТАСУ, профессор,

2)

Шахриддин Байматов ТАСУ, зав. кафедрой,

3)

Улугбек Солижонович Ахмадиёров ТАСУ, доцент,

4)

Жасур Рашидов ТАСУ, доцент;

5)

Пахриддин Ахмедов Нам ИСИ, доцент.

Аннотация: Данная статья представляет собой анализ теплотехнических

характеристик ограждающих конструкций, включая теплопроводность и устойчивость к
теплопередаче. Были изучены современные методы теплотехнических расчетов и
стандарты для оценки и сравнения различных ограждающих конструкций. Результаты
исследования представляют интерес для проектировщиков и разработчиков,
стремящихся к созданию более эффективных и устойчивых к теплопередаче зданий.

Ключевые слова: теплотехнические характеристики, ограждающие конструкции,

теплопроводность, теплоизоляция, энергоэффективность.

Abstract: This article represents an analysis of the thermal characteristics of building

envelopes, including thermal conductivity and resistance to heat transfer. Modern methods of
thermal analysis and standards for assessing and comparing different building envelopes were
studied. The research findings are of interest to designers and developers aiming to create more
efficient and thermally resistant buildings.

Keywords: thermal characteristics, building envelopes, thermal conductivity, thermal

insulation, energy efficiency.

В настоящее время, значительно возрастающие расходы на энергопотребление и

недостаточное внедрение инновационных методов теплозащиты в зданиях придают
особую актуальность проблеме повышения энергоэффективности зданий. Для
обеспечения комфортных санитарно-гигиенических условий внутри помещений уже на
этапе проектирования, необходимо разработать конструктивные решения с учетом
технологических особенностей [1-5].

Для оптимального решения этих задач необходимо учесть различные тепловые

режимы зданий, такие как суточные, сезонные и круглогодичные тепловые воздействия,
а также использовать природные источники энергии. Кроме того, улучшение
геометрических и теплотехнических характеристик окружающей среды и оптимизация
инсоляции могут значительно повысить энергоэффективность.

Системы теплообеспечения с высокой степенью автоматизации управления

параметрами процессов теплорегулирования помещений представляют собой новейшие
решения в области энергоэффективных зданий. Их применение способствует
обеспечению оптимальных условий внутри помещений.

При использовании теплонасосных установок в системах теплоснабжения,

предпочтение отдается низкотемпературным системам водяного напольного отопления.
Это позволяет снизить температурный потенциал теплоносителя и обеспечить
комфортные санитарно-гигиенические условия.

Библиографические ссылки

ГОСТ 12176-89. Кабели, провода и шнуры методы проверки на нераспространение горения. 3-15-б.

I.I.Siddikov, F.N.Nurkulov, S.K.Jumaev. Issledovanie polimernыx stroitelnыx materialov s oligomernыm antipirenam ADj-11. // Favqulodda vaziyatlar vazirligi Akademiyasi. 2020 y. 178-b.

White R. H. Fire resistance of wood with members with directly applied protection. Proceedings of 11th International Conference and Exhibition «Fire and Materials 2009». UK, London, Interscience Communications, Available at.

I.I.Siddiqov. Binolar, inshootlar va ularning favqulodda vaziyatlarga bardoshliligi [Matn]: Darslik. Favqulodda vaziyatlar vazirligi Akademiyasi.-T.: Cho’lpon. NMIU.2020. 396-400-b.

A.T. Djalilov, N.A. Samigov, F.N. Nurkulov, I.I. Siddikov, U.N. Samigov, S.K. Jumaev. Izuchenie termookislitelnoy destruksii polietilenovoy kompozitsii na osnove oligomernыx antipirenov. Universum: Ximiya i biologiya. №5 (35) Moskva 2017 g. (02.00.00. №2).

Samigov N.A., Nurkulov F.N., JumaevS.K. “Study of phosphorus-containing oligomeric antipyrenes”. International journal of Advanced Science end Technology/ Vol. 29, No. 8, (2020).

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов