ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2016
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
63
Н
.
Хайриев
,
ТДЮУ
катта
илмий
-
ходим
изланувчиси
,
юридик
фанлар
номзоди
БИРИНЧИ
ИНСТАНЦИЯ
СУДИДА
ЖИНОЯТ
ИШИНИ
ЮРИТИШ
ИНТЕНСИВЛИГИ
МАСАЛАЛАРИ
Аннотация
:
мазкур
мақолада
биринчи
инстанция
судида
жиноят
иш
юритишни
ҳамда
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлашни
интенсивлаштиришнинг
айрим
масалалари
илмий
-
назарий
нуқтаи
назардан
таҳлил
этилган
ва
бу
борада
асослантирилган
таклифлар
илгари
сурилган
.
Калит
сўзлар
:
судда
ишларни
юритиш
,
жиноят
ишлари
юритуви
,
дастлабки
тергов
,
биринчи
инстанция
,
интенсификация
,
исбот
қилиш
,
жиноий
таъқиб
,
процессуал
муддатлар
.
Аннотация
:
в
данной
статье
проанализированы
некоторые
вопросы
дальнейшей
интенсификации
назначения
дела
дела
к
судебному
заседанию
и
про
-
изводству
в
суде
первой
инстанции
в
целом
с
теорети
-
ко
-
научной
точки
зрения
,
выдвинуты
научно
обосно
-
ванные
предложения
.
Ключевые
слова
:
судебное
разбирательство
,
уго
-
ловное
судопроизводство
,
предварительное
следствие
,
первая
инстанция
,
интенсификация
,
дока
-
зывание
,
уголовное
преследование
,
процессуальные
сроки
.
Annotation:
in this article some questions of the fur-
ther intensification of appointment of trial to judicial stage
and in court of the first instance as a whole from the theo-
retical-scientific point of view are analyzed and scientifical-
ly well-founded offers are brought.
Key words:
trial, criminal procedure, pre-investigation,
intensification, proving, criminal action, remedial terms.
Судда
ишларни
юритиш
–
жиноят
процессининг
марказий
босқичидир
.
Негаки
,
биринчидан
,
айнан
судда
жиноий
таъқибни
амалга
оширувчи
шахс
ва
идораларнинг
жиноят
иши
бўйича
ўзлари
айблаётган
шахснинг
айбини
исботлаш
борасида
амалга
оширган
фаолиятларининг
асосли
эканлиги
аниқланади
;
иккинчидан
,
одил
судлов
вазифаларини
бажарган
ҳолда
,
судланувчи
(
лар
)
нинг
тақдири
ҳал
қилинади
.
Адабиётларда
судда
ишларни
юритиш
–
жиноят
процессининг
босқичи
сифатида
судланувчини
айбдор
деб
топиш
ва
унга
жиноий
жазо
қўллаш
учун
фактик
ва
юридик
асосларни
аниқлаш
мақсадида
биринчи
инстанцияда
ёки
апелляция
инстанциясида
суднинг
устивор
роли
ва
бошқа
иштирокчиларнинг
фаолиятидан
келиб
чиқувчи
муносабатлардан
иборат
тушунча
эканлиги
таъкидланади
[1, 16-
бет
].
Жумладан
,
Ғ
.
Абдумажидовнинг
фикрича
: “
жиноят
ишини
судда
кўриш
учун
тайинлаш
изчил
бирининг
иккинчиси
алмашиб
турувчи
жиноят
процесси
босқичларининг
ҳал
қилувчи
звеносидир
.
Бу
босқичда
иш
судга
юборилгунга
қадар
ишлар
билан
ишни
суд
жараёнида
кўриб
чиқилаётганда
ва
эҳтимолдаги
бошқа
суд
босқичларида
мумкин
бўлган
ишлар
ўртасида
жойлашгандир
.
Шундан
келиб
чиққан
ҳолда
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
бир
томондан
назорат
(
текширув
)
функциясини
,
иккинчи
томондан
эса
,
тайёргарлик
функциясини
бажаришга
қаратилган
деб
айтиш
мумкин
жиноят
иши
бўйича
суд
ишларини
юритишнинг
мазкур
босқичининг
асосий
моҳияти
ва
аҳамияти
ҳам
шундадир
” [2, 232-233-
бет
].
Ушбу
фикрга
қўшимча
қилган
ҳолда
шуни
айтиш
лозимки
,
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичи
моҳиятдан
яна
бир
муҳим
функцияни
бажаради
,
у
ҳам
бўлса
,
тарафларнинг
илтимосномаси
ёхуд
айбланувчининг
аризасига
мувофиқ
,
ишни
дастлабки
эшитиш
ёхуд
соддалашган
тартибда
кўриб
чиқиш
масаласини
ҳал
қилиш
,
яъни
жиноят
процессидаги
яна
бир
–
интенсивлаштириш
функциясини
ҳам
бажариши
лозим
.
Ўзбекистон
Республикаси
ЖПКнинг
29-
моддасига
мувофиқ
,
суд
қуйидаги
ваколатларни
амалга
оширади
:
(
а
)
шахсни
жиноят
содир
этганликда
айбдор
деб
топиб
,
унга
жазо
белгилайди
ёки
бошқа
қарор
қабул
қилади
;
(
б
)
ЖПКнинг
31-
бобида
белгиланган
қоидаларга
мувофиқ
,
шахсга
нисбатан
тиббий
йўсиндаги
мажбурлов
чораларини
қўллайди
; (
в
)
ЖПКнинг
50-
бобида
кўрсатилган
тартибда
вояга
етмаганларни
мажбурий
тарбиявий
чораларни
қўллайди
; (
г
)
қуйи
судлар
томонидан
қабул
қилинган
қарорларни
бекор
қилиш
ёки
ўзгартириш
.
Шу
билан
бирга
,
суд
жиноят
ишини
дастлабки
терговда
юритиш
даврида
: 1)
қамоққа
олиш
,
уй
қамоғи
ёки
гаров
тарзида
эҳтиёт
чорасини
қўллаш
; 2)
қамоқда
сақлаш
муддатини
узайтириш
масаласини
ҳал
қилиш
; 3)
қамоққа
олиш
эҳтиёт
чораси
қўлланилмаган
гумон
қилинувчини
тегишли
экспертизаларни
ўтказиш
учун
айбланувчини
тиббий
ёки
психиатрик
муассасаларга
жойлаштириш
;
4)
айбланувчини
вазифасидан
четлаштириш
ва
бошқа
ваколатларни
амалга
оширади
.
Судда
ишларни
юритиш
,
деб
ёзади
И
.
Л
.
Петрухин
,
жиноят
-
судлов
ишларини
юритишнинг
асосий
ва
ҳал
қилувчи
босқичи
бўлиб
,
унинг
мақсади
,
энг
аввало
шахсни
айбдор
ёки
айбсиз
эканлиги
борасида
жиноят
иши
бўйича
объектив
ҳақиқатни
аниқлашни
назарда
тутади
[3, 181-
бет
].
Жиноят
-
процессуал
ҳуқуқи
назариясида
аввал
ҳам
,
бугунда
ҳам
“
суд
муҳокамаси
”
деганда
жиноят
иши
мазмунан
кўриб
чиқиладиган
ва
ҳал
қилинадиган
биринчи
инстанция
суди
тушунилган
ва
тушуниб
келинади
[4, 453-
бет
].
Биз
ҳам
мутахассисларнинг
мазкур
анъанавий
нуқтаи
назарларини
маъқуллаб
,
тадқиқотимизда
ушбу
тушунчани
муаммонинг
асосий
йўналиши
сифатида
қабул
қиламиз
.
Шубҳасиз
,
ишларни
судда
юритиш
босқичида
амалга
ошириладиган
процессуал
муносабатларнинг
жадаллиги
суд
босқичининг
структураси
ҳамда
уларнинг
вужудга
келиши
,
кечиши
ва
тугалланиши
билан
бевосита
боғлиқдир
.
Ўзбекистон
Республикаси
жиноят
-
процессуал
қонунчилигига
кўра
,
жиноят
ишларини
судда
муҳокама
қилиш
босқичи
қуйидаги
структуравий
бўлакларга
эга
:
1)
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
; 2)
суд
мажлисининг
тайёрлов
қисми
;
суд
тергови
;
3)
тарафларнинг
музокаралари
ва
судланувчининг
охирги
сўзи
; 4)
ҳукм
қабул
қилиш
.
Демак
,
мана
шу
структуравий
бўлакларни
вақт
нуқтаи
назаридан
,
боз
устига
,
унда
кўзланадиган
мақсадларга
эришиш
ва
вазифаларни
самарали
бажаришни
таъмин
этувчи
процессуал
механизмларни
таҳлил
қиладиган
бўлсак
,
c
уд
муҳокамасининг
интенсивлигига
оид
муаммоларнинг
кўлами
ва
уларнинг
йўналиши
билан
боғлиқ
масалаларни
тўлароқ
англашимиз
ҳамда
уларга
асосли
ечимлар
топишимиз
мумкин
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2016
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
64
Бугунда
жиноят
процессининг
ушбу
босқичини
такомиллаштириш
борасида
илгари
сурилаётган
фикрларни
қўллаб
-
қувватлаш
мумкин
.
Хусусан
,
Б
.
Х
.
Пўлатов
таъкидлаганидек
,
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичига
жиноят
ишини
дастлабки
эшитиш
тартибини
жорий
этиш
жоиз
...
ҳамда
мазкур
тартиб
дастлабки
тергов
ҳужжатларини
ва
жиноят
процесси
иштирокчиларининг
ҳуқуқларини
тўлароқ
кафолатлайди
[5, 12-
бет
].
С
.
М
.
Рахманованинг
ёзишича
ҳам
, “...
дастлабки
тергов
органлари
томонидан
жиноят
-
процессуал
қонунчилиги
талабларини
бузиш
борасида
йўл
қўйган
камчиликларнинг
хусусиятларини
,
жиноят
ишининг
кейинги
ҳаракатига
тўсиқ
бўлувчи
ёки
тўсиқ
бўлмайдиган
холатларни
,
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичида
далилларни
текшириш
шакл
ва
усулларини
аниқлаш
масаласи
долзарб
ҳисобланади
.
Таъкидланган
масалаларни
мақсадга
мувофиқ
тарзда
ечишда
,
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичига
алтернатив
бўлган
–
ишни
дастлабки
эшитиш
тартибини
жорий
этиш
билан
ҳал
қилиш
мумкин
[6, 4-
бет
].
Агар
бу
масаланинг
ечимини
яна
МДҲга
аъзо
мамлакатлар
қонунчилиги
тажрибасида
кўриб
чиқадиган
бўлсак
,
уларда
таҳлил
этилаётган
масалани
тартибга
солиш
методикасида
умумий
хусусиятни
кўриш
мумкин
.
Биринчиси
,
барча
ҳамдўстлик
мамлакатлари
қонунчилигида
судга
келиб
тушган
жиноят
иши
бўйича
суднинг
ваколатига
оид
масалалар
деярли
бир
хил
шакл
ва
мазмунга
эга
;
иккинчидан
,
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлашнинг
шарти
ҳам
суд
томонидан
ҳал
қилинадиган
масалаларнинг
асосларига
бевосита
боғлиқ
;
учинчидан
,
жиноят
ишини
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичида
суднинг
(
баъзи
мамлакатларда
якка
судьянинг
)
ваколатлари
муайян
муддатларда
амалга
оширилади
.
Шу
асосларда
Ҳамдўстликка
аъзо
мамлакатларнинг
қонунчилигини
кўриб
чиқадиган
бўлсак
,
Россия
Федерацияси
қонуни
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
муддатини
қуйидаги
икки
ҳолатга
боғлаган
: 1)
қамоққа
олиш
эҳтиёт
чораси
қўлланилган
шахсга
нисбатан
иш
судга
келиб
тушган
кундан
бошлаб
кўпи
билан
– 14
суткадан
кечиктирмай
; 2)
бошқа
эҳтиёт
чораси
қўлланилган
шахсларга
нисбатан
иш
судга
келиб
тушган
кундан
бошлаб
кўпи
билан
– 30
суткадан
кечиктирмай
қарор
қабул
қилиниши
лозим
(
ЖПКнинг
227-
моддаси
, 3
қисми
); 3)
агар
тарафлар
томонидан
илтимоснома
билдирилганда
уни
ҳал
қилиш
муддати
ичида
(
РФ
ЖПКнинг
121-
моддасига
мувофиқ
илтимосномани
кўриб
чиқиш
муддати
3
кунни
ташкил
қилади
) [7].
Ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
муддатларини
белгилашнинг
деярли
шундай
тартибини
яна
ҳамдўстликка
аъзо
давлатлардан
–
Қирғизистон
(
ЖПКнинг
244-
моддаси
, 2-
қисми
) [8]
ва
Тожикистон
(
ЖПКнинг
261-
моддаси
, 3-
қисми
) [9]
қонунчилигида
кўриш
мумкин
.
Ишни
судда
кўриш
учун
тайинлашнинг
14
суткалик
муддати
,
шунингдек
Беларус
Республикаси
қонунида
ҳам
назарда
тутилган
.
Аммо
мамлакат
ЖПКнинг
276-
моддаси
,
3-
қисми
ушбу
муддатни
дифференциациялаган
бўлиб
, 14
кунлик
муддат
фақат
ишни
қуйи
судда
кўриб
чиқиш
учун
тайинлаш
ҳолатига
тааллуқлидир
.
Юқори
пағонадаги
судларда
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
муддати
бир
ой
қилиб
белгиланган
бўлиб
,
бу
муддат
суд
раисининг
қарорига
мувофиқ
бир
ойдан
уч
ойга
қадар
узайтирилиши
мумкин
[10].
Маълум
бўлганидек
,
Беларус
Республикаси
қонунчилиги
бу
босқичда
вужудга
келадиган
процессуал
муносабатларни
интенсивлиги
масаласида
энг
номақбул
тартибни
ўрнатган
.
Бундай
узоқ
муддатни
белгилаш
ва
яна
муддатни
узайтириш
жиноят
ишининг
ўта
мураккаблиги
билан
асосланса
-
да
,
бироқ
бу
мазкур
босқич
учун
белгиланган
узоқ
муддатни
ҳеч
ҳам
оқламайди
.
Ҳамдўстликка
аъзо
мамлакатлар
ичида
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлашнинг
энг
қисқа
муддати
Украина
(
ЖПКнинг
314-
моддаси
, 1-
қисми
) [11],
Қозоғистон
Республикаси
(
ЖПКнинг
319-
моддаси
, 4-
қисми
) [12]
қонунчилигида
белгиланган
.
Хусусан
,
Украина
ЖПКда
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
муддати
иш
судга
келиб
тушган
кундан
бошлаб
беш
кун
ичида
ишни
дастлабки
суд
муҳокамасида
кўриб
чиқиш
учун
тайинлаши
лозим
.
ЖПКнинг
314-
моддаси
, 2-
қисмига
биноан
иш
тарафларнинг
иштирокида
дастлабки
суд
муҳокамасида
кўриб
чиқилади
.
Ишнинг
суддаги
дастлабки
муҳокамасида
тарафларнинг
илтимсономаларига
асосан
суд
судланувчига
нисбатан
қўлланилган
эҳтиёт
чорасини
ўзгартириши
мумкин
(
ЖПКнинг
315-
моддаси
, 3-
қисми
).
Туркманистон
қонуни
ҳам
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
муддатини
5
сутка
,
мураккаб
жиноят
ишлари
бўйича
эса
14
сутка
қилиб
белгилаган
[13].
Ўз
ўрнида
таъкидлаш
керакки
,
Германия
қонунида
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичида
ҳаракатларни
амалга
ошириш
муддати
МДҲга
аъзо
давлатларнинг
қонунларига
ўхшаш
тарзда
қатъий
белгилаб
қўйилган
эмас
.
Шу
билан
бирга
,
ишни
судда
мазмунан
кўриб
чиқиш
учун
тайинлашдан
аввал
ЖПКнинг
173-
моддасида
белгиланган
қоидаларга
мувофиқ
қуйидаги
ҳаракатларни
амалга
оширади
: 1)
прокуратурадан
жиноят
ишига
тааллуқли
барча
ҳужжатларни
талаб
қилиб
олиш
; 2)
айблов
юзасидан
тушунтириш
бериш
учун
айбланувчининг
суд
белгилаган
муддатларда
судга
ташриф
буюриши
кераклиги
ҳақида
талабнома
юбориш
; 3)
қарор
қабул
қилишдан
илгари
иш
бўйича
суд
терговини
тайинлаш
мақсадида
ишни
муҳокама
қилувчи
судьяни
тайинлаш
.
Юқоридаги
масалалар
юзасидан
амалга
оширилган
таҳлилларга
асосланиб
,
қуйидаги
хулосаларни
шакллантириш
мақсадга
мувофиқ
бўлади
: 1)
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичи
–
жиноят
ишини
судда
муҳокама
қилишда
муҳим
процессуал
институт
ҳисобланади
; 2)
яқин
ва
узоқ
хориж
мамлакатларининг
норматив
-
ҳуқуқий
тажрибасига
асосланадиган
ҳамда
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
босқичида
ҳал
қилинадиган
масалаларнинг
ҳусусиятидан
келиб
чиқиб
,
унинг
процессуал
мақомини
:
а
)
мазкур
босқичдаги
процессуал
шаклларнинг
структуравий
жиҳатини
(
яъни
:
содир
этилган
жиноятнинг
ижтимоий
хавфлилиги
;
иш
бўйича
аниқланадиган
ҳолатларнинг
мураккаблиги
;
ишнинг
ҳажмдорлиги
ва
шу
кабилар
асосида
)
такомиллаштириш
;
б
)
муайян
асосларда
ишда
қатнашаётган
шахсларнинг
мазкур
босқичдаги
фаол
иштирокларини
таъминлаш
ҳисобидан
ошириш
мақсадга
мувофиқдир
.
Мазкур
илмий
тавсиялардан
келиб
чиқиб
,
ЖПКнинг
395-
моддаси
иккинчи
қисми
матнини
қуйидагича
баён
қилиш
мақсадга
мувофиқдир
:
“
Ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
ёхуд
бошқача
қарор
қабул
қилиш
тўғрисидаги
масала
судья
томонидан
иш
судга
келиб
тушган
кундан
бошлаб
уч
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2016
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
65
суткадан
кечиктирмай
ҳал
қилиниши
керак
.
Айбланувчи
судда
ишни
тезлаштирилган
тартибда
юритиш
тўғрисида
илтимоснома
билдирган
бўлса
,
иш
кейинги
суткада
кўриб
чиқилиши
лозим
.
Оғир
турдаги
жиноятни
содир
этишда
айбланаётган
шахсларнинг
иши
эса
,
судья
томонидан
иш
судга
келиб
тушган
кундан
бошлаб
беш
суткадан
кечиктирмай
;
ўта
оғир
жиноятни
содир
этишда
айбланаётган
шахсларнинг
иши
судья
томонидан
иш
судга
келиб
тушган
кундан
бошлаб
етти
суткадан
кечиктирмай
ҳал
қилиниши
лозим
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
суди
ишни
биринчи
инстанцияда
кўриш
учун
қабул
қилган
жиноят
ишлари
бўйича
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
масаласи
ўн
тўрт
суткадан
кечиктирмай
ҳал
қилиниши
керак
.
Суд
томонидан
тарафлардан
бирининг
илтимосига
биноан
ёхуд
суднинг
ўз
ташаббусига
кўра
,
шунингдек
оғир
ва
ўта
оғир
жиноятларни
содир
этган
вояга
етмаганларнинг
жиноятлари
тўғрисидаги
ишларни
дастлабки
муҳокама
қилиш
учун
тайинлаш
масаласи
қайд
этилган
муддатларда
ҳал
қилиниши
керак
”.
Жиноят
процессининг
қайд
этилган
босқичи
учун
таклиф
этилаётган
муддатлар
тизими
,
назаримизда
жиноят
-
судлов
юритуви
муносабатларини
жадаллаштиришга
оз
бўлса
-
да
хизмат
қилиши
мумкин
.
Зотан
,
жиноят
процессининг
босқичи
амалга
оширадиган
вазифаларни
самарали
бажаришни
таъминлаган
ҳолда
,
юритилаётган
жиноят
иши
бўйича
суднинг
ҳукмини
қабул
қилинишига
яқинлаштирувчи
(
тезлаштирувчи
)
ҳар
қандай
қисқартирилган
муддатлар
эътиборга
лойиқдир
.
Шу
боис
,
юқорида
таклиф
этилаётган
муддатлар
ҳам
ана
шу
мақсадга
эришишга
интилишни
ифода
этади
.
Мазкур
муддатларни
белгилашда
қуйидаги
уч
принципга
таяниш
муҳим
эканлигини
таъкидлаш
жоиздир
:
биринчиси
,
муддатларни
содир
этилган
жиноятнинг
ижтимоий
хавфлилигига
биноан
дифференциациялаш
;
иккинчиси
,
муддатларни
тезлаштиришга
ишнинг
натижасидан
манфаатдор
шахслар
томонидан
таъсир
этиш
;
учинчиси
,
ишни
юритишдаги
муносабатларнинг
кейинги
ривожланишида
судьянинг
марказий
мақомга
эгалиги
.
Энди
таклиф
этилаётган
муддатларнинг
асосларига
,
яъни
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлашда
нима
учун
шундай
муддатларни
белгилаш
керак
, –
деган
саволга
жавоб
излайдиган
бўлсак
,
шуни
алоҳида
айтиш
лозимки
,
бунда
аввало
,
юқорида
таъкидланган
жиноий
-
ҳуқуқий
ва
процессуал
-
ҳуқуқий
мезонларни
қўллаш
оғирдан
енгилга
,
мураккабликдан
соддаликка
қараб
ривожланиш
тамойили
эътиборга
олинди
.
Дарҳақиқат
,
ижтимоий
хавфи
катта
бўлмаган
ва
унча
оғир
бўлмаган
жиноятларни
,
шунингдек
,
тарафларнинг
жиноят
ишини
ҳал
қилиш
учун
муҳим
бўлган
ҳолатни
текшириб
чиқиш
ҳақидаги
илтимоснома
ёхуд
иш
бўйича
баҳснинг
мавжуд
эмаслиги
сабабли
ишни
тезлаштирилган
суд
тартибида
кўриб
чиқиш
тўғрисида
айбланувчининг
розилиги
мавжуд
бўлганда
унинг
муддатларини
чўзиш
мақсадга
мувофиқ
эмас
.
Бу
масалада
таклиф
этилаётган
14
суткалик
муддат
ҳам
мақсадга
мувофиқлик
принципи
асосида
вужудга
келган
.
Негаки
,
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
суди
томонидан
ишни
биринчи
инстанцияда
кўриш
учун
қабул
қилган
жиноят
ишларини
кўриш
учун
тайинлаш
масаласини
ҳал
қилишда
суд
тизимининг
мазкур
пағонасида
юритиладиган
ишларнинг
ўзига
хос
хусусиятлари
эътиборга
олиниши
зарур
.
Бунда
ишни
судда
кўриш
учун
тайинлаш
масаласини
ҳал
қилишда
жиноий
-
ҳуқуқий
ва
процессуал
-
ҳуқуқий
мезонлар
аксинча
,
енгилдан
оғирликка
ҳамда
соддаликдан
мураккабликка
қараб
ривожланиш
тамойилини
назарда
тутиши
лозим
.
Адабиётлар
рўйхати
:
1.
Вандышев
В
.
В
.
Уголовный
процесс
:
Общая
и
Особенная
часть
.
Учебник
для
юридических
вузов
. –
М
.:
Волтерс
Клуверс
, 2009. –
С
. 16.
2.
Абдумажидов
Ғ
.
ва
б
.
Жиноят
таъқиби
муаммолари
.
Ўқув
қўлланма
. –
Т
.:
ЖИДУ
, 2006. –
Б
.
232-233.
3.
Петрухин
И
.
Л
.
Судебная
власть
. –
М
.:
Проспект
,
2003. –
Б
. 181 .
4.
Гельдибаев
М
.
Х
.,
Вандышев
В
.
В
.
Уголовный
процесс
.
Учебник
для
студентов
вузов
,
обучающихся
по
юридическим
специальностям
. 3-
е
изд
.,
перераб
.
и
доп
. –
М
.:
ЮНИТИ
-
ДАНА
, 2012. –
С
. 453.
5.
Пўлатов
Б
.
Х
.
Теоретические
и
практические
проблемы
и
пути
совершенствования
законодательного
регулирования
участия
прокурора
при
рассмотрении
уголовных
дел
в
судах
:
Автореф
.
дисс
...
докт
.
юрид
.
наук
.
Т
.,
Академия
МВД
РУз
., 2002.
–
С
. 12.
6.
Рахмонова
С
.
М
.
Предварительное
слушание
дела
:
зарубежный
опыт
.
Брошюра
. –
Т
.:
Изд
.
ТГЮУ
,
2015. –
С
. 4.
7.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
Российской
Федерации
от
18.12.2001 N 174-
ФЗ
(
ред
.
от
13.07.2015)
(
с
изм
.
и
доп
.,
вступ
.
в
силу
с
15.09.2015).
8.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
Кыргызской
Республики
9.
Уголовоно
-
процессуальный
кодекс
Республики
Таджикистан
10.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
Республики
Беларусь
.
Текст
кодекса
с
изменениями
и
дополнениями
на
20
марта
2013
года
.
11.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
Украины
от
13
апреля
2012
года
12.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
Республики
Казахстан
. –
Астана
, 2014. http://yvision.kz.
13.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
Туркменистана
18
апреля
2009
года
. (
В
редакции
Законов
Туркменистана
от
31.03.2012
г
.
№
292-IV,
22.12.2012
г
.
№
359-IV, 01.03.2014
г
., 03.05.2014
г
.)
