ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2015
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
53
модда
.;
Ўзбекистон
Республикасининг
2007
йил
11
июлдаги
“
Қамоққа
олишга
санкция
бериш
ҳуқуқи
судларга
ўтказилиши
муносабати
билан
Ўзбекистон
Республикасининг
айрим
қонун
ҳужжатларига
ўзгартиш
ва
қўшимчалар
киритиш
тўғрисида
”
ги
Қонуни
. //
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2007
й
., 6-
сон
, 249-
модда
.
6.
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2008
йил
1
майдаги
ПФ
-3993-
сон
“
Ўзбекистон
Республикасида
адвокатура
институтини
янада
ислоҳ
қилиш
чора
-
тадбирлари
тўғрисида
”
ги
Фармони
. //
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
,
2008
йил
,
18-
сон
,
144-
модда
.;
Ўзбекистон
Республикасининг
2008
йил
31
декабрдаги
“
Адвокатура
институти
такомиллаштирилиши
муносабати
билан
Ўзбекистон
Республикасининг
айрим
қонун
ҳужжатларига
ўзгартиш
ва
қўшимчалар
киритиш
тўғрисида
”
ги
Қонуни
.
//
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
, 2008
й
., 52-
сон
, 514-
модда
.
7.
Ўзбекистон
Республикасининг
2012
йил
18
сентябрдаги
“
Суд
-
ҳуқуқ
тизимини
янада
ислоҳ
қилиш
муносабати
билан
Ўзбекистон
Республикасининг
айрим
қонун
ҳужжатларига
ўзгартиш
ва
қўшимчалар
киритиш
тўғрисида
”
ги
Қонуни
.
//
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
, 2012
й
., 38-
сон
, 433-
модда
.
8.
Ўзбекистон
Республикасининг
2014
йил
4
сентябрдаги
“
Ўзбекистон
Республикасининг
айрим
қонун
ҳужжатларига
ўзгартириш
ва
қўшимчалар
киритиш
ҳақида
”
ги
Қонуни
. //
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
, 2014
й
., 36-
сон
, 452-
модда
.
9.
Ўзбекистон
Республикасининг
2015
йил
20
августдаги
“
Ўзбекистон
Республикасининг
айрим
қонун
ҳужжатларига
хусусий
мулкни
,
тадбиркорлик
субъектларини
ишончли
ҳимоя
қилишни
янада
кучайтиришга
,
уларни
жадал
ривожлантириш
йўлидаги
тўсиқларни
бартараф
этишга
қаратилган
ўзгартириш
ва
қўшимчалар
киритиш
тўғрисида
”
ги
Қонуни
. //
Халқ
сўзи
газетаси
, 2015
йил
21
август
, 164 (6347)-
сон
.
10.
Ляхов
Ю
.
А
.
Новая
уголовно
-
процессуальная
политика
. –
Ростов
, 1992. –
С
. 25.
11.
Епифанов
Б
.
В
.
Принцип
социальной
справедливости
в
уголовном
праве
.
Дисс
. ...
канд
.
юрид
.
наук
. –
СПб
., 1993. –
С
. 143.
12.
Уголовный
процесс
:
Курс
лекций
/
Под
ред
.
В
.
И
.
Рохлина
. –
СПб
., 2001. –
С
. 7.
13.
Уголовный
процесс
Республики
Узбекистан
:
Учебник
/
Б
.
А
.
Миренский
,
Б
.
Т
.
Акрамходжаев
,
Д
.
М
.
Миразов
,
А
.
Х
.
Рахманкулов
,
В
.
В
.
Кадырова
,
Д
.
Камалходжаев
.
–
Ташкент
:
Академия
МВД
Республики
Узбекистан
, 2014. –
С
. 19.
14.
Ўзбекистон
Республикасининг
Жиноят
-
процессуал
кодексига
шарҳлар
. /
Ғ
.
Абдумажидов
,
А
.
Алламуратов
,
З
.
Иноғомжонова
ва
бошқ
. –
Тошкент
:
ТДЮИ
, 2009. –
Б
.13.
15.
Сахаддинов
С
.
Ўзбекистон
Республикасининг
Жиноят
-
процессуал
кодексига
шарҳлар
.
Умумий
қисм
.
–
Тошкент
:
Янги
аср
авлоди
, 2014. –
Б
. 7.
16.
Жиноят
ишлари
бўйича
судларнинг
2014
йил
давомидаги
иш
фаолияти
тўғрисида
статистик
маълумотлар
тўплами
. –
Тошкент
, 2015. –
Б
. 1.
17.
Иноғомжонова
З
.
Жиноят
процессида
суд
назоратининг
ҳуқуқий
табиати
. //
Тошкент
давлат
юридик
институти
ахборотномаси
, 2006
йил
, 2-
сон
. –
Тошкент
, 2006. –
Б
. 67.
Н
.
Хайриев
,
ТДЮУ
катта
илмий
ходим
-
изланувчиси
,
юридик
фанлар
номзоди
МАҚСАДГА
МУВОФИҚЛИЛИК
–
ЖИНОЯТ
ПРОЦЕССИНИНГ
МУҲИМ
ПРИНЦИПИ
Аннотация
:
мазкур
мақолада
жиноят
процессида
мақсадга
мувофиқлик
принципига
доир
ғоялар
ва
бу
борадаги
олимларнинг
фикрлари
баён
этилган
.
Шунингдек
,
унда
жиноят
-
процессуал
муносабатларни
тартибга
солувчи
мақсадга
мувофиқлик
принципи
ғояларига
доир
фикр
-
мулоҳазалар
юритилиб
,
таклиф
ва
тавсиялар
берилган
.
Калит
сўзлар
:
жиноят
-
процессуал
,
принцип
,
жиноят
иши
,
одил
судлов
,
ғоя
,
процессуал
ҳуқуқ
,
жабрланувчи
,
айбланувчи
,
жиноий
таъқиб
,
мақсадга
мувофиқлик
.
Аннотация
:
в
настоящей
статье
освещены
идеи
касательно
принципа
целесообразности
в
уголовном
процессе
,
изложены
мнения
и
взгляды
ученых
по
это
-
му
вопросу
.
Также
изложены
суждения
касательно
взглядов
,
идей
и
мнений
о
принципе
целесообразности
,
регулирующем
уголовно
-
процессуальные
отношения
,
даны
соответствующие
предложения
и
рекомендации
.
Ключевые
слова
:
уголовно
-
процессуальный
,
принцип
,
уголовное
дело
,
правосудие
,
процессуальное
право
,
потерпевший
,
обвиняемый
,
уголовное
преследование
,
целесообразность
.
Annotation:
in this article author had searched the
ideas on the principle of the expediency in the criminal
proceeding and given the opinions, positions of the scien-
tists about this matter. Also in this article author had given
his opinions about opinions and ideas on the principle of
the expediency, regulated the criminal proceeding rela-
tions as well as given his suggestions and recommenda-
tions.
Key words
. the criminal proceeding, the principle, the
criminal case, justice, the law of procedure, complainant,
accused, criminal prosecution, the expediency.
Маълумки
,
процессуал
муддатларнинг
қонунда
ўрнатилганлиги
,
унинг
ЖПКдаги
бошқа
принцип
–
қонунийликка
тааллуқли
эканлигига
оид
фикрларни
вужудга
келтиради
.
Илмий
жамоатчилик
орасида
шундай
таклифлар
ҳам
мавжуд
.
Чунончи
,
В
.
Н
.
Баландиннинг
фикрича
,
барча
юридик
процессларнинг
марказида
қонунийлик
принципи
жой
эгаллаган
,
шу
сабабдан
,
унинг
ғояси
бевосита
процессуал
қонуннинг
вазифаларида
акс
этади
ҳамда
қолган
принципларнинг
вужудга
келишига
асос
бўлади
[1, 3-
бет
.].
Албатта
,
ушбу
нуқтаи
назарни
умумий
тарзда
маъқуллаш
мумкин
.
Лекин
,
шу
билан
бирга
таъкидлаш
жоизки
,
қонунийлик
мавҳум
ғояни
,
яъни
жиноят
процессининг
моҳитини
акс
эттириб
,
унинг
мазмуни
бевосита
жиноят
-
процессуал
нормаларга
жойлашган
процессуал
қоидалар
ва
ҳаракатлар
тартибида
намоён
бўлади
ҳамда
процессуал
фаолиятлар
воситасида
рўёбга
чиқади
.
Процессуал
ҳаракатларнинг
турли
-
туманлиги
ва
уларни
жиноят
-
процессуал
қонуннинг
вазифаларига
мос
келувчи
бошқа
аниқлаштирилган
устувор
ғоя
–
қоидалар
билан
тартибга
солиш
эҳтиёжи
,
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2015
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
54
юридик
принциплар
тизимини
шакллантиришга
сабаб
бўлади
.
Бундан
ташқари
,
Россия
Федерациясида
амалга
оширилаётган
илмий
тадқиқотларда
таҳлил
этилаётган
масалада
янада
илдамроқ
фикрлар
илгари
сурилмоқда
.
Жумладан
,
О
.
В
.
Логуновнинг
фикрича
,
жиноят
процессига
умумий
тарзда
мақсадга
мувофиқлик
принципини
жорий
этиш
зарур
.
Унинг
яна
ёзишича
,
мазкур
принципнинг
тушунчаси
нафақат
жиноят
-
процессуал
қонунчиликдаги
мақсадга
мувофиқ
муддатларни
ўз
ичига
олади
,
балки
у
билан
боғлиқ
бошқа
масалаларнинг
ечимини
топишга
ёрдам
беради
.
Чунончи
,
муаллиф
булар
қаторига
:
жиноий
таъқибни
мақсадга
мувофиқ
ҳолатларда
бошлаш
ёки
мақсадга
мувофиқ
бўлмаган
ҳолатларда
уни
юритишни
рад
этиш
каби
масалаларни
ҳам
киритади
[2, 377-
бет
.].
Жиноят
процессига
бундай
“
мақсадга
мувофиқлик
”
принципи
бегона
эмас
,
балки
у
муайян
тарихий
асосларда
шаклланган
ҳамда
ушбу
принципни
бугунги
кунда
айрим
ривожланган
мамлакатларнинг
жиноят
-
процессуал
қонуничилигида
кўриш
мумкин
.
Масалан
,
ГФРнинг
ЖПКда
ушбу
принцип
унинг
тизимидан
ўрин
эгаллаган
.
ГФР
ЖПКнинг
153-
моддасида
мақсадга
мувофиқлик
ҳолатининг
қуйидаги
тушунчаси
ифода
этилган
:
агар
жиноят
процессининг
предметини
кам
аҳамиятли
ҳуқуқбузарлик
ишлари
ташкил
қилса
,
прокуратура
ваколатли
суднинг
розилигини
олган
ҳолда
,
мақсадга
мувофиқ
эмаслиги
сабабидан
жиноий
таъқиб
юритувини
қўзғатишни
рад
қилишга
ҳақлидир
[3].
Аммо
,
шу
қонунда
белгиланган
қоидага
кўра
,
прокурорнинг
бундай
қарорга
келиши
учун
икки
муҳим
шарт
мавжуд
бўлиши
зарур
.
Булар
:
•
ҳуқуқбузарлик
содир
этган
шахснинг
айби
кам
аҳамиятли
эканлиги
;
•
жиноий
таъқибни
амалга
ошириш
оммавий
манфаатларга
етарли
хизмат
қилмаслиги
.
Аммо
қайд
этилган
моддада
бу
масалада
яна
бир
қўшимча
процессуал
шарт
эътироф
этилган
.
Унга
кўра
,
содир
этилган
ҳуқуқбузарлик
учун
қонунда
енгил
жазо
белгиланган
бўлиши
лозим
.
Шунингдек
,
агар
содир
этилган
шундай
хатти
-
ҳаракат
бўйича
жиноят
иши
қўзғатилган
бўлса
,
қайд
этилган
шартлар
мавжуд
бўлган
ҳолатда
,
жиноят
иши
прокурорнинг
ҳамда
жиноят
иши
қўзғатилган
шахснинг
розилигини
олган
ҳолда
,
суд
томонидан
тугатилиши
мумкин
(
ГФР
ЖПКнинг
152-
моддаси
, 2-
банди
).
Демак
,
ГФР
ЖПКнинг
мазкур
нормаси
қоидаларидан
қуйидаги
ўзига
хос
жиҳатларни
англаб
олиш
мумкин
.
Биринчиси
,
эътироф
этилган
тоифадаги
ишлар
бўйича
жиноий
таъқибни
амалга
оширишда
мақсадга
мувофиқлик
принципининг
мавжудлиги
(
яъни
ҳуқуқбузарлик
содир
этган
шахснинг
айби
кам
аҳамиятли
эканлиги
туфайли
жиноий
таъқибни
қўзғатишни
рад
этиш
);
Иккинчиси
,
содир
этилган
қонунга
зид
ҳаракат
(
ҳаракатсизлик
)
нинг
ижтимоий
хавфлилик
даражаси
пастлиги
(
қонунда
ушбу
ҳуқуқбузарлик
учун
енгил
жазо
қўллаш
белгиланган
бўлиши
лозим
);
Учинчиси
,
жиноий
таъқиб
фаолияти
уни
амалга
оширувчи
шахснинг
ихтиёрига
боғлиқ
эканлиги
(
мансабдор
шахснинг
жиноий
таъқибни
амалга
ошириш
оммавий
манфаатларга
етарли
хизмат
қилмайди
деган
тўхтамга
келганда
,
жиноий
таъқибни
қўзғатишни
рад
этиш
);
Тўртинчиси
,
суд
муҳокамасида
жиноят
ишини
тугатиш
учун
жиноят
иши
қўзғатилган
шахснинг
розилигини
олиш
зарурлиги
.
Жиноят
процессида
мана
шундай
қоидаларнинг
белгиланиши
,
агар
бу
масалага
вақт
нуқтаи
назаридан
қарайдиган
бўлсак
,
иш
бўйича
аниқ
якуний
натижага
эришишга
,
яъни
судлов
юритуви
вақтини
қисқартиришга
хизмат
қилади
.
Аммо
бу
процессуал
қоида
,
бошқа
муҳим
масалани
,
яъни
жиноят
-
судлов
юритувини
жадаллаштиришни
тизимли
суратда
ҳал
қилмайди
.
Балки
,
жиноят
процессининг
дастлабки
босқичида
муайян
процессуал
ҳаракатни
амалга
ошириш
орқали
процессуал
-
ҳуқуқий
муносабатларни
вужудга
келишини
мақсадга
мувофиқ
эмаслиги
сабабли
тугатиш
тушунчасини
назарда
тутади
.
Мазкур
қоида
барча
тоифадаги
жиноят
ишларига
тааллуқли
бўлмаса
-
да
,
лекин
уни
принцип
даражасига
олиб
чиқувчи
муҳим
бир
жиҳат
мавжуд
.
У
ҳам
бўлса
,
мақсадга
мувофиқликнинг
жиноят
процесси
иштирокчиларидаги
“
ихтиёр
”
ни
,
яъни
диспозитивлик
принципини
вужудга
келтириш
билан
боғлиқдир
.
Диспозитивлик
–
бу
субъектнинг
муайян
қарор
қабул
қилишда
ўз
ихтиёрини
намоён
қилиш
ҳуқуқидир
.
Шу
билан
бирга
,
асли
фуқаролик
-
процессуал
муносабатларни
тартибга
солиш
усули
ҳисобланувчи
диспозитивликни
жиноят
-
процессуал
муносабатларда
мавжудлиги
,
унинг
ҳуқуқий
мақоми
борасида
олимлар
ўртасида
узоқ
вақтдан
бери
мунозара
олиб
борилса
-
да
[4],
лекин
у
ўзи
назарда
тутган
ғоянинг
мазмунидан
келиб
чиқиб
,
яъни
муайян
процессуал
масалани
ҳал
қилиш
ҳақидаги
қарорни
–
ишда
иштирок
этаётган
шахснинг
ихтиёрига
боғлиқ
ҳолда
қабул
қилиш
қоидасини
жиноят
процессининг
принципи
сифатида
эътироф
этиш
жоиз
.
Бундай
процессуал
-
ҳуқуқий
ғоя
асосида
жиноят
-
судлов
ишлари
юритувини
ташкил
қилиш
мамлакатимиз
жиноят
-
процессуал
қонунчилиги
тажрибасида
мавжуд
.
Жумладан
,
Ўзбекистон
Республикаси
ЖПКнинг
582-586-
моддалари
назарда
тутган
ярашув
тўғрисидаги
ишларни
юритиш
шакли
амалда
жабрланувчи
ва
айбланувчи
(
гумон
қилнувчи
,
судланувчи
)
нинг
ярашиш
ихтиёрига
асосланади
.
Албатта
,
ЖПКнинг
585-
моддаси
ушбу
“
ихтиёрлар
”
ни
амалга
ошириш
шартлари
сифатида
:
а
)
айбга
чин
кўнгилдан
пушаймон
бўлиш
;
б
)
жиноят
оқибатида
етказилган
зарарни
бартараф
этиш
;
в
)
ярашиш
учун
розилик
;
г
)
содир
қилинган
қилмишдан
оғирроқ
жиноят
таркиби
белгиларининг
мавжуд
эмаслиги
кабиларни
белгилаб
қўйган
.
Шунингдек
,
мамлакатимизда
чоп
этилаётган
илмий
мақолаларда
таъкидланаётган
ва
жиноят
-
процессуал
қонунига
жорий
этиш
мақсадга
мувофиқлиги
иддао
этилаётган
“
келишув
сулҳи
”
тўғрисидаги
процессуал
тартибда
ҳам
[5, 25-
бет
.],
кўпчилик
ҳолларда
жиноят
процесси
иштирокчиларининг
“
ихтиёри
”
зарур
.
Демак
,
жиноят
процесси
учун
муҳим
бўлган
ушбу
икки
ғоя
,
яъни
(
а
)
мақсадга
мувофиқлик
ҳамда
(
б
)
жиноят
-
судлов
ишларини
юритишнинг
мақсадга
мувофиқ
муддатлари
ҳақидаги
тушунчалар
умумий
процессуал
-
ҳуқуқий
асосга
ва
ўзаро
алоқага
эга
бўлса
-
да
,
лекин
уларда
алоҳида
процессуал
муносабатларни
тартибга
солишга
тааллуқли
жиҳатлар
мавжуд
.
Мазкур
тушунчаларни
ажратиб
турувчи
процессуал
омилларга
қуйидагилар
:
Биринчидан
,
процессуал
муносабатларнинг
келиб
чиқиш
асосларига
мувофиқлиги
тушунчаси
бўлиб
,
унинг
мазмуни
шундан
иборатки
,
қайд
этилган
икки
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2015
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
55
принцип
ҳам
(
а
)
ўзига
хос
процессуал
шартлар
асосида
вужудга
келади
.
Масалан
,
мақсадга
мувофиқлик
принципи
–
фақат
ишнинг
кейинги
ҳаракат
йўналиши
учун
муҳим
бўлган
қарорни
қабул
қилиш
имконига
эга
шахснинг
ихтиёрига
асосланади
ҳамда
мана
шу
ихтиёрни
амалга
ошириш
тартиб
ва
қоидаларини
қўриқлайди
. (
б
)
Жиноят
-
судлов
ишларини
юритишнинг
мақсадга
мувофиқ
муддатларини
ифода
этувчи
ғоя
эса
,
процессуал
ҳаракатларни
амалга
ошириш
ва
процессуал
-
ҳуқуқий
актларни
қабул
қилиш
шартлари
асосида
вужудга
келади
;
Иккинчидан
,
процессуал
муносабатларни
келтириб
чиқарувчи
асосларга
мувофиқлиги
бу
-
таҳлил
этилаётган
процессуал
ғояларни
рўёбга
чиқиши
туфайли
у
вужудга
келтирадиган
муносабатлар
ҳам
ўзига
хос
фарқларга
эга
.
Чунончи
,
мақсадга
мувофиқлик
принципи
моҳиятдан
жиноят
-
процессуал
муносабатларнинг
енгиллаштирувчи
,
яъни
ё
тугатиш
,
ёхуд
муносабатларнинг
енгилроқ
шаклига
қараб
ривожланиш
хусусиятини
ифода
этса
(
масалан
,
ярашганликка
оид
ишларни
юритиш
),
мақсадга
мувофиқ
муддатлар
принципи
асослари
қонунда
белгиланган
муддатларни
назарда
тутиш
билан
бирга
,
жиноят
ишининг
ҳуқуқий
ва
фактик
мураккаблиги
,
жиноят
процесси
иштирокчиларининг
хатти
-
ҳаракатларининг
жадаллиги
,
суд
,
прокурор
,
терговчи
,
тергов
органининг
бошлиғи
,
суриштирувчи
ва
суриштирув
органининг
бошлиғи
томонидан
ишни
ўз
вақтида
кўриб
чиқиш
,
иш
бўйича
олиб
бориладиган
ҳаракатларни
ўз
вақтида
амалга
ошириш
ҳамда
процессуал
қарорларни
ўз
вақтида
қабул
қилиниши
каби
омилларни
назарда
тутади
;
Учинчидан
,
процессуал
ғоянинг
қамрови
билан
боғлиқ
ўзига
хослик
принципи
бўлиб
,
мазкур
принципларга
алоқадор
бўлган
процессуал
муносабатларнинг
ҳажмига
оид
тушунчани
киритиш
мумкин
.
Жумладан
,
агар
мақсадга
мувофиқлик
асосан
процессуал
муносабатнинг
муайян
тартибини
вужудга
келишида
бевосита
ишнинг
юритувида
иштирок
этаётган
шахс
ихтиёри
билан
боғлиқ
ҳуқуқий
ҳолатни
намоён
этса
,
мақсадга
мувофиқ
муддатлар
эса
жиноят
-
судлов
ишларини
юритиш
муносабатларининг
вужудга
келиши
,
кечиши
ва
тугатилишига
оид
яхлит
жиноят
процесси
фаолиятини
амалга
оширишнинг
белгиланган
вақти
тўғрисидаги
тушунчадан
иборатдир
.
Албатта
,
ушбу
муддатлар
юритилаётган
ишнинг
тоифаси
,
хусусияти
,
жиноят
ишини
юритувчи
шахсларнинг
ўз
ваколатларини
амалга
ошириш
жиҳатлари
ва
бошқа
процессуал
белгиларга
монанд
бўлиши
мумкин
.
Шунингдек
,
ишда
қатнашаётган
шахс
(
лар
)
нинг
ихтиёри
уни
юритиш
муддатларига
таъсир
кўрсатиши
мумкин
.
Масалан
,
айбланувчи
(
гумон
қилинувчи
,
судланувчи
)
жабрланувчи
билан
ярашганда
,
ишнинг
юритуви
кейинчалик
соддалашган
тартибда
амалга
оширилиб
,
ишни
юритишга
сарф
этиладиган
вақт
кескин
қисқариши
мумкин
.
Мақсадга
мувофиқ
муддатлар
нафақат
ишни
юритишни
қисқартиришни
,
балки
ишни
юритиш
учун
зарур
бўлган
вақтни
назарда
тутиб
,
айрим
ҳолларда
процессуал
фаолиятни
амалга
ошириш
муддатларини
узайтириш
имкониятларини
ҳам
ишга
солади
.
Юқорида
юритилган
таҳлиллар
юзасидан
қуйидаги
хулосага
келиш
мумкин
.
Яъни
жиноят
-
судлов
ишларини
юритишнинг
мақсадга
мувофиқ
муддатлари
жиноят
процессида
вужудга
келадиган
,
кечадиган
ва
ривожланадиган
муносабатларни
тартибга
солиш
моделининг
муҳим
ғояси
сифатида
ҳизмат
қилади
.
Ушбу
принципнинг
аҳамияти
ҳам
жиноят
-
судлов
ишларини
юритишнинг
жадаллигини
таъминлаш
воситасида
шахс
ҳуқуқ
ва
қонуний
манфаатларининг
муҳим
ва
жиддий
кафолати
сифатида
мавжуд
бўлишдан
иборатдир
.
Адабиётлар
рўйхати
:
1.
Баландин
В
.
Н
.
Принципы
юридического
процес
-
са
:
Автореф
.
дис
. ...
канд
.
юрид
.
наук
. –
Саратов
: 1998.
–
С
.3.
2.
Логунов
О
.
В
.
Система
принципов
современного
российского
уголовного
судопроизводства
. –
СПб
.:
2004. –
С
.377.
3.
Федеративная
Республика
Германия
.
Уголовно
-
процессуальный
кодекс
. –
М
.:
Манускрипт
, 1994.
4.
Муҳамедов
Р
.
Фуқаролик
процесси
.
Ўқув
қўлланма
. –
Т
.: “
Қонун
ҳимоясида
”
нашр
., 1999.;
Мухитдинов
Ф
.
М
.
Жиноят
процесси
:
моҳият
,
мазмун
,
шакл
. –
Т
.: “
Адолат
”, 2002;
Лукьянова
Е
.
Г
.
Теория
про
-
цессуального
права
. –
М
.: 2003;
Хатуева
В
.
В
.
Реализация
частного
(
диспозитивного
)
начала
в
уголовном
судопроизводстве
:
Автореф
.
дисс
...
д
-
ра
.
юрид
.
наук
. –
М
., 2006.
5.
Туляганова
Г
.
З
.,
Файзиев
Ш
.
Ф
.,
Раҳманова
С
.
М
.
Перспективы
внедрения
упрощенных
процедур
в
уго
-
ловное
судопроизводство
Республики
Узбекистан
//
Сборник
материалов
международного
круглого
стола
:
«
Современные
проблемы
криминалистики
»,
посвя
-
щенного
60-
летию
профессора
кафедры
уголовно
-
процессуального
права
и
криминалистики
Казахского
Гуманитарно
-
Юридического
Университета
Ким
К
.
В
. 23
января
2015
года
.
Астана
:
ТОО
«
КазГЮУ
Консалтинг
»,
2015. –
С
. 25.
