ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2014
№
1-2
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
54
Калит
сўзлар
:
инсонпарварлик
,
гуманизация
,
гуманизм
,
жиноят
-
процессуал
қонунчилик
,
ҳуқуқий
қадрият
,
ҳуқуқий
принцип
,
халқаро
-
ҳуқуқий
кафолатлар
,
конституциявий
кафолатлар
.
Аннотация
:
в
статье
изучены
перспективы
совер
-
шенствования
действующего
уголовно
-
процессуального
законодательства
,
с
точки
зрения
гуманизации
уголовного
судопроизводства
.
Обоснова
-
на
необходимость
дополнения
УПК
РУз
новой
ст
. 27
1
посвященной
принципу
гуманности
в
уголовном
судо
-
производстве
.
Предложено
определить
правовой
ста
-
тус
таких
участников
процесса
как
лица
,
обеспечива
-
ющие
присмотр
за
несовершеннолетним
подозревае
-
мым
(
обвиняемым
),
личный
поручитель
,
залогодатель
и
статист
.
Также
выдвинуты
практические
рекоменда
-
ции
по
формированию
гуманных
взглядов
у
лиц
осу
-
ществляющих
уголовное
судопроизводство
.
Ключевые
слова
:
гуманность
,
гуманизация
,
гуманизм
,
уголовно
-
процессуальное
законодатель
-
ство
,
правовая
ценность
,
правовой
принцип
,
междуна
-
родно
-
правовые
гарантии
,
конституционные
гарантии
.
Annotation:
in this article it is studied opportunities of
perfection of the current criminally-procedural legislation
from humanisation point of view of criminal legal proceed-
ings. Author proved the necessity of addition to the Crimi-
nal-procedural code of Republic of Uzbekistan a new 27
1
article devoted to the humanity as a principle of criminal
legal proceedings. It is suggested to define legal status of
participants of process such as persons, providing super-
vision upon the suspected (accused) minors, personal
guarantors, depositor and supernumeraries. Also it is ex-
tended practical recommendations about formation of hu-
mane sights at persons executing criminal legal proceed-
ings.
Key words:
humanity, humanization, humanism, crim-
inal-procedure law, legal value, legal principle, internation-
al-legal guaranties, constitutional guaranties.
Фойдаланилган
адабиётлар
рўйхати
:
1.
Бурданова
B.C.
Криминалистические
проблемы
обес
-
печения
всесторонности
,
полноты
и
объективности
рассле
-
дования
преступлений
:
Дис
.
в
форме
науч
.
доклада
.
д
-
ра
юрид
.
наук
. –
М
., 1992. 40
с
.
2.
Антонов
И
.
А
.
Уголовно
-
процессуальная
деятельность
следователей
органов
внутренних
дел
:
нравственно
-
правовые
критерии
ее
оценки
:
Автореф
.
дисс
. ...
канд
.
юрид
.
наук
. –
СПб
., 2000. – 24
с
.
3.
Бессчетная
В
.
В
.
Воспитание
нравственности
следова
-
теля
органов
внутренних
дел
:
Автореф
.
дисс
. ...
канд
.
пед
.
наук
. –
СПб
., 2000. – 25
с
.
4.
Бибило
А
.
П
.
Социально
-
правовые
основы
правосудия
по
уголовным
делам
:
Автореф
.
дис
. .
докт
.
юрид
.
наук
. –
Минск
, 1995. 29
с
.
5.
Баландин
В
.
Н
.
Принципы
юридического
процесса
:
Ав
-
тореф
.
дис
. ...
канд
.
юрид
.
наук
. –
Саратов
, 1998. – 16
с
.
6.
Кокорев
Л
.
Д
.,
Котов
Д
.
П
.
Этика
уголовного
процесса
. –
Воронеж
, 1993. – 224
с
.;
Москалькова
Т
.
Н
.
Этика
уголовно
-
процессуального
доказывания
(
стадия
предварительного
расследования
). –
М
., 1996. – 125
с
.
7.
Гельдибаев
М
.
Х
.
Обеспечение
прав
и
свобод
челове
-
ка
и
гражданина
в
сфере
уголовного
принуждения
:
Автореф
.
дис
. .
д
-
ра
юрид
.
наук
. –
СПб
., 2001. – 43
с
.
Н
.
И
.
Хайриев
ТДЮУ
катта
илмий
ходим
-
изланувчиси
СУД
-
ҲУҚУҚ
ИСЛОҲОТЛАРИНИНГ
МУҲИМ
ЙЎНАЛИШИ
СИФАТИДА
ОДИЛ
СУДЛОВНИНГ
ТЕЗКОРЛИГИНИ
ТАЪМИНЛАШНИНГ
ҲУҚУҚИЙ
МАСАЛАЛАРИ
Мамлакатимизда
демократик
-
ҳуқуқий
давлат
қуриш
борасидаги
амалга
оширилаётган
саъй
-
ҳаракатлар
мустақил
суд
ҳокимиятини
янада
мустаҳкамлаш
вазифаси
билан
чамбарчас
боғлиқдир
.
Шу
боис
ҳам
мамлакатимизда
амалга
оширилаётган
демократик
-
ҳуқуқий
давлат
қуриш
борасидаги
узоқ
муддатли
ва
изчил
дастурларнинг
асосий
устувор
йўналишларидан
бири
бу
–
давлат
ҳокимиятининг
муҳим
тармоғи
сифатида
суд
-
ҳуқуқ
тизимини
узлуксиз
либераллаштириш
ва
босқичма
-
босқич
демократлаштиришдан
иборатдир
.
Шунга
мувофиқ
,
юртимизда
ҳокимиятлар
тақсимланиши
конституциявий
принципини
амалга
ошириш
,
судларнинг
мустақиллигини
таъминлаш
борасида
кенг
кўламли
ва
самарали
ишлар
амалга
оширилмоқда
.
Хусусан
,
суд
ҳокимиятини
мустаҳкамлаш
,
судларнинг
ҳаққоний
мустақиллигини
таъминлашга
йўналтирилган
ташкилий
-
ҳуқуқий
чора
-
тадбирлар
мажмуи
амалга
оширилди
.
Авваламбор
,
судлар
фаолияти
кафолати
энг
юқори
,
яъни
Ўзбекистон
Республикасининг
Асосий
Қонуни
даражасида
белгилаб
берилди
.
Бундан
ташқари
,
судлар
фаолиятининг
ташкилий
-
ҳуқуқий
ва
институциявий
асослари
тубдан
ислоҳ
этилди
.
Хусусан
,
суд
тизими
бутунлай
ижро
этувчи
ҳокимият
органларининг
назорати
ва
таъсири
остидан
чиқарилди
,
судлар
фаолиятини
ташкилий
таъминлаш
,
шу
жумладан
,
суд
кадрлари
билан
таъминлаш
масалалари
билан
шуғулланувчи
махсус
орган
–
Ўзбекистон
Республикаси
Президенти
ҳузуридаги
Судьяларни
танлаш
ва
лавозимларга
тавсия
этиш
бўйича
олий
малака
комиссияси
ташкил
этилди
.
Судларни
уларга
хос
бўлмаган
функциялардан
озод
этиш
мақсадида
Ўзбекистон
Республикаси
Адлия
вазирлиги
ҳузурида
махсус
ваколатли
орган
–
Суд
қарорларини
ижро
этиш
,
судлар
фаолиятини
моддий
-
техника
жиҳатидан
ва
молиявий
таъминлаш
департаменти
ташкил
этилди
.
Шунингдек
, 2012
йил
18
сентябрдаги
ҳамда
2014
йил
4
сентябрдаги
қонунлар
асосида
Жиноят
-
процессуал
кодексига
суриштирув
в
a
д
a
стл
a
бки
т
e
рг
o
в
ж
a
р
a
ёнид
a
суд
н
a
з
o
р
a
тини
куч
a
йтиришга
,
суднинг
муст
a
қиллиги
,
xo
лислиги
в
a
б
e
ғ
a
р
a
злигини
т
a
ъминл
a
шг
a,
жин
o
ят
пр
o
ц
e
ссид
a
т
o
ртишув
принципини
куч
a
йтиришг
a,
ш
ax
сг
a
қўйилг
a
н
a
йбл
o
внинг
қ
o
нуний
в
a
a
с
o
сли
эк
a
нини
xo
лис
б
a
ҳ
o
л
a
шни
таъминлашга
,
жиноят
процессуал
тизимни
янада
либераллаштиришга
қаратилган
муҳим
ўзгартиш
ва
қўшимчалар
киритилди
.
Пировардида
,
судг
a
қ
a
д
a
р
иш
юритув
б
o
сқичид
a
л
a
в
o
зимд
a
н
ч
e
тл
a
штириш
в
a
ш
ax
сни
тиббий
му
a
сс
a
с
a
г
a
ж
o
йл
a
штириш
т
a
рзид
a
ги
пр
o
ц
e
ссу
a
л
м
a
жбурл
o
в
ч
o
р
a
л
a
рини
ф
a
қ
a
т
судьянинг
с
a
нкцияси
a
с
o
сид
a
қўлл
a
ш
т
a
ртиби
жорий
этилди
;
биринчи
инст
a
нция
судид
a
иш
бўйич
a a
йбл
o
в
x
ул
o
с
a
сини
ўқиб
эшиттириш
м
a
жбурияти
пр
o
кур
o
р
зимм
a
сиг
a
юкл
a
нди
;
суднинг
жин
o
ят
иши
қўзғ
a
тишг
a
д
o
ир
в
a
к
o
л
a
ти
чиқ
a
рилди
;
уй
қамоғи
тарзидаги
эҳтиёт
чораси
жорий
этилди
;
йўқолган
жиноят
ишини
ёки
унинг
материалларини
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2014
№
1-2
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
55
тиклаш
тартиби
аниқлаштирилди
;
маҳкумни
тарбия
колониясида
жазони
ўташ
муддатини
давом
эттиришнинг
энг
узоқ
муддати
узайтирилди
.
Шу
билан
бир
қаторда
,
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2012
йил
2
августдаги
“
Суд
тизими
ходимларини
ижтимоий
муҳофаза
қилишни
тубдан
яхшилаш
чора
-
тадбирлари
тўғрисида
”
ги
, 2012
йил
30
ноябрдаги
“
Судлар
фаолиятини
янада
такомиллаштириш
бўйича
ташкилий
чора
-
тадбирлар
тўғрисида
”
ги
ҳамда
2013
йил
4
октябрдаги
“
Туман
ва
шаҳар
умумий
юрисдикция
судлари
фаолиятини
такомиллаштириш
ва
самарадорлигини
ошириш
чора
-
тадбирлари
тўғрисида
”
ги
фармонлари
,
2012
йил
29
декабрдаги
“
Ўзбекистон
Республикаси
Президенти
ҳузуридаги
Судьяларни
танлаш
ва
лавозимларга
тавсия
этиш
бўйича
олий
малака
комиссияси
фаолиятини
такомиллаштириш
тўғрисида
”
ги
Фармойиши
суд
ҳокимияти
нуфузини
мустаҳкамлашда
,
судья
кадрларни
танлаш
ва
жой
-
жойига
қўйишнинг
замонавий
,
демократик
талабларга
жавоб
берадиган
самарали
тизимини
яратишда
муҳим
аҳамият
касб
этди
.
Таъкидлаш
лозимки
,
ҳуқуқни
қўллаш
ташкилий
-
ҳуқуқий
механизмларини
,
одил
судловни
амалга
ошириш
процессуал
асосларини
такомиллаштиришга
доир
мазкур
чора
-
тадбирлар
пировардида
одил
судловнинг
муқаррарлигини
,
тезкорлигини
таъминлашга
,
қонунийликни
таъминлашда
суднинг
ролини
оширишга
хизмат
қилди
.
Суд
-
ҳуқуқ
тизимини
ислоҳ
қилиш
борасидаги
ислоҳотларнинг
ҳозирги
босқичига
келиб
,
замонавий
фан
-
техника
ютуқларидан
ҳамда
илғор
хорижий
тажрибадан
фойдаланган
ҳолда
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлаш
,
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
(
жадаллаштириш
)
зарурияти
туғилмоқда
.
Таъкидлаш
лозимки
,
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
моҳият
эътиборига
кўра
,
жиноят
процессини
замонавий
воситаларни
жорий
этишга
қаратилган
технологик
модернизациялаш
,
жиноят
ишларини
юритишнинг
соддалаштирилган
тартибларини
жорий
этиш
ва
ҳоказо
ташкилий
-
ҳуқуқий
чора
-
тадбирларни
қўллаш
орқали
процессуал
вақтни
ҳамда
шу
орқали
жиноят
ишларини
юритишда
инсон
ҳуқуқ
ва
эркинликларини
таъминлашга
хизмат
қилади
.
Таъкидлаш
лозимки
,
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
,
шу
жумладан
,
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлаш
масалалари
жиноят
-
процессуал
адабиётларда
жуда
кам
ўрганилган
бўлиб
,
унинг
тушунчаси
,
мазмуни
,
хусусиятлари
ва
таркибий
қисмлари
тўғрисидаги
масалалар
процессуалчи
ҳуқуқшунос
олимлар
нигоҳидан
четда
қолмоқда
.
Айрим
тадқиқотчиларнинг
фикрича
,
суд
тизимини
интенсификация
қилиш
авваламбор
,
суд
аппарати
ходимлари
иш
ҳақи
даражасини
ошириш
;
судья
малакасининг
унинг
меҳнатини
мукофотлаш
миқдорига
мутаносиб
равишда
ўсиб
бориши
;
процессуал
қонунчиликни
такомиллаштириш
;
у
ёки
бу
ишни
судга
тааллуқлилиги
бўйича
ўйланган
ёндашувни
ишлаб
чиқиш
ҳамда
низоларни
судгача
ва
суддан
ташқари
усулларда
ҳал
этишни
қўллаш
–
медиация
,
низоларни
квазисуд
маъмурий
органлар
ва
б
.
қ
.
томонидан
ҳал
этиш
имкониятларини
кенгайтириш
;
судьялар
касбий
маҳорати
даражасини
ошириш
;
суд
иш
юритувида
ҳамда
суд
фаолиятини
ташкил
этишда
,
шунингдек
,
суд
тизимининг
ҳаққоний
ошкоралиги
,
қулайлиги
,
мустақиллиги
,
самарадорлиги
ва
нуфузини
оширишда
замонавий
технологиялардан
кенг
фойдаланиш
ва
ҳ
.
к
.
1
Бошқа
манбаларда
эса
,
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
,
шу
жумладан
,
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлаш
масалалари
жиноят
суд
иш
юритувида
процессуал
тежамкорлик
нуқтаи
назаридан
ўрганилган
2
.
Шунингдек
,
айрим
муаллифлар
томонидан
интенсификация
вақтни
тежаш
,
тезкорлик
,
меҳнатни
енгиллаштириш
,
соддалаштириш
,
оддийлаштириш
,
харажатларни
камайтириш
ва
арзонлаштириш
кесимида
кўриб
чиқилган
3
.
Юқоридаги
ҳуқуқшунос
олимларнинг
фикрларига
қўшилган
ҳолда
,
биз
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
ЖПК
2-
моддасида
мустаҳкамланган
жиноят
-
процессуал
қонун
ҳужжатларининг
жиноятларни
тез
очиш
вазифасидан
келиб
чиқади
ҳамда
жиноят
процессуал
фаолиятга
тезкорлик
ва
тежамкорликни
таъминлашга
қаратилган
фаолиятни
(
жиноят
-
процессуал
фаолиятни
соддалаштириш
,
унга
замонавий
ахборот
ва
алоқа
технологияларини
жорий
этиш
,
айрим
тергов
ҳаракатларини
ўтказиш
тартибини
соддалаштириш
ва
ҳ
.
к
.)
ифодалайди
,
деб
ҳисоблаймиз
.
Умуман
олганда
,
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялашнинг
бир
неча
йўналишларини
ажратиб
кўрсатишимиз
мумкин
.
Хусусан
,
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
,
шу
жумладан
,
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлашнинг
муҳим
йўналиши
сифатида
суд
тизимига
замонавий
ахборот
-
коммуникация
технологияларини
жорий
этишни
алоҳида
ажратиб
кўрсатишимиз
мумкин
бўлиб
,
бу
борада
мамлакатимизда
бир
қатор
чоралар
амалга
оширилди
.
Хусусан
,
мамлакатимизда
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлаш
борасида
муҳим
қадам
–
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
2012
йил
10
декабрдаги
“
Судлар
фаолиятига
замонавий
ахборот
-
коммуникация
технологияларини
жорий
этиш
чора
-
тадбирлари
тўғрисида
”
ги
Қарори
4
қабул
қилиниши
бўлди
.
Суд
ишларини
юритиш
тезкорлигини
ошириш
учун
судлар
фаолиятига
замонавий
ахборот
-
коммуникация
технологияларини
фаол
жорий
этиш
мақсадида
қабул
қилинган
ушбу
норматив
-
ҳуқуқий
ҳужжат
асосида
Судлар
фаолиятига
замонавий
ахборот
-
коммуникация
1
Чуча
С
.
Ю
.
Пути
интенсификации
работы
судебной
арбит
-
ражной
системы
в
России
//
Сборник
творческих
работ
студентов
. –
Омск
:
ОмГУ
, 2009. –
С
. 6.
2
Поляков
М
.
П
.,
Смолин
А
.
Ю
.
Принцип
процессуальной
экономии
в
уголовном
судопроизводстве
:
Монография
. –
Н
.
Новгород
:
Нижегородская
академия
МВД
России
, 2011. – 152
с
.;
Оспанов
С
.
Д
.
Концептуальная
детерминированность
реализации
принципа
процессуальной
экономии
в
уголовном
судопроизводстве
//
Предупреждение
преступности
. – 2002. –
№
1 (3). –
С
. 17.
3
Бажанов
С
.
В
.
Стоимость
уголовного
процесса
:
Автореф
.
дисс
. …
д
-
ра
юрид
.
наук
. –
Н
.
Новгород
, 2002.;
Сереброва
С
.
П
.
Рационализация
уголовного
процесса
:
Учебное
пособие
. –
Н
.
Новгород
, 2002. –
С
. 7;
Шевцов
В
.
В
.,
Погорелова
В
.
Н
.
Проблемные
стороны
досудебного
производства
,
осуществляемого
органами
дознания
//
Научный
портал
МВД
России
. – 2009. –
№
2 (6). –
С
. 39.
4
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
2012
йил
10
декабрдаги
“
Судлар
фаолиятига
замонавий
ахборот
-
коммуникация
технологияларини
жорий
этиш
чора
-
тадбирлари
тўғрисида
”
ги
346-
сонли
Қарори
// “
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
”, 2012
йил
, 50-
сон
,
560-
модда
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2014
№
1-2
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
56
технологияларини
жорий
этиш
Дастури
қабул
қилинди
.
Юқорида
кўрсатилган
6
бўлимдан
иборат
бўлган
Дастурда
ахборот
-
коммуникация
технологияларини
жорий
этиш
ва
ривожлантиришнинг
ҳолатини
таҳлил
қилиш
,
ахборот
-
коммуникация
технологиялари
инфратузилмасини
ривожлантириш
,
судьяларнинг
,
судлар
ходимларининг
компьютер
саводхонлиги
даражасини
ошириш
ва
амалий
кўникмаларини
такомиллаштириш
,
миллий
ахборот
тизими
доирасида
интеграциялаштириладиган
ахборот
тизимларини
ишлаб
чиқиш
ва
жорий
этиш
,
ахборот
ресурслари
сонини
кўпайтириш
,
кўрсатиладиган
интерактив
хизматлар
сифатини
ошириш
,
ахборот
хавфсизлигини
таъминлаш
,
шунингдек
электрон
ҳужжатлар
айланишининг
хавфсиз
тизимларини
жорий
этиш
ва
бу
каби
йўналишларда
17
та
тадбирлар
мажмуи
амалга
оширилиши
кўзда
тутилган
.
Жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
,
шу
жумладан
,
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлашнинг
яна
бир
йўналиши
сифатида
жиноят
ишлари
юритувида
замонавий
алоқа
воситаларини
қўллашни
кўрсатишимиз
мумкин
.
Хусусан
,
ҳозирги
кунда
бир
қатор
давлатларда
(
жумладан
,
Австрия
,
АҚШ
,
Беларусь
Республикаси
,
Буюк
Британия
,
Германия
,
Италия
,
Канада
,
Украина
,
Швеция
,
Финляндия
,
Ҳиндистон
,
Янги
Зеландия
,
Эстонияда
)
жиноят
суд
иш
юритувида
видео
-
конференц
-
алоқадан
кенг
фойдаланилмоқдаки
1
,
ушбу
давлатлар
тажрибасини
ўрганиш
процессуал
ҳаракатлар
ўтказишда
ушбу
тизим
имкониятларидан
фойдаланиш
соҳасини
янада
кенгайтириш
истиқболларини
аниқлашга
хизмат
қилади
.
Шу
мақсадда
ЖПКни
тергов
ва
суд
ҳаракатларини
ўтказишда
видео
-
конференц
-
алоқа
тизимидан
фойдаланишнинг
умумий
асослари
ва
қўллаш
тартиб
-
таомилларини
тартибга
солувчи
алоҳида
модда
билан
тўлдириш
,
шунингдек
,
жиноят
ишлари
бўйича
халқаро
ҳамкорлик
соҳасига
ушбу
тизимни
жорий
этишни
интенсификациялаш
ҳам
мақсадга
мувофиқ
.
Таъкидлаш
лозимки
,
мамлакатимизда
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлаш
борасида
амалга
оширилаётган
суд
-
ҳуқуқ
ислоҳотлари
халқаро
тажриба
ва
халқаро
стандартларга
ҳам
тўла
мувофиқ
келади
.
Хусусан
,
Одил
судловнинг
мустақиллиги
тўғрисидаги
Монреал
универсал
декларацияси
(1983
йил
),
БМТ
томонидан
қабул
қилинган
Суд
органлари
мустақиллигининг
асосий
принциплари
(1985
йил
–
Ўзбекистон
Республикаси
1997
йил
30
августда
ратификация
қилган
),
Судьялар
мақоми
тўғрисидаги
Европа
хартияси
(1993
йил
),
Судьяларнинг
умумий
(
универсал
)
хартияси
(1999
йил
),
Европа
Кенгашининг
“
Мустақиллик
,
ҳаққонийлик
ва
суднинг
ролига
оид
тавсиялари
” (1994
йил
)
ва
бошқалар
одил
судловнинг
тезкорлигини
ҳар
бир
давлатда
суд
функциясининг
оқилоналиги
ва
ҳуқуқийлигининг
муҳим
белгиларидан
бири
сифатида
кўзда
тутади
.
Мухтасар
қилиб
айтганда
,
мамлакатимизда
суд
-
ҳуқуқ
тизимини
босқичма
-
босқич
демократлаштириш
ва
либераллаштириш
,
шу
жумладан
,
одил
судловнинг
тезкорлигини
,
муқаррарлигини
,
судларнинг
мустақиллигини
таъминлашга
оид
ислоҳотлар
1
Архипова
Е
.
А
.
Применение
видеоконференцсвязи
в
уголовном
судопроизводстве
России
и
зарубежных
стран
(
сравнительно
-
правовое
исследование
):
Автореф
.
дисс
. ...
канд
.
юрид
.
наук
. –
М
.:
Академия
Генеральной
прокуратуры
РФ
, 2013. –
С
. 6.
демократик
-
ҳуқуқий
давлат
барпо
этишнинг
муҳим
элементи
бўлиб
,
инсон
ҳуқуқ
ва
эркинликларини
ҳар
томонлама
ва
тўлақонли
ҳимоя
қилишга
хизмат
қилади
.
Шу
муносабат
билан
мамлакатимизда
бу
борадаги
ислоҳотларни
тизимли
равишда
олиб
борилишини
таъминлаш
мақсадида
келгусида
жиноят
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
босқичлари
ва
уларда
амалга
оширилиши
лозим
бўлган
ташкилий
-
ҳуқуқий
чораларни
қамраб
олган
концептуал
ҳужжат
(
дастур
,
концепция
,
ҳаракат
режаси
)
ишлаб
чиқиш
мақсадга
мувофиқ
.
Аннотация
:
ушбу
мақолада
мамлакатимизда
сўнгги
йилларда
суд
-
ҳуқуқ
тизимида
амалга
оширилган
ислоҳотлар
,
бу
борадаги
замонавий
тенденциялар
ҳамда
улар
тизимида
жиноят
процессининг
муҳим
вазифаси
сифатида
жиноятларни
тез
очиш
вазифасини
таъминлашда
жиноят
суд
ишлари
юритувини
интенсификациялаш
,
шу
жумладан
,
одил
судловнинг
тезкорлигини
таъминлашнинг
айрим
масалалари
илмий
-
ҳуқуқий
жиҳатдан
таҳлил
қилинган
.
Калит
сўзлар
:
суд
-
ҳуқуқ
тизими
,
одил
судлов
,
интенсификация
,
одил
судловнинг
тезкорлиги
,
ахборот
-
коммуникация
технологиялари
.
Аннотация
:
в
статье
проведен
анализ
научно
-
правовых
аспектов
реформ
,
проведенных
в
последние
годы
в
судебно
-
правовой
системе
нашей
страны
,
современные
тенденции
в
этой
области
и
место
в
их
системе
интенсификации
уголовно
-
го
судопроизводства
,
в
частности
,
обеспечение
быстроты
правосудия
как
задача
уголовного
процесса
по
быстрому
раскрытию
преступлений
.
Ключевые
слова
:
судебно
-
правовая
система
,
правосу
-
дие
,
интенсификация
,
быстрота
правосудия
,
информационно
-
коммуникационные
технологии
.
Annotation:
in this article it is analysed scientifically-legal as-
pects of reforms made over the last years in judicial-legal system
of our country, modern lines in this area and place of intensifica-
tion of criminal legal proceedings, in particular, maintenance of
speedily justice in this system as a task of criminal trial on fast
disclosing of crimes.
Key words:
judicial-legal system, justice, intensification,
speed of justice, information-communication technologies.
Фойдаланилган
адабиётлар
рўйхати
:
1.
Чуча
С
.
Ю
.
Пути
интенсификации
работы
судебной
арбитражной
системы
в
России
//
Сборник
творческих
работ
студентов
. –
Омск
:
ОмГУ
, 2009.
2.
Поляков
М
.
П
.,
Смолин
А
.
Ю
.
Принцип
процессуальной
экономии
в
уголовном
судопроизводстве
:
Монография
. –
Н
.
Новгород
:
Нижегородская
академия
МВД
России
, 2011.
3.
Оспанов
С
.
Д
.
Концептуальная
детерминированность
реализации
принципа
процессуальной
экономии
в
уголовном
судопроизводстве
//
Предупреждение
преступности
. – 2002. –
№
1 (3). –
С
. 17.
4.
Бажанов
С
.
В
.
Стоимость
уголовного
процесса
:
Автореф
.
дисс
. …
д
-
ра
юрид
.
наук
. –
Н
.
Новгород
, 2002.
5.
Сереброва
С
.
П
.
Рационализация
уголовного
процесса
:
Учебное
пособие
. –
Н
.
Новгород
, 2002.
6.
Шевцов
В
.
В
.,
Погорелова
В
.
Н
.
Проблемные
стороны
досудебного
производства
,
осуществляемого
органами
дознания
//
Научный
портал
МВД
России
. – 2009. –
№
2 (6).
7.
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
2012
йил
10
декабрдаги
“
Судлар
фаолиятига
замонавий
ахборот
-
коммуникация
технологияларини
жорий
этиш
чора
-
тадбирлари
тўғрисида
”
ги
346-
сонли
Қарори
// “
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
”, 2012
йил
, 50-
сон
,
560-
модда
.
8.
Архипова
Е
.
А
.
Применение
видео
-
конференцсвязи
в
уголовном
судопроизводстве
России
и
зарубежных
стран
(
сравнительно
-
правовое
исследование
):
Автореф
.
дисс
. ...
канд
.
юрид
.
наук
. –
М
., 2013.