Все статьи - Науки о растениях

Surface-active substances find a wide application in all branches of the national economy [1,2]. Especially, the surfactants produced from environmentally -safe and reproducible initial materials attract the attention of specialists [3-4]. This paper is devoted to the obtainment of new representatives of such reagents and an investigation of their antimicrobial activity.

Все физиологические и агрономические исследования имеют конечной целью познание сложнейших механизмов и законов роста и развития растений с тем, чтобы на основе этих знаний уметь создавать наиболее благоприятные условия роста, развития и продукционного процесса растений. Анализ современного состояния теории и практики применения различных регуляторов роста позволяет отметить широкое их применение в сельском хозяйстве. Всё больше внимание уделяется получению регуляторов роста растений, ключевым компонентом в которых является салициловая кислота, оказывающее значительное влияние на иммунитет растений. Считается, что салициловая кислота является мощное сигнальное соединение, участвующая в защитных механизмах, регулируя физиологические и биохимические реакциях в растениях, и оказывая влияние на толерантность к биотическим и абиотическим стрессовым факторам (Young; Kalachova and et al., 2016; Karima Boulahia and et al., 2023). Hannes Lefevere and et al., 2020, также считают, что салициловая кислота является важным активатором и оказывает опосредованное действие хозяина- растения запускает механизм против микроорганизма патогена.

Melaninlar azot o'z ichiga olgan va azotsiz polifenollarning fermentativ oksidlanishi paytida organizmlarda hosil bo'lgan quyuq rangli yuqori molekulyar tartibsiz polimerlardir. Ular radioprotektiv va antioksidant xususiyatlarga ega, radionuklidlar va og'ir metallar uchun sorbent bo'lib, tirik organizmlarni ultrabinafsha nurlanishidan samarali himoya qilishga ega. Melaninlar tibbiyot, farmakologiya, qishloq xo'jaligi va boshqa sohalarda qo'llaniladi [1].

Plant saffron in July-August. Light, sandy soil is the best soil for growing saffron. Before planting saffron, the land is thoroughly plowed and fertilized. The saffron plant is planted at a depth of 10-12 cm. It is recommended to plant this plant in rows. The distance between rows is 15-20 cm, and the distance between plants is 10-15 cm. After the saffron plant is planted, watering several times will give good results. They should be cleaned of weeds and soften the ground between the rows. In this way, many saffron plants are grown and prepared [1, 2].

Rhaponticum integrifolium C. Winkl is a plant species in the family Asteraceae that is widely used in traditional medicine in Central Asia. R. integrifolium is now of economic importance and some have been introduced into cultivation as medicinal plants. Species of practical interest include Rhaponticum integrifolium [1, 2].

Ushbu maqolada sarsabil (sparja) o‘simligining kelibchiqishi va tarqalishi hamda foydalanilishi haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Польза для здоровья и целебные свойства растительных продуктов известны с древних времен. Ряд эпидемиологических и лабораторных исследований, проведенных за рубежом, выявил биологические эффекты и лечебные свойства шамбалы. В последние годы исследования по шамбале выявили ряд преимуществ для здоровья и физиологических свойств как у экспериментальных животных, так и в клинических испытаниях на людях. В данном исследовании мы рассмотрели доступную научную литературу о шамбале.

10% of chokeberry is sugar, i.e. glucose and fructose, alcohol sorbitol. It gives a sweet taste to food and has the property of significantly reducing the amount of sugar in people with diabetes. Plant fruits are rich in P vitamins. The average amount of antacid pigments in the fruit is 6.4%. Aronia fruit is completely different from other plants due to the fact that its content is rich in trace elements. Its fruit contains boron, fluorine, iodine compounds, iron, copper, manganese, molybdenum compounds. The total alkalinity of its fruit is 1.3% lower than that of an apple. In addition, the aronia fruit contains pectin and flavoring agents, as well as glycoside amegdalin. Aronia fruit is the most antioxidant rich fruit among medicinal plants. With this feature, it belongs to the ranks of anti-aging products. The abundance of mineral substances, vitamins and biologically active substances in the aronia fruit is the cause of great interest in the study of its biochemical composition.

Стимуляция антиоксидантной защиты снижает риск развития когнитивных нарушений, связанных с гипогликемией. Великобритания, выраженность когнитивных изменений у пациентов с сахарным диабетом 1-го типа вследствие повторных эпизодов гипогликемии можно корректировать, применяя антиоксиданты. 

Mamlakatimizda 2022-2026-yillarga moʻljallangan yangi Oʻzbekistonning taraqqiyoti strategiyasida keltirib oʻtilgan Sanoat tarmoqlarida yoʻqotishlarni kamaytirish va resurslarni ishlatish samaradorligini oshirish, chiqindisiz ishlab chiqarish texnologiyalarini joriy etishni ragʻbatlantirish mexanizmlarini joriy etish nazarda tutilgan. Shu qarorga asoslangan holda chiqindisiz texnologiyalar sohasini yanada rivojlantirish maqsadida hammamizga maʻlum boʻlgan bugʻdoy donning oxirgi mahsuloti boʻlgan bugʻdoy kepagi tarkibini oʻrganib, uni turli sohalarda jumladan tibbiyot, farmoseftika, oziq- ovqat, parfumeriyada qoʻllash nazarda tutilgan.

Gormonlar hujayraning genetik apparatini stimullash, fermentlarni faollashtirish va fermentativ reaksiyalar tezligini oʻzgartirish yoʻli bilan moddalar almashinuviga taʼsir koʻrsatadi. Ular oqsilning tuzilishini belgilab beradigan informatsion ribonuklein kislotasining hosil boʻlishini kuchaytirib, oqsillar biosinteziga taʼsir etadi. Shunday xususiyatga ega somatotropin gormoni (STG)-191 ta aminokislotadan tashkil topgan peptid tabiatli gormon bo'lib, gipofizning oldingi bo'lagidan sekretsiya bo'ladi. Bu gormon yetishmasligi gipofizar past bo'ylikka olib keladi. Yаqin kelаjаkdа rekоmbinаnt somatotropingа bо’lgаn tаlаb оshish ehtimoli mavjud. Chunki, hоzirgi ishlаb chiqаrish texnоlоgiyаlаri ishlаb chiqаrish quvvаtlаrining cheklаngаnligi vа ishlаb chiqаrish nаrxining yuqоriligi sаbаbli аrzоn somatotropinga bо’lgаn tаlаbni qоndirа оlmаydi. Natijada, terаpevtik rekоmbinаnt оqsillаrni ishlаb chiqаrish mexаnizmlаrini о`rgаnishni tаlаb qilаdi. Rekоmbinаnt somatotropin аsоsаn E. cоlining lemo shtammi yоrdаmidа sintez qilingan bo’lib, terаpevtik bosqichlarni amalga oshirishda fоydаlаnish uchun qо’llаnilаdi.

Тетрахлорметан (CCl 4 ) билан чақирилган токсик гепатитда каламуш жигар митохондрияси антиоксидант ферментлар – СОД, каталаза, глутатионпероксидаза фаоллигига ва Fe 2+ /цитратга боғлиқ липидларни перекисли оксидланишига полифеноллар экстрактининг таъсири.

Carthamus tinctorius l gullari an'anaviy ravishda yurak-qon tomir, serebrovaskulyar va ginekologik asoratlar uchun qo'llaniladi. Shu bilan birgalikda yurak-qon tomir kasalliklari uchun Carthamus tinctorius l suvli ekstraktining fitoterapevtik hamda, antikoagulyant, qon tomirlarini kengaytiruvchi, antihipertenziv, antioksidant, neyroprotektiv, immunosupressiv, melanin sinteziga inhibitiv ta'sir ko'rsatadigan saratonga qarshi vosita sifatida dunyo olimlari ilimiy tadqiqotlar olib borishmoqda. Bundan tashqari, Carthamus tinctorius l neyrotrop, kardiotrop, gemopoetik va diaforetik tizimlar bilan bog'liq boshqa kasalliklar uchun ham samarali ekanligi aniqlangan. Ushbu o'simlikning fitokimyosiga kelsak, tegishli tadqiqotlar o'simlikning turli qismlaridan aniqlangan flavonoidlar, feniletanoid glikozidlar, kumarinlar, yog' kislotalari va steroidlar kabi bir qator faol tarkibiy qismlarni aniqladi. Hozirgi vaqtda bir qator farmatsevtika tadqiqotlari uning antioksidlanish, yallig'lanishga qarshi va antiepilepsiya nuqtai nazaridan etnofarmatsevtik qo'llanilishiga e’tibor qaratilgan. Biz olib borgan tadqiqot Carthamus tinctorius l ning antioksidantlik xususiyatlarini ko‘rib chiqish.

Maqolada o‘zbek tilida turlicha nomlar bilan ataladigan shifobaxsh o‘simlik nomlarini lingvistik izohlash, keng omma uchun tushunarli bo‘lgan variantlarni o‘rganish, dorivor o‘simlik nomlarining etimologik tavsiflari xususiyatlari xususida so‘z boradi.

Түркістан облысының аумағы Қазақстан Республикасының оңтүстігінде шөлдер аймағында орналасқан. Ол шөл-ландшафт аймағы ретінде орташа белдеудің құрамына кіреді, солтүстіктен оңтүстікке қарай 550 км, ал батыстан шығысқа қарай 470 км-ге созылып жатыр [1].

Diseases caused by soil-borne phytopathogenic fungi are a serious problem for agricultural crops, including sunflower crops. The limited possibilities of measures to control them further increases the interest and focus on them. This article reveals data on the species composition, occurrence rate of soil-borne plant pathogenic fungi isolated from the soil of sunflower. Here, 11 species of true fungi and 1 species of oomycetes have been isolated. The highest incidence rate was recorded in the Fusarium oxysporum fungi species. During the study, pathogenic fungi specific to sunflower have also been isolated.

O’simliklarni yetishtirishning In vitro usulda o’simliklarni yetishtirishning samarali , sermahsul, biroz qimmat ammo foydali , tez o’sishtirish usuli ko’rib chiqildi. O’rganish natijasida in vitro usulida ekish o’simlikni zararkunandalarsiz va organik moddalarga boy holda olish imkoni mavjudligi aniqlandi.