ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 3 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
915
IXTISOSLASHTIRILGAN MAKTAB O‘QUVCHILARINING ARXITEKTURA
DIZAYNI ORQALI KASBIY MAHORATLARINI RIVOJLANTIRISH
Irgashev Ravshan Sobirjonovich
RIDM o‘qituvchisi. Toshkent sh.
arxitektor_55@mail.ru
https://doi.org/10.5281/zenodo.10890276
Annotatsiya.
Mazkur maqolada ixtisoslashtirilgan maktab o‘quvchilarining arxitektura
dizayni orqali kasbiy mahoratlarini rivojlantirish masalalari yoritib berilgan. Maqola davomida
arxitekturaning o‘ziga xos soha ekanligi va imkoniyatlari haqida so‘z boradi. Shuningdek, dars
jarayonidan rasmlar berib o‘tilganligi maqolaning mazmunini yanada ochib berishga xizmat
qilgan.
Kalit so‘zlar:
ixtisoslashtirilgan maktab, arxitektura, dars jarayoni, o‘rta maktab
o‘quvchilari, dizayn.
DEVELOPMENT OF PROFESSIONAL SKILLS OF SPECIALIZED SCHOOL
STUDENTS THROUGH ARCHITECTURAL DESIGN
Abstract.
This article highlights the issues of developing professional skills of specialized
school students through architectural design. The article talks about the fact that architecture is a
unique field and its possibilities. Also, the presentation of pictures from the lesson served to further
reveal the content of the article.
Key words:
specialized school, architecture, teaching process, high school students,
design.
РАЗВИТИЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНЫХ НАВЫКОВ УЧАЩИХСЯ
ПРОФИЛЬНЫХ ШКОЛ ЧЕРЕЗ АРХИТЕКТУРНОЕ ПРОЕКТИРОВАНИЕ
Аннотация.
В данной статье рассмотрены вопросы развития профессиональных
навыков учащихся профильных школ посредством архитектурного проектирования. В
статье говорится о том, что архитектура – уникальная область и ее возможности.
Также презентация фотографий с урока послужила дальнейшему раскрытию содержания
статьи.
Ключевые слова:
специализированная школа, архитектура, учебный процесс,
старшеклассники, дизайн.
Arxitektura – maftunkor va dinamik soha bo‘lib, u ham ta’limga, ham tadbirkorlikka
qiziquvchi o‘rta maktab o‘quvchilari uchun keng imkoniyatlar yaratadi. Bu odamlar hayotiga
sezilarli ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan funksional va estetik jihatdan yoqimli joylarni yaratish
uchun san’at va ilm-fanni birlashtirgan kasb. Arxitektura bo‘yicha martaba izlash ijodkorlik,
muammolarni hal qilish va innovatsiyalarga bo‘lgan chuqur ishtiyoqni, shuningdek, umrbod
ta’limga sodiqlikni talab qiladi. Ushbu maqolada men arxitekturaga ixtisoslashtirilgan maktab
o‘quvchilari uchun ajoyib kasb tanlovi bo‘lishining ba’zi sabablarini, jumladan, ijodkorlik,
ta’sirchanlik, hilma-hillik, qiyinchilik, tadbirkorlik va global tajribalar uchun imkoniyatlarni
o‘rgataman.
Ijodkorlik:
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 3 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
916
Ijodkorlik arxitekturaning hal qiluvchi jihati hisoblanadi. Arxitektor sifatida sizga nafaqat
yashovchilarning funksional ehtiyojlarini qondiradigan, balki ularning estetik afzalliklari va
madaniy qadriyatlarini aks ettiradigan binolar va makonlarni loyihalash vazifasi yuklangan.
Buning uchun siz kuchli ijodiy qarashga va konseptsiyani aniq dizaynga aylantira oladigan
innovatsion g‘oyalarni yaratish qobiliyatiga ega bo‘lishingiz kerak.
1-rasm. Respublika ixtisoslashtirilgan dizayn maktabi arxitektura yo‘nalishi
10-sinf o‘quvchilari
Arxitekturada ijodkorlik hayolot, muammoni yechish qobiliyatlari va texnik bilimlarning
kombinatsiyasini o‘z ichiga oladi (1-rasm). Bu byudjetlar, qurilish me’yorlari va havfsizlik
qoidalari kabi amaliy cheklovlarni hisobga olgan holda qutidan tashqarida fikr yuritish, bir xillikka
qarshi chiqish va chegaralarni surish qobiliyatini talab qiladi.
Karyera o‘sishi:
Dizayn me’mori: Ushbu martaba yo‘li binolar va makonlarni loyihalashga qaratilgan.
Dizayn arxitektorlari mijozlar bilan dizayn konsepsiyasini ishlab chiqish, chizmalar va modellarni
yaratish va qurilish jarayonini nazorat qilish uchun ishlaydi (2-rasm).
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 3 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
917
2-rasm. Respublika ixtisoslashtirilgan dizayn maktabi arxitektura yo‘nalishi
o‘quvchilarining nazariy va amaliy darslari
Loyiha menejeri:
Loyiha menejerlari binolar va joylarni rejalashtirish, loyihalash va qurilishni boshqarish
uchun javobgardir. Ular mijozlar, arxitektorlar, muhandislar va pudratchilar bilan yaqin hamkorlik
qilib, loyihalarni o‘z vaqtida va byudjet doirasida bajarilishini ta’minlaydi.
Shahar rejalashtiruvchi:
Shahar rejalashtiruvchilar jamoalar va shaharlarni loyihalash va rivojlantirish uchun
mas’uldirlar. Ular barqaror va yashash uchun qulay joylar yaratish uchun ijtimoiy, iqtisodiy va
ekologik omillarni muvozanatlash uchun ishlaydi.
Ta’sir va hamkorlik:
Arxitektura jamiyat, atrof-muhit va iqtisodiyotga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Arxitektorlar
qurilgan muhitni shakllantirish va odamlarning yashashi, ishlashi va bir-biri bilan o‘zaro
munosabatiga ta’sir qilish kuchiga ega. Ular o‘z dizaynlarining ijtimoiy, madaniy va atrof-muhitga
ta’sirini hisobga olishlari va jamiyatga ijobiy hissa qo‘shishlarini ta’minlashlari shart. Arxitektor
bir necha jihatdan ijobiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Masalan, ular energiya samaradorligini
oshiradigan, uglerod chiqindilarini kamaytiradigan va barqaror materiallardan foydalanadigan
binolarni loyihalashlari mumkin.
Arxitektura - bu muhandislar, pudratchilar va mijozlar kabi boshqa mutaxassislar bilan
ishlashni o‘z ichiga olgan hamkorlikdagi kasb. Me’morlar boshqalar bilan samarali ishlash va o‘z
dizaynlarini hayotga tatbiq etish uchun kuchli muloqot va jamoada ishlash ko‘nikmalariga ega
bo‘lishi kerak. Arxitekturadagi hamkorlik aqliy hujum, muammolarni hal qilish va qaror qabul
qilish kabi bir qator faoliyatni o‘z ichiga oladi. Arxitektorlar o‘z mijozlari va manfaatdor
tomonlarning ehtiyojlari va intilishlarini diqqat bilan tinglashlari va ularning talablariga javob
beradigan dizaynlarni ishlab chiqish uchun hamkorlikda ishlashlari kerak (3-rasm).
3-rasm. Respublika ixtisoslashtirilgan dizayn maktabining
Soha korxonalari bilan hamkorlik aloqalari
Ta’lim va tadbirkorlik:
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 3 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
918
Arxitektor sifatida siz o‘zingizning arxitektura firmangizni ochish orqali ham tadbirkorlik
bilan shug‘ullanishingiz mumkin. Bu o‘z martabangizni nazorat qilish, o‘z brendingizni yaratish
va o‘zingiz qiziqqan loyihalar ustida ishlash uchun ajoyib imkoniyat bo‘lishi mumkin.
Ta’lim:
Arxitektura bilan shug‘ullanish uchun katta hajmdagi ta’lim talab etiladi, bu o‘rganish va
shaxs sifatida o‘sish uchun ajoyib imkoniyat bo‘lishi mumkin. Siz dizayn tamoyillari, qurilish
texnikasi va atrof-muhitning barqarorligi va boshqa narsalar haqida chuqur tushunchaga ega
bo‘lasiz (4-rasm).
4-rasm. Respublika ixtisoslashtirilgan dizayn maktabining
Universitetlar bilan hamkorlik aloqalari
Global imkoniyatlar:
Arxitektorlarga global talab, ayniqsa tez o‘sish va urbanizatsiyani boshdan kechirayotgan
mamlakatlarda mavjud. Bu shuni anglatadiki, to‘g‘ri malaka va malakaga ega arxitektorlar
dunyoning turli burchaklarida ish imkoniyatlarini topa oladi.
Madaniy almashinuv:
Arxitekturada martaba bilan shug‘ullanish sizga turli mamlakatlarda sayohat qilish va
ishlash imkoniyatini beradi, bu boyituvchi tajriba bo‘lishi mumkin. Siz turli madaniyatlar, urf-
odatlar va dizayn uslublari bilan tanishish va ularni ishingizga qo‘shish imkoniyatiga ega bo‘lasiz.
Loyihalash korxonalari:
Ko‘pgina yirik arxitektura korxonalari global miqyosda mavjud, ya’ni siz ushbu
fkorxonalarda ishlashingiz va dunyoning turli burchaklarida joylashgan bo‘lishingiz mumkin. Bu
sizga turli mamlakatlardagi yuqori darajadagi loyihalarda ishlash uchun noyob imkoniyatni taqdim
etishi mumkin. Umuman olganda, arxitektura dizayn, ijodkorlik va dunyoga ijobiy ta’sir
ko‘rsatishga ishtiyoqi bo‘lganlar uchun qiziqarli va qoniqarli martaba tanlovi bo‘lishi mumkin (5-
rasm).
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 3 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
919
5-rasm. Respublika ixtisoslashtirilgan dizayn maktabining
Universitetlar bilan hamkorlik aloqalari
REFERENCES
1.
Inog‘omov B.I. “Zamonaviy bino va inshootlarni loyihalash”. Toshkent, 2010 y. О‘quv
qо‘llanma.
2.
Ubaydullayev X.M., Inagamova M.M. “Turar joy va jamoat binolarini loyihalashning
tipologik asoslari” Toshkent., 2009 y. Darslik.
3.
Qurilish me’myorlari va qoidalari. QMQ 2.08.02-96. Jamoat binolari va inshootlari.
Internet saytlar.
1.
2.
3.
https://www.sciencebox.uz/index.php/arxitektura
