«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
546
INTERNET VIRTUAL REALLIK TEXNOLOGIYALARINING TA
’
LIM
JARAYONIGA TA
’
SIRI
Xaydarov Xurram Farmonovich
Toshkent Pediatriya tibbiyot instituti.
O‘
zbekiston, Toshkent sh.
Xaydarova Aqida Xurram qizi
Tibbiyot xodimlarining kasbiy malakasini rivojlantirish markazi
O‘
zbekiston, Toshkent sh.
Annotatsiya.
Maqolada ta
’
lim sohasini isloh qilish, avvalambor, zamonaviy
axborot texnologiyalarini joriy etish,
o‘
quv texnologiyalarini yangilash orqali
amalga oshirilishi, virtual ta
’
lim maydonining mavjudligi
o‘
qituvchilar, talabalar va
ta
’
lim obyektlarining aloqasi bilangina yuzaga kelishi asoslangan.
Kalit s
o‘
zlar:
virtual reallik, internet, tarmoq tizimi, kompyuter madaniyati,
ta
’
lim, interaktiv texnologiyalar.
ВЛИЯНИЕ ИНТЕРНЕТ
-
ТЕХНОЛОГИЙ ВИРТУАЛЬНОЙ
РЕАЛЬНОСТИ НА ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЙ ПРОЦЕСС
Хайдаров Хуррам Фармонович
Ташкентский педиатрический медицинский институт.
Узбекистан, г. Ташкент
Хайдарова Акида Хуррам кизи
Центр повышения квалификации медицинских работников.
Узбекистан, г. Ташкент
Аннотация.
В статье обосновано, что реформирование сферы
образования осуществляется, прежде всего, за счет внедрения современных
информационных технологий, обновления образовательных технологий, а
существование виртуального образовательного пространства происходит
только при подключении учителя, студенты и образовательные объекты.
Ключевые слова:
виртуальная реальность, Интернет, сетевая система,
компьютерная культура, образование, интерактивные технологии.
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
547
IMPACT OF THE INTERNET TECHNOLOGIES OF VIRTUAL REALITY
ON THE EDUCATIONAL PROCESS
Khaidarov Khurram Farmonovich
Tashkent Pediatric Medical Institute
Khaydarova Akida Khurram kizi
Center for the development of professional qualification of medical workers
Abstract.
The article substantiates that reforming the education sector is
carried out primarily through the introduction of modern information technologies,
updating educational technologies, and the existence of a virtual educational space
occurs only when teachers, students and educational facilities are connected.
Key words:
virtual reality, internet, network system, computer culture,
education, interactive technologies.
KIRISH
“
Bugun gazeta yoki televizion dasturlardan ahborot izlashdan k
o‘
ra
Internetda ma
’
lumotlar izlash ancha qulay. Shu ma
’
noda, zamonaviy
texnologiyalardan yoshlarning maqsadli foydalanishi ijobiy natijani beradi. Shu
bilan birga, so
g‘
lom turmush tarzini tar
g‘
ib qilish insonlar uchun yanada qiziqarli
va jozibali manbaga aylanadi
”
1
. Internet
–
yaratishga imkon beradigan vosita.
Uning mashhurligi shundaki, u hayotimizni osonlashtiradigan qator afzalliklarni
nazarda tutadi. Uning k
o‘
plab afzalliklari orasida elementlar muhim ahamiyat
kasb etadi:
–
internet inson dunyoqarashi kengayishiga xizmat qiladi. Dunyo
hamjamiyati yangiliklarini muntazam kuzatib borish, turli voqealar bayoni (matn,
tasvir, videorolik k
o‘
rinishida), yangiliklarga nisbatan fuqarolar pozitsiyani
aniqlash va boshqa qator imkoniyatlar mavjud. Tarmoqlarning mavjudligi deyarli
har qanday mavzuni
o‘
rganish, fikrlash va hayotni anglashning turli y
o‘
li va
istiqbollarini k
o‘
rsatib beradi;
–
inson internet resursiga cheksiz ma
’
lumotlar bazasi sifatida murojaat
qiladi,
o‘
z savoliga javob topadi, ma
’
lumotga ega b
o‘
ladi. Obyektiv va negativ
axborotlarni qabul qilib, ularni tahlil qila oladi (bunda foydalanuvchining
axborotni saralay olish qobiliyati muhim ahamiyat kasb etadi);
–
internet muloqotning chekciz imkoniyatlarini yuzaga chiqaradi. Inson
ijtimoiy tarmoqlarda bir xil qiziqishdagi d
o‘
stlarni topishi mumkin. Internet
zamonaviy jamiyat
o‘
smirining ichki dunyosini boshqalar bilan
o‘
rtoqlashishning
eng muhim usuli b
o‘
ldi. Birgina misol, 2022-yil yanvar oyi holatiga k
o‘
ra
O‘
zbekistonda internet xizmatidan foydalanuvchilar soni 27,2 milliontadan oshdi.
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
548
–
Masofaviy ta
’
lim olish, onlayn holatda dunyoning nufuzli oliy
o‘
quv
yurtlarida tahsil olish, shu orqali ma
’
lum soha doirasida mutaxassis b
o‘
lish
imkoniyatini beradi;
–
internetda har qanday soha mutaxassisi bilan onlayn suhbat qurish,
maslahat va tavsiya olish imkoni mavjud.
K
o‘
ngilochar faoliyat manbai sifatida internet virtual realligida musiqa
tinglash, racmlar k
o‘
rish,
o‘
yin
o‘
ynashdan zavqlanish mumkin. Bunda me
’
yor
kategoriyasi ahamiyatlidir.
Internetda pul ishlash imkoniyatidan dizaynerlar, dacturchilar va k
o‘
plab
soha vakillari foydalanadi.
Internet-biznes va reklamaning tar
g‘
ibot makoni. Bugun internet
biznesmenlar uchun
o‘
z mahsulotlarini reklama qilish, yangi xaridorlarni topish
uchun eng samapali makon hisoblanadi.
Ta
’
lim jarayoniga ta
’
sir qiladi.
ISHNING MAQSADI
Ilm-fan va ta
’
lim sohasida virtual reallik atom va molekulyar soha
tadqiqotlarini sezilarli darajada tezlashtirishga imkon beradi. Kompyuter realligi
dunyosida bugun inson atomni huddi konstruktor kabi boshqarishga qodir.
Bugungi kunda virtual reallik dastlabki tayyorgarlik zarur va muhim b
o‘
lgan
mash
g‘
ulotlar muhitini simulyatsiya qilishga imkon beradi. Misol uchun, virtual
laboratoriyalarda turli jarayonlarni insonga zarar yetkazmasdan sinab k
o‘
rish
imkoni mavjud. Google
o‘zining “Cardboard” loyih
asini maktablarda bepul tar
g‘
ib
qilmoqda; 2013-
yilda “Apple” kompaniyasi dunyo bo‘
ylab ta
’
lim muassasalariga
8 million dona planshet taqdim etgan, ulardan 4,5 millioni AQSh maktablarida.
Statistik ma
’
lumotlarga k
o‘
pa, uch yil ichida kompaniya ishlab chiqargan barcha
iPadlarning deyarli 7 foizi xayriya qilingan. Zamonaviy ta
’
limni yangi axborot
texnologiyalaridan foydalanmasdan rivojlantirish mumkin emas. Ushbu
g‘
oya
allaqachon aksiomaga aylangan. Virtual reallikka asoslangan ta
’
lim resurslarini
quyidagicha tasniflash mumkin:
birinchi daraja
–
maxsus texnik vositalar (shlem-displey, maxsus q
o‘
lqop
va boshqalar) orqasida t
o‘
la virtuallika erishish;
ikkinchi daraja
–
uch
o‘
lchamli (yoki stepeoskopik) monitorlar, proyektor
va maxsus k
o‘
zoynak yordamida hajmli tasvir hosil qilish;
uchinchi daraja
–
kompyuterning standart monitori yoki proyeksiya
vositasi asosida virtual reallikni namoyish qilish.
Virtual reallikning yuqori pedagogik salohiyati turli sohalarda qayd etilgan.
Pedagogik agentning yuzidagi mimika
o‘
qish jarayoniga yordam berishini
k
o‘
rsatdi. Yuzning ijobiy ifodasi materialni yanada chuqur
o‘
rganish uchun
ra
g‘
bat, motivasiya sifatida qabul qilinadi. Virtual reallik
o‘
qitish trenajyorlaridan
foydalanish harbiy sohada ommalashmoqda. Mazkur sohani yana ham
rivojlantirish maqsadida bugun virtual
o‘
quv muhitining turli xil variantlari,
uchuvchilar uchun parvoz simulyatorlari, askarlar uchun virtual stressli muhit va
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
549
boshqalar faol ravishda ishlab chiqilmoqda. Real vaziyatlarni virtual muhitda
simulyatsiya qilish psixologik diagnostikada q
o‘
l kelmoqda. Insondagi
shizofreniya, paranoya, fobiya va shu kabi boshqa psixik
o‘
zgarishlar
mexanizmlarini, ularning individual alomatlarini, ruhiy holatga ta
’
siri, asosiysi,
paydo b
o‘
lish xususiyatlarini
o‘
rganish virtual reallik muammolarni
o‘
rganishda
eng qulay vosita ekanligi isbotlandi. Shuningdek, virtual reallikdagi shaxslararo
munosabatlar reallikdagi munosabatlarni takrorlashda ham ahamiyatli. Bunday
hodisalarning namoyon b
o‘
lishi virtual reallik mavzusining dolzarbligi va
ahamiyatini belgilab beradi.
Q
O‘
LLANILGAN USULLAR
Ta
’
lim sohasini isloh qilish, avvalambor, zamonaviy axborot
texnologiyalarini joriy etish,
o‘
quv texnologiyalarini yangilash orqali amalga
oshiriladi. Uning asosini esa biokompyuter texnologiyalari tashkil etadi, bu
dasturlarda inson ongli funksiyasining didaktik imkoniyatlarini loyihalashtirish
tufayli ta
’
lim texnologiyalari sohasida katta yutuqlarga olib keladi. Virtual ta
’
lim
jarayoni tegishli virtual maydonda sodir bo
‘
ladi. Virtual ta
’
lim maydonining
mavjudligi
o‘
qituvchilar, talabalar va ta
’
lim obyektlarining aloqasi bilangina
yuzaga keladi. Virtual ta
’
lim makonida subyektning ijobiy ijtimoiy identifikatorini
izlash va q
o‘
llab-quvvatlash mavjud b
o‘
lib, bu aloqa ishtirokchisini
barqarorlashtirish omili hisoblanadi. Ta
’
limning axborot mazmun jihati: bilim
–
k
o‘
nikma
–
tajriba sxemasi b
o‘
yicha
o‘
zaro ta
’
sip
o‘
tkazadigan biokompyuter va
virtual modellarning didaktik tarkibiy qismlarini birlashtiradi, xabardorlik
–
tushunish
–
konkretlashtirish
–
q
o‘
llash. VR texnologiyalarining samarali
integratsiyasi ta
’
lim sifatini oshirishga,
o‘
quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini
rivojlantirishga, ularning doimiy ravishda yangi bilimlarni egallashga
intilishlariga qaratilgan. Bunda
o‘
qitish usullari,
o‘
quv jarayonining mazmuni va
mazkur darslardagi
o‘
quvchilarning mas
’
uliyati ham
o‘
zgaradi. Bularning bari
zamonaviy ta
’
lim jarayonining kelajakdagi mohiyatini belgilab beradi. Ammo
ushbu sohada hozirgi vaziyatning paradoksi shundaki, kompyuter
texnologiyalarining mavjud b
o‘
lgan yuqori salohiyati pedagogika sohasida
mohiyatan foydalanilmaydi. Misol tariqasida maktab
o‘
quvchilariga san
’
atga oid
darslarning
o‘
tilishini olaylik. Bugun maktab
o‘
quvchisi darsda unga
o‘
rgatiladigan haqiqiy san
’
at va u yashayotgan zamonaviy madaniyat
o‘
rtasidagi
ulkan farqni anglay boshladi. Bu bola ongida bir-biridan nafaqat estetik
parametrlar, balki badiiy materialning tabiati bilan ajralib turadigan ikkita
avtonom hududni yuzaga keltiradi. Ular orasida aloqaning yetishmasligi bir
hududni boshqasiga k
o‘
chirishga olib keladi. Natijada bola ongida darslarda
o‘
tiladigan mumtoz san
’
atning nazariy darajadagi namunalari emas, atrofini
o‘
rab
turgan
“
san
’
at namunalari
”
yorqin iz qoldiradi
2
. Bugun san
’
at sohasining real
hayot madaniyat turlari bilan kelishmovchiligi aniq. Bunday holat kelajakda
musiqa, tasviriy san
’
at, teatr va xoreografiya
o‘
qituvchilarining kasbiy
motivastiyasini pasaytiradi. Ushbu holatning sabablaridan biri muallif tomonidan
keltirilgan b
o‘
lib, hozirda axborot va kompyuter madaniyati sivilizatsiya
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
550
rivojlanishining tabiiy bosqichi sifatida ahamiyatini inobatga olmaslikda ekanligi
ta
’
kidlanmoqda.
OLINGAN NATIJALAR MUHOKAMASI
Shubhasiz, bugungi kun fanlarida mavzuni vizual namoyish etish
materialning assimilyatsiyasini sezilarli darajada oshirishi, talabalarning k
o‘
rib
chiqilayotgan mavzuni yanada
o‘
rganishga b
o‘
lgan qiziqishini oshiradi. Virtual
ta
’
lim modeli asosiy tarkibiy qism sifatida ma
’
lumotni maxsus axborot ta
’
lim
muhitida (virtual) uzatishni ta
’
minlaydi
3
. Virtual texnologiyalardan
foydalanish puxta tayyorgarlikni talab qiladi: dasturiy ta
’
minot, rejalar,
dasturlarni
boshqarish
b
o‘
yicha
o‘
quv
q
o‘
llanmalar,
k
o‘
rsatmalarni
individualizatsiya qilish,
o‘
qituvchilarning maxsus tayyorgarligi
4
. Mashhur
matematik I. Yaglom kompyuter paydo b
o‘
lishidan ancha oldin kompyuter
madaniyati paydo b
o‘
lganligini ta
’
kidlagan. Jamiyat ongidagi mazkur
tendensiyalarning k
o‘
psatkichi sifatida san
’
at asosiy
o‘
rin egalladi. Natijada XX asr
boshlarida yangi kompyuter madaniyati paydo b
o‘
lishiga erishildi
5
. Kompyuter
madaniyati, virtual texnologiyalar dunyoqarash asosini tashkil etuvchi asosiy
falsafiy kategoriyalar nisbatini
o‘
zgartirib yubordi, desak adashmaymiz. Virtual
reallikning rivojlanishi bilan ularning q
o‘
llanilish doirasi ham kengaymoqda.
Masalan, ta
’
lim sohasida virtuallik texnologiyalaridan foydalanish samarasini
bugungi kun tadqiqotchilari isbotlab berishmoqda. Talabalarning bilim olishga
qiziqishini kuchaytirishning haqiqiy usullaridan biri ularning motivasiyasini
oshirishdir. Bunda, albatta VRdan foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi.
O‘
qitishda virtual reallikdan foydalanish quyidagilarga imkon beradi:
–
o‘
quv materiallarini talabalar uchun tushunarli va qiziqarli qilish;
–
talabalarning
o‘
quv jarayoniga t
o‘
liq singib ketishiga erishish;
–
talabaga nazariy emas, t
o‘g‘
ridan-t
o‘g‘
ri k
o‘
nikma berish;
–
ma
’
lumotni idrok etishga t
o‘
sqinlik qiladigan chal
g‘
itadigan napsalar
ta
’
sirini kamaytirish;
–
qiyin mavzularning turli jihatlari qanday ishlashini tushuntirish va
namoyish etish.
XULOSA
Bilimlar muhim resursga aylanayotgan, axborot texnologiyalari dunyo
x
o‘
jaligini tubdan
o‘
zgartirayotgan bir davrda har bir mamlakat
o‘
zini
rivojlantirish modelini ishlab chiqishda axborotlashtirish jarayonlarini
faollashtirish, axborot va kompyuter texnologiyalarini davlat hamda jamiyat
boshqaruvi tizimiga, jamiyatning barcha sohalariga joriy etishni jadallashtirishga
intiladi
6
.
“O‘
zbekistonning global texnogen sivilizatsiyaga integratsiyalashuvi
jarayoni samaradorligini ta
’
minlashda davlatning bosh islohotchiligi asosiy rol
o‘
ynamoqda. Xususan, davlat tomonidan bozor iqtisodiyotiga
o‘
tish sharoitida
xalqaro siyosiy munosabatlarga integratsiyalashuv tendensiyalari, strategik
vazifalari, milliy modellari belgilandi
”
7
. Mazkur masalalar yuzasidan
O‘
zbekiston Respublikasi Prezidentining
“
2022
–
2026-yillarga m
o‘
ljallangan
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
551
Yangi
O‘
zbekistonning taraqqiyot strategiyasi t
o‘g‘
risida
”
gi farmoni asosidagi
dastur ishlab chiqildi. Unda 2022-yil oktyabrga qadar
“
2023
–
2026-yillarga
m
o‘
ljallangan
O‘
zbekiston Respublikasining kiberxavfsizlik strategiyasi
”
ni ishlab
chiqish k
o‘
zda tutildi. Bunda
“
UZ
”
domen zonasi Internet-makonining
kiberxavfsizligini ta
’
minlashning asosiy y
o‘
nalishlari hamda elektron hukumat,
energetika, raqamli iqtisodiyot tizimlari va muhim axborot infratuzilmasiga
taalluqli boshqa y
o‘
nalishlarni himoya qilish b
o‘
yicha kompleks vazifalar
belgilandi:
“
Strategiya quyidagi masalalarni
o‘
z tapkibiga kiritishi belgilangan:
kiberjinoyatchilik uchun jinoiy javobgarlikni qayta k
o‘
rib chiqish; axborot
maydonidagi kiberhujum va tahdidlarni monitoring qilish tizimini yanada
takomillashtirish;
kibepxavfsizlikning
yagona
tarmo
g‘
ining
texnik
infratuzilmasini kengaytirish;
“
Kibernetikada innovatsiyalar IT-parki
”
faoliyatini
yanada jadallashtirish; IT-parkning hududlardagi raqamli texnologiyalar
o‘
quv
markazlari negizida yoshlarni kiberxavfsizlik asoslari b
o‘
yicha
o‘
qitilishini
ta
’
minlash hamda har yili talaba va
o‘
quvchilar orasida kiberhujumlarni aniqlash
b
o‘
yicha respublika miqyosida konkurslar
o‘
tkazishni nazarda tutish qayd
etilgan
”
. Bizning fikrimizcha,
O‘
zbekiston jahon axborot makoniga shiddat bilan
integratsiyalashayotgani bu holatga sabab sanaladi. Mazkur jarayon
o‘
ziga xos
tayyorgarlik hamda hushyorlikni nazarda tutadi. “Mamlakat fuqarolari bugungi
kunda jahon hamjamiyati tomonidan t
o‘
plangan ma
’
lumot va axborotlarni
cheksiz ravishda olish imkoniyatiga ega. Ze
’
ro, biz oladigan va foydalanadigan
axborotning sifati bizning hayotiy tanlovimizga, ijtimoiy-siyosiy faoliyatimizga
katta ta
’
sir k
o‘rsatadi”.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR R
O‘
YXATI:
1.
Xaydarova A.H. Yoshlarda so
g‘
lom turmush tarzini shakllantrishda global
tapmoqlarning ahamiyati. “Valeologiyaning
rivojlanishi
–
so
g‘
lom turmush
tarzining va preventiv tibbiyotning asosi” Journal of oral medicine and
craniofacial research.
–
Toshkent, 2021.
–
B. 91-93.
2.
Krasilnikov I., Kryukov M.A. Muzikalnoye iskusstvo i pedagogika zavtra
// muzika v shkole № 3
-2000, -S. 3-8.
3.
Zadoya E.C. Virtualniye Texnologii v obrazovanii. Fundamentalniye
issledovaniya,
–
M.: 2007.
–
S.75-76.
4.
Bogatir V. Petrenko T., Zadoya E.C. Sozdaniye novoy sredi, imeyushey
sposobnost samorazvitiya i samosoxraneniya. Informatsiya.
–
Kiyev, 2000, -S. 50-52.
5.
Revyakina I.A., Informatizasiya obshestva kak fenomen kulturi. Avtoref.
kand. filosof. Nauk: 24.00.04.
–
M., 1999,
–
S. 26.
6.
M
o‘
minov A.
O‘
zbekiston: axborotlashgan jamiyat sari.
–
Toshkent:
«Turon zamin ziyo» nashriyoti, 2013. –
B. 164.
7.
Turayev B. Sinergetika.
–
Toshkent: Navr
o‘
z, 2017.
–
B. 172.
8.
Нурматова, М. А., Жабборова, Ю. Д., Умарова, Н. Х., Худайбердиев А.
К. (2014). Некоторые особенности духовно
-
нравственного воспитания
студентов средних вузов. Молодой ученый, (6), 868
-870.
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
552
9.
Худайбердиев А. К., Алимова М. М., Абдуназаров О. А. Значение
манипуляций как угрозы информационно
-
психологической безопасности
личности //Научный аспект. –
2015.
–
№. 1
-1.
–
С. 97
-100.
10.
Хайтматова Г. А., Худайбердиев А. К., Каримова М. Ж. Генезис
ревкомов как уполномоченных органов советской власти в Туркестане
//Молодой ученый. –
2015.
–
№. 8. –
С. 790
-793.
11.
Умарова Н. Х., Каримова М. Ж., Худайбердиев А. К. Взаимосвязь
духовного развития личности студентов выпускников вузов с успехом их
развития профессиональной деятельности //Научный аспект. –
2015.
–
№.
1-2.
–
С. 134
-137.
12.
Худайбердиев А. К., Алимова М. М., Абдуназаров О. А. Значение
манипуляции
как
воздействия
информационно
-
психологической
безопасности личности //Научный аспект. –
2015.
–
№. 1
-1.
–
С. 97
-100.
13.
Худайбердиев
А. К., Одилова Д. Б. Процессы глобальной и
информационной базы //Научный аспект. –
2016.
–
№. 1. –
С. 76
-79.
14.
Худайбердиев А. К. Глобаллашув шароитида Ўзбекистонда
ёшларга оид давлат сиёсатининг ижтимоий
-
ҳуқуқий жиҳатлари
//Міжнародний науковий
журнал Інтернаука. –
2017.
–
№. 2 (2). –
С. 181
-183.
15.
Худайбердиев А. К. УЗБЕКИСТАН: ПРОБЛЕМЫ ЗАЩИТЫ
МОЛОДЕЖИ ОТ ВРЕДНОЙ ИНФОРМАЦИИ В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ
(Социально
-
философский анализ) //Россия и мусульманский мир. –
2019.
–
№. 3. –
С. 36
-41.
16.
Худайбердиев А. ЯНГИЛАНАЁТГАН ЎЗБЕКИСТОНДА ЁШЛАРГА ОИД
ДАВЛАТ СИЁСАТИ ҚАТЪИЯТ БИЛАН ДАВОМ ЭТТИРИЛМОҚДА //Eurasian
Journal of Academic Research.
–
2022.
–
Т. 2. –
№. 12. –
С. 912
-918.
17.
Rasulovich, T. S., Kurbankulovich, K. A., Jamoliddinovna, K. M.,
Samadovich, T. K., & Tulkinovich, S. K. (2022). Forms and Characteristics of Virtual
Spiritual Threats. Telematique, 7146-7155.
18.
Шойимова Ш.С., Исаходжаева С.Д. Касбий –
педагогик мулоқотнинг
ўзига хос хусусиятлари. Интернаука №7
-
2 (89), часть 2, 2019 г. С 82
-83.
19.
Шойимова Ш.С., Усманова С.Х. Касб танлашга таъсир этувчи асосий
омиллар. Интернаука №7 (89), часть 2, 2019 г. С 84
-85.
20.
Шойимова Ш.С., Файзиева М.Д. Меҳнат жараёнида субъектнинг
касбий шаклланиш муаммоси. Интернаука №23
-
4 (105), часть 4, 2019 г. С
48-49.
21.
Шойимова Ш.С. Мутахассис шахсининг касбий камолоти
масалалари. Интернаука №19 (195), часть 6, 2021 г. С 19
-21.
22.
Умаров Б.М., Шойимова Ш.С. Касбий психология. Дарслик. «LESSON
PRESS» Тошкент, 2018.
23.
Шойимова Ш.С. Мутахассис шахсининг касбий камолоти
масалалари. Интернаука
№19 (195), часть 6, 2021 г. С 19
-21.
«Актуальные проблемы обучения социально
-
гуманитарных наук в медицинском образовании»
Международная научно
-
практическая онлайн конференция
553
24.
Шойимова Ш.С., Шойимова Ш.С. Бўлажак мутахассисларни
психологияга оид билимлар билан қуроллантириш масалалари.
Интернаука. Научный журнал № 10(233) Март 2022 г. Часть 5. С 20
-22.
25.
Шойимова Ш.С., Шорустамова М.М. Типологические особенности
личности в контексте личностно –
ориентированного обучения.
Интернаука. Научный журнал № 35(258), 2022 г. С 42
-44.
26.
Шойимова Ш.С. Тиббиёт ОТМ педагогларининг касбий сўниш
даражасини
ўрганиш.
PSIXOLOGIYA
Учредители:
Бухарский
государственный университет (1), 130
-139.
27.
Шойимова,
Шохиста
Санакуловна.
"Меҳнат
жараёнида
субъектнинг касбий шаклланиш муаммоси." Интернаука 23
-4 (2019): 48-49.
28.
Гафурова, Нодира Мирхасиловна. "ИННОВАЦИОННЫЕ ПОДХОДЫ К
ПРОЦЕССУ СОЗДАНИЯ СЕМЬИ С УЧАСТИЕМ МАХАЛЛИ." Наука
и
образование сегодня 1 (60) (2021): 65
-66.
29.
Одилова, Д. Б., Умарова, Н. Х., & Хайтматова, Г. А. (2018).
ЎЗБЕКИСТОННИНГ ИҚТИСОДИЙ ТАРАҚҚИЁТИДА ИНВЕСТИЦИЯЛАРНИНГ
АҲАМИЯТИ. Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон
журнали, (2).
30.
Мирзаева, Ш. Р.,
Ш. С. Шойимова, and Н. А. Мирзаева. "ТИББИЙ
ТАЪЛИМДА ТАЛАБАЛАРНИ МОТИВЛАШТИРИШ ВА ФАОЛЛАШТИРИШ
ХУСУСИЯТЛАРИ." Ташкент, ТашПМИ, журнал" Педиатрия 2 (2020): 290
-294.
