Вопросы ответственности за преступления, связанные с незаконным производством или оборотом алкогольной продукции

CC BY f
56-58
2
0
Поделиться
Эсанов A. (2007). Вопросы ответственности за преступления, связанные с незаконным производством или оборотом алкогольной продукции. Обзор законодательства Узбекистана, (4), 56–58. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/uzbek_law_review/article/view/14721
A Эсанов, Ташкентский государственный юридический университет

Исследователь

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В вводной части статьи содержится характеристика экономических преступлений в уголовном праве РУз. В основной части рассматриваются вопросы отвественности за незаконное производство и продажу алкогольной продукции. В заключении автор приходит к выводу, что следует совершенствовать действующее законодательство и тем самым улучшить борьбу с незаконным производством и продажей алкогольной продукции.

Похожие статьи


background image

ЖИНОЯТ

ҲУҚУҚИ

ВА

ЖИНОЯТ

ЖАРАЁНИ

CRIMINAL LAW AND CRIMINAL PROCESS

УГОЛОВНОЕ

ПРАВО

И

УГОЛОВНЫЙ

ПРОЦЕСС

2007

4

ЎЗБЕКИСТОН

ҚОНУНЧИЛИГИ

ТАҲЛИЛИ

UZBEK LAW REVIEW

ОБЗОР

ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА

УЗБЕКИСТАНА

56

ной

казни

"

1

.

Уголовный

кодекс

Республики

Узбекистан

не

предусматривает

применение

смертной

казни

.

за

умышленное

убийство

при

отягчающих

обстоятельст

-

вах

(

ст

. 97.2)

и

терроризм

(

ст

. 155.2).

Но

следует

отме

-

тить

,

что

пожизненное

лишение

свободы

(

пожизненное

заключение

,

бессрочное

лишение

свободы

)

преду

-

сматривают

УК

Российской

Федерации

(

ст

. 45 (1);

ст

.

57),

Украины

(

ст

. 51,

пункт

12;

ст

. 64),

Республики

Бе

-

ларусь

(

ст

. 48 (1,

пункт

10);

ст

. 58)

2

,

Грузии

(

ст

. 40,

пункт

"

и

";

ст

. 51),

Республики

Молдова

(

ст

. 71).

Уголовное

законодательство

Республики

Узбеки

-

стан

не

предусматривает

пожизненного

лишения

сво

-

боды

в

системе

уголовных

наказаний

.

Однако

,

соглас

-

но

ст

. 51 (3)

УК

Республики

Узбекистан

,

смертная

казнь

может

быть

заменена

в

порядке

помилования

пожизненным

лишением

свободы

либо

лишением

сво

-

боды

сроком

на

двадцать

пять

лет

.

Некоторые

расхождения

национального

уголовного

закона

и

Римского

Статута

могут

касаться

сроков

на

-

казания

в

виде

лишения

свободы

.

Эти

сроки

в

УК

стран

СНГ

установлены

следующим

образом

:

до

два

-

дцати

лет

Республика

Узбекистан

(

ст

. 50),

Азербай

-

джанская

Республика

(

ст

. 55.4),

Российская

Федера

-

ция

(

ст

. 56 (2)),

Грузия

(

ст

. 50 (2)),

Республика

Казах

-

стан

(

ст

. 48 (3)),

Республика

Таджикистан

(

ст

. 58 (2)),

Республика

Кыргызстан

(

ст

. 49 (2));

до

двадцати

пяти

лет

Республика

Беларусь

(

ст

. 57 (1));

до

пятнадцати

лет

Украина

(

ст

. 63 (2))

В

то

же

время

,

в

соответствии

со

ст

. 77 (1, "

а

")

Ста

-

тута

,

максимальная

продолжительность

лишения

сво

-

боды

не

может

составлять

более

тридцати

лет

.

Одна

-

ко

,

хотя

положения

Римского

статута

не

налагают

на

государства

обязательства

по

внесению

изменений

в

уголовное

законодательство

в

части

,

регламентирую

-

щей

вопросы

применения

наказаний

.

Государства

СНГ

в

случае

ратификации

Римского

Статута

могут

вос

-

пользоваться

своими

суверенными

правомочиями

и

модифицировать

нормы

Уголовных

кодексов

,

увели

-

чив

продолжительность

лишения

свободы

,

а

также

введя

в

систему

наказаний

пожизненное

заключение

.

Все

это

будет

способствовать

совершенствованию

норм

национального

законодательства

в

отношении

пре

-

ступлений

,

предусмотренных

Римским

Статутом

МУС

.

Abstract

In this article the introduction of international crimes de-

termined in the Rome Status of the International Criminal
Court: aggression, crimes against humanity, war crimes and
genocide in the national legislation are dealt with, their re-
flection in the national legislation is analyzed and the practi-
cal spheres of their implementation are revealed.

1

Сборник

нормативно

-

правовых

актов

об

отмене

смертной

казни

и

передаче

судам

права

выдачи

санкции

на

заключение

под

стражу

.

Ташкент

:

Адолат

, 2007.

С

.183.

2

Принят

2

июня

1999

г

.,

вступил

в

действие

с

1

января

2000

г

.

А

.

Э

.

Эсанов

ТДЮИ

тадқиқотчиси

АЛКОГОЛЛИ

МАҲСУЛОТЛАРНИ

ҒАЙРИҚОНУНИЙ

ИШЛАБ

ЧИҚАРИШ

ЁКИ

МУОМАЛАГА

КИРИТИШ

ЖИНОЯТЛАР

УЧУН

ЖАВОБГАРЛИК

МАСАЛАЛАРИ

Юртимизда

амалга

оширилаётган

кенг

кўламли

ис

-

лоҳотлар

ва

ўзгаришлар

иқтисодиёт

соҳасида

ҳам

тез

суръатларда

ривожланиб

бормоқда

.

Чунки

мамлака

-

тимизда

иқтисодий

мустақилликни

таъминламай

ту

-

риб

,

халқ

манфаатларини

ҳимоя

қилиш

,

уларнинг

эҳ

-

тиёжларини

қондириш

мумкин

эмаслиги

ҳаммага

аён

.

Амалдаги

қонун

ва

фармонларнинг

бош

мақсади

иқтисодиётни

янада

эркинлаштиришга

қаратилган

экан

,

бу

соҳадаги

ҳар

қандай

қонун

бузилишлар

қатъ

-

иян

қораланади

.

Иқтисодиётни

ислоҳ

қилишнинг

муҳим

хусусияти

шундаки

,

истеъмолчиларнинг

эҳтиёжларини

қондириш

,

уларнинг

ҳуқуқ

ва

манфаатларини

ҳар

то

-

монлама

ҳимоя

қилишга

қаратилган

.

Давлатимизда

ҳар

бир

шахсга

тадбиркорлик

билан

шуғулланиш

ҳуқуқи

кафолатланган

.

Лекин

бу

фаолият

қонунда

белгиланган

доирада

амалга

оширилиши

талаб

этилади

.

Акс

ҳолда

ижтимоий

хавфлилик

,

айбнинг

мав

-

жудлиги

,

ҳуқуққа

хилофлилик

ҳамда

жазога

сазоворлик

каби

жиноятнинг

белгилари

вужудга

келиши

мумкин

.

Ўзбекистон

Республикасининг

Жиноят

кодекси

бўйича

ушбу

жиноятлар

иқтисодиёт

соҳасидаги

жино

-

ятлар

гуруҳидаги

хўжалик

фаолиятига

оид

жиноятлар

туркумига

киради

.

Мазкур

жиноятларни

вужудга

келти

-

рувчи

омиллар

таҳлили

шуни

кўрсатадики

,

бунда

,

би

-

ринчидан

,

истеъмолчиларнинг

ҳуқуқ

ва

манфаатлари

-

га

путур

етиши

;

иккинчидан

,

бу

борадаги

қонун

нор

-

маларининг

бузилиши

кузатилади

.

Мазкур

186

1

-

модда

Ўзбекистон

Республикасининг

1999

йил

20

августдаги

"

Ўзбекистон

Республикасининг

қонун

ҳужжатларига

ўзгартиришлар

ва

қўшимчалар

кири

-

тиш

тўғрисида

"

ги

Қонунига

мувофиқ

киритилган

ва

унга

тегишли

ўзгартиришлар

киритиб

борилмоқда

(

Ўзбекистон

Республикасининг

Жиноят

кодексига

ўзгартиш

ва

қўшимчалар

киритиш

тўғрисида

Қонунчилик

палатаси

томонидан

2007

йил

28

февралда

қабул

қилинган

Сенат

томонидан

2007

йил

30

мартда

маъқулланган

).

Мазкур

туркумдаги

жиноятларни

илмий

,

назарий

ва

амалий

жиҳатдан

таҳлил

қилиш

ва

ўрганишда

ўзбек

олимларидан

М

.

Ҳ

.

Рустамбоев

,

рус

олимларидан

Га

-

ухман

Л

.

Д

.,

Демидов

А

.

В

.,

Денисов

В

.

С

.

ва

бошқалар

-

нинг

илмий

тадқиқот

ишларидан

фойдаланилди

.

3

Шу

ўринда

дастлаб

жиноятнинг

таркибини

изоҳлашга

тўғри

келади

.

Умумий

қоидага

кўра

,

ҳар

бир

жиноят

объектив

(

объекти

ва

объектив

томон

)

ва

субъектив

(

субъекти

ва

субъектив

томон

)

белгилардан

ташкил

топган

.

Жиноятнинг

объекти

жиноий

тажо

-

вуз

қаратилган

ижтимоий

муносабат

бўлиб

,

айнан

ана

шу

жиноят

бўйича

объект

хўжалик

ёки

иқтисодий

фао

-

лият

саналади

.

Жиноятнинг

предмети

жиноят

объ

-

ектини

ойдинлаштирувчи

,

аниқлаштирувчи

тушунча

бўлиб

,

мазкур

моддада

жиноят

предметини

этил

спирти

,

алкоголли

маҳсулотлар

,

шунингдек

тамаки

маҳсулотлари

ташкил

этди

.

Жиноятнинг

объектив

3

Рустамбоев

М

.

Ҳ

.

Ўзбекистон

Республикаси

Жиноят

кодекси

-

га

Шарҳлар

.

Тошкент

:

Илм

-

Зиё

, 2006. 912-

б

;

Гаухман

Л

.

Д

.,

Максимов

С

.

В

.

Уголовная

ответственность

за

преступления

в

сфере

экономики

.

М

.:

Юринфор

, 1996.

С

.290;

Демидов

А

.

В

.

Государственное

регулирование

производства

и

оборота

алкогольной

продукции

:

Автореф

.

дис

….

канд

.

экон

.

наук

.

М

.,

2003.

С

.24;

Денисов

С

.

В

.

Уголовная

ответстенность

за

неза

-

конные

производство

и

оборот

алкогольной

продукции

:

Дис

канд

.

юрид

.

наук

.

М

., 2006.

С

.178.


background image

ЖИНОЯТ

ҲУҚУҚИ

ВА

ЖИНОЯТ

ЖАРАЁНИ

CRIMINAL LAW AND CRIMINAL PROCESS

УГОЛОВНОЕ

ПРАВО

И

УГОЛОВНЫЙ

ПРОЦЕСС


2007

4

ЎЗБЕКИСТОН

ҚОНУНЧИЛИГИ

ТАҲЛИЛИ

UZBEK LAW REVIEW

ОБЗОР

ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА

УЗБЕКИСТАНА

57

томони

шундаки

,

у

жиноятни

қандай

содир

этилишини

белгилайди

,

айнан

ушбу

жиноятда

ғайриқонуний

иш

-

лаб

чиқариш

ёки

муомалага

киритиш

каби

ҳаракатлар

-

да

кўринади

.

Жиноятнинг

субъекти

16

ёшга

тўлган

,

ақли

расо

шахс

ҳисобланиб

,

қонун

бўйича

ушбу

жиноят

субъекти

қонунга

хилоф

равишда

(

ғайриқонуний

)

алко

-

голли

маҳсулотлар

ёки

тамаки

маҳсулотлари

ишлаб

чиқариш

билан

шуғулланаётган

бўлиши

керак

.

Субъ

-

ектив

томондан

ушбу

жиноят

субъекти

жиноятни

қас

-

ддан

содир

этади

,

қасддан

бундай

турдаги

маҳсулот

-

лар

ишлаб

чиқариш

қоидаларини

бузади

.

Ушбу

жиноят

мазмунида

иккита

муҳим

ҳаракат

со

-

дир

қилиниши

шарт

бўлиб

,

унга

кўра

ма

+

сулотни

қо

-

нунга

хилоф

равишда

ишлаб

чиқариш

ҳамда

қонунга

хилоф

равишда

муомалага

киритиш

ҳолатлари

содир

бўлади

.

Қонунга

хилоф

равишда

ишлаб

чиқариш

қонун

талабларини

бузиб

,

ишлаб

чиқариш

(

муомалага

киритиш

) –

қонундан

четга

чиқиб

сотиш

,

тақсимлаш

,

алмаштириш

,

қарзга

бериш

ва

ҳоказолар

тушунилади

.

Суриштирув

,

дастлабки

тергов

ҳамда

судлар

томони

-

дан

ушбу

жиноятларни

малакалаш

ва

кўриб

чиқишда

моддий

ва

процессуал

ҳуқуқ

нормаларига

риоя

қилиш

билан

биргаликда

айнан

шу

жиноятлар

бўйича

спирт

ва

вино

-

ароқ

маҳсулотларини

амалда

ишлаб

чиқариш

,

улардан

фойдаланиш

ва

уларни

сотиш

ҳажмларининг

бухгалтерия

ҳисоби

ва

ҳисоботи

маълумотларига

му

-

вофиқлиги

,

акциз

солиғининг

тўғри

ҳисоблаб

чиқилиши

ва

тўланиши

,

хом

ашё

,

материаллар

сарфи

ва

тайёр

маҳсулот

чиқиши

нормативларига

риоя

қилиниши

,

ви

-

но

-

ароқ

маҳсулотларининг

акциз

маркалари

ва

муво

-

фиқлик

белгилари

билан

тўғри

маркировка

қилиниши

,

спирт

ва

алкоголли

маҳсулотларни

сақлаш

ва

бериш

(

сотиш

)

талабларига

риоя

этилиши

устидан

назоратни

амалга

оширадилар

.

1

"

Этил

спирти

ва

алкоголли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқариш

фаолиятини

лицензиялаш

тўғрисида

"

ги

Ни

-

зомда

этил

спирти

ва

алкоголли

маҳсулотлар

рўйхати

берилган

бўлиб

,

улар

қуйидагилар

:

а

)

озиқ

-

овқат

спирти

,

тозаланган

спирт

,

шу

жумла

-

дан

,

узум

ва

мева

-

резавор

мевадан

тайёрланган

спирт

;

б

)

узум

ва

мева

-

резавор

мевадан

тайёрланган

спирт

хом

ашёси

;

в

)

коньяк

ва

кальвадос

спирти

;

г

)

узум

ва

мева

-

резавор

мевадан

тайёрланган

вино

-

материаллар

(

тозаланган

ва

тозаланмаган

),

шунингдек

ғалладан

тайёрланган

ярим

тайёр

спиртли

маҳсулотлар

;

д

)

узум

,

мева

-

резавор

мевадан

ва

ярим

тайёр

спиртли

маҳсулотлардан

тайёрланган

винолар

;

е

)

ароқ

ва

ликёр

-

ароқ

маҳсулотлари

,

бальзамлар

;

ж

)

коньяклар

(

брендилар

),

коньяк

ичимликлари

ва

кальвадослар

;

з

)

шампан

виноси

,

кўпикланадиган

ва

газли

винолар

;

и

)

даражаси

паст

(

пиводан

ташқари

)

ва

ўткир

спиртли

ичимликлар

,

дамламалар

ва

ликёрлар

;

к

)

вино

ичимликлари

:

ўткирлиги

4

ҳажмли

фоиздан

8

ҳажмли

фоизгача

бўлган

паст

даражали

ичимликлар

,

ўткирлиги

9

ҳажмли

фоиздан

28

ҳажмли

фоизгача

бўлган

ўткир

ичимликлар

кўрсатилган

.

Шунингдек

,

ушбу

Низомда

тамаки

хом

ашёсини

са

-

ноат

асосида

ферментлаш

,

тамаки

маҳсулотлари

(

барча

классдаги

сигаретлар

,

папирослар

,

сигаралар

ва

сигариллалар

)

ни

саноат

асосида

ишлаб

чиқариш

фаолияти

лицензияланиши

кўзда

тутилган

.

Этил

спирти

ва

алкоголли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқариш

фаолияти

фақат

юридик

шахслар

томонидан

1

Ўзбекистон

Республикаси

Вазирлар

Маҳкамасининг

2005

йил

30

декабрдаги

"

Этил

спирти

ва

алкоголли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқариш

фаолиятини

лицензиялаш

тўғрисида

"

ги

Ни

-

зом

//

АҲТ

"Norma".

амалга

оширилади

.

Этил

спирти

ва

алкоголли

маҳсу

-

лотлар

,

шунингдек

тамаки

маҳсулотлари

ишлаб

чиқа

-

риш

фаолиятини

амалга

ошириш

ҳуқуқига

лицензия

5

йил

муддатга

берилади

.

Этил

спирти

ва

алкоголли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқариш

фаолиятини

амалга

оширишдаги

лицензия

талабларига

қуйидагилар

яъни

,

этил

спирти

ва

алко

-

голли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқариш

соҳасидаги

қонун

ҳужжатларига

мажбурий

риоя

этиш

;

ишлаб

чиқариш

хавфсизлигини

,

техника

хавфсизлигини

,

ёнғин

хав

-

фсизлиги

,

ишлаб

чиқариш

санитарияси

ва

экология

талаблари

ва

нормаларини

таъминлаш

;

лицензияла

-

надиган

фаолиятни

амалга

ошириш

учун

амалдаги

қонун

ҳужжатларида

назарда

тутилган

зарур

гувоҳно

-

малар

,

сертификатлар

ва

бошқа

ҳужжатларнинг

мав

-

жуд

бўлиши

;

маҳсулотнинг

ҳар

бир

тури

бўйича

стан

-

дартлар

талабларига

мувофиқ

ишлаб

чиқилган

,

"

Ўзвиносаноат

-

холдинг

"

холдинг

компанияси

ёки

"

Ўзспиртсаноат

"

акциядорлик

компанияси

томонидан

тасдиқланган

технология

йўриқномаларининг

мавжуд

бўлиши

;

спирт

ва

алкоголли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқа

-

риш

соҳасида

тегишли

малакага

эга

бўлган

камида

икки

мутахассиснинг

мавжуд

бўлиши

;

моддий

-

техника

базаси

ва

технология

асбоб

-

ускуналарининг

белгилан

-

ган

норматив

-

техник

талабларга

мувофиқ

бўлиши

;

спирт

ва

алкоголли

маҳсулотларни

лицензия

олишда

кўрсатилган

ҳажмлар

доирасида

ишлаб

чиқариш

;

этил

спирти

ишлаб

чиқариш

ва

алкоголли

маҳсулотларни

қуйиш

фаолиятини

амалга

оширувчи

корхоналарда

раҳбарнинг

режим

бўйича

ўринбосари

лавозимининг

мавжуд

бўлиши

;

этил

спирти

ишлаб

чиқариш

ва

алко

-

голли

маҳсулотларни

қуйиш

фаолиятини

амалга

оши

-

рувчи

корхоналарда

Ўзбекистон

Республикаси

Молия

вазирлигининг

молия

инспектори

лавозимининг

мав

-

жуд

бўлиши

;

алкоголли

маҳсулотлар

ишлаб

чиқариш

бўйича

мавжуд

йиллик

ишлаб

чиқариш

қувватларидан

камида

60

фоиз

фойдаланишни

таъминлаш

,

ишлаб

чиқариш

қувватларидан

лицензиатга

боғлиқ

бўлмаган

ҳолатларга

кўра

фойдаланилмаган

ҳоллар

бундан

мустасно

;

халқаро

стандартларга

мувофиқ

келувчи

сифатни

бошқариш

тизимини

жорий

этиш

мажбурият

-

ларини

қабул

қилишга

қаратилган

.

Суд

амалиёти

материалларидан

маълумки

,

суд

Ўзбекистон

Республикаси

ЖКнинг

186

1

-

моддаси

1-

қисми

билан

судланувчи

Х

.

Э

.

га

нисбатан

98-

сонли

жи

-

ноят

ишини

кўриб

,

суд

,

суд

мажлисида

судланувчи

ва

гувоҳларнинг

кўрсатувларини

тинглаб

,

жиноят

иши

ма

-

териаллари

билан

танишиб

,

ишда

тўпланган

далиллар

-

га

ҳуқуқий

баҳо

бериб

,

судланувчи

Х

.

Э

.

тадбиркорлик

фаолияти

билан

шуғулланиш

учун

туман

ҳокимлигидан

рўйхатдан

ўтмасдан

,

ҳеч

қандай

ҳужжатсиз

2007

йил

24

январь

куни

Ургут

тумани

Ж

.

қишлоғида

жойлашган

дўконда

савдо

-

сотиқ

билан

шуғулланиб

келиб

,

савдо

дўконида

Ургут

туман

ДСИ

ходимлари

томонидан

назо

-

рат

тартибида

текшириш

ўтказилганида

,

харидор

Ш

.

Р

.

га

1

шиша

"

Добрая

"

ароғи

ва

бир

қути

"Pall Mall"

сигарета

-

сини

ҳеқ

қандай

ҳужжатларсиз

қонунга

хилоф

равишда

2.350

сўмга

сотганлиги

ва

0,5

литр

ҳажмдаги

5

шиша

5

шиша

"

Добрая

"

ароғи

, 12

шиша

"

Империал

"

ароғи

, 5

шиша

"

Богизагон

"

виноси

,

акциз

маркали

26

қути

"Pall

Mall"

сигаретаси

, 9

қути

"Vikerow"

сигаретаси

,

акциз

мар

-

каси

елимланган

68

қути

"Pine"

сигаретаси

,

жами

22

шиша

27.800

сўмлик

спиртли

ичимликлар

, 103

қути

66.050

сўмлик

тамаки

маҳсулотларини

қонунга

хилоф

равишда

муомалага

киритганлиги

аниқланиб

,

ушбу

спиртли

ичимлик

ва

тамаки

маҳсулотлари

далилий

ашё

тариқасида

олинган

.

Судланувчи

Х

.

А

.

Ўзбекистон

Рес

-

публикаси

Жиноят

кодексининг

186

1

-

моддаси

1-

қисми

билан

айбли

деб

топилган

ва

шу

моддага

энг

кам

ойлик

иш

ҳақининг

100

бараварида

миқдорида

1242000

сўм


background image

ЖИНОЯТ

ҲУҚУҚИ

ВА

ЖИНОЯТ

ЖАРАЁНИ

CRIMINAL LAW AND CRIMINAL PROCESS

УГОЛОВНОЕ

ПРАВО

И

УГОЛОВНЫЙ

ПРОЦЕСС

2007

4

ЎЗБЕКИСТОН

ҚОНУНЧИЛИГИ

ТАҲЛИЛИ

UZBEK LAW REVIEW

ОБЗОР

ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА

УЗБЕКИСТАНА

58

жарима

жазоси

тайинланган

.

1

Яна

бир

мисол

,

Ўзбекистон

Республикаси

ЖКнинг

186

1

-

моддаси

1-

қисми

билан

судланувчи

С

.

И

.

га

нисба

-

тан

190-

сонли

жиноят

ишини

кўриб

,

суд

,

суд

мажлисида

судланувчи

ва

гувоҳларнинг

кўрсатувларини

тинглаб

,

жиноят

иши

материаллари

билан

танишиб

,

ишда

тў

-

планган

далилларга

ҳуқуқий

баҳо

бериб

,

судланувчи

С

.

И

.

тадбиркорлик

фаолияти

билан

шуғулланиш

учун

туман

ҳокимлигидан

рўйхатдан

ўтмасдан

,

ҳеч

қандай

ҳужжатсиз

Ургут

туман

В

.

қишлоғида

жойлашган

шахсий

дўконида

13

турдаги

жами

суммаси

216.200

сўм

миқдо

-

ридаги

спиртли

ва

тамаки

маҳсулотлари

қонунга

хилоф

равишда

муомалага

киритилгани

, 2007

йил

26

март

куни

Ургут

туман

ДСИ

ходимлари

томонидан

назорат

тарти

-

бида

текшириш

ўтказилганида

аниқланиб

,

тегишли

тар

-

тибда

расмийлаштириб

олинган

.

Судланувчи

С

.

И

.

Ўзбе

-

кистон

Республикаси

Жиноят

кодексининг

186

1

-

моддаси

1-

қисми

билан

айбли

деб

топилган

ва

шу

моддага

энг

кам

ойлик

иш

ҳақининг

100

бараварида

миқдорида

1242000

сўм

жарима

жазоси

тайинланган

2

.

Фикримиз

якунида

муҳтарам

юртбошимиз

И

.

А

.

Каримовнинг

қуйидаги

сўзларини

келтириш

ўрин

-

лидир

: "

Бизнинг

иқтисодиёт

,

сиёсат

,

давлат

ва

суд

-

ҳуқуқ

соҳасида

амалга

ошираётган

барча

ўзгариш

ва

ис

-

лоҳотларимиз

пировард

натижасида

ягона

мақсадга

халқимиз

учун

муносиб

турмуш

шароити

яратиш

,

одам

-

ларнинг

даромади

ва

фаровонлигини

изчил

ошириб

бориш

,

ҳар

бир

инсонга

ўзининг

интеллектуал

,

касб

ва

маънавий

салоҳиятини

рўёбга

чиқариш

учун

зарур

им

-

кониятлар

яратиб

беришга

қаратилиши

даркор

"

3

.

Хўжалик

соҳасидаги

жиноятларни

ўрганиш

ушбу

туркумдаги

жиноятларга

қарши

курашиш

йўналишла

-

рини

ҳамда

ушбу

жиноятларнинг

олдини

олиш

чора

-

ларини

белгилаб

беради

.

Резюме

В

вводной

части

статьи

содержится

характеристика

экономических

преступлений

в

уголовном

праве

РУз

.

В

основной

части

рассматриваются

вопросы

ответ

-

ственности

за

незаконное

производство

и

продажу

алкогольной

продукции

.

В

заключении

автор

приходит

к

выводу

,

что

следу

-

ет

совершенствовать

действующее

законодательство

и

тем

самым

улучшить

борьбу

с

незаконным

произ

-

водством

и

продажей

алкогольной

продукции

.

Abstract

In the introductory part of the article the characteristic

of economic crimes in criminal law of the Republic of Uz-
bekistan contains.

In the basic part questions of the responsibility for il-

legal manufacture and sale of alcoholic production are
considered.

In the conclusion the author comes to opinion, that it is

necessary to improve the current legislation and by that to
improve struggle against illegal manufacture and sale of
alcoholic production.

1

Жиноят

ишлари

бўйича

Самарқанд

вилояти

Ургут

тумани

судининг

2007

йил

9

июл

кунги

190-

сонли

жиноят

ишидан

.

2

Жиноят

ишлари

бўйича

Самарқанд

вилояти

Ургут

тумани

судининг

2007

йил

22

март

кунги

190-

сонли

жиноят

ишидан

.

3

Каримов

И

.

А

. "

Асосий

мақсадимиз

юртимизда

эркин

ва

обод

,

фаровон

ҳаёт

барпо

этиш

йўлини

қатъият

билан

давом

эттиришдир

"

Ўзбекистон

Республикаси

Конституцияси

қабул

қилинганининг

15

йиллигига

бағишланган

тантанали

маро

-

симдаги

маърузаси

//

Ҳалқ

сўзи

. 2007

йил

. 8

декабр

.

У

.

М

.

Мирзаев

ТДЮИ

тадқиқотчиси

ПУЛ

МАБЛАҒЛАРИНИ

НАҚДЛАШТИРИШНИНГ

ЖИНОЯТ

-

ҲУҚУҚИЙ

ТАВСИФИ

"

Нақд

пулга

айлантириш

"

термини

турмушда

ва

махсус

адабиётларда

тез

-

тез

учрайди

.

Истеъмолда

одатда

русча

"

обналичивание

"

сўзининг

қисқартмаси

бўлган

"

обналичка

"

сўзи

ишлатилади

.

Аксарият

ҳол

-

ларда

ушбу

термин

иқтисодий

муносабат

иштирокчи

-

ларининг

ноқонуний

хатти

-

ҳаракатларини

ифодалай

-

ди

,

яъни

банк

муассасасидаги

ҳисобварақда

мавжуд

бўлган

пул

маблағларини

нақд

пулга

айлантиришни

англатади

.

Айрим

ҳолларда

қимматли

қоғозлар

билан

боғлиқ

операцияларга

ҳам

тааллуқлидир

.

Шунингдек

,

"

нақд

пулга

айлантириш

"

термини

қонуности

норматив

ҳужжатларда

ҳам

ишлатилиб

,

қонун

ҳужжатларига

хи

-

лоф

бўлмаган

ҳаракатларни

ифодалайди

.

Хўш

,

банк

ҳисоб

варағидаги

пул

маблағини

қонуний

тасарруф

этиб

,

нақд

пулга

айлантириш

билан

қонунга

хилоф

айлантириш

ўртасидаги

фарқ

нимада

кўринади

.

Бунинг

учун

аввало

нақд

ва

нақд

пулсиз

ҳисоб

-

китобнинг

ҳуқуқий

табиатига

эътибор

қаратамиз

.

Икка

-

ласининг

ҳам

асосий

вазифаси

тўлов

воситаси

бўлиб

хизмат

қилиш

ҳисобланади

.

Айни

вақтда

қонунчилик

нақд

пул

маблағларининг

муомиласини

тартибга

сола

-

ди

ва

назорат

қилиб

боради

4

.

Мулкий

айланмаларда

кўпчилик

ҳисоб

-

китоблар

банк

ҳисобварақларидаги

ва

жамғарма

(

депозит

)

лардаги

пул

маблағлари

восита

-

сида

нақдсиз

тартибда

амалга

оширилади

.

Лекин

ўзининг

юридик

табиатига

кўра

нақдсиз

пул

ашё

эмас

,

балки

талаб

қилиш

ҳуқуқидир

.

Ўзбекистон

Республика

-

си

қонунчилиги

қатор

ҳолларда

нақдсиз

пул

маблағла

-

рини

нақдга

айлантириш

имкониятларини

чеклайди

.

Банк

ҳисобварақлардаги

пул

маблағлари

операцияла

-

рининг

қаттиқ

норматив

регламентлаштирилганлиги

ижроия

ҳокимияти

органлари

ва

банк

муассасалари

томонидан

назорат

қилишни

осонлаштиради

5

.

Шундай

қилиб

,

нақдсиз

пул

муомиласининг

ҳуқуқий

чеклашлар

билан

мураккаблаштирилганлиги

ва

назо

-

рат

қилишнинг

кучайтирилганлиги

нақд

пул

қиймати

-

нинг

ошишига

сабаб

бўлиши

мумкин

.

Ҳозирги

бозор

иқтисодиётига

ўтиш

шароитида

бун

-

дай

турдаги

жиноятлар

учрамоқда

. "

Иқтисодий

,

молия

-

вий

,

солиқ

соҳаларида

содир

этилган

жиноятларнинг

4

Ўзбекистон

Республикаси

Президентининг

"

Нақд

пул

муо

-

маласини

такомиллаштириш

ва

банкдан

ташқари

айланмани

қисқартириш

борасидаги

қўшимча

чора

-

тадбирлар

тўғриси

-

да

"

ги

2005

йил

15

апрелдаги

Қарори

,

Ўзбекистон

Республика

-

си

Вазирлар

Маҳкамасининг

"

Жиноий

фаолиятдан

олинган

даромадларни

легаллаштиришга

ва

терроризмни

молиялаш

-

тиришга

қарши

курашиш

билан

боғлиқ

ахборотни

бериш

тар

-

тиби

тўғрисида

"

ги

2006

йил

30

июндаги

Қарори

,

Бош

прокура

-

тура

ҳузуридаги

Солиқ

,

валютага

оид

жиноятларга

ва

жиноий

даромадларни

легаллаштиришга

қарши

курашиш

департа

-

менти

бошлиғининг

2006

йил

19

июндаги

517-

сон

буйруғи

билан

тасдиқланган

"

Пул

маблағлари

ёки

бошқа

мол

-

мулк

билан

боғлиқ

операцияларни

амалга

оширувчи

ташкилотлар

-

да

жиноий

фаолиятдан

олинган

даромадларни

легаллашти

-

риш

ва

терроризмни

молиялаштиришга

қарши

курашиш

юза

-

сидан

ички

назоратни

амалга

ошириш

Қоидалари

"

ва

бошқа

шу

кабилар

5

Нақд

пулсиз

ҳисоб

-

китоблар

Ўзбекистон

Республикаси

Мар

-

казий

банки

Бошқарувининг

2002

йил

12

январдаги

1/4 (60)-

сонли

Қарори

билан

тасдиқланган

"

Ўзбекистон

Республика

-

сида

нақд

пулсиз

ҳисоб

-

китоблар

тўғрисида

Низом

"

и

ва

бошқа

каби

норматив

ҳужжатлар

билан

тартибга

солинган

.

Библиографические ссылки

Сборник нормативно-правовых актов об отмене смертной казни и передаче судам права выдачи санкции на заключение под стражу. Ташкент: Адолат, 2007. С.183.

Принят 2 июня 1999 г., вступил в действие с 1 января 2000 г.

Рустамбоев М. Узбекистан Республикаси Жиноят кодекси-га Шархлар. Тошкент: Илм-Зие. 2006. 912-6; Гаухман Л.Д.. Максимов С.В. Уголовная ответственность за преступления в сфере экономики. М.: Юринфор, 1996. С.290; Демидов А.В. Государственное регулирование производства и оборота алкогольной продукции: Автореф. дис.... канд. экон. наук. М.. 2003. С.24; Денисов С.В. Уголовная ответстенность за незаконные производство и оборот алкогольной продукции: Дис... канд. юрид. наук. М.. 2006. С.178.

Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2005 йил 30 декабрдаги "Этил спирти ва алкоголли махсулотлар ишлаб чихариш фаолиятини лицензиялаш тугрисида"ги Низом И АГ "Norma".

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов