YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
52
YETUKLIK DAVRI
Begaliyeva Diyoraxon Rahmonjon qizi
ADPI Biologiya yo`nalishi 102-guruh talabasi
Ibragimova Hurshida Husanboy qizi
Ilmiy rahbar
https://doi.org/10.5281/zenodo.14263980
Annotatsiya:
Ushbu maqola yetuklik davrining psixologik va sotsiologik aspektlarini
tahlil qiladi. Yetuklik davri inson hayotidagi muhim bosqich bo`lib, bu davrda kishining
jismoniy va aqliy salohiyatining to`liq shakllanishi, ijtimoiy mas’uliyatni anglash, shaxsiy
dunyoqarash va o`zligini aniqlash jarayoni yuzaga keladi. Maqolada yetuklik davrining
xususiyatlari, shu jumladan bu davrda ro`y beradigan psixologik o`zgarishlar, hayotiy
tanlovlar, va ijtimoiy munosabatlar tahlil qilinadi. Shuningdek, bu davrning har bir inson
uchun o`ziga xos yondashuvlarni talab qilishi va ijtimoiy muhitning shaxsga ta’siri muhokama
qilinadi.
Abstract:
This article analyzes the psychological and sociological aspescts of puberty.
Adolescence is an important stage in a person’s life, during which the full formation of a
person’s physical and mental potential, the realization of social responsibility, and the process
of personal worldview and identity determination occur. The arcticle analyzes the
characteristics of puberty, including psychological changes, life choices, and social
relationships that occur during this period. Aslo, the fact that this period requires unique
approaches for each person and the influence of the social environment on the individual will
be discussed.
Soyut:
Götselde yetişkinlik dönemine ilişkin Özbekçe bir yazı yer almaktadır. Makalenin
metni bu yaşam edersiniz psikolojik, sosyal ve fizyolojik yönlerine ayrılmıştır. Resmin alt
kısmında araç düğmeleri bulunur: "araçlar", "mobil cihazda görüntüle", "paylaş", "PC'de
düzenle", "okul araçları".
Kalit soʻzlar:
Yetulik davri, psixologik rivojlanish, ijtimoiy mas'uliyat, shaxsiy tanlovlar,
jismoniy rivojlanish, ijtimoiy roʻl.
Keywords:
Period of maturity, psychological development, social responsibility,
personal choices, physical Development, social role.
Anahtar kelimeler:
Yetişkin yaşam dönemi, psikolojik gelişim, sosyal sorumluluk,
kişisel seçim, fiziksel gelişim, sosyal rol, kişilik oluşumu.
Yetuklik davri-insonning hayoti davomida oʻziga xos va muhim bosqichlardan biridir. Bu
davr, koʻpincha 18-30 yoshlar orasida belgilanish mumkin, lekin individning rivojlanishiga
qarab, u bir oz farq qilishi mumkin. Psixologik nuqtai nazardan, bu davr kishining ongli
ravishda oʻzligini aniqlash, ijtimoiy rolini belgilash va hayotdagi maqsadlarni shakllantirish
jarayoni bilan bogliq. Yetuklik davrida inson oʻzining ruhiy, ijtimoiy va ma'naviy oʻsishiga
erishadi.
Psixologik Aspektlar
Yetuklik davrida individning aqliy va ruhiy salohiyati toʻliq shakllanadi. Bu davrda
odamlar koʻpincha oʻzlariga va atrof- muhitga nisbatan yanada ongli, mas'uliyatli va qat'iyatli
boʻladilar. Inson hayotning ushbu bosqichi-shaxsiyatni shakllantirish, oʻziga xos xususiyatlar
va qadriyatlarni oʻzlashtirish uchun muhimdir. Shuningdek, bu davrda oʻzgaruvchan muhitga
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
53
moslashish, yangi ijtimoiy aloqalar oʻrnatish, oilaviy va professional hayotda yuksalish kabi
masalalar ham kutiladi.
Ijtimoiy mas'uliyat
Yetuklik davrida inson oʻzining ijtimoiy mas'uliyatlarini anglab yetadi. Oila, ish, jamiyat
va davlat bilan bogliq vazifalarni bajarish zarurati yuzaga keladi. Ushbu davrda individning
ijtimoiy roli ham aniq boʻlib, koʻpincha bu yoshda oila qurish, ishga joylashish va boshqa
jamiyatda faoliyat koʻrsatish kabi mas'uliyatlar mavjud boʻladi.
Shaxsiy tanlovlar
Bu davrda shaxsiyati rivojlanishi davom etadi va shaxsiy tanlovlar juda muhim boʻladi.
Hayot yoʻlini tanlash, kelajakdagi maqsadlar va qadriyatlarni belgilash- bu hamma yetuklik
davrining muhim qismlaridir. Bu davrda koʻpincha odamlar oʻzining sevimli ishini tanlash
oʻqish yoki ish sohasini belgilash kabi hayotiy qarorlarni qabul qilishadi.
Xulosa:
Yetuklik davri- shaxsning hayotida koʻplab oʻzgarishlar va yangilanishlar davri. Bu
davrda inson oʻzini anglash, ijtimoiy roli va mas'uliyatlarini tushunish, shaxsiyatini toʻliq
shakllantirishga harakat qiladi. Shuningdek, u oʻzining kelajagini belgilash va jamiyatda oʻz
o'rnini topish yoʻlida bir qator muhim qarorlar qabul qiladi.
References:
1.
Erikson.E.H. (1963). Childhood and Society. W. W. Norton & Company. Ushbu asar Erik
Eriksonning shaxsiyatni rivojlanishi haqida nazariyasiga asoslanib, yetuklik davrining
psixologik aspektlarini tahlil qiladi.
2.
Süper. D. E. (1980). A Life-Span, Life-Spance Approach to Career Development. Journal of
Vokational Behavior, 16(3), 282-298. Superning asari karyera rivojlanishi va shaxsiy tanlovlar
masalalariga bagishlanib, yetuklik davridagi ijtimoiy va kasbiy mas'uliyatlarni oʻrganadi.
