59
Uzbekistan: Language and Culture 2024/1(2)
ISSN 2181-922X 59
—
67
Mo‘tabar siymoning samoviy olami
Uljon Boboqulova
1
Abstrakt
Ona siymosi har bir adib ijodiga alohida bir mehr, chinakam
ehtirom hosilasi sifatida kirib keladi. Bu ehtirom undagi beqiyos fazilatlar
va xislatlarga bo‘lgan maslak bilan ifodalanadi. “Ona haqida kimlar nima
demagan. Dunyoda Oripov biror bir shoir yoki adib bo‘lmasinki, ona
haqida qo‘shiq to‘qimagan, kuylamagan bo‘lsa. Ona bor, olam bor; ona bor,
odam bor; ona bor, Vatan bor, deyishadi. Chindan ham ona kabi tabarruk
va aziz, ona kabi muqaddas va mehridaryo, ona kabi mard va jasur, ona
kabi hokisor va kechirimli inson olamda topilmasa kerak. Shundan bo‘lsa
ajab emaski, ona mavzusi ijodkor uchun navqiron, abadiy tugallanmas
ilhom manbayidir”,-degan edi adabiyotshunos olim S.Mirvaliyev ona
qiyofasi to‘g‘risidagi mulohazalarida. Ushbu maqola ona obrazining lirik
va irfoniy talqin muammosini shoir Abdulla Oripov she’riyatida misolida
o‘rganishni ko‘zda tutadi.
Kalit so‘zlar:
Abdulla Oripov, poetik obraz va poetik talqin, ona
obrazi, kechinma, irfoniy qarash, paranormal, ilohiy ruh.
Kirish
Darhaqiqat, hamma-hammasi onadan boshlanadi. Ularda
mehribonlik, xushfe’llik, o‘zgalar dardini his qilish va kechirimlilik-
ning cheksiz manbayi mavjud. Onalar − zamin tayanchi. Ularning
mehr shavqati, hayotsevarligi, xolisona yordamga shoshilishi
odamzod naslini yaratadi, ko‘paytiradi va mustahkamlaydi. Ona
har zamonda va makonda ona bo‘lib qolaveradi. Shoir Abdulla
Oripov ijodida eng ko‘p qo‘llangan so‘zlardan biri bu − ona so‘zidir.
Filologiya fanlari doktori Adiba Davlatova o‘zining Abdulla Oripov
ijodiga bag‘ishlangan dissertatsiyasida Ona obrazi va so‘zining 1092
holatda, go‘zal va go‘zallik tushunchasi 137 marotaba, hasad 74,
hasadgo‘y obrazi 23 marta, hayot tushunchasi 389, iblis so‘zi 52,
shayton esa 87 holatda qalamga olinganligi haqida yozib, mana shu
kategoriyalar asosida tasniflanganida shoir qadrlagan eng oliy tuyg‘u
1
Boboqulova S. Uljon
- Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat oʻzbek tili va
adabiyoti universiteti doktoranti.
E-mail:
uljonboboqulova8@gmail.com
ORCID ID:
0009-0005-9072-2748
Iqtibos uchun:
Boboqulova U.S. 2024. “Lirikada obraz tasnifi va talqin”.
O‘zbekiston: til va madaniyat 1(2):
59-67.
60
Uljon BOBOQULOVA
Ona ekani, keyingi o‘rinda hayotni sevgani, qadrlagani, hayotsevarlik
xususiyatlari ekani ma’lum bo‘ladi. Shu ma’noda ayta olamizki, shoir
ijodidagi bosh obrazlardan biri ona obrazidir. Shoir she’rlarida ona
oq sut berib o‘stirgan mo‘tabar siymo, munis va mo‘tabar zot, nozik
xilqat, ilohiy bir samovat olami sifatida suvratlanadi.
Har bir yosh havaskor shoirlar yozadigan mavzulari
barchamizga ma’lum. Vatan, tabiat, ota, ona, va hakazolar... Bular
esa doimo tayyor tuyg‘ular. Lekin mana shu tuyg‘ularning taqdiri-
qismati his qilinish va ifodalanish darajasiga bog‘liq. A.Oripovning
onaga bag‘ishlangan har bir she’rida mana shu his va ifodaning
hayotiyligi va mukammalligini ko‘rishimiz mumkin. Shoirning
onaga bag‘ishlangan ilk she’rlaridayoq bu holatga guvoh bo‘lishimiz
mumkin.
Tunlari uyqusiz, murg‘ak boshimni
Allalab ulg‘aytgan sensan, onajon!
Ilk boq yurganimda qo‘limdan tutib,
Shodlik chamaniga eltgan mehribon.
Yoshligim nur bo‘lib qo‘ndi sochingga,
Mana yuzlaringni qopladi ajin.
Ona, mehr to‘la boqqan ko‘zingda
Baxtim sevinch bo‘lib balqmaganmikin
[Oripov 2021. 156].
“Onamga” nomli she’ri endi she’riyat olamiga kirib kelgan
yosh shoirning onaga bo‘lgan hurmat, minnatdorchilik hissi
ifodasidir. Ha, tunlari bedor farzandi boshiga parvona bo‘ladigan
yagona zot bu-ona. Onaning sochiga tushgan har tola oq-bu farzand
bilan, uning ga’m-u hasrati bilan hamohang. Hayot guli bo‘lmish
farzandning ilk qadamlari ham, ilk aytgan so‘zlari ham ona bilan
bog‘liq. Farzand ulg‘ayar ekan uning yoshligi ortda qolgan emas,
go‘yo nur bo‘lib onaning sochlariga abadiy qo‘ngan. Yuzlaridagi
har bir ajinda farzandning holi-ahvoli namoyon. Faqat ko‘zlar
o‘zgarmaydi. Farzand necha yoshda bo‘lsa ham, bu mehr mavjlanib
turaveradi. Chunki ona-bu mehr degani. Birgina “Ona” degan so‘zni
eshitishimiz bilan sergak tortamiz, qalbimizga nur va mehr inadi.
Yozuvchi O‘.Hoshimovning “Ikki eshik orasi” romanida
“Noma’lum askar Kimsan Husanov hikoyasi” nomli kichkina
hikoyacha bor. Unda asira ayolning qizalog‘i uchun yashashga intilishi,
o‘zida mislsiz kuch topa olgan ona jasorati hikoya qilinadi. Nemis
harbiylari asirlar ustidan tajriba o‘tkazishar ekan, roppa-rosa o‘ttiz
besh daqidaga bardosh bergani uchun kashf etishgan og‘u dorisining
kuchidan benihoya sevinishadi. Vaholanki, onaning farzandiga
bo‘lgan adoqsiz muhabbati nemislarning fan-texnikasidan kuchli
61
Mo‘tabar siymoning samoviy olami
ekanligini ular qayerdan ham bilishsin?! Hisob-kitobga usta nemislar,
“madaniyatli”, “bilimdon” fashistlar bir narsani o‘ylamasdi. Ayolni
shuncha azoblarga bardosh berishiga undagan kuch ular yaratgan
ukol emas, aksincha, onaning ko‘z o‘ngida turgan qizchasi. Asira
ayol bolasidan umid uzolmayapti, o‘lolmayapti. Ona farzand uchun
yashaydi. Barcha orzu-umidlari, quvonch-shodliklari farzandi bilan
tutash. Shoir Abdulla Oripov ham qalam ulug‘lashi kerak bo‘lgan eng
aziz so‘z- bu Ona deb biladi.
Orzu harorati oq suting bilan,
Shodlik, quvonch bo‘lib kirsin yurakka.
Baxtliman, onajon, qo‘lga qalam olib,
Seni ulug‘lash-la yetsam tilakka.
Farzandga eng ezgu xislatlar ona suti va ona tili orqali
singadi. Ona sabog‘i yuzlab yaxshi o‘qituvchilar ta’lim-tarbiyasidan
ustun, farzandi kasal bo‘lib qolganida onaning mehri yuzlab yaxshi
shifokorlarning muolajalaridan ko‘proq malham bo‘ladi. Ona -
eng yaxshi tabib. Afsuski, vaqt ziqligini, turmush tashvishi va ish
ko‘pligini bahona qilib biz onalarimizga maktub yozmaymiz, kasal
bo‘lib qolsa, uchib yetib bormaymiz, tug‘ilgan kunlarida gullar berib,
quchoqlab tabriklamaymiz, uni shunday kunda yolg‘iz qoldiramiz.
Hatto ikki enlik tabrik ham jo‘natmaymiz. Shoir Abdulla Oripov
onasi vafotidan oldin yozgan “Maktub” nomli she’ri yuqoridagi
fikrlarimizning poetik talqinidir. Balki shoir armonlarining yoki
shoir sezimlarining badiiy ifodasidir.
Xat yozmadim,
Xabar qilmadim,
Borolmadim, solib galga-gal.
Qanday ekan onam, bilmadim,
Yo‘llarimga turgandir mahtal.
Xat yozarmi, o‘g‘lim, deb, zora
U-ku meni turibdi kutib.
Men-chi, noshud, bo‘lib ovora
Avlodlarga yozaman maktub.
Yoxud:
Shodmon yursam, mening yodimga
Sen tushmaysan rostdan, onajon.
Onam, ranjimagil xatimdan,
Men rostini yozdim, shod damim
Sen tushmaysan aslo esimga
[Орипов 2000. 104].
62
Uljon BOBOQULOVA
Tabiiyki, shoir bu maktubni onasiga jo‘natish uchun
yozmagan. “
Shodmon yursam, mening yodimga Sen tushmaysan
rostdan, onajon”
– ijodkor ko‘nglidan kechgan tuyg‘u hech bir
bo‘yoqsiz, samimiy va haqqoniy ifodalangan bu satrlarda. Ushbu
misralar tuyg‘uning rostligi va samimiyati bilan ham taʼsirli. “Аslida
buni buyuk iqror desak ham, buyuk o‘kinch desak ham bo‘ladi, –
deb yozadi Uzoq Jo‘raqulov. – Xalq ichida “Onaning ko‘ngli bolada,
bolaning ko‘ngli dalada” degan bir maqol yuradi. U ming yillik
tajribalar mahsuli. Zamirida ota-onaning dardi, zori mujassam...
Shoir ajdodlari iqror eta olmagan haqiqatni yuqoridagi uch misrada
iqror etadiki, haqiqiy sheʼrning, isteʼdodning (mahoratning emas)
belgisi ham aslida shu bo‘lsa kerak” [Жўрақулов 2006.149].
Aslida, ona biror asar mavzusi bo‘lishi mumkin emas, zarur
jihatlarini o‘rganish bilan cheklanadigan. Ona-bu fikr-u xayolda
yashaydigan, uning quvonch tashvishlariga sherik bo‘ladigan,
hamisha mehr-u muhabbat ko‘rsatadigan ulug‘ zot. Yuqorida
keltirilgan satrlar haqiqati shundaki, ba’zan o‘z qobig‘imizga
o‘ralib, o‘z onamizni unutib qo‘yamiz. Bu kabi afsuslar haqida
nafaqat A.Oripov, balki jahondagi ko‘plab shoirlar ham kuyinib
yozishgan. Rus adabiyoti vakili Nekrasovning Ona atalmish buyuk
tuyg‘u haqida shunday satrlari bor.
Ona- buyuk tuyg‘u, qalbning mahzani,
To tirik ekanmiz, dilda saqlaymiz.
Sevamiz otani, singil, zavjani,
G‘amli kun onani mayus yo‘qlaymiz
.
Ammo ona hech qachon farzandini unutmaydi. Garchi
farzandi tomonidan unitilgan bo‘lsa ham. Bu xislat tabiat tomonidan
faqat onagagina berilgandir. Ona taqdirning har qanday zarbalariga
bardosh beradigan, mardlik, qahramonlikka qodir zotdir. Yer yuzida
faqat onalargina hayotni davom ettirish, farzand ko‘rish, meni, seni,
uni ulg‘aytirish, oq yuvib-oq tarash, tarbiyalash uchun qismatning
barcha sinovlarini engib o‘tadilar, taqdir zarbalariga ko‘ksini qalqon
qiladilar. Ona mehrining poyonsizligi, hayotbaxsh muhabbatining
qudrati umuminsoniy qadriyatdir. Onaning bolalarga, farzandlarga
muhabbati shunchaki oddiy muhabbat emas, balki tom ma’nodagi
fidoyi muhabbatdir. Ona farzandlari uchun har qanday mushkulotni
bo‘yniga olishga, hamisha farzandlari uchun balogardon bo‘lishga,
hatto shirin jonidan ham kechishga tayyor. Shoir she’riyatida
onaning fidoyiligi, jafokashligi, farzandi uchun suv kelsa simirib,
tosh kelsa kemirib yashashi kabi insonni bezovchi fazilatlar yorqin
lavhalarda o‘z ifodasini topgan.
Mo‘tabar siymoning samoviy olami
63
Ona, avvalo, yaratuvchanligi bilan ulug‘lanadi, sharaflanadi,
e’zozlanadi. O‘tkir Hoshimov o‘zining “Ayol” nomli maqolasida
onaning yaratuvchanlik qobiliyatini kurrai zaminga qiyoslab yozgan
obrazli fikrlari fikrimizning dalilidir. “Ona mehrini to‘sadigan
chegara yo‘q. Ehtimol, allaning qudrati ham shundandir. Ehtimol,
ona yurt, ona tili, ona-Vatan degan iboralar mana shundan kelib
chiqqandir. Ehtimol, ona-Yer degan iboraning sababi ham shundadir”
[Ҳошимов.1984.122]. Ha, onaning yaratuvchanlik qobiliyatining
chegarasi yo‘q. Ona ana shu xislati bois ham payg‘ambarlarni
dunyoga keltirgan buyuk bir zotdir. Professor Nurboy Jabborov
“Badoye ul-vasat”dagi “O‘g‘ulg‘a ona haqqi otadin ko‘proq ekani
bobidaki, durg‘a daryo tarbiyati bulutdin ortug‘roqdur”, deya
sarlavha qo‘yilgan 12-qitʼa haqida mulohaza yuritar ekan: “Аna shu
sarlavhaning o‘zidayoq hayot haqiqatining teran mantig‘i baroba-
rida barcha ham birday ilg‘ayvermaydigan fasohat va balog‘at
ifodasi kuzatiladi. Chindan, hazrat Navoiyning tafakkur va taxayyul
quvvati shu qadar yuksakki, ona vasfida hech bir ijodkorning
xayoliga kelishi mumkin bo‘lmagan nuktalarni topadi, ularga
tutilmagan badiiy libos kiydiradi, hayratlanarli poetik xulosalar
chiqaradi,-deya ta’kidlaydi hamda onaning yaratuvchanlik
xususiyati to‘g‘risida qat’iy xulosalarini beradi. – Iso Masih va Bibi
Maryam qismati bunga qiyoski, agar Haq taolo iroda etsa, O‘g‘il
otasiz ham tug‘ilishi mumkin, lekin onasiz dunyoga kelishi mumkin
emas”[Jabborov 2021.160]
Onalar haqida gap ketganda shoir Abdulla Oripov muqaddas
Haj safarida Makkaning ulug‘ bir shayxi amri ma’rufida eshitgan
gapini eslab, shunday deydi: “Ayo, ahli muslim, sizga ikki yo‘l
ko‘rsatilgandir: sajda qiling, Allohga va yana Allohga. Sajdaga yana
bir yo‘l bordir: u esa onaga va faqat Onaga. Ayo, ahli muslim! Rasuli
akramning o‘gitlarini takror qilamizki, shul ikki xilqatdan tashqari
hech bir mavjudod sajdaga loyiq emas. Payg‘ambarlarimizga, padari
buzrukvorimizga ham sajda qilinmaydi, ular ziyorat qilinadi”. Mana
Onaga berilgan baho” [Орипов 2010.208]. Darhaqiqat, muqaddas
kitoblarimizda, hadislarimizda onaning maqomi yuksak ekanligini
ko‘rishimiz mumkin. Hazrat Navoy o‘zining “Arba’in” (Qirq hadis)
nomli risolasida “Jannat onalar oyog‘i ostidadur” hadisini sharhlab
quyidagi ruboiyni keltiradi.
Onalarning oyog‘i ostidadur
Ravzai jannatu jinon bog‘i.
Ravza bog‘i visolin istar esang,
Bo‘l onaning oyog‘i tufrog‘i
[ Навоий 2000. 7].
64
Uljon BOBOQULOVA
Abdulla Oripov asarlarida onalar maqomining ilohiy
ulug‘ligi go‘zal kartinalarda chizilgan. Onalar jannatda bo‘lsa ham
nedandir bezovta. Bu bezovtalikka farzand qismati bilan bog‘langan
ichki sezim sabab. Aslida onalarning jannatga dohilligi-ularning o‘z
jonini o‘ylamasdan farzand uchun doimiy bezovta yashaganligidan
emasmi?! Zotan, Alloh har bir jonzotga o‘z jonini o‘ylash tabiiy
instinkini ato etgan. Onaning onaligi, jannatga doxilligi shundaki,
ana shu tabiiy instinkdan ona yuksakroqda turadi. Farzandlarining
diydorisiz hatto jannat ham onalar uchun qadrsiz, rangsiz va
keraksiz makon. Shoirning “Jannatga yo‘l” dramatik dostonidagi
onaning quyidagi so‘zlari fikrimizning dalilidir.
Nima? Nima? Chaqir uni qaytaring zinhor,
Oh, jannating poymol o‘lsin, boshimga yetdi!
[Орипов 356-
359]
Onaning jannati − farzandining baxt-u iqbolida, shodligi-
quvonchida, sog‘ligi, osoyishtaligi–barcha-barcha borlig‘ida farzand
mujassam.
Shoir Abdulla Oripov she’riyatida oq sut berib o‘stirgan
ona obrazi lirik ifodada epik ko‘lam mazmun-mohiyatini aks ettira
olgan. Xususan, yuqoridagi fikrlarimizning mantiqiy davomi sifatida
shoirning quyidagi she’rini ham keltirish mumkin.
Kimdir savol berdi: - Аytgil, Muhammad,
Yolg‘iz sen Rasulsan butkul olamga.
Kimga ko‘p yaxshilik aylay, o‘zing ayt,
Ota-onamgami yoxud bolamga?
Rasul javob qildi: - Tingla, birodar,
Gapimni bir bora quloqqa ilgil.
Imkon topa olsang dunyoda agar,
Eng avval onangga yaxshilik qilgil.
Bu hikmat sharhini o‘yladim uzoq .
Rostdan ona erur qiblai olam.
Garchi barchamiz ham padarmiz, biroq
Onadan tug‘ilgan payg‘ambarlar ham
[Орипов 2000, 204].
Musoviya ibn Hayyida (roziyallohu anhu) aytdilar:
“Rasulullohdan: «Ey Rasululloh, men yaxshiligimni kimga qilsam
bo‘ladi?” deb so‘radim. “Onangga”, – dedilar. Men shu savolimni uch
marotaba qaytarsam ham, Rasululloh: “Onangga”, - deyaverdilar.
To‘rtinchi marotaba so‘raganimda: “Otangga va yaqin bo‘lgan
qarindoshlaringga”,– dedilar” [Бухорий 2004. 13]. Shoirning Haj
65
Mo‘tabar siymoning samoviy olami
safari chog‘ida yuqorida keltirilgan hadisi sharif asosida yozilgan
yuqoridagi she’ri onaning naqadar buyukligi hamda uning ilohiylikka
daxldor ekanliginining iqroridir.
Yoxud, shoirning “Haj daftari” turkumidan o‘rin olgan “Ona”
nomli she’rini ham yuqoridagi g‘oyaviy maqsadning mantiqiy
davomi, kulminatsiyasi deyish mumkin.
Ka’ba qopqasida turgan ey, posbon,
Аvval onalarning ochgin yo‘llarin.
Onalar poyiga tiz cho‘k o‘shal on,
Tavof qil, ko‘zga surt, o‘pgin qo‘llarin
[Орипов 2000. 189]
.
Dunyoning qaysi burchagiga bormang, ona mo‘tabar,
ona aziz. Onaga berilgan ta’rif-tavsiflar ifodasi xilma-xil bo‘lishi
mumkin ammo mazmun-mohiyati bitta. Ayollar ko‘p, lekin Ona-
yagona. Onalik maqomi barcha nomlardan, shonlardan ustun
turadi. Shoir A.Oripovning ona obrazidagi irfoniy qarashlarini
qardosh xalqlarimiz shoirlaridan biri Rasul Hamzatov she’riyatida
ham ko‘rishimiz mumkin. Avar shoiri “Onalarni asrang” turkum
she’rlardan tashkil topgan quyidagi baytlarda onaning naqadar
ulug‘vor hamda ilohiyotga daxldor ekanligini ta’kidlaydi.
Qo‘llarimda Qur’on! Misli yonar cho‘g‘,
Imomlar ham uni ushlab tushgan cho‘k.
Ular der:
“Allohdan boshqa iloh yo‘q”.
Men deyman:
“Onamdan boshqa ona yo‘q”
[Hamzatov 2006. 68]
.
Musulmon sifatida insonlarga Аlloh bergan ilohiy ruh borligini
bilamiz. Аynan shu ruhiy komponent biz ko‘ra olmaydiganlarimizni
ko‘rish imkoniyatini berish uchun makon va zamon tashqarisiga
chiqib kela oladi. Biz ilohiy mo‘jizalarga ishonamiz va bu mo‘jizalar
har qanday paranormal (lotincha “tashqarida bo‘lgan” degan
ma’noni anglatadi. etimologik ma’noda “normal chegaradan
tashqarida bo‘lgan holat”) tarzda bo‘lsa ham. Ona vujudida ham
ana shunday ilohiy ruh borki, biz ko‘ra olmaydiganlarimizni ko‘ra
oladi, his qila olmaydigan jihatlarimizni his qila oladi va bunda hech
qanday makon va zamon ahamiyat kasb qilmaydi. Shuning uchun
ham bizni onani ilohiylikka daxldor deb bilish va ona obraziga esa
irfoniy ko‘z bilan qarashga undaydi.
Xulosa
Shoir she’riyatidagi ona obrazi shunchaki boshqa obrazlar
66
Uljon BOBOQULOVA
qatorida turadigan, adib avtobiografiyasiga aloqasi bo‘lsa ham,
ayni bir shaxsning onasigina gavdalantirilgan obraz emas. Shoir
she’rlarida irqi, tili dini millatidan qat’iy nazar ona bari bir ona
sifatida ulug‘lanadi. Ona obrazida ma’lum milliy xususiyatlar,
induvidual jihatlar, o‘zbekona ruh ufurib tursa-da, ma’lum ma’noda
umumbashariy timsol sanaladi. Bunday obrazlarda dunyodagi
barcha xalqlarga tanish va ularni hayratlantira oladigan ona
qiyofasi gavdalanib turadi. “Ilk xayrlashuv”, “Onamga xat”, “Millat”
she’rlaridagi ona qiyofasi shunday obrazlar sirasiga kiradi va
tadqiqotlar olib borish uchun dolzarb mavzu bo‘la oladi.
Umuman, oq sut berib o‘stirgan ona obrazi Аbdulla Oripov
sheʼriyatida alohida o‘rin tutuvchi badiiy hodisadir. Bu mavzudagi
turkum sheʼrlarida shoir ona obrazini ilohiy tuyg‘u va mukammal
badiiyat uyg‘unligida suvratlantiradi. Ushbu mavzu talqiniga
bag‘ishlangan sheʼrlar ijodkorning badiiy-estetik idealini ifoda etgani
jihatidan ham qimmatlidir.
Dunyoning qaysi burchagiga bormang ona mo‘tabar, ona
aziz. Onaga berilgan ta’rif-tavsiflar ifodasi xilma-xil bo‘lishi mumkin
ammo mazmun-mohiyati bitta. Ayollar ko‘p, lekin Ona-yagona.
Onalik maqomi barcha nomlardan, shonlardan ustun turadi. Shoir
A.Oripovning ona obraziga nisbatan irfoniy qarashlari bevosita
o‘zining hayotiy tajribalarining badiiy ifodasidir.
Adabiyotlar
Abdulla, Oripov . 2021. Shoirning tug‘ilishi. Toshkent: Adabiyot.
Абдулла, Орипов 2000. Танланган асарлар. Биринчи жилд. Тошкент.
Адабиёт ва санъат.
Абдулла, Орипов. 2000.Танланган асарлар. Иккинчи жилд. – Тошкент:
Адабиёт ва санъат.
Абдулла ,Орипов. 2010. Қуёш бекати. Олтинчи жилд. Тошкент: Шарқ.
Adiba, Davlatova. 2022. “Abdulla Oripov she’riyatida poetik tafakkur
tadriji” Filol.fan.dok.diss.
Жабборов, Нурбой. 2021. Маоний аҳлининг соҳибқирони. Тошкент:
Адабиёт.
Жўрақулов У. 2006. Ҳудудсиз жилва. Тошкент: Фан, 2006.
Имом ал-Бухорий. 2004. Ал-адаб ал-Муфрад. Тошкент Фан.
Навоий Алишер. 2000. Aрбаъин. (нашрга тайёрдовчи: Ғаниева С.)
Тошкент, Фан.
Rasul, Hamzatov. 2016. Ayollar ko‘p, Ona-yagona. Toshkent, “DAVR PRESS”
NMU.
Собир, Мирвалиев . 1982. Oна ҳақида қўшиқ. Тошкент.
Ҳошимов Ў. Aёл. 1984. Оқ камалак. Тошкент, Aдабиёт ва санъат.
Жабборов, Н. (2022). Поэтический синтез традиций Алишера Навои в
поэзии Абдуллы Орипова. in Library, 22(1), 112-125.
Mo‘tabar siymoning samoviy olami
67
The heavenly world of a dignified figure
Uljon Bobokulova
1
Abstract
The figure of the mother enters the work of every writer as a product
of special love and true respect. This respect is expressed by admiration for
his incomparable qualities and qualities. «Who didn’t say what about the
mother? Oripov is a poet or a writer in the world who has not written or
sung a song about his mother. There is a mother, there is a universe; there
is a mother, there is a person; they say there is a mother, there is a country.
Indeed, there is no one in the world who is as blessed and dear as a mother,
as holy and kind as a mother, as brave and brave as a mother, as humble and
forgiving as a mother. Therefore, it is not surprising that the theme of the
mother is a source of inspiration for the creator,» S. Mirvaliyev, a literary
scholar, said in his comments on the image of the mother. This article aims
to study the problem of lyrical and mystical interpretation of the image of
the mother in the example of the poet Abdulla Oripov’s poetry.
Key words:
Abdulla Oripov, poetic image and poetic interpretation,
mother image, experience, mystical vision, paranormal, divine spirit
.
References
Abdulla, Oripov . 2021. Shoirning tug‘ilishi. Toshkent, Adabiyot.
Abdulla, Oripov 2000. Tanlangan asarlar. Birinchi jild. Toshkent, Adabiyot
va san’at.
Abdulla, Oripov. 2000. Tanlangan asarlar. Ikkinchi jild. Toshkent, Adabiyot
va san’at.
Abdulla, Oripov. 2010. Quyosh bekati. Oltinchi jild. Toshkent, Sharq.
Jabborov, Nurboy. 2021. Maoniy ahlining sohibqironi. Toshkent, Adabiyot.
Jo‘raqulov, U. 2006. Hududsiz jilva. Toshkent, Fan. 2006.
Imom al-Buxoriy. 2004. Al-adab al-Mufrad. Toshkent Fan.
Navoiy Alisher. 2000. Arba’in. (Nashrga tayyorlovchi: G‘aniyeva S.).
Toshkent, Fan.
Rasul, Hamzatov. 2016.Ayollar ko‘p, Ona-yagona. Toshkent, “DAVR PRESS”
NMU.
Sobir, Mirvaliyev. 1982. Ona haqida qo‘shiq. Toshkent.
Hoshimov, O‘. Ayol. 1984. Oq kamalak. Toshkent, Adabiyot va san’at.
Жабборов, Н. (2022). Поэтический синтез традиций Алишера Навои в
поэзии Абдуллы Орипова. in Library, 22(1), 112-125.
1
Boboqulova S. Uljon
− is a doctoral student at Tashkent State University of
Uzbek Language and Literature named after Alisher Navoi.
E-mail:
uljonboboqulova8@gmail.com
ORCID ID:
0009-0005-9072-2748
For citation:
Bobokulova U.S. 2024. “The heavenly world of a dignified figure”.
U
zbekistan: Language and Culture. 1(
2):
59-67.
