281
5.
Дусмухамедов, М., Сапарбаев, М., Икрамов, Ш., & Худойберганова,
Н.
(2022).
Анализ
морфофункционального
состояния
височно-
нижнечелюстного сустава у пациентов 12-15 лет с дистальной окклюзией
зубных рядов и нарушениями осанки. in Library, 22(1), 35–38. извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14872
6.
Эшонкулов, Ш., & Маннонов, Ж. (2021). Эффективность дуплексной
ультразвуковой исследование для определение дальнейшей тактики хирурга
при воспалительных заболеваниях мягких тканей лицевой области у детей
раннего
возраста. in
Library, 21(1),
114–115.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14277
YUZ SKELET SUYAKLARINI QO'SHMA JAROHATLARIDA
GEMOSTAZ TIZIMINING MIKROTIRKULYATOR VA
KOAGULYATSION BO'G'INLARINING HOLATI.
Boymurodov Sh. A., Narmurotov B.Q.
Tashkent tibbiyot akademiyasi
bahtiyor.normuradovl968@gmail.com
Yuz-jag’ jarohati bo'lgan bemorlarni davolashni tashkil e’tish yanada
rivojlantirishni talab qiladi, chunki mavjud yondashuvlar qo'shma jarohat
patogenezining barcha jihatlarini to'liq qamrab olmaydi va natijada bunday
bemorlarni reabilitatsiya qilishning yuqori samaradorligini ta'minlaydi. Birgalikda
yuz-jag’ sohasi jarohati bilan og'rigan bemorga yordam ko'rsatish vaqti va joyini
aniqlashda aniq strategik yo'nalish bo'lmasa, bitta mutaxassisning bir nechta
shikastlangan anatomik tuzilmalarni bartaraf etishda ishtirok etishini to'liq va etarli
darajada samarali deb hisoblash mumkin emas.
Materiallar va usullar.
Biz 120 nafar yuz-jag’ sohasi qo’shma jarohatlari
bo’lgan bemorda trombotsitlar agregatsiyasi faolligi va qon tomir devorining
antiaggregatsiya qobiliyatini o'rganib chiqdik.
Olingan natijalar.
Davolash boshlanishidan oldin mandibulaning sinishi
bo'lgan bemorlarda nazorat guruhiga nisbatan trombotsitlarning yuqori funktsional
faolligi kuzatiladi, bu trombotsitlar agregatsiyasining maksimal tezligini 56,5±9,2
ga (p1=0,01) statistik jihatdan sezilarli darajada oshirishda namoyon bo'ladi,
ularning yig'ilishning maksimal darajasi 50,7±10,1% gacha (p=0,01), maksimal
yig'ish tezligiga erishish vaqti bir vaqtning o'zida 684,3±125,2 soniyagacha
(p1=0,01) va maksimal darajaga erishish vaqti. agregatsiya darajasi 55,3 ± 4,2
soniyagacha (p1 = 0,03) tashkil e’tdi.
Davolash
boshlanganidan
3-5-kunida
trombotsitlarning
funktsional
faolligining yanada oshishi davom etadi, bu agregatsiyaning maksimal tezligini
75,1±12,6 (p1=0,01; p2=0,02)ga oshirish bilan birga keladi, ularning yig'ilishning
maksimal darajasi 74,7±11,4% (p1=0,01; p2=0,01), maksimal yig'ish tezligiga
erishish vaqtini 932,1±158,4 soniyagacha (p1=0,01; p2 = 0,01), maksimal yig'ish
darajasiga erishish vaqti e’sa 110,2±13,4 soniyagacha (p2=0,01; p2=0,01) tashkil
e’tdi. Davolashning 10- 12-kunida trombotsitlarning funktsional xususiyatlarining
faqat qisman tiklanishi sodir bo'ladi, bu trombotsitlar agregatsiyasining maksimal
282
tezligining 42,6±5,1 (p1=0,04; p2=0,05) ga pasayishi bilan tasdiqlanadi, ammo
nazorat guruhidagi ko’rsatkichlar darajasiga (31,6±4,6) erishmaydi, trombotsitlar
agregatsiyasining maksimal darajasining 35,2±5,9% gacha pasayishi (p1=0,024;
p2=0,01), maksimal agregatsiya tezligiga erishish vaqti 618,5±87,9 soniya
(p1=0,01; p2=0,03)ni tashkil e’tdi, ammo ularning qiymatlari nazorat guruhidan
sezilarli darajada yuqori bo'lib qolmoqda. Shu bilan birga, trombotsitlar
agregatsiyasining maksimal darajasiga erishish vaqtining normallashishi qayd etildi
(p1=0,15).
Ushbu toifadagi bemorlarda davolanishning 3-5 kunida qon tomir devorining
antiaggregator faolligi pasayishda davom etadi va qabul qilingan ma'lumotlarga
nisbatan statistik jihatdan sezilarli darajada farq qilmaydi (p2=0,37), lekin sezilarli
darajada (p1=0,07) nazorat guruhi bilan solishtirganda kamaydi. Bemorlarni
davolashning 10-12-kunlarida davolash vaqtida tomir devorining antiaggregatsiya
qobiliyati tiklandi, nazorat guruhi ma'lumotlaridan deyarli sezilarli darajada farq
qilmaydi (p1=0,14). Binobarin, yuz skeletining qo’shma jarohatlari bo'lgan
bemorlarda trombotsitlarning adgeziyasi va agregatsiyasi uchun qulay sharoit
yaratadi.
Qon tomirlari devorining antiaggregatsion, antikoagulyant va fibrinolitik
faolligini, trombotsitlarni agregatsiya qilish qobiliyatini, yuz-jag’ sohasi qo’shma
jarohatlari bo’lgan bemorlarda prokoagulyant gemostaz omil ko'rsatkichlarini
an'anaviy davolashdan so'ng qisman tiklanish, bu kasallikni klinik belgilarining
yo’qolishi davriga to'g'ri keladi.
Аdabiyotlar ro‘yxati:
1.
Хасанов, Ш., Сувонов, К., & Халманов, Б. (2021). Министерство
высшего и среднего специального образования Республики Узбекистан.
in
Library
,
21
(1),
1–136.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14075
2.
Сувонов K. (2020). Оценка высеваемости микроорганизмов при
транслокации бактерий в динамике эксперимента у лабораторных животных.
in
Library
,
20
(2),
140–145.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/13976
3.
Рахматуллаева O., Шомуродов K. ., Фозилов M., Эшмаматов I. ., &
Икрамов S. (2022). Evaluation of the homeostasis system before and after tooth
extraction in patients with viral hepatitis. in Library, 22(1), 702–708. извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/13986