O‘quvchilarda tinglab tushunish ko‘nikmasini rivojlantiruvchi
o‘quv topshiriqlarining tarkibi: tuzilishi va mazmuni
Qo‘yliyeva Shahnoza Rustamovna
Toshkent amaliy fanlar universiteti o‘qituvchisi
e-mail:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10449266
Kalit so‘zlar:
o‘quv topshiriqlari, pragmatika, pragmatik yondashuv, bilim, ko‘nikma va malaka, hayotiy
ko‘nikmalar, savol, mashq, topshiriq, takomillashtirish.
Annotatsiya:
maqolada ona tili o‘qitish metodikasida muhim ahamiyatga ega bo‘lib borayotgan tinglab
tushunish ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlarini pragmatik yondashuv asosida
takomillashtirish masalasi tadqiq etilgan. Unda 5-9-sinf ona tili darslari misolida o‘quv
topshiriqlaridan foydalanishning joriy holati va kelajakda yaratilajak o‘quv topshiriqlariga
namuna va mezonlar tavsiya etilgan. Xulosa qismida o‘quv topshiriqlarini takomillashtirish
bo‘yicha takliflar bayon qilingan.
Jahonda til o‘qitish metodikasi pedagogika va
tilshunoslik erishgan yutuqlardan foydalanadi. Til
inson uchun borliqni anglash vositasi hisoblanadi,
o‘quvchi tafakkurida olamning lisoniy manzarasi ona
tili orqaligina shakllanadi. Barcha xalqlar milliylikni
asrashning bosh mezoni sifatida ona tilini anglaydi va
buni ta’lim orqali amalga oshirayotganda ona tilini
faol muloqot vositasiga aylantirish, qadriyat sifatida
ulug‘lash ko‘nikmalarini rivojlantirishga katta e’tibor
beradi. Bugungi kunda ona tili o‘qitishning yangi
usullarini kashf qilish, amaliyotga uzluksiz joriy qilib
borish muhim masalalardan. Xalqaro til o‘qitish
metodikasida
tinglab tushunish
ko‘nikmasi va uni
rivojlantirish mezonlari andoza sifatida qabul
qilinayotgan xorijiy tillar ta’limi yutuqlaridan aksar
mamlakat
samarali
foydalanib
kelmoqda.
Kuzatishlardan ma’lum bo‘lishicha, xalqaro til
o‘qitish
metodikasida
nutqiy
ko‘nikmani
rivojlantirish, o‘quvchini turli nutqiy vaziyatga
tayyorlash asosiy masalalardan, uni amalga oshirish,
asosan, o‘quv topshiriqlarining sifati va mazmuniga
bog‘liq. Ta’lim mazmuni o‘quv topshiriqlari orqali
yuzaga chiqariladi. Shu bois xalqaro til o‘qitish
metodikasida o‘quvchi uchun o‘quv topshiriqlarini
ishlab chiqish dolzarb.
Dunyoda rivojlangan tillarni ona tili sifatida
o‘qitishga doir ilmiy-metodik adabiyotlarda ona tili
ta’limi, asosan, matn ustida ishlash, turli uslubda
taqdim qilingan ma’lumot tinglab tushunish va
munosabat
bildirish
uchun
tayyorlashga
yo‘naltiriladi. Har bir mashg‘ulotda taqdim qilingan
ma’lumotning o‘quvchi uchun kundalik hayotdagi
foydalilik darajasiga alohida e’tibor beriladi va ta’lim
jarayonida savol, topshiriq va mashqlardan unumli
foydalaniladi. Xalqaro til ta’limi tajribasida o‘quv
topshiriqlari o‘zaro muloqotning samarali bo‘lishiga
qaratiladi. O‘quv topshiriqlari belgilangan muayyan
mezonlar
asosida
shakllantiriladi,
shuningdek,
bugungi globallashuv sharoitida ona tili boshqa fanlar
bilan integratsiya qilingan holda yangi pedagogik
texnologiyalar asosida o‘qitilmoqda. Fanlararo
integratsiyani, albatta, savol va topshiriqlar ta’minlab
beradi, shu nuqtai nazardan o‘qitish metodikasining
asosiy muammosi sifatida pragmatik o‘quv
topshiriqlari tizimini ishlab chiqish qayd qilinishi
lozim.
O‘zbekistonda ham o‘zbek tilining ona tili
sifatidagi nufuzi va mavqeyini oshirish, zamonaviy
o‘qitish metodikasini joriy etish bo‘yicha tizimli
ishlar amalga oshirilmoqda. Mamlakatda shakllangan
yangi til siyosati uning ta’limiga ham zarur talablarni
qo‘ymoqda. “Har birimiz davlat tiliga bo‘lgan
e’tiborni mustaqillikka bo‘lgan e’tibor deb, davlat
tiliga ehtirom va sadoqatni ona Vatanga ehtirom va
sadoqat deb bilishimiz, shunday qarashni hayotimiz
qoidasiga aylantirishimiz kerak”ligi ona tili ta’limi
oldiga,
xususan,
o‘quv
topshiriqlari
ishlab
chiqishning
ilmiy-metodik
asoslarini
takomillashtirishni dolzarb vazifa sifatida qo‘yadi.
O‘zbekiston
Respublikasi
Prezidentining
2019-yil 29-apreldagi “O‘zbekiston Respublikasi
xalq ta’limi tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish
konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5712-son,
2019-yil 8-oktabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi oliy
ta’lim
tizimini
2030
yilgacha
rivojlantirish
konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5847-son,
2019-yil 21-oktabrdagi “O‘zbek tilining davlat tili
sifatidagi nufuzi va mavqeini tubdan oshirish chora-
tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-5850-son, 2020 yil 20
oktabrdagi “Mamlakatimizda o‘zbek tilini yanada
rivojlantirish va til siyosatini takomillashtirish chora-
tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6084-son Farmonlari,
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining
2021-yil 5-iyuldagi “Ma’naviyat va davlat tilini
rivojlantirish masalalari departamenti to‘g‘risida”gi
419-son, 2020-yil 11-martdagi “O‘zbek tili va
adabiyoti bo‘yicha fundamental va amaliy tadqiqotlar
samaradorligini yanada oshirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida”gi 139-son Qarorlari, 2020-2030 yillarda
amalga oshirish dasturida zamonaviy o‘qitish
metodikasini yaratishga doir belgilangan vazifalarni
bajarishga muayyan darajada xizmat qiladi.
Mamlakatimizda keyingi yillarda ona tili
o‘qitish metodikasiga doir qator ilmiy-metodik
tadqiqot olib borildi. Ona tili ta’limida ilk darsliklar
shakllanishida
A.Fitrat,
O.Usmon,
B.Avizov,
Y.Abdullayev, M.Omilxonovalarning xizmati katta
bo‘lgan, ammo darsliklarning dastlabki variantlarida
o‘quv topshiriqlari berilmagan.
Mustaqillikning
dastlabki
yillarida
A.G‘ulomov, H.Ne’matov, M.Asqarova,
R.Safarova, D.Yo‘ldoshevalar ona tili ta’limi
maqsadi va mazmunini yangilashning ilmiy nazariy
asoslarini
ishlab
chiqdilar.
Shuningdek,
Sh.Yusupovava
M.E.Axmedova,
N.Yuldasheva
tadqiqotlarida
ona
tilini
yangi
pedagogik
texnologiyalar asosida o‘qitish masalalari tadqiq
qilingan.
A.G‘ulomov,
M.Saidova
N.Alavuddinovalar esa ona tili o‘qitish orqali
mustaqil ishlash, ijodiy fikrlash ko‘nikmalarini
shakllantirish metodikasi ustida izlanishlar olib
borgan. Uzluksiz ta’limda ona tilidan til sathlarini
uzviylikda
o‘qitish,
xususan,
gapning
bosh
bo‘laklarini o‘qitish metodikasi bo‘yicha T.Yusupova
tomonidan
ilmiy
izlanish
amalga
oshirilgan.
X.Muxitdinova ta’lim bosqichlarida uzviylikni
ta’minlashning lingvodidaktik asoslarini ishlab
chiqishga oid tadqiqotini olib borgan. Qayd qilingan
ushbu tadqiqot ishlarida o‘quv topshiriqlarining
turlari, undan nutq o‘stirishda foydalanish masalalari
ham yoritilgan.
Ta’kidlash joizki, N.Mahmudov, A.Sobirov,
I.K.Mirzayev. M.E.Axmedova o‘quv topshiriqlarini
darsliklarda
milliy
yondashuv
asosida
takomillashtirishga hissa qo‘shdilar. B.Mengliyev
ona tili o‘qitishda ortiqcha grammatizmdan voz
kechib,
o‘quvchilarda
nutqiy
ko‘nikmani
rivojlantirish, lug‘at va matn asosida milliy tilni,
milliy ma’naviyatni o‘quvchi tafakkuriga singdirish,
o‘quvchini turli nutq vaziyatiga tayyorlash, ijodiy
tafakkur sohibini tarbiyalashning nazariy-amaliy
masalalariga alohida e’tibor qaratib kelmoqda. Uning
muallifligida
yaratilgan
darsliklarda
o‘quv
topshiriqlar ayni shu ta’lim maqsadini bajarishga
moslandi.
Keyingi yillarda til ta’limiga kommunikativ va
kompetensiyaviy yondashuvlarni joriy etish borasida
pedagogika, filologiya fanlari doktorlari, professorlar
R.Safarova,
Sh.Yusupova,
X.Muhiddinova,
B.Mengliyev, Sh.Yuldasheva, Q.Husanboyevalarning
tadqiqotlarini alohida ta’kidlash lozim.
Tadqiqotchi A.Bobomurodova, T.Ziyadova,
T.T.G‘aniyev,
M.Saidov
A.Hamroyev,
K.Mavlonovalar
ona
tili
ta’limi
jarayonida
o‘quvchilarning so‘z boyligini oshirish imkoniyatlari,
o‘zining ona tili ta’limi jarayonida tafakkurni
rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlari va ulardan
foydalanish metodikasiga doir ona tilidan mashq
bajarish jarayonida o‘quvchining bilish faolligini
oshirish masalalari tadqiq qilingan. H.Suyunovning
adabiyot o‘qitishda savol va topshiriqlar ustida
ishlashga o‘rgatish usullariga doir tadqiqoti adabiy
ta’lim, shuningdek, ona tili ta’limi uchun ham muhim
ahamiyatga ega. Shuningdek, tadqiqot mavzusiga
doir I.A.Allayorov, O.R.Roziqov, R.Ibragimov,
B.R.Adizov,
M.E.Axmedova,
M.H.Mahmudov,
I.E.Davronovlar tomonidan ta’lim oluvchining o‘quv-
biluv faoliyatini rivojlantirish, o‘quv topshiriqlari
orqali o‘quvchi faolligini oshirish muammolari ham
o‘rganilgan.
Rus
metodist-olimlari
A.N.Leontev,
J.A.Ponomarev, L.Rubenshteyn, avstraliyalik olim
Jak Richardslarning ona tili va ikkinchi til sifatida
o‘qitilishiga
doir
tadqiqotlaridagi
o‘quv
topshiriqlarining
tavsifi
va
tasnifiga
doir
yondashuvlaridan dunyo miqyosida foydalanilmoqda.
Biroq umumta’lim maktablarida tinglab
tushunish
ko‘nikmasni
rivojlantiuvchi
o‘quv
topshiriqlarini tuzish muammosi monografik tadqiqot
sifatida alohida o‘rganilgan emas. Ona tili ta’limida
tinglab tushunish ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv
topshiriqlarini ishlab chiqishning ilmiy-metodik
asosini takomillashtirish, til ta’limida tinglab
tushunish ko‘nikmasining o‘rni va ahamiyatini ochib
berishdan iborat. Ona tili o‘qitishga doir mahalliy va
xorijiy
tajribalarni
o‘rganish,
ilmiy-metodik
qarashlarni
tahlil
qilish
va
umumlashtirish;
darsliklardagi o‘quv materiallarining DTS hamda
dastur talablariga mosligini qiyosiy o‘rganish, ona tili
ta’limidagi
tinglab
tushunish
ko‘nikmasini
rivojlantirish
bilan
bog‘liq
muammolarning
sabablarini aniqlash va yechimlar taklif qilish;
umumiy o‘rta ta’lim tizimida tinglab tushunish
ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlaridan
foydalanishning bugungi holatini o‘rganish va
pragmatik mazmundagi o‘quv topshiriqlarining ona
tili ta’limidagi o‘rnini belgilash; tinglab tushunish
ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlari
orqali nutqiy malaka va fikrlash ko‘nikmasini
rivojlantirishning mazmun, usul va vositalarini ishlab
chiqishni takomillashtirish; o‘quvchilarda tinglab
tushunish (anglash) ko‘nikmalarini rivojlantiruvchi
o‘quv topshiriqlari tizimini ishlab chiqish; til
ta’limini modernizatsiya qilishda tinglab tushunish
ko‘nikmasini rivojlantiruvchi savol, mashq va
topshiriq tushunchalari hamda ularning vazifalarini
tasniflash,
ularni
tubdan
yangilash,
topshiriq
namunalarini ishlab chiqish; ishlab chiqilgan taklif va
tavsiyalarni tajriba orqali darsliklar mazmuni, ona tili
darslarida sinab ko‘rish va olingan xulosalarni
umumlashtirish.
Rivojlantiruvchi
o‘quv
topshiriqlarining
mexanizmi
Tinglab
tushunish
ko‘nikmasini
rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlarining didaktik asosi
ilmiy-nazariy jihatini takomillashtirish ularning
o‘zaro farqi, qo‘llanilish o‘rinlari, ona tili ta’limida
tutgan o‘rni va vazifalari aniqlanadi; tinglab
tushunish ko‘nikmasini rivojlantirishda mashqlardan,
asosan, ko‘nikma va malaka hosil qilishda, savol va
topshiriqlardan biror amalni bajarishga yo‘naltirish,
fikrlashga undash hamda o‘zlashtirilgan bilim,
ko‘nikma va malakani baholash maqsadlarida
foydalanish
ona
tili
ta’limida
nutqiy
kompetensiyaning
tizimli
hosil
bo‘lishi
va
rivojlanishiga
erishish
mumkinligi
isbotlanadi;
tinglab tushunish ko‘nikmasini rivojlantiruvchi matn
bilan ishlash uchun savol va topshiriqlar tuzish,
nutqiy ko‘nikmalarni rivojlantirishda suhbatdoshga
nutq vaziyatidan kelib chiqib savol berishning ona tili
ta’limi uchun lisoniy-uslubiy darajalari aniqlanib,
lingvodidaktikada savol tuzishga pragmatik usulda
yondashishning ilmiy-metodik afzalliklari dalillanadi;
tinglab tushunish ko‘nikmasi bilan birga o‘quvchida
muloqot vaziyatiga ko‘ra murojaat qilish, nutq
so‘zlash malakasini ham baravar rivojlantirish
lozimligini nazarda tutib, o‘quvchini to‘g‘ri va
mantiqli savol berishga o‘rgatish yo‘llari, turlari va
qo‘llanadigan
innovatsion
metodlar
bo‘yicha
tavsiyalar ishlab chiqiladi; ona tili ta’limi jarayonida
tinglab tushunish ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv
topshiriqlarini tuzish va undan foydalanishning
hozirgi
holati
tahlil
qilinib,
darslik
va
qo‘llanmalardagi tipik xato va kamchiliklar ta’lim
amaliyotida o‘quv topshiriqlari tuzishga pragmatik
usulda yondashish bilan bog‘liq murakkabliklarga
tavsif berilgan, ularni bartaraf etish yo‘llari
ko‘rsatiladi;
ilmiy-nazariy tomondan takomillashtirilgan
mashq, savol va topshiriq tushunchalariga pedagogik,
psixologik va lingvodidaktik jihatdan yangicha
lingvistik ta’rif berilib, ularning o‘zaro farqi,
qo‘llanish o‘rinlari, ona tili ta’limida tutgan o‘rni va
vazifalarini aniqlashga doir yondashuvlardan “Ona
tili” darsliklari yaratishda foydalaniladi.
“Ona tili” darsliklari, o‘quv qo‘llanmalar,
o‘zbek tilining ta’limiy korpusini yaratishda, oliy
o‘quv yurtlarining filologiya fakultetlarida “Ona tili
o‘qitish metodikasi”dan fan dasturlarini tuzishda,
ma’ruza matnlarini tayyorlashda material, o‘zbek tili
va adabiyotini o‘qitish bo‘yicha magistratura
yo‘nalishlari uchun “O‘quv topshiriqlari tuzish
metodikasi” fanidan qo‘llanmalar yaratish, umumiy
o‘rta ta’lim maktablarining 5-11 sinflarda ona tilini
o‘qitishni yanada takomillashtirishda muhim manba
bo‘lib xizmat qilishi bilan izohlanadi. O‘quv
topshiriqlarini tasnif va tavsif etish asosida yaratilgan
savol, mashq va topshiriq namunalari asosida
o‘quvchilarni matn ustida ishlash, o‘qib tushunish,
nutq so‘zlash ko‘nikmalarini shakllantirish hamda
mustaqil ishlash yo‘llari bayon etish; tinglab
tushunish ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv
topshiriqlarini
tubdan
yangilash
“Ona
tili”
darsliklarini modernizatsiya qilish asosi ekanligi
dalillash; matn bilan ishlash uchun savol va
topshiriqlar
tuzish,
nutqiy
ko‘nikmalarni
rivojlantirishda suhbatdoshga nutq vaziyatidan kelib
chiqib savol berishning ona tili ta’limi uchun lisoniy-
uslubiy darajalarini aniqlashga doir tavsiyalar ishlab
chiqiladi; tahlil qilish kompetensiyasi darajalari
aniqlash, ilmiy ahamiyati ona tili o‘qitish
metodikasini takomillashtirishda tinglab tushunish
ko‘nikmasini rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlarining
ona tili ta’limida tutgan o‘rnini belgilash, ona tili
ta’limi mazmunini isloh qilish nuqtai nazaridan
monografik
tarzda
tadqiq
etilganligi
bilan
belgilanadi.
ADABIYOTLAR
[1]
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat
Mirziyoyevning o‘zbek tiliga davlat tili maqomi
berilganining o‘ttiz yilligiga bag‘ishlangan tantanali
marosimdagi nutqi. 2019 yil 21 oktabr.
[2]
Yusupova Sh. Ona tili ta’limi samaradorligini
oshirish va ilg‘or pedagogik texnologiyalarni joriy
etish: ped. fan. nomz. ... diss. TDPI. – Toshkent,
1998.137 b.
[3]
Yuldasheva N. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida
lug‘aviy
sinonimlarni
yangi
pedagogik
texnologiyalar asosida o‘qitish metodikasi: ped.
fan. nomz. ... diss. – Toshkent, 2002. – 123 b.
[4]
Gulyamov A. Metodika razvitiya uchebno-
poznovatelnoy aktivnosti uchashixsya v protsesse
prepodovaniya rodnogo (uzbekskogo) yazika: diss.
... dok. ped. nauk. – Tashkent: TGPI, 1991. – 37 s.
[5]
Saidov M. O‘zbek maktablarining 5-sinflarida
ona
tili
ta’limi
jarayonida
tafakkurni
rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlari va ulardan
foydalanish metodikasi: ped. fan. nomz. ... diss.
avtoref. TDPU. – Toshkent, 2000. – 25 b.
[6]
Alavuddinova N. Ona tili darslarida ijodiy
fikrlash ko‘nikmasini shakllantirish metodikasi:
ped. fan. nomz. ... diss. avtoref. TDPU. – Toshkent,
2008. – 24 b.
[7]
Axmedova M.E. Modul-kredit tizimida mustaqil
topshiriqlar tuzishning ilmiy-nazariy asoslari
(tilshunoslik fanlari misolida).
Monografiya.
“Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi”, MCHJ.
Тошкент - 2022. 173 bet.
[8]
Axmedova M.E. Mustaqil topshiriqlar bilan
ishlash va ularni baholash metodikasi (modul-kredit
tizimida tilshunoslik fanlari misolida). //
Metodik
qo‘llanma,
Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi”,
MCHJ. Тошкент - 2022. 121 bet.
[9]
Yusupova T. Uzluksiz ta’lim tizimi asosida
maktabda o‘quvchilarga bosh bo‘laklarni o‘rgatish:
ped. fan. nomz. ... diss. avtoref. TDPI. – Toshkent,
1998. – 22 b.
[10]
Muhiddinova X. Ta’lim bosqichlarida o‘zbek tili
o‘qitilishi uzluksizligini ta’minlashning ilmiy-
metodik asoslarini takomillashtirish: ped. fan.
nomz. ... diss. TDPI – Toshkent, 2011. – 270 b.
[11]
Safarova
R.
Milliy
tiklanish
sharoitida
O‘zbekiston maktablarida ona tili ta’limi nazariyasi
va amaliyoti: ped. fan. dok. ... diss. –Toshkent,
1995. – 242 b.
[12]
Yusupova Sh.J. Hozirgi o‘zbek adabiy tili
darslarida o‘quvchilar tafakkurini o‘stirishning
ilmiy-metodik asoslari: ped. fan. dok. ... diss. –
Toshkent: TDPI, 2005. – 270 b.
[13]
Husanboyeva Q. Adabiy ta’lim jarayonida
o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga o‘rgatishning
ilmiy-metodik asoslari: ped. fan. dok. ... diss. –
Toshkent, 2006. – 262 b.
[14]
Hamroyev
A.R.
Ona
tili
ta’limida
o‘quvchilarning ijodiy faoliyatini loyihalashtirish:
ped. fan. dok. (Dsc) ... diss. –Toshkent, 2020. –242
b.
[15]
Mavlonova K. Ona tili fanini adabiyot fani bilan
badiiy matn orqali integratsiyalab o‘qitish
metodikasini takomillashtirish: ped. fan. fal. dokt.
(PhD) ... diss. avtoref. – Toshkent, 2019. – 22 b.
[16]
Suyunov H. Adabiyot darslarida o‘quvchilarni
savol va topshiriqlar ustida ishlashga o‘rgatish
usullari: ped. fan. nomz. ... diss. – Toshkent, 2005.
– 125 b.
[17]
Allayorov I.A. Didakticheskiye osnovi aktivnogo
obucheniya: avtoref. diss. ... dok. ped. nauk. –
Tashkent, 1994. – 44 s.;
[18]
Rozikov O. Osnovi optimalnogo primeneniya
sistemi uchebnix zadach v obuchenii. – M.: Uchitel,
1981. – 103 s.;
[19]
Ibragimov R. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari
bilish
faoliyatini
shakllantirishning
didaktik
asoslari: ped. fan. dokt. ... diss. – Toshkent: Qori
Niyoziy nomli O‘zPFITI, 2002. – 265 b.;
[20]
Adizov B.R. Boshlang‘ich ta’limni ijodiy tashkil
etishning nazariy asoslari: ped. fan. dokt. ... diss. –
Toshkent, 2003. – 280 b.; Mahmudov M.H.
Ta’limni didaktik loyihalashning nazariy asoslari:
ped. fan. dok. ... diss. avtoref. – Toshkent, 2004. –
42 b.
[21]
Rubinshteyn S.L. Problemi obshey psixologii. –
Moskva: Pedagogika, 1976. – 416 s.;
[22]
Leontyev A.N. Problemi razvitiya psixiki. –
Moskva: Pedagogika, 1972. – 576 s.;
[23]
Ponomarev Y.A. Psixologiya tvorchestva i
pedagogiki. – M., 1976. –280 S. Roskov O. R.
teoreticheskiye osnovi optimalnogo primeneniya
sistemi uchebnix zadach v obuchenii shkolnikov
(na materiale gumanitarnix nauk). Copyright ©
2016 Vse izobrajeniya i video na etom sayte budut
pokazani. ped. nauk. – Tbilisi, 1986. – 50 s.;
[24]
Rozikov O. i tak daleye. Didaktika. – Tashkent:
Nauka, 1997. – 256 s.;
[25]
Kratkiy
pedagogicheskiy
slovar.
Perexodi:
navigatsiya po saytu, poisk Leontyev A.N.
Problemi razvitiya psixiki. – Moskva: Pedagogika,
1972. – 576 s.
[26]
https://www.professorjackrichards.com/mother-
tongue-teaching-vs-foreign-language-teaching/
