ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
703
KORXONADA INNOVATSION JARAYONNING ASOSIY BOSQICHLARI VA UNING
MENEJMENTI
Sodiqova Nigora To’rayevna
Osiyo xalqaro universiteti.
https://doi.org/
10.5281/zenodo.12091158
Annotatsiya. Mazkur maqolada korxona innovatsion jarayonining asosiy bosqichlari
o’rganib chiqilgan. Bundan tashqari innovatsion jarayonlarni boshqarish bo’yicha ham tegishli
xulosa va takliflar berilgan.
Kalit so’zlar: innovatsiya, innovatsion jarayon, menejment.
THE MAIN STAGES OF THE INNOVATION PROCESS IN THE ENTERPRISE AND
ITS MANAGEMENT
Abstract. This article examines the main stages of the innovation process of the enterprise.
In addition, relevant conclusions and suggestions on the management of innovative processes are
given.
Key words: innovation, innovation process, management.
ОСНОВНЫЕ ЭТАПЫ ИННОВАЦИОННОГО ПРОЦЕССА НА ПРЕДПРИЯТИИ И
УПРАВЛЕНИЕ ИМ.
Аннотация. В данной статье рассмотрены основные этапы инновационного
процесса предприятия. Кроме того, даны соответствующие выводы и предложения по
управлению инновационными процессами.
Ключевые слова: инновация, инновационный процесс, менеджмент.
O’zbekistonning dunyo hamjamiyatiga integratsiyalashuvi jahon bozorida milliy
mahsulotlar, tovarlar va xizmatlarning erkin savdosini tashkil etish va keskin raqobat sharoitida
mamlakatlararo tovar ayriboshlash sohasida o’z o’rnini topishga zamin yaratadi.
Buning uchun mamlakatning ilmiy va texnologik salohiyatini ko’tarish, birinchi navbatda,
iqtisodiyotining barcha tarmoqlari, jumladan, ishlab chiqarish va xizmatlar ko’rsatish sohalarida
texnik darajani tiklash, ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, ilmiy texnika taraqqiyoti
mahsulotlarini amaliyotga joriy etishni jadallashtirishga katta e’tibor qaratish lozim.
Fan va texnikani zamon talablariga mos tarzda rivojlantirish borasida innovatsion
jarayonlarning amalga oshirilishiga, yuqori texnologiyalarni ishlab chiqarishga joriy etilishiga
bevosita ta’sir etuvchi real omillarni aniqlash juda muhim hisoblanadi.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
704
Bunday omillar ko’p qirrali bo’lib, ularga:
-
iqtisodiyotni erkinlashtirish va tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish; yangi g’oya va
innovatsion loyihalarning soha yoki alohida olingan tarmoq yoki tashkilot maqsadlariga mos
kelishini ta’minlash;
-
loyihalarni tanlash, ularni ekspertiza qilish va baholashda xolis va samarali tizimini joriy
etish;
-
samarali boshqaruv va nazorat me’yorlarini ishlab chiqish, ijodiy g’oyalar manbaini
yaratish;
-
tashkilotlarning yangiliklarga nisbatan moyilligini rag’batlantirish;
-
ishlab chiqarishda band bo’lgan xodimlarning shaxsiy va jamoaviy manfaatlarini
kafolatlash bilan bir qatorda ularning javobgarligini oshirish va boshqalar kiradi.
Korxonalar boshqaruv faoliyatida innovatsion jarayonlarni tadqiqini innovatsion so’zining
ma’nosi ingliz tilidagi innovatsion so’zidan olingan bo’lib yangilik va yangilik kiritish degan
ma’noni bildirishini eslatib o’tamiz.
G’oyalarni vujudga kelish, ularni shakllanish va amaliyotda tadbiq etilishigacha bo’lgan
davrini innovatsiyaning hayoti sikl deb atash mumkin.
Innovatsiyaning hayotiy siklini innovatsion jarayonlar tashkil etadi.
“Innovatsiya” va “innovatsion jarayon” atamalari bir biriga juda yaqin lekin bir xil
tushunchalar emas.
Innovatsion jarayon deganda yangiliklarni shakllantirish, o’zlashtirish va targ’ib etishni
tushunish mumkin.
Innovatsiya tashkilotchilari (novatorlar) asoslangan kriteriyalarga binoan ish
yuritishadilarki, ijobiy natijalar sifatida iqtisodiy samaradorlik yaqqol namoyon bo’ladi.
Innovatsion jarayonning asosiy bosqichlari quyidagilardan iborat:
-
kelib tushayotgan fikrlarni tizimlashtirish; g’oyani aniqlanishi va yangi mahsulotni
g’oyasini ishlab chiqish;
-
yangi mahsulotni iqtisodiy samaradorligini taxlili, marketing
dasturini ishlab chiqish;
-
yangi mahsulotni yaratilishi; bozorda yangi mahsulot sotilish
ehtimolligi haqida davriy test o’tkazish;
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
705
-
marketing dasturiga asoslangan yangi mahsulotni ishlab chiqarishga kiritish haqida qaror
qobul qilish.
Innovatsiya jarayonini boshqarish ob’ekti texnik siyosatni ishlab chiqish uchun yuqori
darajada maxsuslashtirilgan bo’limlar, ya’ni uyushmalarni, qo’mitalarni yoki ishchi gurhini
tuzishni taxmin qiladi:
-
innovatsion faoliyatni nazorat qilish uchun yangi mahsulotni bo’limlarini va
markazlashgan xizmat ko’rsatishni tashkil etish;
-
yangi mahsulot yaratish uchun maqsadli loyiha gurhlarini yokimarkazlarini belgilash;
-
ishlab chiqarish bo’limlarida mavjud bo’lgan II, KI laboratoriyalar, ilmiy markalar
bo’limlarini rolini oshirish;
-
innovatsion faoliyatni rag’batlantiruvchi maxsus fondlarni vavenchur bo’limlarni tashkil
etish;
-
yangilik kiritish sohasida maslahat berish xizmatlarini tashkil etish;
yangi texnologiyalarni o’zlashtirish muammosi bilan shug’ullanuvchi maxsus tarmoqli
laboratoriyalarni yaratishdir.
REFERENCES
1.
Alimova, S. (2024). THE ROLE OF UZBEK PEDAGOGY IN DEVELOPING
THE SPIRITUALITY OF FUTURE TEACHERS. Modern Science and Research,
3(5), 386-392.
2.
Alimova, S. (2024). THE MAJOR FACTORS INFLUENCING ON CAREER
DEVELOPMENT AND ON ADVANCE OF A CAREER LADDER. Modern
Science and Research, 3(5), 417-425.
3.
Alimova, S. (2024). THE ROLE OF INFORMATION TECHNOLOGY IN THE
PERSONNEL MANAGEMENT SYSTEM. Modern Science and Research, 3(2),
385-390.
4.
Shamsiya, A. (2023). HR MANAGEMENT AND COACHING IN THE
INNOVATIVE ECONOMY AS A METHOD OF BUSINESS MANAGEMENT.
Modern Science and Research, 2(10), 712-717.
5.
Alimova, S. O. FEATURES OF THE STRATEGIC MANAGEMENT SYSTEM
OF INDUSTRIAL ENTERPRISES.
6.
Shadiyev, A. K. (2023). FUNCTIONS, METHODS, MANAGEMENT
DECISIONS AND SOCIAL FACTORS OF EDUCATIONAL MANAGEMENT.
American Journal of Public Diplomacy and International Studies (2993-2157), 1(9),
87-93.
7.
Шадиев, А. Х. (2020). Факторы, влияющие на развитие экотуризма.
Достижения науки и образования, (5 (59)), 31-32.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
706
8.
Shadiyev, A. (2022). O ‘QUV EKSKURSIYASI-TURIZMNI O ‘QITISHNING
INNOVATSION USULI SIFATIDA. ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ
(buxdu. uz), 13(13).
9.
Davronov, I. O., & Shadiyev, A. K. (2020). The cost-effectiveness of improving
the quality of hotel services. Academy, (4), 40-42.
10.
Khalilov,
B.
B.
(2024).
ROLE
OF
INTERNAL
AUDITING
IN
INTERNATIONAL COMPANIES. Gospodarka i Innowacje., 47, 413-419.
11.
Bahromjon, X., & Nargiza, N. (2023). THE PROCEDURE FOR DRAWING UP
FINANCIAL STATEMENTS IN JOINT-STOCK COMPANIES ON THE BASIS
OF INTERNATIONAL FINANCIAL REPORTING STANDARDS. Modern
Science and Research, 2(10), 805-811.
12.
Bahodirovich, K. B. (2024). RISK-BASED FINANCIAL INSTRUMENTS:
THEORIES AND CONCEPTS. Gospodarka i Innowacje., 46, 373-378.
13.
Supiyevna, B. M. (2024). DISTINCTIVE FEATURES OF PERSONAL
MANAGEMENT IN THE ACTIVITIES OF COMMERCIAL BANKS.
Gospodarka i Innowacje., 47, 134-139.
14.
Базарова, М. С., Шарипова, М., & Нуруллоев, О. (2021). “РАҚАМЛИ
ИҚТИСОДИЁТ”
ДА
АҲОЛИНИНГ
ИШ
БИЛАН
БАНДЛИГИ
ХУСУСИЯТЛАРИ. САМАРҚАНД ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ, 482.
15.
Бобоев, А. Ч., & Базарова, М. С. (2019). Хорижий инвестицияларнинг
жозибадорлигини ошириш. Интернаука, (22-3), 88-90.
16.
Supiyevna, B. M. (2022). Innovatsion iqtisodiyotda inson kapitalini boshqarish
tizimini takomillashtirish.
17.
Bazarova, M. S., & Shahboz, K. (2022). Ways to increase the efficiency of available
tourist facilities in Uzbekistan. Scientific approach to the modern education system,
1(10), 16-18.
18.
Bazarova,
M.
(2024).
DISTINCTIVE
FEATURES
OF
PERSONAL
MANAGEMENT IN THE ACTIVITIES OF COMMERCIAL BANKS. Modern
Science and Research, 3(1), 563-567.
19.
Жумаева, З. К. (2023). ПУТИ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ ЭКОНОМИКИ
РЕГИОНОВ УЗБЕКИСТАНА. Gospodarka i Innowacje., 42, 530-533.
20.
Jumayeva, Z. (2024). DEVELOPMENT OF CREATIVE INDUSTRIES AS A
FACTOR OF GROWTH OF NATIONAL ECONOMY: REVIEW OF FOREIGN
EXPERIENCE AND PROSPECTS FOR THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN.
Modern Science and Research, 3(2), 241-246.
21.
Jumayeva, Z. Q. (2017). THEORIES OF ENSURE STABILITY IN LABOUR
MARKETS OF DEVELOPED COUNTRIES. Инновационное развитие, (4), 64-
66.
22.
Nafisa, R. (2024). Organization of Management in Small Business and Private
Entrepreneurship. Miasto Przyszłości, 48, 503-509.
23.
Junaydulloevich, A. A., Bakhriddinovna, A. N., & Olimovna, R. N. Business and
Product Delivery in the Context of Covid-19. JournalNX, 1305-1307.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
707
24.
қизи Рахмонқулова, Н. О. (2023). КИЧИК САНОАТ ЗОНАЛАРИНИНГ
ҲУДУДЛАР ИҚТИСОДИЁТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДАГИ ЎРНИ. "
Экономика и туризм" международный научно-инновационной журнал, 6(14).
25.
Таирова, М. М., Аминова, Н. Б., & Рахманкулова, Н. О. (2020). Стратегия
развития управления цепями поставок в обрабатывающей промышленности.
International scientific review, (LXXI), 56-58.
26.
Ibodulloyevich, I. E. (2024). XIZMAT KO ‘RSATISH KORXONALARINING O
‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI VA AFZALLIKLARI.
27.
Ibodulloyevich, I. E. (2024). XIZMAT KO'RSATISH KORXONALARI
FAOLIYATI
SAMARADORLIGINI
OSHIRISHNING
ILMIY-NAZARIY
ASOSLARI.
28.
Ibodulloyevich, I. E. (2024). ZAMONAVIY MENEJMENT VA UNING
USULLARINI RIVOJLANTIRISHNING NAZARIY YONDASHUVLARI.
29.
Ibodulloyevich, I. E. (2024). XIZMAT KO ‘RSATISH KORXONALARI
FAOLIYATLARINING SAMARADORLIGINI OSHIRISHNING TASHKILIY
MEXANIZMINI TAKOMILLASHTIRISH. Gospodarka i Innowacje., 46, 608-
615.
30.
Ikromov, E. (2024). A METHODICAL APPROACH TO EVALUATING THE
EFFICIENCY OF SERVICE ENTERPRISES. Modern Science and Research, 3(5),
180-188.
31.
Ikromov, E. (2024). THE IMPORTANCE OF ETHICS AND CULTURE IN THE
INTRODUCTION OF MODERN METHODS OF MANAGEMENT. Modern
Science and Research, 3(5), 171-179.
32.
Ibodulloyevich,
I.
E.
(2024).
MENEJMENTNING
ZAMONAVIY
USLUBLARINI
JORIY
ETISHDA
ETIKA
VA
MADANIYATNING
AHAMIYATI.
33.
Ibodulloyevich, I. E. (2024). XIZMAT KO ‘RSATISH KORXONALARI
FAOLIYATI
SAMARADORLIGINI
BAHOLASHGA
USLUBIY
YONDASHUV.
34.
Zamira, J. (2024). ENSURING ECONOMIC SECURITY IN THE BANKING
SECTOR. Gospodarka i Innowacje., 47, 343-348.
35.
Jumayeva, Z. (2024). IQTISODIYOT RIVOJIDA INNOVATSIYANING
AHAMIYATI. Modern Science and Research, 3(5), 504-511.
36.
Jumayeva,
Z.
(2024).
MOLIYAVIY
RESURSLARDAN
SAMARALI
FOYDALANISH ORQALI MILLIY IQTISODIYOT BARQARORLIGINI
TAʼMINLASHNING USTUVOR YO ‘NALISHLARI. Modern Science and
Research, 3(5), 512-518.
37.
Bustonovna, D. Z. (2024). CREATIVE THINKING AND ITS APPLICATION IN
ECONOMICS.[Data set]. Zenodo.
38.
To’rayevna, S. N. (2024). KORXONANING MOLIYAVIY BAQARORLIGI:
OMILLARI VA KO ‘RSATKICHALARI. Gospodarka i Innowacje., 47, 140-146.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
708
39.
To’rayevna,
S.
N.
(2023).
YETAKCHILIK
USLUBI
SIFATIDA
MURABIYOTDAN FOYDALANISH MENEJERLARNI TAYYORLASH.
Gospodarka i Innowacje., 42, 399-408.
40.
To’rayevna, S. N. (2023). DEMOKRATIYA VA IQTISODIYOT O'RTASIDAGI
MUNOSABAT" SIYOSIY SHAXS" NAZARIDAN. Gospodarka i Innowacje., 42,
387-394.
41.
Sodiqova, N. (2023). A POLITICAL ECONOMY ANALYSIS OF ECONOMIC
SECURITY. Modern Science and Research, 2(12), 559-568.
42.
Sodiqova, N. (2024). TECHNOLOGY DISCOURSE AND THE POLITICAL
ECONOMY OF NEW MEDIA. Modern Science and Research, 3(2), 376-384.
43.
Akbarovna, N. N. (2024). RAQAMLI IQTISODIYOT SOHALARDA VA
ELEKTRON TIJORAT RIVOJLANISHIDA MAMLAKATNING IQTISODIY
SALOHIYATI.
44.
Akbarovna, N. N. (2024). DAVLAT SOLIQ QO ‘MITASINING AXBOROT-
KOMMUNIKATSIYA
TEXNOLOGIYALARINI
RAQAMLASHTIRISH
STRATEGIYASI.
45.
Naimova, N. (2024). STRATEGY OF MARKETING RESEARCH. Modern
Science and Research, 3(5), 306-312.
46.
Akbarovna, N. N. (2024). DAVLAT BOSHQARUV ORGANLARI–MA’MURIY
HUQUQ OBYEKTI SIFATIDA. Gospodarka i Innowacje., 47, 371-377.
47.
Hakimovich, T. M. (2023). HR BOSHQARMASIDA KPI TIZIMI.
48.
Toshov, M. (2024). MODERN MANAGEMENT AND DIGITALIZATION.
Modern Science and Research, 3(5), 728-734.
49.
Hakimovich, T. M. (2024). THE SYSTEM OF KEY PERFORMANCE
INDICATORS AS A TOOL IMPROVEMENTS MANAGEMENT OF THE
ORGANIZATION. Gospodarka i Innowacje., 47, 353-358.
50.
Toshov, M. (2023). HR BOSHQARMASIDA KPI TIZIMI. Modern Science and
Research, 2(12), 470-476.
51.
Toshov, M. (2023). CREATIVE ECONOMY: ESSENCE AND STRUCTURE.
Modern Science and Research, 2(12), 499-505.
52.
Toshov, M. (2023). FORMATION OF PRINCIPLES HR (HUMAN RESOURCE)
BASED ON KEY INDICATORS (KPI). Modern Science and Research, 2(12),
477-482.
53.
Mahmudovna, Q. G. (2024). Oliy ta’lim muassasalari raqobatbardoshligini
oshirishda innovatsion faoliyatning ahamiyati.
54.
Mahmudovna, Q. G. (2024). Oliy ta’lim muassasalari raqobatbardoshligini
tavsiflovchi omillar. Gospodarka i Innowacje., 46, 620-627.
55.
Mahmudovna, G. G. (2024). Competitive strategies, the importance of using
innovation in their implementation. Iqtisodiyot va zamonaviy texnologiya jurnali|
journal of economy and modern technology, 3(5), 8-14.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 6 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
709
56.
Mahmudovna, Q. G. (2024). Raqobat strategiyalari, ularni amalga oshirishda
innovatsiyalardan foydalanishning ahamiyati. Iqtisodiyot va zamonaviy
texnologiya jurnali| journal of economy and modern technology, 3(5), 15-21.
