Философское медицинское образование – важный фактор развития здорового человеческого капитала в обновляемом Узбекистане

CC BY f
456-466
3
2
Поделиться
Шойимова, Ш., Хаитов, К., & Рахматуллаев, А. (2023). Философское медицинское образование – важный фактор развития здорового человеческого капитала в обновляемом Узбекистане . Актуальные проблемы обучения социально-гуманитарных наук в медицинском образовании, 1(1), 456–466. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/sciences-medical-education/article/view/20600
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В данной научной статье с точки зрения научной и практической значимости разъясняется роль философского медицинского образования, которое служит методологической основой для создания здорового человеческого капитала, обеспечения его непрерывного развития, определяющего перспективы дальнейшего развития обновленного Узбекистана.


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

456

24.

Уста

-

Азизова Д. А. и др. ПРОЦЕСС РАЗВИТИЯ ПОДГОТОВКИ

СТУДЕНТОВ К БУДУЩЕЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ВРАЧА

//Colloquium-journal.

Голопристанський міськрайонний центр зайнятості=

Голопристанский районный центр занятости, 2021. –

№. 7

-2.

С. 25

-27.

25.

Уста

-

Азизова Д. А., Тахирова Р. Н., Ражабов И. Б. У. Эффективность

применения визуальных органайзеров в процессе обучения в медицинских

вузах //Вопросы науки и образования. –

2019.

№.

18 (65).

С. 39

-41.

26.

Хайтматова Г.А., Умарова Н.Х., Удайбердиев А.К. К вопросу о

применении метода интеграции в преподавании гуманитарных предметов
// Международный научный журнал «Интернаука». №5 Год: 2017 Стр. 56

-57

27.

Худайбердиев А. К., Алимова М. М., Абдуназаров О. А. Значение

манипуляций как угрозы информационно

-

психологической безопасности

личности //Научный аспект. –

2015.

№. 1

-1.

С. 97

-100.

28.

Шойимова Ш.С., Мирзаева Ш.Р., Мирзаева Н.А. Олий таълимда

ўқитишнинг кредит тизимини жорий этиш хусусиятлари. “Олий тиббий

таълим: фан ва таълим интеграция масалалари” ўқув

-

услубий

конференцияси, ТошПТИ 27 декабрь 2019 йил, 178

-

185 бетлар.

29.

Шойимова Ш.С., Пулатхонова Д.Т. Основные этапы становления

личности профессионала. Международный научно

-

практический журнал

«Мир педагогики и психологии» . №2 (7), 2017 й., с. 14 –

18.

30.

Шойимова Ш.С., Расулова З.С., Курбонова Г.Б. Касбий

-

педагогик

фаолият структурасининг психологик хусусиятлари. «Интернаука»: научный

журнал –

№ 20(54). –

М., Изд. «Интернаука», 2018 йил, г. Москва. 61

-

63 бетлар.

31.

Уста

-

Азизова, Дилноза Ахраровна, and С. А. Эгамбердиева.

"Повышение качества обучения с использованием педагогических

технологий в медицинских вузах." Российско

-

китайский научный журнал

«Содружество». Ежемесячный научный журнал научно

-

практической

конференции. No. 13. 2017.

32.

Акбарова, М., Алимова, М., & Каршиев, З. (2022). ҚОРАКЎЛ

ҚЎЗИЛАР ЖУССАСИ ВА УНИНГ СЕЛЕКЦИЯДАГИ АҲАМИЯТИ. Zamonaviy

dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya va amaliyot, 1(23), 110-113.

ФАЛСАФИЙ ТИББИЙ ТАЪЛИМ –

ЯНГИЛАНАЁТГАН

ЎЗБЕКИСТОНДА СОҒЛОМ ИНСОН КАПИТАЛИНИ

РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ МУҲИМ ОМИЛИ

Шойимова Шохиста Санакуловна,

Хаитов Қахрамон Нажмиддинович,

Рахматуллаев Акмал Абадбекович

Тошкент педиатрия тиббиёт институти. Ўзбекистон, Тошкент ш.


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

457

Аннотоция.

Ушбу илмий мақолада Янгиланаётган Ўзбекистоннинг

келгусидаги ривожланиш истиқболларини белгилаб берувчи соғлом инсон

капиталини яратиш, унинг узлуксиз тарзда ривожланишини таъминлаш

учун методологик асос вазифасини ўтайдиган фалсафий тиббий

таълимнинг ўрни ҳақада илмий

-

амалий аҳамиятга молик бўлган фикрлар

баён қилинган.

Калит сўзлар:

янгиланаётган Ўзбекистон, таълим, инсон капитали,

инновация, инвестиция, тиббий туризм, тиббий таълим, соғлиқни сақлаш,

электрон соғлиқни сақлаш тизими.

ФИЛОСОФСКОЕ МЕДИЦИНСКОЕ ОБРАЗОВАНИЕ –

ВАЖНЫЙ

ФАКТОР РАЗВИТИЯ ЗДОРОВОГО ЧЕЛОВЕЧЕСКОГО КАПИТАЛА

В ОБНОВЛЯЕМОМ УЗБЕКИСТАНЕ

Шойимова Шохиста Санакуловна,

Хаитов Кахрамон Нажмиддинович,

Рахматуллаев Акмал Абадбекович

Ташкентский педиатрический медицинский институт

Узбекистан, г. Ташкент

Аннотация.

В данной научной статье с точки зрения научной и

практической значимости разъясняется роль философского медицинского

образования, которое служит методологической основой для создания

здорового человеческого капитала, обеспечения его непрерывного развития,

определяющего перспективы дальнейшего развития обновленного

Узбекистана.

Ключевые слова:

обновляемый Узбекистан, образование, человеческий

капитал, инновация, инвестиция, медицинский туризм, медицинское
образование, здравоохранение, электронная система здравоохранения.

PHILOSOPHICAL MEDICAL EDUCATION IS AN IMPORTANT

FACTOR IN THE DEVELOPMENT OF HEALTHY HUMAN CAPITAL

IN RENEWED UZBEKISTAN

Shoyimova Shokhista Sanakulovna,

Khaitov Kakhramon Nazhmiddinovich,

Rakhmatullaev Akmal Abadbekovich

Tashkent Pediatric Medical Institute. Uzbekistan, Tashkent

Annotation.

In this scientific article, from the point of view of scientific and

practical significance, the role of philosophical medical education is explained,


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

458

which serves as a methodological basis for creating healthy human capital, ensuring

its continuous development, determining the prospects for further development of

the renewed Uzbekistan.

Keywords:

renewed Uzbekistan, education, human capital, innovation,

investment, medical tourism, medical education, healthcare, electronic health system.

КИРИШ

Янгиланаётган

Ўзбекистонда

ҳар

томонлама

соғломлик

даражасига

эга

бўлган

аҳоли

“инсон

капитали” сифатида

ҳар

қандай

жамиятнинг

асосий

бойлиги

ва

энг

қимматли

манбаи

,

ижтимоий

-

иқтисодий

тараққиётнинг

асосий

мезони

ҳисобланади

.

Айниқса

,

инсон

капиталини

шакллантириш

,

ривожлантириш

,

унинг

ижодий

фазилатлари

ва

қобилиятлари

,

инсон

капиталига

сармоя

киритиш

муаммоси

дунё

фанининг

асосий

ва

марказий

муаммоларидан

биридир

.

Шу

сабабли

,

ХХ

I

асрда

инсон

капиталини

шакллантириш

ва

ундан

самарали

фойдаланиш

муаммоларини

ўрганиш

,

уни

янада

ривожлантириш

имкониятларини

кенгайтириш

долзарб

бўлиб

қолмоқда

.

Шунга

кўра

Ўзбекистон

Республикасини

инновацион

ривожлантириш

стратегиясининг

бош

мақсади

ҳам

“мамлакатнинг

халқаро

майдондаги

рақобатбардошлилиги

даражасини

ва

инновацион

жиҳатдан

тараққий

этганини

белгиловчи

асосий

омил

сифатида

инсон

капиталини

ривожлантириш” [2] ҳисобланади

.

ИШНИНГ

МАҚСАДИ

Адабиётлар

билан

ишлаш

,

норматив

-

ҳуқуқий

ҳужжатлар

,

манбаларни

ўрганиш

ва

маълумотлар

таҳлили

ёрдамида

Янгиланаётган

Ўзбекистонда

соғлом

инсон

капиталини

ривожлантиришга

оид

жиҳатларини

ёритишдан

иборат

.

ҚЎЛЛАНИЛГАН

УСУЛЛАР

.

Адабиётлар

билан

ишлаш

ва

илмий

-

назарий

таҳлил

.


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

459

ОЛИНГАН

НАТИЖАЛАР

МУҲОКАМАСИ

Таъкидлаш

керакки

,

мамлакатимизда

“инсон

капиталини

ривожлантириш

ва

бунинг

учун

барча

имкониятларни

сафарбар

этиш” [2],

хусусан

узлуксиз

таълим

тизимини

ривожлантириш

,

аҳолининг

саломатлигини

мустаҳкамлаш

ва

муносиб

меҳнат

шароитларини

яратиш

масалалари

муҳим

аҳамият

касб

этмоқда

.

Айниқса

, 2030

йилга

бориб

Глобал

инновацион

индекс

рейтинги

бўйича

жаҳоннинг

50

илғор

мамлакати

қаторига

киришига

эришиш

,

таълимнинг

барча

даражаларида

сифати

ва

қамровини

ошириш

,

узлуксиз

тиббий

таълим

тизимини

ривожлантириш

,

кадрлар

тайёрлаш

тизимининг

иқтисодиёт

эҳтиёжларига

мослашувчанлигини

таъминлаш

шунингдек

,

инновацияларни

кенг

жорий

этиш

учун

шарт

-

шароитларни

яратиш” [2] каби

вазифалар

белгиланган

.

Ушбу

вазифаларни

самарали

ижро

этишда

инсон

капитали

ва

унинг

таркибий

унсурларини

баҳолаш

тизимини

такомиллаштириш

,

инновацион

тиббиёт

шаклланишига

инсон

капитали

таъсирининг

илмий

-

услубий

асосларини

тадқиқ

этиш

,

республикада

инсон

капиталини

ривожлантириш

бўйича

имкониятларни

аниқлаш

ва

такомиллаштириш

каби

йўналишларда

илмий

тадқиқотларни

чуқурлаштириш

алоҳида

аҳамият

касб

этади

.

“Ушбу

йўналишда

давлат

-

ҳусусий

шериклигини

ва

тиббий

туризмни

ривожлантириш

,

соғлиқни

сақлаш

соҳасига

инвестицияларни

кенг

жалб

этиш

учун

қўлай

шарт

-

шароитлар

яратиш

рақобат

муҳитини

янада

яхшилаш

имкониятларини

ишга

солишимиз

лозим

.

Айниқса

,

тиббий

кадрларни

тайёрлаш

,

қайта

тайёрлаш

малакасини

оширишнинг

самарали

тизимини

шакллантириш

тиббиёт

фанини

ривожлантириш

соҳадаги

янгиланишларга

кенг

йўл

очади

.

Шу

жумладан

,

тиббиёт

илмий

ва

таълим

муассасала

халқаро

стандартлар

бўйича

сертификатлаштириш

(

аккредитациядан

ўтказиш

)

ҳамда

замонавий

таълим

дастурлари

,

усул

ва

технологияларини

жорий

этишга

қаратилган

ишлар

эса

ушбу

соҳадаги

ислоҳотлар

самарасини

таъминлашга

ёрдам

беради

.

Бу

жиҳатдан

,

электрон

соғлиқни

сақлаш

тизимини

кенгайтириш

,

ягона

миллий

стандартлар

асосида

интеграциялашган

ахборот

тизимлари

ва

маълумотлар

базаси

мажмуасини

яратиш

каби

ишлар

бу

соҳадаги

муҳим

вазифаларимиздир

.

Бизни

доимо

қийнайдиган

,

тинчлик

бермайдиган

орзу

-

ниятимиз

,

Яратгандан

сўрайдиган

энг

катта

тилак

-

илтижомиз

шуки

,

бетакрор

,

гўзал

,

саховатли

Янги

Ўзбекистонимизда

,

албатта

,

ҳар

томонлама

соғлом

,

ўзининг

куч

-

қудрати

,

баркамоллиги

билан

ўзгаларнинг

ҳавасини

уйғотадиган

авлодлар

яшаши

керак

.

Дунёда

соғлиқни

сақлаш

тизимида

юксак

самарадорликка

эришган

,

аҳолини

ўртача

умр

кўриш

даражаси

юқори

энг

илғор

мамлакатлар

қаторидан

жой

олиш

стратегик

вазифамиздир” [5].

Маълумки

,

ҳозирги

даврда

инсоният

ривожланишнинг

янги

босқичига

ахборотлашган

жамиятга

ҳамда

рақамлаштириш


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

460

жараёнларига

кириб

бормоқда

,

унда

ишлаб

чиқаришнинг

асосий

омилини

ахборот

,

билимлар

,

интерфаол

коммуникациялар

ташкил

қилади

.

Уларнинг

рўёбга

чиқарилиши

,

инсон

ҳаёти

ва

фаолиятида

қўлланилиши

мамлакат

ривожланишини

ҳам

ижтимоий

,

ҳам

сиёсий

жиҳатдан

белгилайди

.

Шунингдек

,

ахборотлашган

жамиятнинг

шаклланиш

жараёнида

аҳоли

турмуш

даражасини

ошириш

,

ҳаёт

ва

фаолиятнинг

ижтимоий

-

иқтисодий

томонларини

ривожлантириш

,

давлат

бошқарувини

такомиллаштириш

ва

ҳаклар

кўзда

тутилмоқда

.

Бунда

билим

ривожланишнинг

ҳаракатлантирувчи

кучига

айланмоқда

.

Инсоният

ривожланиш

босқичида

илгари

сурилаётган

вазифалар

,

муаммолар

биринчи

навбатда

инсон

капитали

томонидан

ҳал

қилинади

,

у

жисмоний

капиталга

нисбатан

замонавий

жамият

ривожланишида

белгиловчи

роль

ўйнайди

.

Сифатли

тиббий

таълим

жараёнида

эгалланадиган

ва

бойитиладиган

инсон

капиталининг

юқори

интеллектуал

даражаси

ва

сифати

муайян

шароитларда

билимни

(

номоддий

объектни

)

амал

қилувчи

инновацион

маҳсулотга

,

моддий

объектга

айлантиради

.

Бугунги

кунда

давлат

,

жамият

таълим

жараёнида

инсон

томонидан

эгалланадиган

билим

,

кўникмаларга

алоҳида

эътибор

қаратмоқда

.

Шунинг

учун

таълим

олиш

жараёнида

билим

,

кўникма

эгаллаш

соҳасида

,

атроф

муҳитга

ижтимоий

мослашишда

инсон

капиталини

ривожлантириш

ва

бойитишга

ёрдам

берувчи

таълим

муассасаларининг

тармоғи

кенгаймоқда

.

Айтиш

керакки

,

ахборот

технологиялари

,

алоқа

воситалари

ва

ускуналарини

модернизациялашнинг

глобал

ривожланиши

даврида

ўқитилган

мутахассисларга

эҳтиёж

ва

янги

билимларни

тезкор

эгаллаш

имкониятлари

ортиб

бормоқда

.

Замонавий

дунёда

таълим

кўпинча

нафақат

инсон

учун

,

балки

бутун

мамлакат

учун

муваффақиятнинг

кафолати

бўлиб

,

натижада

унинг

иқтисодий

ўсишига

ва

илмий

-

техник

салоҳиятнинг

ошишига

ёрдам

беради

.

Яъни, “Таълим

бу

вақт

ва

меҳнат

сарфига

ва

инсоний

доноликнинг

тўпланишига

жавоб

берадиган

сотиб

олинган

капиталдир

...

Чиндан

ҳам

билимли

одам

ўзи

учун

жой

топиш

...

қачон

унинг

мустақил

ҳукмлари

ҳукуматга

ёки

ўқимишли

жамиятга

керак

бўлади

...” [9]. Дарҳақиқат

,

ҳозирги

кунда

чинакам

соғлом

ўқимишли

одамлар

давлатнинг

иқтисодий

,

сиёсий

ва

маънавий

ривожланишининг

кафолати

ҳисобланади

.

Бунда

инсон

капиталини

ривожлантириш

давлат

ва

ҳусусий

ресурсларни

ота

-

онадан

тортиб

,

умр

бўйи

ўрганишга

қадар

сафарбар

қилишни

англатади

.

Ҳозирги

вақтда

“жамият

кўпроқ

билимларга

таянади

,

шунинг

учун

олий

маълумот

ва

илмий

тадқиқотлар

ҳозирги

даврда

инсон

,

жамият

ва

миллатларнинг

маданий

,

ижтимоий

-

иқтисодий

ва

экологик

жиҳатдан

турғун

ривожланишида

энг

муҳим

компонент

сифатида

ифодаланади” [2].

Албатта, таълим ва маданият инсон капитали сифатини шакллантиради,

унинг қадриятлари ва компетенциясини белгилаб беради. Бунда таълим


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

461

жараёнида ўзлаштирилган билимлар муайян ахлоқий, этикага оид

қадриятлар спектрида рўёбга чиқади. Бу билим эгаллашнинг ва ахлоқий,

этикага оид инсон сифатларини шакллантиришнинг ўзаро боғлиқлиги

муаммосини қўяди.

Дарҳақиқат, илм

-

фан ривожланиши, ривожланишнинг мураккаб

интенсив омили –

инсон капитали таркибий қисмлари сифатида ахборот

жамиятининг шаклланиши билимлар, таълим, соғлиқни сақлаш, миллий

иқтисодиётнинг ижодкорлиги ва инновационлиги, аҳолининг ҳаёт

сифатини ва етакчи мутахассисларнинг ўзларини илгари сурди.

Шуни таъкидлаш керакки, инсоннинг орттирилган қобилиятлари ва

сифатлари инновациялар, унга сарфланадиган муайян жисмоний, моддий

ва молиявий харажатлар билан шартланади. Туғма қобилиятлар ва

эгалланган сифатлар синергия бирлиги инсон капитали ривожланишининг

асосини ташкил қилади. Инсон қобилиятларининг ривожланиши, соғлиғи

яхши бўлган ҳамда инсон капитали ривожланишига муайян тарзда таъсир

қилувчи ижтимоий

-

маданий

муҳитга мослашувчан

компетентли

мутахассисни шаклланиши унга киритилган инвестициялар билан боғлиқ.

Айнан шунинг учун сифатли таълим олиш жараёнида ахлоқий

-

этикага оид

меъёрларнинг шаклланиши ҳисобга олиниши шарт, “олий таълим ва
илмий

-

тадқиқот муассасалари малакали ва маълумотли одамлар критик

массасини яратадилар” [4], улар муайян қадриятлар билан бирга шахс бир

бутунлигини шакллантиради.

Дарҳақиқат, таълим инсон капиталини шакллантиришда муҳим роль

ўйнайди ва ахборот

-

технологик жамият шароитида унинг аҳамияти янада

ошади. Шундай қилиб, “Йигирманчи асрдаги ҳар қандай компаниянинг энг

қиммат бойлиги бу ускуналар ишлаб чиқариш эди. ХХI асрдаги ҳар қандай

ташкилотнинг энг қиммат бойлиги унинг билимдон ишчилари ва уларнинг

маҳсулдорлиги бўлади” [8].

Сўнгги бир неча йилни республика таълим тизимининг гуллаб

-

яшнаган даври сифатида белгилаш мумкин. Президентимиз ташаббуси

билан амалга оширилган соҳадаги туб ўзгаришлар ўз самарасини бермоқда:

мамлакатимиз таълим муассасаларининг салоҳияти сезиларли даражада

ошди, уларнинг моддий

-

техник базаси мустаҳкамланди ва замонавий

ахборот технологиялари жорий этилди. Бир сўз билан айтганда,

Ўзбекистонда таълим янги тараққиёт босқичига кўтарилди.

Айтиш керакки, янгиланаётган Ўзбекистонда таълим соҳасидаги

ўзгаришлар аввало унинг ҳуқуқий негизларини қайта кўриб чиқишдан

бошланди. Жумладан, 2020 йил 23 сентябрь 637

-

сон Ўзбекистон

Республикасининг “Таълим тўғрисида”ги қонуни [1], 2019 йил 8 октябрь

5847-

сон Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон

Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш

Концепциясини тасдиқлаш тўғрисида”ги Фармони кабилар.


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

462

“Таълим тўғрисидаги” қонунда берилган

таълим кампуси –

“ягона

ҳудудда

бирлаштирилган

ўқув

биноларини,

илмий

-

тадқиқот

институтларини (марказларини), ишлаб чиқариш мажмуалари ва

технопаркларни, таълим

-

тарбия жараёни иштирокчиларининг вақтинча

яшаш жойларини, лабораторияларни, ахборот

-

ресурс марказларини

(кутубхоналарни), спорт иншоотларини, умумий овқатланиш объектларини

ўз ичига олган бинолар ҳамда иншоотлар мажмуидан иборат бўлган, ўқув

жараёни,

маънавий

-

ахлоқий

тарбиянинг

юқори

самарадорлигини

таъминлайдиган таълим

-

тарбия муҳити” [1] дир.

Бугунги кунда давом этаётган таълим трансформациясида Ўзбекистон

Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш

Концепцияси катта аҳамият касб этмоқда. Концепциянинг асосий мақсади [3]

олий таълим тизимини ижтимоий соҳа ва иқтисодиёт тармоқлари

эҳтиёжларидан келиб чиққан ҳолда, “фан

-

таълим

-

ишлаб чиқариш”нинг

мустаҳкам интеграциясини таъминлаш асосида таълим сифатини яхшилаш,

рақобатбардош кадрлар тайёрлаш, илмий ва инновацион фаолиятни

самарали

ташкил

этишдир.

Концепцияда

кўрсатилганидек

[3],

республикамиз олий таълим тизимида муаммолар мавжуд бўлиб, уларни

бартараф этиш кўзда тутилди. Жумладан, “олий таълим билан қамров

даражаси пастлиги; талабаларда танқидий фикрлаш, ахборотни мустақил

ишлаш ва таҳлил қилиш кўникмаларининг шаклланмаганлиги; олий

таълим

муассасаларининг илмий салоҳияти атиги 36,7 фоизни ташкил этиши;

илмий

-

тадқиқот ишлари ижтимоий соҳа ва иқтисодиёт тармоқларидаги

мавжуд муаммоларни ечимига қаратилмаганлиги” кабилар. Бу каби

муаммоларни бартараф этиш учун Концепцияда олий таълим тизими

ривожлантиришнинг стратегик мақсадлари белгиланди. Унда белгиланган

стратегик мақсадлар мамлакатни модернизация қилиш, ижтимоий

-

иқтисодий жиҳатдан барқарор ривожлантириш учун юқори малакали

кадрлар тайёрлаш сифатини ошириш, инсон капиталини меҳнат бозори

талаблари асосида ривожлантиришга хизмат қилади. Бу эса республикамизда

инсон капиталини ривожлантирувчи юқори малакали, креатив ва тизимли

фикрлайдиган, мустақил қарор қабул қила оладиган кадрларни тайёрлайди.

Концепция асосида [3] олий таълим муассасаларида таълим, фан,

инновация ва илмий

-

тадқиқотлар натижаларини тижоратлаштириш

фаолиятининг узвий боғлиқлигини назарда тутувчи “Университет 3.0”

концепциясини босқичма

-

босқич жорий этиш; хорижий инвестицияларни

кенг жалб қилиш, пуллик хизматлар кўламини

кенгайтириш ва бошқа

бюджетдан ташқари маблағлар ҳисобига олий таълим муассасаларида

технопарк, форсайт, технологиялар трансфери, стартап, акселератор

марказларини ташкил этиш ҳамда уларни тегишли тармоқ, соҳа ва

ҳудудларнинг ижтимоий

-

иқтисодий ривожланишини тадқиқ қилувчи ва

прогнозлаштирувчи илмий

-

амалий муассасалар даражасига олиб чиқиш;

Ўзбекистон олий таълим тизимини Марказий Осиёда халқаро таълим

дастурларини амалга оширувчи “хаб”га айлантириш; олий таълимнинг


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

463

инвестициявий жозибадорлигини ошириш, хорижий таълим ва илм

-

фан

технологияларини жалб этиш; фундаментал, амалий ва инновацион илмий

тадқиқотларни ривожлантириш, мавжуд илмий мактабларни сақлаб қолиш

ва янгиларини яратиш, уларнинг кадрлар салоҳиятини мустаҳкамлаш, бунда

иқтидорли ёшларнинг илм

-

фанга кенг жалб этилишини рағбатлантириш

каби вазифаларнинг бажарилишига замин яратади.

Фалсафий методологик таҳлил кўрсатадики, инсон капиталини

ривожлантириш жараёнларига билимлардаги трансформация жараёнлари

асос бўлиб хизмат қилади. Шунинг учун билимларни узатиш воситаси бўлган

таълимни ривожлантиришга катта эътибор қаратилади. 2020 йилда қабул

қилинган “Таълим тўғрисида”ги қонун бу жараёнда катта аҳамият касб этади.

Таълим соҳасидаги қабул қилинган асосий принциплар конструктив

аҳамият касб этади ва улар қуйидагилардан иборат [1]: таълим

устуворлигининг тан олиниши; таълим олиш шаклини танлаш эркинлиги;

таълим соҳасида камситишларга йўл қўйилмаслиги; таълим олишга доир

тенг имкониятларнинг таъминланиши; таълим ва тарбияга миллий ҳамда

умуминсоний қадриятларнинг сингдирилганлиги; таълим ва тарбиянинг

инсонпарварлик, демократик хусусияти; таълимнинг узлуксизлиги ва

изчиллиги; ўн бир йиллик таълимнинг ҳамда олти ёшдан етти ёшгача

бўлган болаларни бир йил давомида умумий ўрта таълимга тайёрлашнинг

мажбурийлиги; давлат таълим стандартлари ва давлат таълим талаблари

доирасида таълим олишнинг ҳамма учун очиқлиги; ўқув дастурларини

танлашга доир ёндашувнинг ягоналиги ва табақалаштирилганлиги;

инсоннинг бутун ҳаёти давомида таълим олиши; жамиятда педагогларни

ижтимоий ҳимоя қилишнинг кафолатланганлиги; таълим тизимининг

дунёвий хусусиятга эгалиги; билимлилик, қобилиятлилик ва истеъдоднинг

рағбатлантирилиши; таълим тизимида давлат ва жамоат бошқарувининг

уйғунлиги; таълим фаолияти соҳасидаги очиқлик ва шаффофлик.

ХУЛОСА

Республикамиздаги тиббий таълим ва фан трансформацияси

биринчидан, тиббий таълим ва фанда структуравий ўзгаришлар содир

бўлганлигида: иккинчидан, тиббий таълимнинг барча босқичлари

ўртасидаги ўзаро боғланишлар янги сифат касб этаётганлигида (фан ва

таълим, фан

-

таълим

-

ишлаб чиқариш интеграциялари); учинчидан,

республикамизда инновацион ривожланишни таъминлашнинг самарали

механизмларининг белгиланганлиги; жаҳон фан ва тиббий таълим тизими

билан ҳамкорлигининг кучайиб бораётганлиги билан характерланади.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ:

1.

Ўзбекистон Республикасининг 2020 йил 23 сентябрдаги “Таълим

тўғрисида”ги ЎРҚ

-637-

сон Қонуни. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари

миллий базаси, 24.09.2020 й., 03/20/637/1313

-

сон) www.lex.uz.

2.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 21 сентябрдаги

“2019

-

2021

йилларда

Ўзбекистон

Республикасини

инновацион


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

464

ривожлантириш стратегиясини тасдиқлаш тўғрисида”ги ПФ

-5544-

сон

Фармони. www.lex.uz.

3.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 8 октябрдаги

“Ўзбекистон Республикаси Олий таълим тизимини 2030 йилгача

ривожлантириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида”ги ПФ

-5847-

сон

Фармони www.lex.uz.

4.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий

Мажлисга Мурожаатномаси https://president.uz/

uz/lists/view/2228.

5.

Мирзиёев Ш.М. Янги Ўзбекистон стратегияси. –

Тошкент:

“Ўзбекистон”, 2022. –

Б.216.

6.

Абдуллахужаева Г. Х., Уста

-

Азизова Д. А. Организация психолого

-

педагогической работы с" солнечными детьми" раннего возраста

//Медицина: теория и практика

.

2019.

Т. 4. –

№. S. –

С. 32

-32.

7.

Акрамова Л. Ю., Мирзаева Ш. Р. Графические организаторы как

средства развития клинического мышления у студентов медвуза //

Экономика и социум. –

2015.

№. 2

-1.

С. 143

-146. https://www.elibrary.ru

/item.asp?id=25095576

8.

Дракер П.Ф. Задачи менеджмента в XXI веке. –

М.: Изд. дом

«Вильямс», 2004.

9.

Комаров

А.В.,

Лабусов

М.В.

Инновационное

развитие

промышленности России на современном этапе: проблемы и перспективы

// Проблемы социально

-

экономического развития России на современном

этапе: материалы VI ежегодной Всероссийской научно

-

практической

конференции. В 2

-

х ч. –

Тамбов: Тамбовский государственный университет

имени Г.Р.Державина, 2013.

-

С.36.

10.

Rasulovich, T. S., Kurbankulovich, K. A., Jamoliddinovna, K. M.,

Samadovich, T. K., & Tulkinovich, S. K. (2022). Forms and Characteristics of Virtual

Spiritual Threats. Telematique, 7146-7155.

11.

Мирзаева Ш. Р. Формирование мотивации у будущих педиатров на

занятиях по педагогике и психологии //Экономика и социум. –

2014.

№. 2

-

3.

С. 4

98-501. https://www.elibrary.ru/item.asp?id=22779312

12.

Мирзаева Ш. Р., Мирзаева Н. А. Психолого

-

педагогические

дисциплины в подготовке врачей и медсестер высшей квалификации //

Экономика и социум. –

2015.

№. 2

-3.

С. 580

-582.

https://www.elibrary.ru/item.asp?id=25093203

13.

Мирзаева Ш. Р., Шойимова Ш. С., Мирзаева Н. А. Тиббий таълимда

талабаларни мотивлаштириш ва фаоллаштириш хусусиятлари // Ташкент,

ТашПМИ, журнал" Педиатрия. –

2020.

№. 2. –

С. 290

-294.

14.

Мирзаева Ш.Р., Шойимова Ш.С., Мирзаева Н.А. ТИББИЙ ТАЪЛИМДА

ПЕДАГОГНИНГ ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТИ // “Педиатрия” журнали 2

-

сон,

2021 йил, 277

-

281 б.


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

465

15.

НА Мирзаева, ШС Шойимова, ШР Мирзаева Особенности активных

методов обучения в медицинских ВУЗах “Фан ва таълим: тиббиётнинг

долзарб масалалари, ютуқлари ва инновациялар” мавзусидаги халқаро

онлайн

конференция

тўплами,

2021,

23

-

27

бетлар;

https://jica.innovascience.uz/index.php/jica/article/view/157

16.

Умаров Б.М., Шойимова Ш.С. Касбий психология. Дарслик. «LESSON

PRESS» Тошкент, 2018.

17.

Умарова Н. Х., Каримова М. Ж., Худайбердиев А. К. Взаимосвязь

духовного развития личности студентов выпускников вузов с успехом их

развития профессиональной деятельности //Научный аспект. –

2015.

№.

1-2.

С. 134

-137.

18.

Уста

-

Азизова Д. А. и др. ПРОЦЕСС РАЗВИТИЯ ПОДГОТОВКИ

СТУДЕНТОВ К БУДУЩЕЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ВРАЧА

//Colloquium-journal.

Голопристанський

міськрайонний

центр

зайнятості= Голопристанский районный центр занятости, 2021. –

№. 7

-2.

С. 25

-27.

19.

Уста

-

Азизова Д. А. Личность как феномен в процессе

формирования //Вестник образования и науки. Педагогика. Психология.

Медицина. –

2013.

№. 4. –

С. 4

-10.

20.

Уста

-

Азизова Д. А., Бекназарова С. З. К вопросу новых технологий в

системе высшего образования //Results of research activities 2018:

inventions, methods, innovations.

2018.

С. 223

-225.

21.

Уста

-

Азизова

Д

.

А

.,

Даминова

Ф

.

У

.

Аспекты

педагогики

в

медицине

//Results of research activities 2018: inventions, methods, innovations.

2018.

С

. 225-228.

22.

Худайбердиев

А. К. Узбекистан: проблемы защиты молодежи от

вредной информации в условиях глобализации (Социально

-

философский

анализ) //Россия и мусульманский мир. –

2019.

№. 3. –

С. 36

-41.

23.

Худайбердиев А. Янгиланаётган Ўзбекистонда ёшларга оид давлат

сиёсати қатъият

билан давом эттирилмоқда //Eurasian Journal of Academic

Research.

2022.

Т. 2. –

№. 12. –

С. 912

-918.

24.

Шойимова Ш.С. Мутахассис шахсининг касбий камолоти

масалалари. Интернаука №19 (195), часть 6, 2021 г. С 19

-21.

25.

Шойимова Ш.С. Мутахассис шахсининг касбий камолоти

масалалари. Интернаука №19 (195), часть 6, 2021 г. С 19

-21.

26.

Шойимова Ш.С., Файзиева М.Д. Меҳнат жараёнида субъектнинг

касбий шаклланиш муаммоси. Интернаука №23

-

4 (105), часть 4, 2019 г. С

48-49.

27.

Шойимова Ш.С., Шойимова Ш.С. Бўлажак мутахассисларни

психологияга оид билимлар билан қуроллантириш масалалари.

Интернаука. Научный журнал № 10(233) Март 2022 г. Часть 5. С 20

-22.


background image

«Актуальные проблемы обучения социально

-

гуманитарных наук в медицинском образовании»

Международная научно

-

практическая онлайн конференция

466

28.

Тагаев, Мамаразак Абдиевич. "БОЛАЛАР ТИББИЁТИНИ ТИЗИМЛИ

ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЧОРА

-

ТАДБИРЛАРИ." ВЗГЛЯД В ПРОШЛОЕ SI

-2

(2021).

29.

Сайдазимов, Камол Тулкунович. "НОРМАТИВ ТУШУНЧАЛАРНИНГ

МАНТИҚИЙ АСПЕКТЛАРИ." Academic research in educational sciences 2.10

(2021): 836-844.

30.

Хайдаров,

Хуррам

Фармонович.

"“ҚОНУН”–ФАЛСАФИЙ

КАТЕГОРИЯ."

Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social

sciences 3.3 (2023): 323-327.

31.

BAKHTIYAROVNA, SAGATOVA ZIYODA. "Development of Uzbek-

Turkish relations in the years of independence of the Republic of Uzbekistan."

European Journal of Molecular & Clinical Medicine 10.1: 2023.

Библиографические ссылки

Ўзбекистон Республикасининг 2020 йил 23 сентябрдаги “Таълим тўғрисида”ги ЎРҚ-637-сон Қонуни. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 24.09.2020 й., 03/20/637/1313-сон) www.lex.uz.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 21 сентябрдаги “2019-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини инновацион ривожлантириш стратегиясини тасдиқлаш тўғрисида”ги ПФ-5544-сон Фармони. www.lex.uz.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 8 октябрдаги “Ўзбекистон Республикаси Олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида”ги ПФ-5847-сон Фармони www.lex.uz.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга Мурожаатномаси https://president.uz/uz/lists/view/2228.

Мирзиёев Ш.М. Янги Ўзбекистон стратегияси. – Тошкент: “Ўзбекистон”, 2022. – Б.216.

Абдуллахужаева Г. Х., Уста-Азизова Д. А. Организация психолого-педагогической работы с" солнечными детьми" раннего возраста //Медицина: теория и практика. – 2019. – Т. 4. – №. S. – С. 32-32.

Акрамова Л. Ю., Мирзаева Ш. Р. Графические организаторы как средства развития клинического мышления у студентов медвуза // Экономика и социум. – 2015. – №. 2-1. – С. 143-146. https://www.elibrary.ru /item.asp?id=25095576

Дракер П.Ф. Задачи менеджмента в XXI веке. – М.: Изд. дом «Вильямс», 2004.

Комаров А.В., Лабусов М.В. Инновационное развитие промышленности России на современном этапе: проблемы и перспективы // Проблемы социально-экономического развития России на современном этапе: материалы VI ежегодной Всероссийской научно-практической конференции. В 2-х ч. – Тамбов: Тамбовский государственный университет имени Г.Р.Державина, 2013. -С.36.

Rasulovich, T. S., Kurbankulovich, K. A., Jamoliddinovna, K. M., Samadovich, T. K., & Tulkinovich, S. K. (2022). Forms and Characteristics of Virtual Spiritual Threats. Telematique, 7146-7155.

Мирзаева Ш. Р. Формирование мотивации у будущих педиатров на занятиях по педагогике и психологии //Экономика и социум. – 2014. – №. 2-3. – С. 498-501. https://www.elibrary.ru/item.asp?id=22779312

Мирзаева Ш. Р., Мирзаева Н. А. Психолого-педагогические дисциплины в подготовке врачей и медсестер высшей квалификации // Экономика и социум. – 2015. – №. 2-3. – С. 580-582. https://www.elibrary.ru/item.asp?id=25093203

Мирзаева Ш. Р., Шойимова Ш. С., Мирзаева Н. А. Тиббий таълимда талабаларни мотивлаштириш ва фаоллаштириш хусусиятлари // Ташкент, ТашПМИ, журнал" Педиатрия. – 2020. – №. 2. – С. 290-294.

Мирзаева Ш.Р., Шойимова Ш.С., Мирзаева Н.А. ТИББИЙ ТАЪЛИМДА ПЕДАГОГНИНГ ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТИ // “Педиатрия” журнали 2-сон, 2021 йил, 277-281 б.

НА Мирзаева, ШС Шойимова, ШР Мирзаева Особенности активных методов обучения в медицинских ВУЗах “Фан ва таълим: тиббиётнинг долзарб масалалари, ютуқлари ва инновациялар” мавзусидаги халқаро онлайн конференция тўплами, 2021, 23-27 бетлар; https://jica.innovascience.uz/index.php/jica/article/view/157

Умаров Б.М., Шойимова Ш.С. Касбий психология. Дарслик. «LESSON PRESS» Тошкент, 2018.

Умарова Н. Х., Каримова М. Ж., Худайбердиев А. К. Взаимосвязь духовного развития личности студентов выпускников вузов с успехом их развития профессиональной деятельности //Научный аспект. – 2015. – №. 1-2. – С. 134-137.

Уста-Азизова Д. А. и др. ПРОЦЕСС РАЗВИТИЯ ПОДГОТОВКИ СТУДЕНТОВ К БУДУЩЕЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ВРАЧА //Colloquium-journal. – Голопристанський міськрайонний центр зайнятості= Голопристанский районный центр занятости, 2021. – №. 7-2. – С. 25-27.

Уста-Азизова Д. А. Личность как феномен в процессе формирования //Вестник образования и науки. Педагогика. Психология. Медицина. – 2013. – №. 4. – С. 4-10.

Уста-Азизова Д. А., Бекназарова С. З. К вопросу новых технологий в системе высшего образования //Results of research activities 2018: inventions, methods, innovations. – 2018. – С. 223-225.

Уста-Азизова Д. А., Даминова Ф. У. Аспекты педагогики в медицине //Results of research activities 2018: inventions, methods, innovations. – 2018. – С. 225-228.

Худайбердиев А. К. Узбекистан: проблемы защиты молодежи от вредной информации в условиях глобализации (Социально-философский анализ) //Россия и мусульманский мир. – 2019. – №. 3. – С. 36-41.

Худайбердиев А. Янгиланаётган Ўзбекистонда ёшларга оид давлат сиёсати қатъият билан давом эттирилмоқда //Eurasian Journal of Academic Research. – 2022. – Т. 2. – №. 12. – С. 912-918.

Шойимова Ш.С. Мутахассис шахсининг касбий камолоти масалалари. Интернаука №19 (195), часть 6, 2021 г. С 19-21.

Шойимова Ш.С. Мутахассис шахсининг касбий камолоти масалалари. Интернаука №19 (195), часть 6, 2021 г. С 19-21.

Шойимова Ш.С., Файзиева М.Д. Меҳнат жараёнида субъектнинг касбий шаклланиш муаммоси. Интернаука №23-4 (105), часть 4, 2019 г. С 48-49.

Шойимова Ш.С., Шойимова Ш.С. Бўлажак мутахассисларни психологияга оид билимлар билан қуроллантириш масалалари. Интернаука. Научный журнал № 10(233) Март 2022 г. Часть 5. С 20-22.

Тагаев, Мамаразак Абдиевич. "БОЛАЛАР ТИББИЁТИНИ ТИЗИМЛИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ." ВЗГЛЯД В ПРОШЛОЕ SI-2 (2021).

Сайдазимов, Камол Тулкунович. "НОРМАТИВ ТУШУНЧАЛАРНИНГ МАНТИҚИЙ АСПЕКТЛАРИ." Academic research in educational sciences 2.10 (2021): 836-844.

Хайдаров, Хуррам Фармонович. "“ҚОНУН”–ФАЛСАФИЙ КАТЕГОРИЯ." Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences 3.3 (2023): 323-327.

BAKHTIYAROVNA, SAGATOVA ZIYODA. "Development of Uzbek-Turkish relations in the years of independence of the Republic of Uzbekistan." European Journal of Molecular & Clinical Medicine 10.1: 2023.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов