5. Юсупова Феруза Махкамовна. (2020). О преподавании русского языка в
условиях модернизации образования. Международный журнал искусство
слова, (3), 257-264.
6.Turapova R. MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNING BADIIY-ESTETIK MADANIYATNI
O
’YINLAR ORQALI SHAKLLANTIRISH MUAMMOLARI //Физико-технологического образование. –
2022.
– Т. 4. – №. 4.
7.
Ra’no T., Maftuna B. Variative Approach Based on of Children Dialogic Speech Development
Methodology Improvement //European Journal of Higher Education and Academic Advancement.
– 2023.
– Т. 1. – №. 1. – С. 99-104.
8.Jurayevich B. O. Ways to Develop Education for Obtaining General Physical Qualities of Young Wrestlers
Through Action Games //Indonesian Journal of Multidiciplinary Research.
– Т. 3. – №. 1. – С. 153-158.
9.qizi Saydillayeva M. B. MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNING RIVOJLANISHIDA FAOLIYAT
MARKAZLARINING AHAMIYATI //Results of National Scientific Research International Journal.
– 2022. –
Т. 1. – №. 7. – С. 420-424.
10.Imanov B. B. Competences in the quality of education and their organization //ASIAN JOURNAL OF
MULTIDIMENSIONAL RESEARCH.
– 2021. – Т. 10. – №. 5. – С. 419-424.
11.Fazilov O. Y. THE MOTIVATION BASIS OF NAME IN UZBEK AND ENGLISH LANGUAGE LESSONS
//Procedia of Theoretical and Applied Sciences.
– 2023. – Т. 11. – С. 54-58.
12.Нарбашева М. А. АНАЛИЗ НАРОДНЫЕ ИГРЫ МЕТОДОМ ЛУДОГРАФА //Перспективы развития
научных исследований в 21 веке. – 2016. – С. 178-180.
13.Eshmurodov O. ҚИЗЛАРНИ ОИЛАВИЙ ҲАЁТГА ТАЙЁРЛАШНИНГ ИЖТИМОИЙ ПСИХОЛОГИК
ЖИХАТЛАРИ //Журнал Педагогики и психологии в современном образовании. – 2023. – №. I.
14.Urolovich T. F. CHIZMACH
ILIK DARSLARIDA AMALIY SAN’AT ELEMENTLARIDAN FOYDALANIB
TARKIBIDA
TUTASHMA
ELEMENTLAR
QATNASHGAN
NAQSH
NAMUNALARINI
CHIZISH
//Евразийский журнал права, финансов и прикладных наук. – 2022. – Т. 2. – №. 2. – С. 158-162.
15.Uralovich T. F. FACTORS AFFECTING THE FORMATION PROCESS OF AESTHETIC SKILLS IN
DRAWING LESSONS //International Scientific and Current Research Conferences.
– 2023. – С. 115-119.
16.
Urolovich T. F. CHIZMACHILIK DARSLARIDA AMALIY SAN’AT ELEMENTLARIDAN FOYDALANIB
TARKIBIDA
TUTASHMA
ELEMENTLAR
QATNASHGAN
NAQSH
NAMUNALARINI
CHIZISH
//
Евразийский журнал права, финансов и прикладных наук. – 2022. – Т. 2. – №. 2. – С. 158-162.
Халиков Тўлқин Хуррамович.
ТерДУ, Рус ва жахон адабиёти кафедраси ўқитувчиси.
khalikovtulkin@tersu.uz
БЎЛАЖАК КОМПЕТЕНТЛИ ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ
КОММУНИКАТИВ-КРЕАТИВ САЛОҲИЯТИНИНГ КАСБИЙ
ФАОЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ.
Аннотация
Мақолада
ўқув ва касбий вазифалар тушунчаси билан бир қаторда, у
билан тенглаштирилган ўқув-услубий вазифалар ва ўқув-педагогик вазифалар
келтирилган. Педагогик мутахассислик талабаларининг креатив салоҳиятини
ривожлантиришнинг асосий воситаси сифатида ижодий ўқув ва касбий
вазифалар мажмуаси танланди.
Калит сўзлар :
Компетентлик, коммуникатив-креатив, касбий фаолият,
креатив салоҳият, психологик-педагогик адабиётлар.
Аннотация
Помимо понятия учебно-профессиональных задач, в статье
представлены учебно-методические задачи и учебно-педагогические задачи.
В качестве основного средства развития творческого потенциала студентов-
педагогов выбран комплекс творческих учебно-профессиональных задач.
Ключевые
слова:
Компетентность,
коммуникативно-творческая,
профессиональная деятельность, творческий потенциал, психолого-
педагогическая литература.
Abstract:
In addition to the concept of educational and professional tasks,
educational-methodical tasks and educational-pedagogical tasks are presented in the
article. A complex of creative educational and professional tasks was chosen as the
main means of developing the creative potential of pedagogical students.
Keywords:
Competence, communicative-creative, professional activity,
creative potential, psychological-pedagogical literature.
Талабаларнинг креатив салоҳиятини ривожлантириш учун ижодий ўқув
ва касбий фаолиятидан фойдаланиш имкониятларини кўриб чиқамиз.
Ўқув маҳсулотини яратиш талабаларнинг шахсий тажрибасини
шакллантиришга ёрдам беради. Шу муносабат билан ижодий ўқув- касбий
фаолият ягона ечим ёки ягона ечим йўлига эга бўлмаган ижодий ўқув ва
касбий вазифаларни ҳал қилиш билан боғлиқ. Шундай қилиб, ижодий ўқув-
касбий фаолият фикрнинг ўзига хослигини ривожлантиришга, ғояларни
ривожлантиришга ва умуман, креатив салоҳиятни ривожлантиришга
қаратилган.
Педагогик мутахассислик талабаларининг креатив салоҳиятини
ривожлантиришнинг асосий воситаси сифатида ижодий ўқув ва касбий
вазифалар мажмуаси танланди. "Рус тилининг изоҳли луғати" да "вазифа"
тушунчаси бажарилишни, ҳал қилишни талаб қиладиган нарса сифатида
талқин этилади; хулоса чиқариш, ҳисоблаш орқали бажариладиган машқ;
мураккаб масала, тадқиқот ва ечимни талаб қиладиган муаммо; қийин,
мураккаб нарса .
А.Н.Леонтьевнинг сўзларига кўра, психологик нуқтаи назардан,
"вазифа” - бу маълум шароитларда берилган мақсад".
"Вазифа" категориясини Г.А.Балл "Ўқув вазифалари назарияси"
монографиясида анча кенгроқ тавсифлаган. Унга кўра, вазифа энг умумий
кўринишида тизим бўлиб, унинг мажбурий компонентлари қуйидагилардан
иборат: а) бошланғич ҳолатда бўлган вазифа предмети (ёки вазифанинг
бошланғич предмети); б) вазифа предметининг зарурий ҳолати модели
(вазифа талаби). Бундан ташқари, ушбу таърифда вазифанинг мажбурий
таркибий қисмлари кўрсатилган, улар унинг таркибидаги бошқа таркибий
қисмларни истисно қилмайди.
Вазифалар назариясида ўқув вазифалари ва касбий вазифалар
ажратилади. Д.В. Элкониннинг сўзларига кўра, ўқув вазифаси - бу қарор қабул
қилувчига ҳар қандай амалий аҳамиятга эга бўлган ҳаракатларни бажариш
учун бирон бир жараён, усул, принцип ёки "механизм" ни ўзлаштиришга
имкон берадиган вазият. Н.Н. Тулкибоева, А.В. Усовалар таъкидлашича, ўқув
вазифаси муайян кўникма ва малакаларни шакллантиришга ёрдам беради .
Ўқув вазифаси ўқув фаолияти структурасининг асосий таркибий қисми;
ўқув жараёнининг минимал "ҳужайраси"; талабалар учун минимал ўқув
лойиҳаси; талабалардан батафсил ақлий ҳаракатларни талаб қиладиган вазифа
сифатида қаралади .
З.А.Решетованинг сўзларига кўра, ўқув предмети тузилишнинг мазмуни
ва усули нафақат тегишли фаннинг тушунчалари, қонунлари, назариялари ва
фактларини, балки у фойдаланадиган билиш усулларини ҳам ўз ичига олиши
керак. Шунга кўра, талаба фаолияти ҳам мутахассиснинг касбий
вазифаларининг асосий турларини моделлаштирадиган махсус танланган ўқув
вазифалари тўплами орқали тузилади.
Ўқув-ижодий вазифа ўқув-ижодий фаолият объекти ва ўқув-ижодий
фаолиятни педагогик ташкил этиш воситасидир. Уларни ҳал қилиш
жараёнида илгари маълум бўлган алгоритм, усул, фаолият усулидан
фойдаланишни талаб қиладиган репродуктив вазият ҳам, ва ижодий вазият
ҳам бўлиши мумкин
Таълим ва касбий вазифаларни қўллаш самарадорлиги қуйидагича:
1)
педагогик жараёнда қўлланиладиган ўқув ва касбий вазифалар
назарий тайёргарлик ва ушбу тайёргарликни амалда қўллаш ўртасидаги ўзига
хос “таянч”дир;
2)
таълим ва касбий вазифа - бу ўқув фаолияти структурасининг энг
муҳим элементи бўлиб, уни ҳал қилишда талаба келажакдаги касбий фаолияти
билан боғлиқ бўлган муайян ҳаракатларни амалга оширади.
Ўқув ва касбий вазифалар тушунчаси билан бир қаторда, у билан
тенглаштирилган ўқув-услубий вазифалар ва ўқув-педагогик вазифалар
мавжуд. Юқоридаги барча таърифлар учун умумийлик уларнинг асосий
мақсади - бу муаммоларни ҳал қилишда талабаларнинг шахсий касбий
фазилатларини, келажакдаги касбий фаолиятга тайёрлигини ривожлантириш.
Тадқиқот муаллифининг фикрича, бўлажак ўқитувчининг креатив
салоҳиятини ривожлантирувчи ўқув ва касбий вазифалар ижодий характерга
эга бўлиши керак, шунинг учун уларни ижодий ўқув ва касбий вазифалар
сифатида белгилаш мақсадга мувофиқдир.
Ижодий ўқув - касбий вазифа
деганда педагогик йўналиш
талабаларидан умумий ва касбий билим ва кўникмаларни қўллаш асосида
ижодий жараён бўлган самарали касбий ҳаракатларни тайёрлашни талаб
қиладиган муаммоли вазият тушунилади, у умумий ва касбий билим ва
кўникмаларни қўллаш асосида ижодий жараённи ўзида мужассам этади.
Ижодий ўқув ва касбий вазифани ҳал қилишда талаба касбий фаолиятга
тақлид қилади, келажакдаги фаолиятга "одатланади", шунингдек, креатив
салоҳиятнинг таркибий қисмлари ривожланади.
Психологик-педагогик адабиётларда таълим вазифалари, ўқув ва касбий
вазифалар, ўқув-услубий вазифаларнинг тузилиши турли жиҳатларда
келтирилган.
Л.М. Фридманнингнинг фикрига кўра, ўқув вазифаси қуйидагиларни ўз
ичига олади: предмет соҳаси - кўриб чиқилаётган белгиланган объектлар
синфи; ушбу объектларни боғлайдиган муносабатлар; вазифага қўйиладиган
талаблар - муаммони ҳал қилиш мақсадини кўрсатиш, яъни ҳал қилиш
жараёнида нимани белгилаш кераклиги; вазифа оператори - вазифани ҳал
қилишни якунлаш учун унинг шарти бўйича бажарилиши керак бўлган
ҳаракатлар (операциялар) тўплами.
В.В.Давидов, Д.Б.Элконин тадқиқотларида ўқув-услубий вазифанинг
(ЎУВ) тузилиши қуйидаги кетма-кет элементлардан иборат: ЎУВ шарти,
предмет соҳаси, муносабатлари, талаби, оператори, бажарилиш шакли, ечим
натижаси.
Предмет соҳаси
предмет соҳаси
предмет соҳаси
объектларни
боғлайдиган
муносабатлар
Предмет
соҳаси
объектларини
талаблар
оператор
1.расм.
Ижодий ўқув ва касбий вазифанинг тузилиши.
Аниқ мисол ёрдамида ижодий ўқув- касбий вазифасини тузилмали
таҳлили (1-жадвал).
Ижодий ўқув-касбий вазифанинг тузилмали таҳлили.
1-
жадвал
Ижодий ўқув ва касбий вазифалар бир нечта функцияларни бажаради.
Билиш-ўргатиш функцияси шундан иборатки, талабалар муаммони ҳал
қилишда касбий билим ва кўникмаларга эга бўладилар, реал объектлар
тўғрисида ўзларининг билимларини аниқлайдилар.
Шарт-шароит
Тузилмали таҳлил
Ечим
атижаси
Мавзу
(предмет
соҳаси)
Муноса
-батлар
Талаб
Оператор
Ахборот
жааааааажараёнла
рини
жорий
қилишда
- педагогика
фанида
-мавжуд
бўлган
-ўқитиш ме-
жараёнларини
жорий
фанида мав-
мааапитмав-
жуд
мавжудд
ўқитиш
метод-
методла-
мььььььььььь
ььььььььььето
дла-р
методлари
ҳақида
жорий қилишда
жуд бўлган
лари
хақидаги би-
хақида би-
ўқувчиларни ўқи- ўқитиш ме-
билимларни
ффаоллаш
лимлар фа-
ўқитиш
метод-
ларини
танлаш
(излаш,қайта
ишлов
бериш,
сақлаш,ахбо-
ротни тақдим
этиш).
Ўқув-
чилар
учун
амалий
топши-
риқларни лойи-
халаштириш
методлари;
-ахборот
жараёнлари.
-
қонуни-
ятлар;
-
принци
п-лари;
-
усуллар
и.
-танланг;
-лойиха-
лашти-
ринг.
фаоллаштири
ш;
-ғояларни
ишлаб
чиқариш;
-энг
қулай
ғояни танлаш.
оллаштирил
-ган;
-ўқувчилар
учун амалий
вазифалар
лойихалаш-
тирилган
талабалар
оператор
Ривожлантирувчи
функция шундан келиб чиқадики, бу вазифаларни
ҳал қилиш жараёнида талабалар келажакдаги ўқув ва касбий фаолиятга тақлид
қиладилар, шу билан бирга ҳаммага маълум шахс хусусиятларидан ташқари,
креатив салоҳиятнинг таркибий қисмлари ҳам ривожланади.
Мотиватцион
вазифа талабаларда ўқув ва касбий фаолият учун
мотивацияни шакллантиради. Мотивация ҳақиқий касбий шароитлар билан
ўхшашлик орқали амалда фаоллаштирилади.
Рефлексив
вазифаси шундан иборатки, талаба билим ва муаммоларни
ечиш усулларини англаб олади, самарали ечимлар ва ушбу муаммоларни ҳал
қилиш натижаларини тақдим этади.
Ўз фани учун шароит яратиш ва ижодий ўқув ва касбий вазифаларни
танлашда ўқитувчи қуйидаги талаблардан фойдаланиши мумкин:
1) Ижодий ўқув ва касбий вазифалар (ИЎКВ) шундай танланиши
керакки, уларни ҳал қилишда талабалар ўзларининг креатив салоҳиятининг
таркибий қисмларини ривожлантирсин. Шундай қилиб, ИЎКВ ни танлашнинг
тўлиқлиги
тавсифланади.
2) Кўп даражалилик
ИЎКВнинг турли даражадаги мураккаблиги ишлов
берилганлиги билан тавсифланади.
3) Шартнинг тўғри ифодаланиши
.
ИЎКВ шартининг матни аниқ, қисқа,
тўғри қуйилган, мантиқий тузилган ва қизиқарли бўлиши керак.
4) Ўқув режасига зид эмаслиги
. Вазифа ўқув режасига зид бўлмаган
ҳолда муайян масалага, ўрганиш мавзусига тегишли бўлиши керак.
Ижодий ўқув ва касбий вазифалар мажмуасини яратишда замонавий
педагогика фанининг етакчи дидактиклари (В.И.Андреев, Г.А.Балл, А.В.
Усова ва бошқалар) томонидан тавсифланган таснифлар, типологиялар таҳлил
қилинди.
Г.А. Балл қаторга киритилган ва киритилмаган, индивидуал ва умумий,
эскирган ва эскирмаган, назарий ва амалий, очиқ ва ёпиқ, билишга оид ва
коммуникатив вазифалар ва бошқаларни ажратиб кўрсатади.
А.В.Хуторский, В.И.Андреев, Г.А.Балл, А.В.Усова ва бошқаларнинг
ижодий илмий ишларига асосланиб, ўқув ва касбий фаолиятни ташкил
этишда ушбу турдаги вазифаларга қўйиладиган талабларни ҳисобга олган
ҳолда ижодий ўқув ва касбий вазифалар таснифи қуйидагича тузилди (2-
жадвал). Ушбу жадвалда Олий касбий таълим Давлат таълим стандартининг
"Педагогика"ўқув фани бўйича ижодий ўқув ва касбий вазифаларга
мисоллар келтирилган.
Талабалар креатив салоҳиятининг таркибий қисмларини
ривожлантирувчи ижодий ўқув-касбий вазифаларнинг таснифи
2-жадвал.
№
ИЎКВ
таснифи учун
асос
ИЎКВнинг
турлари
ИЎКВ га мисоллар
1
2
3
4
1
Ўқитувчи
фаолиятининг
турлари
бўйича
мақсадни белгилаш Педагогика
олимпиадасининг
мақсадини ифодаланг.
режалаштириш
Замонавий
алоқа
воситаларидан
фойдаланган ҳолда
дарсдан
ташқари
тарбиявий
тадбирнинг режасини тузинг.
ташкиллаштириш Касбий-педагогик танловлар ҳақидаги
низомни ўрганинг (масалан, “Йил
ўқитувчиси”,
“Таълим етакчиси” ва ҳ.к.); танлов
синовларининг мазмунини таҳлил
қилинг ва биринчи курс талабалари
учун “Педагогик дебют”номли танлов
тўғрисидаги низомни ишлаб чиқинг.
натижаларни
баҳолаш,
рефлексия
Мактабда педагогик амалиёт даврида
ўтказган дарсингизни плюс ва минус
томонларини аниқланг.
2
.
Бажариладига
н
функцияларни
нг сони бўйича
монофункционал
(бир функция)
Турли хилдаги вазифалар тизимини
таклиф
қилинг
ва
танлаган
мавзуингизни
ўрганиш
учун
ўқувчиларни вазифалар тизимини
ечишга ўргатишнинг методикасини
тавсифланг.
мульти-
функционалли
(кўп функцияли)
Аниқ
вазифани
ҳал
қилишга
йўналтирилган педагог билан ота-
оналар билан ишлашнинг самарали
методини ишлаб чиқинг (ота-оналарга
педагогик билим бериш, ўқувчилар
мотивациясини
ошириш,ўқувчилар
касбларини ўзлари танлашига ёрдам
бериш ва ҳ.к.).
3
.
Мустақиллик
даражасига
кўра
Мустақил
ҳал
қилинадиган
вазифалар
Ўрганилаётган фан бўлими бўйича
интеллектуал ёки дидактик ўйинни
ишлаб чиқинг, гуруҳ билан ўтказиш
учун унинг ҳар бир томонини пухта
ўйланг.
1
2
3
4
ўқитувчи ёрдамида
ҳал
қилинадиган
вазифалар
Ўқитувчи билан биргаликда фаннинг
ўрганилаётган
бўлими
бўйича
мустақил иш режасини тузинг.
талабалар гуруҳида
ҳал
этиладиган
вазифалар
Креатив салоҳиятнинг ривожланиш
даражасини баҳолаш мезонларини
ишлаб чиқинг.
4.
Бажарилиш
жойи бўйича
аудиторияда
Креативлик
ҳақида
педагогик
фикрларнинг тўплами учун афоризм
таклиф қилинг.
аудиториядан
ташқарида
(уйда,
ишлаб
чиқариш
амалиётида
бажариладиган
вазифалар)
Баҳолаш
воситаларининг
афзалликлари ва
камчиликларини
жадвал шаклида тасвирлаб беринг
(анъанавий беш балли, ўн балли, тест
ўтказиш, портфолио; балл-рейтинг
тизими).
5.
Интерактив
таълим
технология
ла-ри
технология
ларирррррр
ирини
қўллаш
интерактив таълим
технологияларини
қўллаш билан ҳал
қилинадиган
вазифалар
Ўқувчиларнинг шахсий ривожланиш
даражасини баҳолаш мезонларини
ишлаб
чиқинг
ва
презентация
кўринишида тақдим қилинг.
имкониятлари
бўйича
интерактив таълим
технологияларини
қўлламасдан
ҳал
қилинадиган
вазифалар
"Замонавий ўқитувчи: у қандай?"
мавзуда мини иншо ёзинг.
6.
Мураккаблик
даражаси
бўйича
паст
Фаннинг ўрганилган бўлими бўйича
кроссворд тузинг.
ўрта
Фаннинг
ўрганилаётган
бўлими
бўйича турли даражадаги назорат
ишининг иккита вариантини ишлаб
чиқинг.
юқори
Ўсмирларнинг маълум бир гуруҳини
қўллаб-қувватлаш ва уларга ҳамроҳлик
қилиш технологиясини ишлаб чиқинг
(ўз касбини танлашга мухтож девиант
хулқ-ат- ворли; қобилиятли).
Педагогиканинг асосий хусусиятларини очиб берган В.А. Сластенин
таъкидлайдики, педагогик ижодкорликнинг намоён бўлиш соҳаси педагогик
фаолиятнинг асосий компоненентларининг тузилиши билан белгиланади ва
амалда унинг ҳамма томонларини қамраб олади: режалаштириш,
ташкиллаштириш, амалга ошириш ва таҳлил қилиш. Ушбу ғояни асосий деб
олинди ва ИЎКВ нинг мажмуи ишлаб чиқилди, у бошқарув педагогик
фаолиятининг барча таркибий қисмларини ўз ичига олади, шу жумладан:
мақсадларни белгилаш, режалаштириш, ташкил этиш, натижаларни
баҳолаш ва ижодий ўқув ва касбий фаолиятнинг рефлексияси. Комплексда
ИЎКВнинг ҳар хил турларидан фойдаланиш мумкин. Олий касбий
таълимнинг Давлат таълим стандартининг "Педагогика" фани учун
вазифалар шартларига мисоллар тузилган (3-жадвал).
Бўлажак ўқитувчининг креатив салоҳиятини
ривожлантириш учун ижодий ўқув-касбий вазифалар
тўплами 3 жадвал
№
ИЎКВ
тури
(бошқа-
рув ва-
зифалари
)
ИЎКВ
талабалари
ни
ифодалашд
а калит
сўзлар
ЙЎКВга мисоллар
1 2
3
4
1
Мақсад
-ни
бел-
гилаш
Аниқланг
Дарснинг
видеопарчасини
кўриб,ушбу
дарснинг
мақсадини аниқланг ва унга эришишш мумкинлигини
баҳоланг.
Ифодаланг Дарс-мунозаранинг мақсадини ифодаланг.
2
Режа-
лаш-
тириш
Тузинг
Сиз томонингиздан танланган ўқув курси(фани) ва
синфнинг кичикроқ мавзуси учун ўқитувчининг ишчи
дастуридан бири фрагментини тузинг.
Моделлаш
-тиринг
Сиз таниш бўлган бирорта педагогнинг эришган
мавқесини модель кўринишида тақдим қилинг.
Таққослан
г
“Шахсни ривожлантириш” ва “шахсни шакллантириш”
тушунчаларини
таққосланг.
Ушбу
тушунчаларда
нималлар умумий ва уларда нима фарқ бор?
Таҳл
ил қилинг
Видеодарсни кўриб чиқинг ва уни оптималлиги
(энг мақбуллиги),натижадорлиги,технологиклиги ва уни
кейинчалик ижодий қўллаш масаласи жиҳатидан таҳлил
қилинг.
Тузинг
Мактабда
бошқарувнинг
иерархик(босқичма-
босқич бўйсуниш) тизимини тузинг.
Аниқланг
Педагогик фаолияти педагог касбига боғлиқ
бўлмаганлар учун касбларнинг педагогик асосларини
аниқланг (масалан:вояга етмаганлар иши бўйича
инспектор,милиционер,тиббиёт ходимларининг ва ҳ.к.)
ва ушбу касбларда педагогик фаолиятнинг моҳияти
нимада эканлигини асосланг.
Лойихала
ш-тиринг
Аниқ
бир
ўқувчининг
ижодий
шахсини
ривожлантиришнинг
педагогик
моделини
лойихалаштиринг.
Прогноз
қилинг
(олдиндан
аниқланг)
Ўзбекистонни Болонья жараёнига қўшилишининг
плюс ва минус томонларини прогноз қилинг.
3
Ташки
л-лаш-
тириш
Тайёрланг
Коммуникация
вазифаларини
ҳал
қилишга
мисоллар тайёрланг (ахборотни етказиш,ахборотни
расмий талаб қилиш).
Ўтказинг
Ўзингизни қизиқтирган мавзу бўйича тадқиқот
ўтказинг.Мавзуни ифодаланг, долзарблигини асосланг,
унинг объекти, предмети,мақсад ва вазифаларини
таърифланг.
Ишлаб
чиқинг
Ахборот технологияларини қўллашни назарда
тутадиган дарснинг креатив фрагментини (парчасини)
ишлаб чиқинг.
Таклиф
қилинг
Турли шаклдаги сиз томонингиздан танланган
бирорта мавзу бўйича ўқувчилар учун назорат
топшириқларининг вариантларини таклиф қилинг.
4
Натижа
-ларни
баҳола
ш
рефлек
-сия
Таърифлан
г
Ўзингизнинг педагогик амалиётдаги дарсингизни
видеоёзувини кўринг ва энг муваффақиятли ва муаммоли
жиҳатларини таърифланг.
Аниқланг
Адаптацияловчи(мослашувчан)
педагогика
мактаби, ўз тақдирини ўзи белгиловчи мактаб, мактаб-
парк каби муаллифлик мактабларининг ўзига хос
хусусиятларини аниқланг ва кўрсатинг.
Тушунти-
ринг
Ўқитиш жараёнлари ва билиш жараёнларининг
боғлиқлигини тушунтиринг.
Рецензия
ёзинг
А.Гиннинг “Замонавий таълимнинг еттита қарама-
қаршиликлари” номли мақоласига рецензия (тақриз)
ёзинг,бошқа талаба билан ўзаро рецензия алмашинг ва
уни қисқача таъриф билан баҳоланг.
Баҳоланг
Ўқувчиларнинг
бирорта
иши
(расм,иншо,модель)ини танланг ва ўзингиз ишлаб чиққан
мезон бўйича унинг сифатини бахоланг.
Асосланг
Қуйидаги фикрга қўшилиш мумкинми: “Ўқитиш бу
маълум билим, малака ва кўникмаларни етказиб
беришдир”.Ўз жавобингизни асосланг.
ФО ЙДА ЛА Н ИЛ ГА Н АД АБ ИЁТ ЛАР Р ЎЙ ХАТ И
1.
Мирзиёев Ш.М. Ўзбекистон Республикасининг
2016 йилда ижтимоий-
иқтисодий ривожлантиришнинг асосий якунлари ва 2017 йилга мўлжалланган
иқтисодий дастурнинг энг муҳим устувор йўналишларига бағишланган
Вазирлар Маҳкамасининг кенгайтирилган мажлисидаги маърузаси. –
2.
Мирзиёев Ш.М. Илм – фан ютуқлари тараққиётнинг муҳим омили
.
Т.2016й: 31 декабр “Маърифат” газетаси
3.
Мирзиёев Ш.
М. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини
биргаликда барпо этамиз. Ўзбекистон Республикаси Президенти лавозимига
киришиш тантанали маросимига бағишланган Олий мажлис палаталарининг
қўшма мажлисидаги нутқи. / Ш.М.Мирзиёев. – Тошкент: “Ўзбекистон”
НМИУ, 2016-56б.
4.
Адизов Б. Бошланғич таълимни ижодий ташкил этишнинг назарий
асослари: Пед.фан.док....дисс. – Т., 2002. – 276 б.
5.
Азизходжаева Н.Н. Педагогические технологии и педагогическое
мастерство: Учебное пособие для магистратурқ всех специальностей. – Т.:
«Чулпан», 2005. – 200 с.
6.
Арипджанова А.Р. Развитие креативного потенциала педагогов высших
образовательных учреждений в условиях информатизации образования. Дис.
док…фил… (PhD).- Тошкент-2017.
7.
Барткеев О.С. Дидактические основы отбора содержания курса
«Педагогика» в педагогических училищах: Автореф.дисс... канд.пед.наук. –
Киев, 2003. – 20 с.
8.
Кабдикаиров К.К., Монахов В.М. Педагогическая технология
проектирования учебного процесса // Вестник КазГУ. – Алма-Ата,
Педагогические науки, 1998. – №1. – С. 52-54.
9.
Лазерев В.С., Коноплина Н.В. Деятельностный подход к
формированию содержания педагогического образования // Педагогика, 2000.
– № 3. – С. 27-34.
10.
Арипджанова А.Р. Развитие креативного потенциала педагогов
высших образователних учреждений в условиях информатизaции
образования. Дис. док…фил… (PhD).- Ташкент-2017.
11.
Барткеев О.С. Дидактические основы отбора содержания курса
«Педагогика»
в
педагогических
училищах:
Автореф.дисc....
канд.пед.наук. – Киев, 2003.
12.
Брякова И.Е. Методическая система формирования
креативной компетентности студентов-филологов педагогического
вуза: автореф. дисс.... докт.пед. наук: 13.00.02 / Брякова И.Е. - Санкт-
Петербург, 2010.
13.
Альтшуллер Г.С. Найти идею: Введение в теорию решения
изобретательских задач / Г. С. Альтшуллер. - 3-е изд., доп. -
Петрозаводск : Скандинавия, 2003.
14.
Зиновкина М.М. НФТМ-ТРИЗ: Креативное образование
XXI века. (теория и практика) : монография / М. М. Зиновкина. - М.:
МГИУ, 2007
15.
Рындак В.Г. Непрерывное образование и развитие
творческого
потенциала
учителя
(теория
взаимодействия).
Монография В.Г.Рындак - М. : «Педагогический вестник», 1997.
16.Щербакова Е.Е. Формирование педагогической креативности
студентов вуза в условиях профессиональной подготовки: автореф.
дисс ... канд. пед. наук: 19.00.07 / Е.Е. Щербакова. - Нижний Новгород,
2000.
17.Шовгурова И.В. Формирование креативности будущего учителя
технологии на основе гуманитарного изучения этнокультурных
традиций автореф. дисс. ...канд. пед. наук: 13.00.08 / И.В. Шовгурова -
Астрахань, 2010.
