
186
учебного процесса компьютерной и компьютерной техникой; использование систем
объективного контроля и оценки качества обучения; психолого-педагогические
исследования по проблемам развития и оценки интеллекта, способностей и человеческих
качеств специалиста, а также проблемы его профессионального восприятия; высокий
уровень материальной и социальной защиты педагогов.
Естественно, что творческое применение опыта промышленно развитых и
интеллектуально развитых стран позволит реформированной системе образования
повысить качество обучения, чтобы выдерживать конкуренцию на всех уровнях.
Развивать когнитивные качества человека, развивать навыки различения этих
основ, развивать навыки планирования, тезисов, абстрагирования, наблюдения,
экспериментирования, а также навыки частичного поиска; развитие общих и
политехнических качеств, творческих подходов студентов к решению различных задач,
развитие оперативных и управляющих качеств, использование техники, планирование,
оценка результатов действий, управление и контроль своих действий, развитие
педагогических навыков, умения работать в необходимом темпе чтение, письмо,
измерение, рисование, подведение итогов, развитие техники наблюдения, определение
цели наблюдения, знание его последовательности, знание состава наблюдаемых объектов
и развитие свободы и независимости для развития инициативы, уверенности в себе,
усердия, трудностей в достижении цели ориентированы на формирование навыков
совладания, самоконтроля, самостоятельных действий.
Организация и управление и развитие учебных занятий в высших учебных
заведениях пропорционально секторам экономики, ориентация студентов на конкретные
профессии и трудоустройство выпускников по профессии, активный диалог и
сотрудничество работодателей и выпускников на основе педагогических и современных
информационных и коммуникационных технологий играет важную роль [3].
Таким образом, все усилия в учебных заведениях, включая обучение, направлены
на подготовку квалифицированных кадров, развитие гармонично развитых личностей,
способных в полной мере проявить свои таланты и способности, найти свое место в
жизни. Такая работа, которая сегодня приносит свои плоды, послужит обеспечению
высокого развития нашей страны в будущем, дальнейшему повышению благополучия
нашей жизни. Для этого необходимо определить педагогические цели и задачи,
реализовать задачи по использованию передовых педагогических и информационных
технологий в организации и управлении обучением. Это, в свою очередь, способствует
повышению эффективности этого процесса.
Список литературы:
1. Постановление Президента Республики Узбекистан от 5 июня 2018 г. ПП-3775 «О
дополнительных мерах по повышению качества образования в высших учебных
заведениях и обеспечению их активного участия в проводимых комплексных реформах в
стране».
2. Джалолов А.К., Аноркулова Г.М. Принципы организации образования как процесса в
системе высшего образования // Материалы республиканской научно-практической
конференции «Перспективы системы повышения квалификации и переподготовки кадров
с учетом потребностей системы высшего образования». –Т., 2005. - Б. 39-41.
3. Аноркулова Г.М. Факторы, влияющие на организацию образовательного процесса в
высших учебных заведениях // Материалы Республиканской научно-практической
конференции «Научно-методические основы обеспечения качества подготовки,
переподготовки и повышения квалификации преподавателей для высшей школы». - Т.,
2006. - Б. 14-16.
INNOVATSION VA AXBOROT-KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARINI
MAKTABGACHA TA‘LIM TIZIMIDAGI AHAMIYATI
Mirazimova Muxabbat Normatovna

187
JDPI Maktabgacha ta‘lim metodikasi kafedrasi o‘qituvchi, Jizzax
Muytanova Mahliyo Sharof qizi
JDPI Maktabgacha ta‘lim yo‘nalishi talaba, bakalavr, Jizzax
Annotatsiya:
Maqolada maktabgacha ta‘lim tashkilotlaridagi mashg‘ulotlar jarayoniga
innovatsion va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini ahamiyati hamda shu asosda ta‘lim-
tarbiya samaradorligini oshirish imkoniyatlari keltirib o‘tilgan.
Kalit so‘zlar:
Innovatsion, pedagog, axborot texnologiyalari, maktabgacha ta‘lim,
mashg‘ulot, ta‘lim va tarbiya, Davlat standarti, axborotlar ko‗lami, axborot-kommunikatsiya.
Ilmiy kuzatish va tadqiqotlar natijasida inson o‗z hayoti davomida oladigan barcha
ma‘lumotning yetmish foizini besh yoshgacha bo‗lgan davrda olib ulgurishi aniqlangan. Ta‘lim-
tarbiya jarayoniga bolalarni har tomonlama intellektual, ma‘naviy-axloqiy va jismoniy
rivojlantirishni ta‘minlaydigan zamonaviy ta‘lim dasturlari, ilg‗or axborot va pedagogika
texnologiyalarini joriy etish, ularni maktabga tayyorlash darajasini oshirish, maktabgacha
ta‘limni boshqarishning zamonaviy standartlarini yaratish[2] eng muhim va dolzarb vazifalardan
biridir. Mamlakatimiz hayotida olib borilayotgan keng siyosiy va ijtimoiy islohatlar
doirasida maktabgacha ta‘limda ta‘lim va tarbiya faoliyatini olib borishda sifatni oshirish, ta‘lim
- tarbiya jarayoniga ilg‘or pedagogik innavatsion va axborot kommunikativ raqamli
texnologiyalarni joriy etish hamda zarur shart-sharoitlarni yaratish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar
amalga oshirilmoqda.
Hozirgi kunda mamlakatimizda hukumatimiz tomonidan maktabgacha ta‘lim bo‘yicha
samarali islohotlar olib borilmoqda. Izchil islohotlarning natijasi sifatida yurtimizda ilk bor
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 30-sentabrdagi PQ-3305-son[1] ―O‗zbekiston
Respublikasi Maktabgacha ta‘lim vazirligi faoliyatini tashkil etish to‗g‗risida‖gi Qarori
2019-yil
8-maydagi PQ-4312-son[2] O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha ta‘lim tizimini 2030 –
yilgacha rivojlantirish Konsepsiyasi, O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 11 iyun
2019 yildagi 487-son [3]
―
Maktabgacha ta‘lim tizimiga ilg‗or axborot va pedagogika
texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to‗g‗risida
‖gi Qarorlari
mazkur sohani yanada
takomillashtirishga hamda maktabgacha ta‘lim uzluksiz ta‘lim tizimining ajralmas bo‘lagiga
aylanganligi, ta‗lim-tarbiya jarayoniga jahon amaliyotida keng qo‗llaniladigan zamonaviy ta‗lim
dasturlari hamda texnologiyalarini joriy etish orqali sifat darajasini oshirishga, ilg‗or pedagogik
va
axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini
keng
joriy
etishga
alohida e‘tibor
qaratilayotganligi buning yorqin dalilidir.
Respublikamiz
hayotining
ijtimoiy-iqtisodiy,
ma`naviy
axloqiy
va
axborotkommunikatsiya hamda ta‘lim tizimidagi tizimli o`zgarishlari inson hayot faoliyatini
jiddiy o`zgartirmoqda. Mustaqil mamlakatda har tomonlama barkamol shaxsni tarbiyalashdek
sharafli va ma'suliyatli ishda ta'lim-tarbiya tizimining boshlang‗ich bo‘g‘ni bo‗lgan maktabgacha
ta'lim tizimi muhim o‗rin tutadi. Bola dunyoga kelganidan boshlab, unda aynan maktabgacha
bo‘lgan yoshda aqliy faollik oshadi, ahloqiy estetik va jismoniy hislatlar shakllanadi. Shu bois
ham kelgusi yillarda maktabgacha ta‘lim sohasini rivojlantirish borasidagi strategik maqsadimiz
– ijtimoiy ahvolidan qat‘iy nazar, bog‘cha yoshidagi har bir bolani ushbu ta‘lim yo‘nalishi bilan
to‘liq qamrab olish uchun zarur sharoitlarni yaratishdan iborat. Bu kabi yangilanishlar pedagogik
innovatsiyalarning ta`lim sohalari va uzluksiz ta`lim tizimiga jadal kirib borishini taqozo
etmoqda. ―Innovatsiya‖ lotincha so`z bo`lib, yangilanish, yangilik kiritish, ―yangilik‖ ma`nosini
ifoda etadi. Innovatsion ta`lim-tarbiya jarayonining shakli va mazmunini takomillashtirishga
xizmat qiluvchi yangi g`oyalar yaratishni ko`zda tutadi. Innovatsion g`oyalar bugungi ta`lim
amaliyotiga jadal kirib bormoqda. Pedagogik innovatsiyalar ta`lim sifati va samaradorligining
ortishiga xizmat qiladi, jamiyatdagi har qanday yangilanish jarayolari, islohotlar mohiyati bilan
uzviy big`liq holda ro`y beradi.
O‗zbekiston Respublikasining 23 sentabr 2020 yildagi O‗RQ-637-son ―Ta‘lim
to‘g‘risida‖gi
Qonunining 8-moddasida: ―Maktabgacha ta‘lim va tarbiya bolalarni o‘qitish va
tarbiyalashga, ularni intellektual, ma‘naviy-ahloqiy, etik, estetik va jismoniy jihatdan

188
rivojlantirishga, shuningdek bolalarni umumiy o‘rta ta‘limga tayyorlashga qaratilgan ta‘lim
turidir‖[3], - deyilgan.
Bugun biz axborot texnologiyalari rivojlangan, axborotlar ko‗lami benihoyat ko‗payib
ketgan asrda yashayapmiz. Ushbu asrda pedagoglar oldida turgan eng muhim vazifalardan biri
maktabgacha ta'lim tashkilotlarida, o‗quv tizimini yangidan isloh qilish, zamonaviy
texnologiyalar asosida ishlab chiqish, ularni amaliyotga keng jalb qilish, rivojlangan davlatlar
o‗quv tizimidagi yangiliklar hamda yutuqlarni o‗rganish, bilimlarni ilg‗or pedagogik va axborot-
kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda yetkazib berishi hozirgi kunning muhim
talablaridan biri hisoblanadi.
Maktabgacha talim yoshidagi bolalarning rivojlanishi, ta‗lim – tarbiyasi mazmuni va
sifatiga qo‗yiladigan talablarni belgilash, ta‗lim–tarbiya jarayonida innovatsion va axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarini ahamiyati Maktabgacha ta‘lim va tarbiyaning Davlat
standartining eng muhim vazifalaridandir. Bu kabi vazifalardan kelib chiqqan holda ta‗lim –
tarbiya jarayoniga eng zamonaviy, bola yoshiga mos vositalarni tanlash pedagog xodimlardan
bilim va tajriba talab qiladi. Bolaning ta‗lim olishi va rivojlanishida esa pedagoglarning ro‗li
muhim ahamiyatga ega. Chunki maktabgacha ta‗lim tashkilotlarida tarbiyachi - o‗rgatuvchi,
bolalar esa qabul qiluvchi hisoblanadi. Bu kabi vazifalarni amalga oshirishda maktabgacha
ta‗lim tashkiloti tajribali pedagoglaridan mashg‗ulotlar jarayonida innovatsion va axborot-
kommunikatsiya texnologiyalaridan unumli foydalana olishi, bilimga ega bo‘lishni talab qiladi.
Hozirgi kunda ta'lim–tarbiya tizimini takomillashtirish bevosita zamonaviy innovatsion va
axborot-kommunikatsiya texnologiyalarni amaliyotga samarali joriy etish darajasi bilan
bog`liqligini inkor etib bo‗lmaydi. Pedagogik texnologiya ta‗lim-tarbiya jarayoniga o‗ziga xos
bo‗lgan innovatsion yondashuvdir.
Innovatsion va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini maktabgacha ta‘lim
tashkilotlaridagi mashg‘ulotlar jarayonidagi ahamiyati foydalanishning metodik ta‘minotini
yaratish, kompyuterli ta‘limiy va rivojlantiruvchi o‘yinlarning kompyuter dasturlarini ishlab
chiqish va shu asosda tarbiyalanuvchilarning boshlang‘ich kompyuter savodxonligini
shakllantirish maqolaning ilmiy mohiyatini ifodalaydi.
Xulosa qilib aytganda, maktabgacha ta‘lim mashg‘ulotlari jarayoniga Innovatsion va
axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish orqali bolalarni ta‘lim-tarbiya jarayoniga
qiziqtirish, har tomonlama intellektual, ma‘naviy-axloqiy, jismoniy rivojlangan, kompyuter
savodxonligiga ega, raqobatbardosh, bilimli, salohiyatli, kelajagimiz davomchilarini
tarbiyalshdir.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining ―O‗zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta‘lim
vazirligi faoliyatini tashkil etish to‗g‗risida‖gi
2017-yil 30-sentabrdagi PQ-3305-son.[1]
2.
O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining ―Maktabgacha ta‘lim tizimiga ilg‗or
axborot va pedagogika texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to‗g‗risida‖gi Qarori. 2019
yil 11 iyundagi 487-son.[2]
3.
O‗zbekiston Respublikasining ―Ta‘lim to‘g‘risida‖gi Qonuni. 2020 yil 23 sentabrdagi
O‗RQ-637-son. [3]
4.
Mirazimova Muxabbat (2021). Maktabgacha ta‘lim tashkilotlarida mashg‘ulotlarni tashkil
etishda faollik markazlarinining mazmuni.
https://presedu.jspi.uz/index.php/presedu/authorDashboard/submission/3523
5.
Mirazimova Muxabbat. (2022). Maktabgacha ta‘lim tashkilotlari faoliyatlar jarayonida
rivojlantiruvchi muhitning ahamiyati.
https://presedu.jspi.uz/index.php/presedu/authorDashboard/submission/4727
MAKTAB O‗QUVCHILARI UCHUN MO‗LJALLANGAN ANDROID ILOVANING
IMKONIYATLARI
Mingboyev Ulug'bek Xo'jayevich