419
АМИР ТЕМУР ДАВРИДА ТИББИЁТ
Саъдуллаева М.З
., 109-
гуруҳ
2
Педиатрия ва тиббий биология
факультети
Илмий раҳбар
:
доцент
,
т.ф.н
.,
Каримова М.Ж
.
Фуқаролик жамияти
,
педагогика ва психология кафедраси
Долзарблиги
:
Тарихимизни билишимиз
,
ундан ўрнак олишимизда ва ҳаётимизда керак
бўлганда тўғри хулосалар чиқаришимизда муҳимдир
.
Касбимизга оид бўлган тарихий
жараёнларни ўрганишимиз бугунги кунда унинг долзарблигини билдиради
.
А.Темур
давридаги табобат илми қандай ривожланди
,
бугун биз ундан нималарни англаб олишимиз
керак
?
Деган саволларни ечимини топа олишимиз учун ҳам бу мавзу долзарбдир
.
Мақсад
:
Амир Темур давридаги тиббиёт илмини ўрганиш
,
ундан керакли бўлган
хулосани чиқара олиш
.
Амир Темурнинг улкан марказлашган давлатда осойишталикни ўрнатиши
,
иқтисодиёт ва
савдо-сотиқ соҳасида олиб борган сиёсати
,
мамлакатдаги шаҳарларни ободонлаштириш
,
илм
-
маърифат
,
ҳунар ва касб эгаларининг қадрини кўтариш натижасида маданият тараққиёти
юксак поғонага кўтарилди
.
Бу ҳақда манбаларда
,-
Амир Темурнинг салтанат тахтига
чиққандан кейин
,
Сайидларга иззат
-
икром кўрсатиб
,
имомлар
,
ислом уламолари
,
қозилар ва
улуғ шайҳларни ҳурматини жойига қўйиб
,
уларга эътибор берганлигини
,
талабаларнинг
нафақалари лозим бўлган миқдордан ҳам кўпроқ белгиланиб
,
бир неча минг нафар турли
илмларни эгаллаган истеъдод эгалари унинг улуғвор саховатидан баҳраманд бўлганлари
,
ҳар
бир олим ва фозил иззат
,
мартаба ва шуҳратга сазовор бўлиб
,
натижада илм-фан
ривожланганлигини айтади
.
Алишер Навоийнинг сўзича
,
Темурнинг подшолик давридан эътиборан туркий адабиёт кенг
тараққий эта бошлайди
.
Яна Навоий Темур ҳақида бундай деб ёзган эди
: “
Темур Кўрагон
...
агарчи назм айтмоққа илтифот қилмайдурлар
,
аммо назм ва насрни андоқ хуб маҳал ва
мавқеда ўқубдурларким
,
анингдек бир байт ўқуғони минг яхши байт айтқонича бор
.
Табаррук
ҳайсиятиданким
,
ул ҳазратнинг муборак исми бу мухтасарда бўлғай ва ул латойифдин бири
била ихтисор қилинур
Амир соҳибқирон илму ҳикмат аҳли ва фан арбоблари билан ғоятда дўстлашган эди
.
Уларни
эъзозу икром қилишда муболағалар кўрсатади
.
Тиб ва нужум илмларининг машҳур
масалаларида
(
ҳам
)
етарли маълумотга эга эди
.
Аҳлоқининг гўзаллиги шу даражада эдики
,
унинг сўзлари ва рафторининг ҳусни жамий фазилатлар бобининг дебочаси бўлди
.
Унинг
юриш-туриш тарзи табиий мезон ва одатга айланди
.
Ўзининг аксар вақтини саййидлар
,
олимлар машойихлар билан суҳбатлашишга сарф қиларди
.
Бу даврда маданий ҳаётнинг
кучайиш даражаси
IX - XII
асрлар орасидаги илк мусулмон ренессансидан қолишмайди
.
Натижалар муҳокамаси
:
Талабалар ўртасида сўров ўтказилганда Амир Темур даврида ер
эгалиги ҳақида талабалар ўз фикрларини берганда
,
бу даврдаги ижтимоий жараёнларга улар
томонидан ижобий баҳо берилди
.
Хулоса
:
Тарихни билиш
,
уни урганиш биз ёшларда аждодлардан бугунги кунимиз учун
тўғри йўналиш олишимизда жуда керак бўлиб Амир Темур давридаги ижобий жараёнларни
ҳаётимизга татбиқ этишда бу муҳим омилдир
.
Адабиётлар рўйхати
:
1.
Мухитдинова
,
Х
.
Н
.,
Абдусалиева
,
Т
.
М
.,
Сатвалдиева
,
Э
.
А
., &
Холбаева
,
Д
.
С
. (2016).
Ультразвуковые
особенности
структуры
головного
мозга
младенцев
при
желтухе
.
Вестник экстренной медицины
, (4), 31-35.
420
2.
Шутеева
,
Т
.
В
. "
Современные подходы к вопросам коррекции когнитивных и
эмоциональных расстройств у пациентов с хронической ишемией мозга
."
Российский
медицинский журнал
21 (2017): 1507-1510.