№ 4 (2024) Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika

Ushbu tadqiqot ishi B2 darajasidagi talabalar uchun ingliz tili darslarida kinestetik va vizual vositalarni birlashtirishning amaliy pedagogik strategiyalari va usullarini o'rganadi. Ushbu maqolaning maqsadi o'qituvchilarga aniq misollar, dars ishlanmalari va o'qitish usullarini taqdim etish orqali o'quvchilarning faolligini, tushunishini va tilni o'zlashtirishini oshirishning samarali usullarini taqdim etishdan iborat.

    Ushbu maqola Daniel Defo ijodiy faoliyatining adabiy tahlili va uning asarlaridagi takrorlanmas gʻoyalarni keng tarzda yoritib berishga bagʻishlanadi.Muallifning ingliz adabiyotidagi beqiyos oʻrni hamda mashhur asarlarining ma’naviy ahamiyati ham maxsus bandlar asosida berib oʻtiladi.Bundan tashqari,uning hayoti oʻsha davr adabiyoti bilan uygʻunlikda badiiy nuqtai nazardan tahlil qilinadi.Shu bilan bir qatorda,muallifning ilmiy-adabiy faoliyatiga chuqur yondashish orqali davr oʻziga xosliklari oʻquvchi koʻz oʻngida yaqqol gavdalantiriladi.Daniel Defoning “buyuk qalam ustasi” ekanligi asarlarining badiiy saviyasi orqali namoyon boʻlishi yana bir bora isbot etiladi.Ijodkorning asarlarida nasr va nazmning qoʻshma holatda tasvirlab berilishi haqida ham maqolada soʻz ketadi va uning badiiy tildan qay darajada mahorat bilan foydalana olishi aytib oʻtiladi.

XX asr Amerika hikoyachiligining rivoji bir necha asrlik ijodiy tajribalar samarasi bo‘lib, jamiyatdagi muhim ijtimoiy hodisalarni badiiy asarlarda talqin qilish zarurati yuqori ekanligi bilan ham bog‘liq edi. Ushbu maqolada AQSH adabiyotida realistik hikoya janri taraqqiyotiga hissa qo‘shgan Amerikalik adiblar ijodi tadqiq etiladi. Bundan tashqari, Amerikalik hikoya janri ustalari ijodini qiziqish bilan o‘rgangan va ularni ilmiy tadqiq etgan o‘zbek adabiyotshunoslarining ilmiy mulohazalariga to‘xtalinib, ulardagi mushtarak va farqli jihatlar ilmiy dalillanadi.

Ushbu tadqiqot oliy ta'lim tizimida tahsil olayotgan talabalar hamda Multilevel yoki IELTS imtihonlarini topshiradigan talabalar uchun tinglab tushunish ko'nikmalarini rivojlantirish dolzarbligiga qaratilgan. Tinglash ingliz tilini o'rgatishning eng qiyin ko’nikmalaridandir va barcha ingliz tili o'qituvchilari bu jarayondan o'tishlari kerak. Ushbu tadqiqotning maqsadi o'qituvchilarning tinglab tushunish ko’nikmalarini rivojlantirishdagi qiyinchiliklarini tahlil qilishdir. Ushbu ishda muallif amaliy tadqiqot va sifatli tadqiqot usulini qo'llagan. Tadqiqot obyekti Samarqand davlat chet tillar institutining ingliz tili darslari jarayoni edi. Ushbu tadqiqot vositalariga kuzatish, intervyu va anketa kiradi. Xulosa qilib aytganda, ushbu tadqiqot natijalari shuni ko'rsatdiki, o'qituvchilarning muammolari ikki toifaga bo'linadi: ichki va tashqi omillar. Javob beruvchining o'zidan kelib chiqadigan ichki muammolarga o'qitish, tinglash materiallarini yaratish va usul, yondashuv va strategiyani tanlashdagi qiyinchiliklar kiradi. Tashqi o'zgaruvchilarga quyidagilar kiradi; o'tin kesish mashinasi, modul kabi atrof-muhit faoliyatidagi tovush, noutbukga ovoz tizimining kabel injektori kabi media muammosi, ingliz laboratoriyasi, elektr o'chirilishi va o'quv dasturidagi o'quv va imtihon materiallaridagi eshitish materiallarining farqi.

Har bir ta’lim tizimida turli xil o‘qitish kontseptsiyalari mavjud. Tekshirish topshirig‘i esa ta’lim tizimining qaysi konseptsiya asosida tashkil etilganligini va uning samaradorligini baholaydi. Baholash tadqiqotlarida o‘quvchining tadqiqot vaqtidagi savodxonligi tekshiriladi. Fizika fanidan topshiriqlar aksariyat hollarda o‘quv mashg‘ulotlarining takrorlash va imtihon bosqichlarida ishlatiladi. Topshiriqlar ko‘p hollarda asosan o‘quvchilarni baholash uchun qo‘llaniladi. Baholash esa o‘qituvchi uchun o‘quvchilarni faollikka undovchi, rag‘batlantiruvchi vosita sifatida ko‘riladi.