212
ЮВЕНИЛ РЕВМАТОИД АРТРИТНИНГ ЗАМОНАВИЙ ТАШХИСОТ
УСУЛЛАРИ
Умрзоқов О
., 407 -
гурух
, I -
Педиатрия факультети
Илмий раҳбар
:
ассистент Ибрагимова Д.Т
.
ТошПТИ
,
Факультет педиатрия кафедраси
Долзарблиги
.
Ювенил ревматоид артрит
(
ЮРА
) -
бу бўғимнинг оғир деструктив
-
яллиғланиш касаллиги бўлиб
, 16
ёшгача бўлган болаларда ривожланади ва ногиронликка олиб
келади.ЮРА ташхиси клиник белгиларга
,
рентгенологик текширув маълумотлари ва лаборатор
текширув натижаларига асосланиб қўйилади
.
Мазкур касалликнинг асосий клиник белгиси артрит
ҳисобланади
.
Болаларда кўпроқ катта ва ўрта ўлчамдаги бўғимлар
,
умуртқанинг бўйин қисми
,
жағ
бўғимлари зарарланади
.
Илмий изланиш мақсади
.
Ювенил ревматоид артритнинг замонавий ташхисот усулларини
тахил қилиш
Изланиш усуллари ва материаллари
.
Илмий мақоллалар ва тегишли сайтлардаги
маълумотлар асосида иш олиб борилди
.
Изланиш натижалари
.
Ювенил ревматоид артритни спецефик лаборатор кўрсаткичлари
аниқланмаган
.
Бироқ ЮРАга хос бўлган клиник белгилар ва баъзи бир лаборатор кўрсаткичларни
аниқланиши ташхис қўйишда ёрдам бериши мумкин
.
Умумий қон таҳлилида одатда нормо
-
ёки
гипохром анемияни кузатишимиз мумкин
.
Анемия жараённинг фаоллик даражаси тўғри
корреляцион боғликликда ривожланади.Мазкур касалликда лейкоцитлар миқдоринитурли
даражада ортиши
(10,0-25,0 *109/
л гача
)
кузатилади
,
узоқ кечишида эса лейкопенияга мойил
бўлади.Тромбоцитлар миқдори ревматоид артритда касалликниуи фаоллик даражасига боғлиқ
бўлиб
,
кўпинча иккиламчи амилоидоз ривожланаётган вақтда ўзгаради
.
Эритроцитлар чўкиш
тезлигини ортиши ревматоид артрит билан касалланаган
90 %
беморларда кузатилиб
,
унинг
кўрсаткичи
60 - 80
мм/сгача кўтарилиши мумкин
.
Кўрсаткични юқори даражаларда узоқ вақт
ушланиб туриши касаллик оқибати ёмонлигидан дарак беради ва нохуш прогностик белги
ҳисобланади
.
Қоннинг биокимёвий тахлилида бир қанча ўзгаришлар бўлиши мумкин
:
С реактив оқсил
миқдорини ортиши
,
диспротеинемия
:
альбуминлар миқдорини камайиши ва глобулинларнинг
гамма-фракцияларининг ортиши билан кечади
.
Гипергаммаглобулинемия жарённи узоқ вақт давом этаётганлигини ва аутоантителолар пайдо
бўлаётганлигини билдиради
.
Ревматоид артрит бириктирувчи тўқиманинг деструкцияси билан
кечадиган касаллик хисобланади
,
унинг асосий таркибий қисмига гликопротеинлар киради
.
Қон
таркибидаги сиал кислотаси
,
серомукоидларни ортиши ревматик жараённи фаоллик
кечаётганлигидан дарак беради
.
РА ташхисотида энг мухим усуллардан бири бу қонда ревматоид фактор
(
РФ
),
циклик
цитруллинланган пептидга қарши антитело
(
АЦЦП
),
ўзгарган циклик виментинга қарши
антителоларни
(
АМЦВ
)
аниқлаш ҳисобланади
.
Бу антителолар касалликнинг клиник белгилари
юзага келгунга қадар пайдо бўлади
.
АЦЦП ревматоид фактор аниқланмаган
(
серонегатив
)
холатларда ҳам аниқланади ва ташхисотни енгиллаштиради
.
Шунингдек
,
ЮРА касаллигида
цитокинлар дисбаланси кузатилади
,
яллиғланиш олди цитокинларининг
(
ФНО-а
,
ИЛ
-1,
ИЛ
-6)
гиперпродукцияси кузатилади
.
Касалликни
тасдиқлашда ва маҳаллий жарённи аниқлашда синовиал суюқликни текшириш муҳим аҳамиятга
эга
.
Ревматоид артритда синовиал суюқлик тўқроқ рангда хира
,
қуюқлашган
,
муцин қуйиқаларидан
таркиб топган бўлади
.
Лейкоцитлар миқдори синовиал суюқликда нейтрофиллар
(25-90%)
ҳисобига
25
х
109
гача кескин ортади
.
Оқсил миқдори
40-60
г/л гача ортади
.
Хулоса
.
Юқорида келтирилган ташхисот усулларини
,
ҳамда улардаги ўзгаришларни билиш
касалликни эрта аниқлаш ва ўз вақтида даволаш
,
асоратлар ривожланишини олдини олиш
имконини беради
.
Адабиётлар рўйхати
:
1.
ЧЎЛИЕВ
,
Матёқуб Сулайманович
, et al. "
БОЛАЛАРДА ЙИРИНГЛИ АРТРИТ
,
213
ЭТИОЛОГИЯСИ
,
КЛИНИКАСИ
,
ДИАГНОСТИКАСИ
,
ДАВОЛАШ ТАМОЙИЛЛАРИ
." T
[a_XW [i [S US S_S^[
ǜ
e YfcS^ 6.6 (2021): 52-56.