Mahmudxo‘ja behbudiy jadid mutafakkiri bo‘lib, u odamlarning ma’rifati uchun ishlagan, ularga har xil voqealar to‘g‘risida ma’lumot berish va ularni ongida yangilik qilish uchun harakat qilgan va yoshlar dinni diniy qo‘llanma sifatida saqlashlari, dunyoviy ilmlarni o‘rganishlari bilan bir qatorda dunyoviy narsalarni o‘rganishlari kerakligini ta’kidlagan.
Mahmudxo‘ja behbudiyning barcha faoliyati faqat o‘z xalqining manfaati uchun edi, u o‘z farzandlarini savodli odamlar sifatida tarbiyalash uchun kurashdi, shunda xalqi baxttli yashashi mumkin edi.
Диний ақидапарастликнинг мазмун-моҳияти ҳақида маълумотга эга бўлиш уни тушунишни анча ойдинлаштиради. Ақида (араб. «ишонч») мутаассиб диндорлар учун мажбурий бўлган, улар шак келтирмасдан, муҳокама қилмасдан бажариш, эътиқод қилиш лозим деб ҳисоблайдиган диний талабдир.
Jadidlarning ta’limning ona tilida bo‘lishi (hech bo‘lmasa boshlanishi) to‘g‘risidagi fikrlari yakdilona bo‘lsa-da, ona tilining, millat tilining qandayligi masalasida ular dunyoqarashida katta tafovutlar bo‘lgan. O‘z davrida jadidlar ta’lim ona tilida bo‘lishini talab etgan bo‘lsalar-da, ta’lim tizimidan fors va arab tillarini chetlashtirish taklifini kun tartibiga qo‘ymadilar.