Universal International Scientific Journal
76
Gulchexra Zoxidova Ergashboy qizi
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Ijtimoiy himoya milliy agentligining Andijon viloyati
Andijon shahar 19-hudud "Ishchilar" MFY dakompleks xizmat ko'rsatuvchi Ijtimoiy xodimasi
Uzbekistan
Annotatsiya.
Ushbu maqola nogironlarga ijtimoiy xizmat ko‘rsatish jarayonida xodimlarning kasbiy
etikasining ahamiyatini o‘rganadi. Tadqiqotda xodimlarning axloqiy prinsiplari, ularning mijozlar bilan
munosabatlari va xizmat sifatiga ta’siri tahlil qilinadi. Nogironlarning huquqlari va qadr-qimmatini hurmat
qilish, shuningdek, kasbiy mas'uliyatni oshirish masalalari muhokama qilinadi. Maqola ijtimoiy xizmat
xodimlari uchun etik qoidalarni takomillashtirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar beradi.
Kalit so‘zlar:
nogironlar, ijtimoiy xizmat, kasbiy etika, axloqiy prinsiplar, xizmat sifati, mas'uliyat.
Аннотация:
Данная статья исследует значение профессиональной этики сотрудников в
процессе оказания социальных услуг лицам с ограниченными возможностями. В исследовании
анализируются моральные принципы сотрудников, их взаимодействие с клиентами и влияние на
качество услуг. Обсуждаются вопросы уважения прав и достоинства лиц с инвалидностью, а также
повышения профессиональной ответственности. Статья предлагает практические рекомендации по
совершенствованию этических норм для работников социальных служб.
Universal Xalqaro Ilmiy Jurnal
Jurnalning bosh sahifasi:
NOGIRONLARGA IJTIMOIY XIZMAT KOʻRSATIShDA XODIMNING
KASBIY ETIKASI
Universal International Scientific
Year: 2025 Issue: 2 Volume: 3
Published: 29.03.2025
International indexes
Universal International Scientific Journal
77
Ключевые слова:
лица с инвалидностью, социальные услуги, профессиональная этика,
моральные принципы, качество услуг, ответственность.
Abstract:
This article explores the significance of professional ethics among employees in the
provision of social services to individuals with disabilities. The study analyzes the moral principles of
employees, their interactions with clients, and their impact on service quality. It discusses issues related to
respecting the rights and dignity of people with disabilities, as well as enhancing professional responsibility.
The article provides practical recommendations for improving ethical standards for social service workers.
Hematopoiesis is the process of maturation and development of blood cells in the human div.
Keywords:
people with disabilities, social services, professional ethics, moral principles, service
quality, responsibility.
Language:
Uzbek
Citation:
Zoxidova , G. (2025). MAIN DUTIES OF A COMMUNITY SOCIAL SERVICE AGENT.
Universal
International
Scientific
Journal,
2(3),
76–79.
Retrieved
from
https://universaljurnal.uz/index.php/jurnal/article/view/1478
https://doi.org/10.5281/zenodo.15124948
Nogironlarga
ijtimoiy
xizmat
koʻrsatish – bu nafaqat mas'uliyatli, balki
insonparvarlikka asoslangan faoliyatdir.
Ijtimoiy
xizmat
xodimi
nafaqat
professional koʻnikmalarga ega boʻlishi,
balki insoniy fazilatlarni ham namoyon
qilishi lozim. Bunda kasbiy etika asosiy
oʻrin tutadi. Quyida nogironlarga xizmat
koʻrsatuvchi xodimlar uchun zarur boʻlgan
kasbiy etika qoidalari keng yoritib beriladi.
1. Hurmat va bagʻrikenglik
Har bir inson – mustaqil shaxs, uning
oʻz qadr-qimmati, qarashlari va ehtiyojlari
bor.
Nogironlarga
ijtimoiy
xizmat
koʻrsatish jarayonida xodim ularni toʻliq
inson sifatida qabul qilishi va hurmat bilan
munosabatda boʻlishi shart.
Shu bilan birga, nogironligi bor
shaxslarga ortiqcha sherikdek qarash yoki
ularni himoyasiz deb hisoblash toʻgʻri
emas. Bunday shaxslarga yordam berishda
ularning shaxsiy mustaqilligi va shaxsiy
tanlovlariga hurmat bilan yondashish
muhimdir. Bagʻrikenglik esa turli toifadagi
nogironlarning ehtiyojlarini tushunish,
ularni kamsitishdan saqlanish va birdek
munosabatda boʻlishni talab qiladi.
2. Hamdardlik va insoniylik
Ijtimoiy xizmat xodimi oʻz ishini
faqat vazifa sifatida qabul qilmay, balki
insonparvarlik tamoyillari asosida olib
borishi lozim. Hamdardlik – bu faqat
achinish emas, balki mijozning his-
tuygʻularini chuqur tushunish va uning
holatiga nisbatan toʻgʻri yondashishdir.
Xodim
mijozning
hayotiy
vaziyatlarini
tushunishi,
uning
qiyinchiliklarini his qilishi va hal qilishga
koʻmaklashishi
kerak.
Munosabat
samimiy, iliq va doʻstona boʻlishi talab
Universal International Scientific Journal
7
8
etiladi. Mijoz xodim bilan muloqotda
oʻzini xotirjam va himoyalangan his qilishi
lozim.
3. Xususiy hayotga hurmat va
maxfiylik
Har bir inson oʻz shaxsiy hayotiga ega
boʻlib, u boshqalar tomonidan himoya
qilinishi kerak. Ijtimoiy xizmat xodimi
mijoz haqidagi shaxsiy ma'lumotlarni
maxfiy saqlashi shart. Bu ma'lumotlarga
sogʻligi, oilaviy holati, moliyaviy vaziyati
va shaxsiy tafsilotlari kiradi.
Xodim mijozning hayoti haqida
keraksiz ma'lumotlarni boshqalarga oshkor
qilmasligi lozim. Shuningdek, mijoz oʻz
ehtiyojlari va muammolari haqida erkin
gapira olishi uchun ishonchli muhit
yaratilishi kerak.
4. Adolat va tenglik
Har bir mijoz, ularning jinsi, yoshi,
millati yoki ijtimoiy holatidan qat'i nazar,
bir xil darajada ijtimoiy xizmat olish
huquqiga ega. Nogironlikka ega boʻlgan
shaxslarga nisbatan kamsitish holatlariga
yoʻl qoʻymaslik kerak.
Xodim har bir mijozning ehtiyojlarini
birdek qabul qilishi va ularga teng
munosabatda boʻlishi lozim. Agar mijoz
yordamga muhtoj boʻlsa, u oʻzini
kamsitilgan yoki ahamiyatsiz his qilmasligi
uchun mehr bilan yordam koʻrsatilishi
zarur.
5. Sabr-toqat va muloyimlik
Nogironlarga xizmat koʻrsatishda
sabr-toqat muhim oʻrin tutadi. Ba'zi
mijozlar uzoq vaqt muloqot qilishni yoki
ma'lumotni qayta-qayta tushuntirishni talab
qilishi mumkin. Bunday holatlarda xodim
shoshilmasligi, mijozning holatini hisobga
olishi va uni tushunishga harakat qilishi
zarur.
Shuningdek,
muloyimlik
va
xushmuomalalik ham xodimning muhim
xislatlaridan biri hisoblanadi. Har qanday
vaziyatda ham ijobiy munosabatni saqlash
va mijozga ehtirom bilan muomala qilish
lozim.
6. Kasbiy malaka va rivojlanish
Ijtimoiy xizmat koʻrsatuvchi xodim
oʻz kasbiy malakasini doimiy ravishda
oshirib borishi kerak. Nogironlarga koʻmak
berishda yangi usullar, texnologiyalar va
metodlar
haqida
xabardor
boʻlish
muhimdir.
Shuningdek,
nogironlikning
turli
shakllari,
ularning
ehtiyojlari
va
psixologiyasi haqida chuqur bilimga ega
boʻlish zarur. Bunda malaka oshirish
kurslari, seminarlar va treninglarda ishtirok
etish tavsiya etiladi.
7. Javobgarlik va halollik
Ijtimoiy
xizmat
xodimi
oʻz
vazifalarini vijdonan bajarishi, mijozlar
oldida mas'uliyatli va ishonchli boʻlishi
kerak. U bergan va'dalarini bajarishi va
mijozlarga faqat real imkoniyatlar asosida
yordam berishga intilishi lozim.
Halollik – ish jarayonida shaffoflikni
ta'minlash va mijozlar bilan toʻgʻri
munosabatda boʻlishdir. Xodim hech
qanday holatda mijozlarni aldamasligi va
ularning ehtiyojlaridan oʻz manfaati uchun
foydalanmasligi shart.
Universal International Scientific Journal
7
9
Xulosa
Nogironlarga
ijtimoiy
xizmat
koʻrsatishda kasbiy etikaga amal qilish
nafaqat xizmat sifatini oshirish, balki
jamiyatda
insonparvarlik
muhitini
yaratishga ham xizmat qiladi. Har bir
ijtimoiy xizmat koʻrsatuvchi xodim oʻz
burchini vijdonan bajarib, mijozlarga mehr
va e'tibor bilan munosabatda boʻlishi zarur.
Shu bilan birga, xodimlar professional
bilimlarini muntazam ravishda oshirib
borishlari, hamdardlik va insoniylik bilan
ish yuritishlari lozim. Faqat shundagina
nogironlikka ega boʻlgan shaxslarga
munosib xizmat koʻrsatish va ularning
jamiyatda teng huquqli a'zolar sifatida
ishtirok etishlariga yordam berish mumkin.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI
1. Akhmedova, V. T. (2024). LIFE STRATEGY OF UZBEK WOMEN: FAMILY AND LABOR
RELATIONS. Confrencea, 2, 66-69.
2. Maxmudova, M., & Vaziraxon, A. (2022, November). TAYANCH–HARAKATI A’ZOLARI
FALAJLANGAN BOLALAR LUG’ATINI RIVOJLANTIRISH YO’LLARI. In Conference Zone (pp.
259-263).
3. Tursunboyevna, A. V. (2023, December). METHODS OF SPEECH SKILLS FORMATION IN THE
DEVELOPMENT OF CHILDREN'S SPEECH. In INTERNATIONAL SCIENTIFIC-PRACTICAL
CONFERENCE ON" MODERN EDUCATION: PROBLEMS AND SOLUTIONS" (Vol. 2, No. 12, pp.
472-479).
4. Vazira, A. (2023). Methodical recommendations for bartending speech defects in children with paralysis
of the members of the base movement. Confrencea, 3(03), 26-27.
5. Sobirkhanovna, M. M., & Vazirakhan, A. (2023). EFFECTIVE ORGANIZATION OF
CORRECTIONAL-LOGOPEDIC WORK IN CHILDREN WITH CEREBRAL PALSY. Open Access
Repository, 4(3), 134-141.
6. Zoxidova, G. (2024). BOSHLANG ‘ICH TA’LIMDAGI DARS JARAYONLARIDA MULTIMEDIA
VOSITALARIDAN FOYDALANISH VA ULARNING FOYDALI TOMONLARI. Universal xalqaro
ilmiy jurnal, 1(2), 12-16.
7.
Zoxidova,
G.
(2024).
YOSHLARDA
MILLIY
MANFAAT
TUSHUNCHASINI
SHAKLLANTIRISHNING AYRIM MASALALARI. Universal xalqaro ilmiy jurnal, 1(1), 62-66.
8. Zoxidova, G. (2024). BOSHLANG'ICH TA'LIMDA INNOVATSION O'QITISH USULI. Universal
xalqaro ilmiy jurnal, 1(1), 58-61
