Гематологическая оценка эхинококкозовой вакцины овец

inLibrary
Google Scholar
Журнал:
Выпуск:
CC BY f
17-19
3
2
Поделиться
Аминжонов, Ш. (2011). Гематологическая оценка эхинококкозовой вакцины овец. in Library, 3(3), 17–19. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/30553
Шерзод Аминжонов, Ветеринарный научно-исследовательский институт

Директор лаборатории гельминтозоонозов, доктор ветеринарных наук, старший научный сотрудник ВНИИ ветеринарии

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В данной статье описаны результаты гематологического исследования эхинококкозовой вакцины овцы


background image

ВЕТЕРИНАРИЯ ТИББИЁТИ: ПАРАЗИТАР КАСАЛЛИКЛАР

ЗООВЕТЕРИНАРИЯ

# 8 (45) 2011 19

Ш.АМИНЖОНОВ, Ўзбекистон ветеринария илмий-тадқиқот институти ••••••••••••••••••••••••••••••

ҚЎЙЛАРНИНГ ЭХИНОКОККОЗ КАСАЛЛИГИГА

ҚАРШИ ВАКЦИНАНИ ГЕМАТОЛОГИК ТЕКШИРИШ

Аннотация

В статье приведены результаты гематологических иссле-

дований вакцинированных овец против эхинококкоза. Испытанная
вакцина обладает иммуногенным свойством. Особенно отмечалось
повышение количества эозинофилов, лейкоцитов, общего белка и
др.

Summary

The results of hematologic studies of vaccinated sheep vaccine against

echinococcosis. Proven vaccine has immunogenic properties. Particularly
marked increase in the number of eosinophils, white blood cells, total
protein, etc....

Юқумли ва паразитар касалликларга қарши тав- сия

этилган вакциналар самарадорлигини аникдаш- да
гематологии текшириш муҳим ўрин тутади. Жа- ҳон
адабиётларини тахдил қилганимизда эхинокок- козга
қарши тавсия этилган вакцина битта бўлиб, у ҳам бўлса
рекомбинат ҳисобланади. Биз ўтказган тадқиқотлар
йўналишида ишлар олиб борилмаган- лиги сабабли бу
борадаги илмий-амалий қарашлар бевосита хусусий
текширишлардан бошланди.

Тажрибада фойдаланилган 70 бош қўзидан 32 бош

тажриба ва 10 бош назорат ҳайвонларида олиб бо-
рилган гематологии тадқ- иқотлар натижалари ҳар
томонлама тахдил қилин-
ди.

Тажриба

қўзилари

8

бошдан 4 гуруҳга ажра-
тилди.

Биринчи

гуруҳ

кўзилари 1,0 мл да 500
дона, икиинчи — 1000,
учинчи — 1500 ва тўртин-
чи гуруҳ қўзилари 1,0 мл да
2000 дона протосио- леис
бўлган ванцина би- лан
мусиул

қатламига

бир

марта эмланди. Эмланган-
дан 45 нун кейин барча
қўзилар

гуруҳларига

қарамасдан донор итлар-
дан олинган эхинокоии он-
иосфералари билан оғиз
орқали 5000 донадан бир
марта

зарарлантирилди.

Тажриба қўзилари зарар-
лантирилган вақтда назо-

рат

қўзиларидан 5 таси — •

усул ва микдорда за-
рарлантирилди.

Барча

кўзилар

эмланмасдан

пики

марта, эмлангандан

кейин

15 ва 30 кунда, за-
рарлантирилгандан кейин

15,

45,

90,

180,

240

кунларда

текширувлар

ўтказил-

ди.

Текшириш

натижалари биринчи жадвалда кел- тирилган.

Жадвал маълумотларига кўра қўзилар қонида эм-

лангунгача гемоглобулинларнинг микдори тажриба
гурухдарида ўртача 11,6-12,0 г/л тўғри келди. Назорат
қўзиларида ҳам шунча микдор кузатилди.

Эритроцитлар микдори ўртача 9,2 млн. дан 10,5 млн.

гача, лейкоцитларники 10,2 мингдан 10,7 минг- гача
ораликда бўлган. Бошқа гематологик кўрсаткич- лар
ҳам соғлом ҳайвонларга ўхшаш.

Қўзилар эмлангандан кейин биринчи марта 15 кунда

текширилганда

қонда

гематологик

ўзгаришлар

кузатила бошланди. Масалан, эмланган 2, 3 ва 4-гуруҳ
кўзиларида гемоглобулин микдори 1,5-2,0 г/л кўпай-
ганлиги, яъни 13,2-13,4 г/л эканлиги аникданди.

Айни вақтда назорат ва биринчи тажриба қўзила-

рида гемоглобулинлар микдори эмланмасдан тек-
ширилган даражада сакданди. Эритроцитлар миқ-
дорида эса ўзгаришлар кузатилмади. Лейкоцитлар 2-3
мингга кўпайди. Лимфоцитлар микдори соғлом
кўзиларга нисбатан 5-6 фоизга, эозинофиллар 1,5- 2,0
фоизга, моноцитлар 0,8-2,0, таёқча ядролилар

Т

а

ж

р

и

б

а

гу

ру

ҳи

кў

зи

л

а

ри

Ге

мо

гл

о

б

ул

и

н

л

а

р

, г/

л

Л

ей

ко

ц

ит

л

а

р,

10

9

/мкл

Эр

ит

ро

ц

и

тл

а

р

,

1

0

12

/мкл

Лейкоформула

Л

и

мф

о

-

ц

и

тл

а

р

ф

о

и

з

Эо

зи

но

-

ф

и

л

,

ф

о

из

Мо

но

-

ц

и

тл

а

р

ф

о

и

з

Б

аз

о-

ф

и

л

,

ф

о

и

з

Т

а

ё

қч

а

яд

р

о

,

ф

ои

з

С

е

гм

е

нт

яд

р

о

,

ф

ои

з

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Эмлангунга қадар

1

12.0

10.7

10.5

36.5

7.1

5.3

1

3.8

45.4

2

11.9

10.3

9.2

36.8

7.0

5.2

1

3.6

45.8

3

12.0

10.6

9.2

36.5

7.1

5.7

1

3.6

45.3

4

11.6

10.2

9.3

37.0

7.1

4.9

1

3.6

46.5

Назорат

1

11.4

10.2

9.2

36.5

7.1

5.4

1

3.6

46.5

2

11.6

10.3

9.3

36.8

7.0

5.2

1

3.6

46.5

Эмлангандан15 кун кейин

1

11.9

11.9

9.7

40.6

8.4

6.7

1

6.3

36.7

2

13.2

12.4

9.6

42.0

8.1

6.7

1

5.7

38.1

3

13.4

12.5

8.9

41.9

9.2

7.3

1

6.4

33.6

4

13.5

14.4

10.1

41.7

9.0

6.1

1

5.8

33.6

Назорат

1

11.7

10.3

9.5

36.3

7.1

5.3

1

3.0

46.5

2

11.6

10.2

9.4

36.2

7.0

5.2

1

3.2

46.4

Эмлангандан 30 кун кейин

1

13.4

12.7

10.4

45.7

8.9

5.9

1

4.1

34.2

2

14.4

12.6

10.0

46.5

7.2

5.6

1

4.7

34.7

3

13.5

11.4

9.8

42.0

8.4

5.9

1

4.9

37.4

4

13.6

12.4

9.7

47.9

8.9

4.0

1

3.8

34.4

Назорат

1

11.6

10.1

9.0

36.0

7.6

5.3

1

3.7

45.7

2

11.7

10.0

9.0

36.1

7.5

5.3

1

3.6

45.6

1-

жадвал.

Эхинококкозга қарши эмланган қўзиларда гематологик текшириш натижалари


background image

ВЕТЕРИНАРИЯ ТИББИЁТИ: ПАРАЗИТАР КАСАЛЛИКЛАР

18

#8 (45)

2011

ЗООВЕТЕРИНАРИЯ




































Зарарлантирилгандан 15 кун кейин

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

14.0

13.2

10.3

48.3

7.7

6.2

1

4.4

32.4

2

14.5

13.6

10.2

50.3

8.0

6.2

1

6.6

28.0

3

14.4

13.5

10.0

49.6

8.1

6.1 .

1

5.5

29.6

4

14.0

13.4

10.1

52.7

8.1

5.4

1

6.7

26.2

Назорат

1

14.0

13.6

9.7

46.1

6.1

5.9

1

5.4

35.4

2

11.6

10.1

9.0

36.0

6.0

5.3

1

3.6

45.0

Зарарлантирилгандан 45 кун кейин

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

12.9

11.9

9.9

55.6

8.0

5.5

0.7

4.0

26.2

2

12.9

12.0

9.6

57.6

6.5

4.7

0.8

4.1

26.5

3

13.1

11.4

10.0

53.8

8.1

5.7

0.6

3.6

28.5

4

13.2

13.5

9.7

61.2

5.9

4.0

0.7

4.2

24.3

Назорат

1

13.6

12.5

7.9

48.5

7.3

8.3

0.8

6.1

23.1

2

11.5

10.0

8.0

36.0

6.0

5.2

1.0

5.5

35.4

Зарарлантирилгандан 90 кун кейин

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

11.8

13.5

8.7

54.3

6.9

4.7

0.8

4.3

29.0

2

13.4

12.6

9.0

53.7

7.0

4.6

0.8

4.5

29.3

3

14.2

12.9

8.6

52.4

6.7

4.8

0.9

4.7

30.5

4

14.3

12.1

8.9

52.6

6.8

4.3

0.9

4.8

30.7

Назорат

1

15.0

11.7

8.4

54.0

6.7

3.9

0.8

4.9

29.7

2

11.0

10.0

8.0

36.0

6.0

3.0

0.8

4.0

40.0

Зарарлантирилгандан 180 кун кейин

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

11.5

16.2

9.4

52.6

6.6

4.5

1.0

4.9

30.5

2

10.7

12.0

8.2

53.5

5.6

3.9

1.0

4.6

31.4

3

12.5

11.1

9.4

52.7

5.9

4.0

1.0

4.4

32.1

4

12.3

13.5

7.7

53.0

6.3

4.3

1.0

4.6

30.6

Назорат

1

12.6

9.5

8.8

56.1

7.4

3.7

1.0

3.4

28.5

2

11.6

10.3

9.0

37.0

7.0

5.0

0.7

3.0

44.0

Зарарлантирилгандан 240 кун кейин

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

11.0

15.0

9.0

52.6

6.0

4.0

1

4.8

30.0

2

11.5

12.2

8.2

53.5

6.0

3.8

1

4.6

31.4

3

11.5

11.1

9.0

52.7

5.8

4.0

1

4.4

32.0

4

11.6

13.0

7.8

53.0

6.0

4.2

1

4.6

30.5

Назорат

1

11.4

9.6

8.0

56.1

7.0

3.6

1

3.4

28.5

зарарлантирилган

назо-

рат қўзилар қонида эрит-
роцит, гемоглобулин ва
лейкоцитлар

миқдори

кўпайганлигига гувоҳ бўл-
дик. Жумладан, гемогло-
булин микдори 14,0 г/л га,
лейкоцитлар 13,6 мингга ва
эритроцитлар 9,7 млн. га
кўпайди. Лейкоформу- ла
кўрсаткичларидан

лим-

фоцитлар микдори ўрта- ча
48,3-

52,7

фоизга,

эозинофиллар 7,7-8,1 фо-
изга тўғри келди. Эмлан-
ган қўзилар зарарланти-
рилгандан кейин моно-
цитлар микдори соғлом
қўзиларга нисбатан 1,0
фоизга кўпайган, таёқча
ядролиларда 4,4-6,7 фоиз
кўпайиш қайд қилинди.
Сегмент ядролилар мик-
дори текширилганда ҳам
соғлом қўзиларга Кара-
ганда камайганлиги куза-
тилди.

Эмланган қўзилар за-

рарлантирилгандан

сўнг

45-

кунда кузатилганда ге-

моглобулинлар микдори 3
ва 4-тажриба гуруҳлари- да
13,1-

13,2 г/л да, 2 ва 4-

тажриба

гуруҳларида

лейкоцитлар

12,0-13,5

мингдан камаймади, эрит-
роцитлар — барча тажри-
ба гурухдарида юқорили-
гича сакданиб қолди. За-
рарлантирилган назорат

2.7-

3,4 фоизга кўпайганлиги қайд қилинди, сегмент

ядролилар микдори назорат гуруҳидаги қўзиларга
нисбатан 9,0-12,1 фоиз камайганлиги аниқланди.
Эмлашнинг 30-кунида назорат қўзилари қонида ге-
матологик ўзгаришлар кузатилмади. Тажриба қўзи-
ларининг барча гурухдарида гематологик кўрсаткич-
лар сезиларли ўзгармади. Жумладан, гемоглобулин-
лар гурухдарга қараб назорат қўзиларига нисбатан
1.7-

2,7 г/л га, эритроцитлар 0,7-1,4 млн. га, лейко-

цитлар 1,3-2,7 мингга, лимфоцитлар 6,0-10,0 фоизга,
эозинофиллар 1,3 фоизга, таёқча ядролилар ўрта- ча
1,0 фоизга кўпайганлиги кузатилди. Моноцитлар
микдорида ўзгариш кузатилмади, сегмент ядроли-

қўзиларида ҳам соғлом қўзиларга нисбатан кўрсат-
кичлар ошганлиги кузатилди. Жумладан, гемоглобу-
линлар 13,6 г/л, лейкоцитлар 12,5 мингга ва эрит-
роцитлар микдори 7,9 млн. дан кам бўлмади. Лей-
коформула кўрсаткичларидан лимфоцитлар микдори
соғлом

қўзиларга

нисбатан

12,0-20,0

фоизга,

эозинофиллар 1,5-2,1 фоизга кўпайганлигича сакда-
ниб қолди. Моноцитлар ва таёқча ядролилар микдо-
рида ўзгаришлар содир бўлмади, айрим тажриба
гуруҳидаги қўзиларда, масалан, 2-4-гурухдарда ка-
майиш ҳолати кузатилди. Аксинча, назоратдаги за-
рарлантирилган гурухда моноцит ва лимфоцитлар
микдори мос равишда 8,3 ва 48,5 фоиз кўпайганли-

лар микдори назорат қўзиларига нисбатан ўртача 10,0
фоизга камайганлиги аникданди.

Эмланган қўзилар зарарлантирилгандан кейин 15

кунда текширилганда тажриба гурухдарида эритро-
цитлар микдори ўртача 10,0-10,3 млн. га тенг бўлди,
гемоглобулин микдори эса 14,0-14,5 г/л га тўғри келди.
Лейкоцитлар микдори эмланмаган ва зарарлан-
тирилмаган назорат қўзиларига нисбатан 3,0-3,6
мингга кўпайганлиги кузатилди. Эмланмаган, аммо

ги аникданди.

Эмланган қўзилар зарарлантирилгандан кейин 90

кунда текширилганда гематологик кўрсаткичлардан
гемоглобулин ва лейкоцитлар микдори аввалги тек-
ширишларга ўхшаб юқори ҳолатда сакданди. Жум-
ладан, гемоглобулинлар тажриба гуруҳ қўзиларида
11,8-14,3

г/л га, лейкоцитлар 12-13,5 мингга кўпай-

ганлиги фикримизнинг исботлайди. Эритроцитлар 0,6-
1,0 млн. кўпайганлиги қайд қилинди.


background image

ВЕТЕРИНАРИЯ ТИББИЁТИ: ПАРАЗИТАР КАСАЛЛИКЛАР

ЗООВЕТЕРИНАРИЯ

# 8 (45) 2011 19

Лейкоформула

кўрсаткичларидан

лимфоцитлар

микдори олдинги текширишга ўхшаб 16,0-18,0 фо- изга,
эозинофиллар 0,8-1,0 фоизга, моноцитлар 1,3- 1,8
фоизга кўпайганлиги аникданди. Таёқча ядроли- лар
микдорида сезиларли ўзгаришлар кузатилма- ди.
Айнан ҳолат сегмент ядролиларда ҳам қайд қилинди.
Назоратдаги соғлом қўзиларда гемоглобу- линлар
микдори 11,0 г/л га, лейкоцитлар 10,0 минг- га,
эритроцитлар 8,0 млн. гача, лимфоцитлар 36,0
фоизгача, эозинофиллар 6,0, моноцитлар 3,0, таёқ- ча
ядролилар 40,0 фоиз даражасида сақланиб қолди.

Эмланган қўзилар зарарлантирилгандан кейин 180

кунда текширилганда гемоглобулинлар микдорида
соғлом назорат қўзиларига нисбатан деярли фарқ
кузатилмади. Лейкоцитлар микдори биринчи ва
тўртинчи тажриба гуруҳи қўзиларида мое равишда
16,2

ва 13,5 мингга кўпайди. Айни вақтда назорат

гуруҳидаги соғлом қўзиларда 10,3 мингдан ошма- ди.
Эритроцитлар микдори айрим тажриба гуруҳ- ларида,
жумладан иккинчи ва тўртинчи назорат гу- руҳидаги
соғлом қўзиларга нисбатан 0,8-1,3 млн. га камайган.
Лейкоформула

кўрсаткичларидан

камай-

иш

лимфоцит, эозинофил ва сегмент ядролилар мик,-
дорида ҳам кузатилиб, мос равишда 52,6-53,0, 5,6-
6.3

ва 30,5-30,6 фоизга тенг бўлди.

Эмланган қўзилар зарарлантирилгандан кейин 240

кунда текширилганда гемоглобулин, эритроцитлар
микдорида ўзгаришлар сезилмади, уларнинг мик,- дори
назоратдаги соғлом кўзилар микдорига, биринчи ва
тўртинчи тажриба қўзиларида олдинги текширишга
ўхшаб бироз юқори ҳолатда сакданди, лейкоформула
кўрсаткичлари ўрганилганда ўзгаришлар деярли
кузатилмади.

Натижалар таҳлили

Эхинококкозга қарши вакцинанинг қўзилар орга-

низмида гематологик кўрсаткичларини ўрганиш шун-
дан далолат берадики, эмлангандан кейин 15 кун- дан
бошлаб кўрсаткичлар қонида, зардобида кўпай- иш
кузатилди. Жумладан, эмланмаган назорат кўзи-
ларида гемоглобулинлар микдори 11,6 г/л бўлганда
тажриба гурухдарида ўртача 13,0 г/л га, лейкоцитлар
назорат гуруҳида 10,2 мингга тенг бўлиб, тажриба
гуруҳларида 12,8 минг, эритроцитлар 9,4 млн ни
ташкил қилди. Лейкоформула кўрсаткичларидан
лимфоцитлар микдори 36,2 фоизга тўғри келганда
тажриба гурухдарида эса ўртача 41,6 фоизга, эози-
нофиллар 8,7 фоиз, моноцитлар 6,7 фоиз, таёқча яд-
ролилар 6,1 ва сегмент ядролилар ўртача 35,5 фоизга
кўпайганлиги аникданди. Тажриба гурухдари- дан энг
катта гематологик кўрсаткичлар ўзгаришла- ри 1,0 мл
вакцина таркибида 1500 ва 2000 дона эхинококк
протосколекслар бўлган 3 ва 4-гурухдарда намоён
бўлди.

Қўзилар қонида эмлашнинг 30-кунида гематологик

кўрсаткичларнинг деярли барча турлари кўпайиши
кузатилди. Жумладан, гемоглобулинлар барча эм-
ланган кўзиларда ўртача 13,7 г/л га тенг бўлган ҳолат-
да назоратдаги соғлом қўзиларда 11,7 фоиздан ош-
мади. Лейкоцитлар эса тажриба қўзиларида ўртача
12.3

мингни ташкил қилган вақтда соғлом қўзилар- да

10,0 мингга тенг бўлди. Аникданган эритроцитлар
микдори айрим тажриба гуруҳларида 1,0-1,4 млн. га

ошди, аксинча, назорат қўзиларида ўртача 9,0 млн.
даражада

сакданиб

қолди.

Лейкоформула

кўрсаткичлари олдинги 15 кунда аникданган микдор- да
сакданди.

Эмланган кўзиларда зарарлангандан кейин гема-

тологик. кўрсаткичлар янада кўпайиши қайд қилин- ди.
Жумладан, зарарлантиришнинг 15 кунида гемог-
лобулинлар микдори барча тажриба гурухдарида ва
зарарлантирилган назорат гуруҳи қўзиларида 14,0-
14,5 г/л га кўпайганлиги, назорат гуруҳидаги соғлом
қўзиларда эса доимий микдорда, яъни 11,6 фоиз да-
ражасида сакданиб қолди. Лейкоцитлар микдори
тажриба гурухдарида 13,2-13,6 мингга кўпайди ва
аксинча назорат гуруҳидаги соғлом қўзиларда 10,1
мингдан ошмади. Аникданган эритроцитлар соғлом
қўзиларга нисбатан барча тажриба гурухдарида 1,2-
1,3

млн. га кўпайганлиги қайд қилинди.

Лейкоформула кўрсаткичларидан лимфоцит, эози-

нофил, моноцит ва таёқча ядролилар микдорида кў-
пайиш ҳолатлари кузатилди.

Зарарлантиришнинг 45-кунида гемоглобулинлар

микдори биринчи ва иккинчи тажриба гурухдарида 1,0-
1,5 г/л га камайган бўлса, 3, 4 ва зарарлантирилган
назорат гуруҳида кўпайганлигича сакданиб қолди. Айни
ҳолат лейкоцит ва эритроцитлар мик,- дорида
кузатилди. Лимфоцитлар микдори ўртача 57,1 фоизга
кўпайгани аникданди. Лейкоформула кўрсаткичлардан
эозинофиллар, таёқча ядролилар микдорида ҳам
бироз кўпайиш кузатилди.

Зарарлантиришнинг 90-кунида гемоглобулинлар

микдорида кўпайиш барча тажриба кўзиларида қайд
қилинди. Эмланганлар ва назорат қўзилари ораси- да
тафовут 2,4 фоизга тўғри келди.

Мазкур ўзгаришлар эритроцит ва лейкоцитлар

микдорида ҳам ўз аксини топди. Жумладан, лейко-
цитларнинг ўртача микдори назоратдаги соглом
кўзиларга нисбатан 2,8 мингга, эритроцитларники 1,0
млн. га кўпдир. Лейкоцитлар кўрсаткичлари ав- валги
текширишлардаги каби юқори микдорда сак,- ланди.

Эмланган қўзилар зарарлантирилгандан кейинги 180

ва 240 кунларда текширилганда гемоглобулинлар
микдорида 180-кунда бироз кўпайиш сезилган бўлса
ҳам, 240 кунда келиб назорат ва тажриба қўзи- лари
орасида тафовут кузатилмади. Лейкоцитлар микдори
кузатилган кунларда кўпайганлигича қолди ва
назоратдаги соғлом қўзиларга нисбатан 1,1-6,0
минггача юқори эди.

Эритроцитлар микдорида тафовутлар 1,2-2,0 млн.

гача акс эттирилди. Лейкоформула кўрсаткичлари
микдори соғлом кўзилардаги ушбу кўрсаткичларга
нисбатан бироз кўпайганлиги кузатилди.

Шундай қилиб, қўйлар эхинококкозига қарши тав- сия

этилган вакцина юқори иммуноген хусусиятга эга.
Эмланган қўзиларда гематологик кўрсаткичлар 15
кундан, айниқса, 30 кундан бошлаб кўпайди ва кўпайиш
зарарлантирилгандан кейин 180 кунгача давом этди.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов