Значение определения цитокинового спектра у детей при обструктивных бронхитах

ВАК
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
Отрасль знаний
CC BY f
80-83
1
0
Поделиться
Қудратова, З., Мухамадиева, Л., Маматқулова, Д., & Азимова, К. (2023). Значение определения цитокинового спектра у детей при обструктивных бронхитах. Журнал биомедицины и практики, 1(2), 80–83. https://doi.org/10.26739/2181 -9300-2021-2-13
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В статье представлен анализ литературы о значение и роли цитокинов в течении заболевания, их влияния на иммунную систему при обструктивном бронхите. Один из наиболее частых клинических синдромов у детей – обструктивный бронхит. Актуальность проблемы обструктивного бронхита связана с частотой бактериальных осложнений, развитием опасных для жизни состояний в связи с его распространенностью при вирусных инфекциях у детей, а также наличием атипичных бактериальных возбудителей [5]. Современные представления о патогенезе обструктивного бронхита предусматривают развитие патологического процесса в результате комплексного воздействия различных факторов, в том числе инфекционных и аллергических [5,11].

Похожие статьи


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№2 | 2021

80

Зебо Эркиновна ҚУДРАТОВА,

Лола Атамурадовна МУХАМАДИЕВА,

Дилрабо Хамидовна МАМАТҚУЛОВА,

Камола Талъатовна АЗИМОВА.

Самарқанд Давлат Тиббиёт институти,

Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.

БОЛАЛАРДА ОБСТРУКТИВ БРОНХИТДА ЦИТОКИН СПЕКТР

КЎРСАТКИЧЛАРИНИ АНИҚЛАШНИНГ АҲАМИЯТИ

For citation:

Z.E. Kudratova, L.A. Muxamadiyeva, D.X. Mamatkulova, K.T. Azimova

IMPORTANCE OF CYTOKINE SPECTRUM DETECTION IN CHILDREN WITH
OBSTRUCTIVE BRONCHITIS Journal of Biomedicine and Practice. 2021, vol. 6, issue 2, pp.80-
83


http://dx.doi.org/10.26739/2181-9300-2021-2-13


АННОТАЦИЯ

Ушбу мақолада обструктив бронхитда цитокинларнинг касалликнинг кечишига,

уларнинг иммун тизимига таъсирининг роли бўйича адабиётлар таҳлили келтирилган.
Болаларда энг кўп учрайдиган клиник синдромлардан бири бу обструктив бронхитдир.
Обструктив бронхит муаммосининг долзарблиги унинг болаларда вирусли инфекцияларда
кенг тарқалиши билан бир қаторда атипик бактериал қўзгатувчиларнинг ҳам учраши сабабли
ҳаёт учун хавфли асоратларнинг ривожланиши бактериал асоратларнинг частотаси билан
боғлиқ [5]. Обструктив бронхит патогенезининг замонавий концепцияси турли хил
омилларнинг, шу жумладан юқумли ва аллергик омилларнинг мураккаб таъсири натижасида
патологик жараённинг ривожланишини таъминлайди [5,11].

Юқорида айтиб ўтилганларга асосланиб, цитокин профилининг хусусиятларини

ўрганиш жуда муҳимдир ва обструктив бронхит билан оғриган болаларда цитологик ҳолати
бузилишларни ҳисобга олган ҳолда даволаш усулларини такомиллаштиришда катта аҳамиятга
эга.

Калит сўзлар:

обструктив бронхит, цитокин, иммунитет, аллергия, яллиғланиш;

Зебо Эркиновна ҚУДРАТОВА,

Лола Атамурадовна МУХАМАДИЕВА,

Дилрабо Хамидовна МАМАТҚУЛОВА,

Камола Талъатовна АЗИМОВА

Самаркандский Государственный Медицинский институт,

Республика Узбекистан, г. Самарканд

ЗНАЧЕНИЕ ОПРЕДЕЛЕНИЯ ЦИТОКИНОВОГО СПЕКТРА У ДЕТЕЙ ПРИ

ОБСТРУКТИВНЫХ БРОНХИТАХ


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№2 | 2021

81

АННОТАЦИЯ

В статье представлен анализ литературы о значение и роли цитокинов в течении

заболевания, их влияния на иммунную систему при обструктивном бронхите. Один из
наиболее частых клинических синдромов у детей – обструктивный бронхит. Актуальность
проблемы обструктивного бронхита связана с частотой бактериальных осложнений,
развитием опасных для жизни состояний в связи с его распространенностью при вирусных
инфекциях у детей, а также наличием атипичных бактериальных возбудителей [5].
Современные представления о патогенезе обструктивного бронхита предусматривают
развитие патологического процесса в результате комплексного воздействия различных
факторов, в том числе инфекционных и аллергических [5,11].

Ключевые слова:

обструктивный бронхит, цитокин, иммунитет, аллергия, воспаления;

Zebo Erkinovna KUDRATOVA,

Lola Atamuradovna MUXAMADIYEVA,

Dilrabo Xamidovna MAMATKULOVA,

Kamola Talatovna AZIMOVA.

Samarkand State Medical Institute,

Republic of Uzbekistan, Samarkand

IMPORTANCE OF CYTOKINE SPECTRUM DETECTION IN CHILDREN WITH

OBSTRUCTIVE BRONCHITIS

ANNOTATION

This article presents an analysis of the literature on the role of cytokines in the course of the

disease, their effect on the immune system in obstructive bronchitis. One of the most common clinical
syndromes in children is obstructive bronchitis. The urgency of the problem of obstructive bronchitis
is associated with the frequency of bacterial complications, the development of life-threatening
conditions due to its prevalence in viral infections in children, as well as the presence of atypical
bacterial pathogens [5]. The modern concept of the pathogenesis of obstructive bronchitis provides
the development of the pathological process as a result of the complex influence of various factors,
including infectious and allergic factors [5,11].

Key words:

obstructive bronchitis, cytokine, immunity, allergies, inflammation;


Обструктив бронхитда иммунитет ва иммунорегуляция бузилишларига катта аҳамият

берилади.

Тадқиқотчиларнинг

алоҳида

эътиборлари

цитокинларнинг

иммунитетни

бузилишидаги ролини ўрганишга қаратилган бўлиб, бу ўткир яллиғланиш белгиларининг
пайдо бўлишига ва айниқса касалликнинг қайталанишига ва сурункали тус олишига ёрдам
беради [6,7].

Цитокинлар цитоплазматик мембранадаги ўзига хос рецепторлари билан боғланиши

орқали ҳужайрага таъсир қилади ва шу билан улар томонидан тартибга солинадиган бир қатор
генларнинг фаоллигини индукция қилиш, кучайтириш ёки сусайтиришига олиб келадиган
каскадли реакцияга сабаб бўлади [1,2,4].

Инфекциялар патогенезининг асосини цитокин каскадининг ишга тушиши ташкил

этади, унга бир томондан яллиғланишга сабабчи, иккинчидан, яллиғланишга қарши
цитокинлар киради [2,5,9]. Ушбу икки қарама-қарши гуруҳ ўртасидаги мувозанат асосан
касалликларнинг кечиши ва оқибатарини белгилаб беради [3,6,8].

Обструктив бронхит патогенезида лейкотриенлар ва яллиғланишга қарши цитокинлар

муҳим аҳамиятга эга бўлиб, улар биологик актив моддаларнинг ишлаб чиқарилишини
активлаштиради. Бу экссудатив-деструктив вариант бўйича аллергик яллиғланишнинг
ривожланишига ёрдам беради [3,5,8]. Цитокинлар хужайрага турлича йўллар орқали таъсир
қилади: аутокрин-ушбу цитокинни синтезловчи хужайрага, паракрин - яллиғланиш ўчоғига
яқин жойлашган ёки лимфоид органнинг ўзида жойлашган хужайрага, эндокрин - яъни
цитокиннинг қон оқимига тушганидан кейинги таъсири билан боғлиқдир [9,10]. Цитокинлар


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№2 | 2021

82

биринчи навбатда тўқималарда маҳаллий ҳимоя реакцияларини эндотелий хужайралари,
бириктирувчи тўқима ва эпителий хужайралари орқали бошқаришда иштирок этади [16,18].

Бугунги кунга келиб, индивидуал цитокинларнинг иммуно бошқарув вазифалари турли

юқумли ва аллергик патологияларда яхши маълум. ИФН ᵃ асосан вирусга қарши иммунитетни
амалга оширишда қатнашади. ИФНᵧ эса макрофагларни фаоллаштиришга ёрдам беради,
цитокинлар ишлаб чиқаришни кўпайтиради [10,11,12]. Шу билан бирга, ИФНᵧ интерлейкин-4
(ИЛ-4) антагонисти бўлиб, у ўз навбатида IgE синтезининг асосий индуктори вазифасини
бажаради [1,4].
ИЛ-2 - фаоллаштирилган Т-лимфоцитларнинг кўпайиши ва дифференциациясини
рағбатлантирадиган муҳим яллиғланишга сабабчи бўлган цитокин ёки цитотоксик Т
ҳужайраларидир [1,5].
ИЛ-6 - тимоцитлар, Б-лимфоцитлар, гранулоцитлар ва макрофагларнинг кўпайишини
рағбатлантиради, ўткир фазали оқсилларнинг ҳосил бўлишини фаоллаштирадиган цитокин
ҳисобланади [2,13].

Юқорида келтирилган цитокинларнинг барчаси яллиғланиш ўчоғида макрофаг

хужайраларидан, патогенларнинг девори активланган компонентларидан, шунингдек
шикастланган тўқимага жавоб реакцияси сифатида ишлаб чиқарилади [5,6].

Маҳаллий ҳимоя реакциялари шаклланмаган ҳолатларда яллиғланиш реакциялари

ривожланиб, цитокинларнинг синтези кучаяди ва қон оқимига тушади ва уларнинг таъсири
систематик ҳолда намоён бўлади. Мана шу жараён билан системали яллиғланиш реакцияси
босқичи шаклланади. Бу босқичда яллиғланиш цитокинлари гомеостаз жараёнида иштирок
етувчи деярли барча орган ва системаларга таъсир этади [14,17,18].

Шундай қилиб, цитокинлар организм даражасида иммун, асаб, эндокрин, қон яратувчи

ва бошқа системалар ўртасида алоқани таъминлаб берувчи, умумий ҳимоя реакциясининг
шаклланишига ва бошқарилишига сабаб бўлади [2,4].

Аммо болаларда обструктив бронхитнинг ўткир бошланишида ва касалликнинг

қайталанишида цитокин регуляциясининг роли деярли ўрганилмаган [11].

Шу билан бирга, цитокин ҳолатининг кўрсаткичларини аниқлаш ушбу патологиянинг

патогенезидаги болалик давридаги энг муҳим йўналишларни аниқлаштириш учун жуда
муҳимдир, бу бизнинг фикримизча нафақат педиатрнинг обструктив бронхитнинг
диагностикасини, балки прогностик имкониятларини ҳам яхшилаши мумкин [4,6,15].

Бундан ташқари, обструктив бронхит билан оғриган беморларда иммун ва бошқарув

бузилишлари каби ўзгаришларни аниқлаш этарли иммунокоректив терапияни тайинлашда
муҳим мезон бўлиб хизмат қилиши мумкин [3,11].

Ушбу муаммоларнинг ечими келажакда обструктив бронхитнинг қайталаниши билан

таҳдид қилинадиган касалликнинг биринчи эпизоди бўлган болалар орасида хавф гуруҳини
аниқлашга имкон беради, обструктив бронхитнинг такрорий эпизодлари бўлган болаларни
реабилитация қилиш ва асоратланишига қарши даволаш усулларини танлашда дифференциал
ёндашишга ёрдам беради [7,16].

Адабиётлар

1.

Александрова Ю.Н. О системе цитокинов./ Н.Ю. Александрова // Педиатрия, 2007 / №3.
С. 124-128.

2.

Ахапкина И. Г., Современный взгляд на бактериальные инфекции, обусловленные
хламидиями и микоплазмами. Клин. лаб. диагн. 2010; 11: 45-46

3.

Авторские лекции по педиатрии. Том 5. Болезни органов дыхания. (Изд. дополненное и
переработанное). Под ред. Проф. В.Ф.Демина, проф. С.О. Ключникова, проф. Г.А.
Самсыгина, проф. О.В. Зайцева. Москва.-2011.-352.

4.

Ершов Ф.И. Раннее цитокиновые реакции при вирусных инфекциях/ Наровлянский А.Н.,
Мезенцева М.В. // Цитокины и воспаления. 2004. - Toм 3. №1. - С.3-6.


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№2 | 2021

83

5.

Заплатников А.Л. Острые респираторные инфекции у детей: современные возможности
этиотропной терапии / А.Л. Заплатников, Н.А. Коровина // Русский медицинский
журнал. 2002.-T.10.-№3. -C.103-107.

6.

Зильбер А.П. Этюды респираторной медицины. А.П. Зильбер. M.: Медпресс информ,
2007. С.-791.

7.

Кудратова З.Э., Мухамадиева Л.А., Кувандиков Г.Б. Особенности этиопатогенеза
обструктивного бронхита и ларинготрахеита вызванной атипичной микрофлорой.
Журнал Достижения науки и образования, 2020 -№14 (68). С.-27-28.

8.

Майоров Р.В., Озерова И.В., Гетманов И.В., Нежданова Е.В. Влияние атипичной
микрофлоры на развитие патологии дыхательных путей у детей. Вестник новых
медицинских технологий - 2017 - т. 24, № 4 - с. 105-109.

9.

Овчинников А.Ю., Колбанова И.Г. Роль атипичной микрофлоры в этиопатогенезе
синуситов. Особенности антибактериальной терапии. Consilium medicum 2011; 13 (11):
38-43

10.

Franchimont, N.; Lambert, C.; Huynen, P.; Ribbens, C.; Relic, B.; Chariot, A.; Bours, V.; Piette,
J.; Merville, M.P.; Malaise, M. Interleukin-6 receptor shedding is enhanced by interleukin-
1beta and tumor necrosis factor alpha and is partially mediated by tumor necrosis factor alpha-
converting enzyme in osteoblast-like cells. Arthritis Rheum. 2005, 52, 84-93.

11.

Z. Kudratova, L. Muhamadieva. Pathogenetic features of bronch-obstructive syndrome in
children. Scientific research results in pandemic conditions (COVID-19) Proceedings of
International Multidisciplinary Conference. Part-5. P-24-27, June, 2020

12.

Hermann C, Graf K, Groh A et al: Comparison of eleven commercial tests for Chlamydia
pneumoniae-specific immunoglobulin G in asymptomatic healthy individuals. J. Clin.
Microbiol., 2012. № 40. P.1603-1609.

13.

Loens K, Ieven M. Mycoplasma pneumoniae: current knowledge on nucleic acid amplifcation
techniques and serological diagnostics. Front Microbiol. 2016;№7. С.448-460.

14.

Nefedova M, Sokolova L, Shmelev E. Inhalation antibacterial therapy of COPD acute
exacerbation. Eur. Resp. J. 2009; №34. P. 23-44.

15.

Matzinger P. Friendly and dangerouse signals: is the tissue in control? Nat. Immunol. 2017; 8
(1): 11-13.

16.

Majnik AV, Lane RH. The relationship between early-life environment, the epigenome and the
microbiota. Epigenomics. 2015; 7 (7). P. 1173-1184.

17.

Savenkova MS, Savenkov MP, Samitova ER, Bullikh AV, Zhuravleva IA, Yakubov DV,
Kuznetsova ES. Mycoplasma infection: clinical types, variations of clinical course and
diagnostic mistakes. Current pediatrics. 2013; №12(6) P.108-141.

18.

Wishaupt JO, van der Ploeg T, de Groot R, Versteegh FG, Hartwig NG. Single- and multiple
viral respiratory infections in children: disease and management cannot be related to a specifc
pathogen. BMC Infect Dis. 2017;17(1). P. 62-86.

Библиографические ссылки

Александрова Ю.Н. О системе цитокинов./ Н.Ю. Александрова // Педиатрия, 2007 / №3. С. 124-128.

Ахапкина И. Г., Современный взгляд на бактериальные инфекции, обусловленные хламидиями и микоплазмами. Клин. лаб. диагн. 2010; 11: 45-46

Авторские лекции по педиатрии. Том 5. Болезни органов дыхания. (Изд. дополненное и переработанное). Под ред. Проф. В.Ф.Демина, проф. С.О. Ключникова, проф. Г.А. Самсыгина, проф. О.В. Зайцева. Москва.-2011.-352.

Ершов Ф.И. Раннее цитокиновые реакции при вирусных инфекциях/ Наровлянский А.Н., Мезенцева М.В. // Цитокины и воспаления. 2004. - Toм 3. №1. - С.3-6.

Заплатников А.Л. Острые респираторные инфекции у детей: современные возможности этиотропной терапии / А.Л. Заплатников, Н.А. Коровина // Русский медицинский журнал. 2002.-T.10.-№3. -C.103-107.

Зильбер А.П. Этюды респираторной медицины. А.П. Зильбер. M.: Медпресс информ, 2007. С.-791.

Кудратова З.Э., Мухамадиева Л.А., Кувандиков Г.Б. Особенности этиопатогенеза обструктивного бронхита и ларинготрахеита вызванной атипичной микрофлорой. Журнал Достижения науки и образования, 2020 -№14 (68). С.-27-28.

Майоров Р.В., Озерова И.В., Гетманов И.В., Нежданова Е.В. Влияние атипичной микрофлоры на развитие патологии дыхательных путей у детей. Вестник новых медицинских технологий - 2017 - т. 24, № 4 - с. 105-109.

Овчинников А.Ю., Колбанова И.Г. Роль атипичной микрофлоры в этиопатогенезе синуситов. Особенности антибактериальной терапии. Consilium medicum 2011; 13 (11):38-43

Franchimont, N.; Lambert, C.; Huynen, P.; Ribbens, C.; Relic, B.; Chariot, A.; Bours, V.; Piette, J.; Merville, M.P.; Malaise, M. Interleukin 6 receptor shedding is enhanced by interleukin1beta and tumor necrosis factor alpha and is partially mediated by tumor necrosis factor alphaconverting enzyme in osteoblast-like cells. Arthritis Rheum. 2005, 52, 84-93.

Z. Kudratova, L. Muhamadieva. Pathogenetic features of bronch-obstructive syndrome in children. Scientific research results in pandemic conditions (COVID-19) Proceedings of International Multidisciplinary Conference. Part-5. P-24-27, June, 2020

Hermann C, Graf K, Groh A et al: Comparison of eleven commercial tests for Chlamydia pneumoniae-specific immunoglobulin G in asymptomatic healthy individuals. J. Clin. Microbiol., 2012. № 40. P.1603-1609.

Loens K, Ieven M. Mycoplasma pneumoniae: current knowledge on nucleic acid amplifcation techniques and serological diagnostics. Front Microbiol. 2016;№7. С.448-460.

Nefedova M, Sokolova L, Shmelev E. Inhalation antibacterial therapy of COPD acute exacerbation. Eur. Resp. J. 2009; №34. P. 23-44.

Matzinger P. Friendly and dangerouse signals: is the tissue in control? Nat. Immunol. 2017; 8 (1): 11-13.

Majnik AV, Lane RH. The relationship between early-life environment, the epigenome and the microbiota. Epigenomics. 2015; 7 (7). P. 1173-1184.

Savenkova MS, Savenkov MP, Samitova ER, Bullikh AV, Zhuravleva IA, Yakubov DV, Kuznetsova ES. Mycoplasma infection: clinical types, variations of clinical course and diagnostic mistakes. Current pediatrics. 2013; №12(6) P.108-141.

Wishaupt JO, van der Ploeg T, de Groot R, Versteegh FG, Hartwig NG. Single- and multiple viral respiratory infections in children: disease and management cannot be related to a specifc pathogen. BMC Infect Dis. 2017;17(1). P. 62-86.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов