“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
1
www.iqtisodiyot.uz
Б.Р. Бобожонов, Ш. Хусаинов,
мустақил тадқиқотчилар, ЖИДУ
КОРЕЯ РЕСПУБЛИКАСИНИ ЭКСПОРТГА ЙЎНАЛТИРИЛГАН
ИҚТИСОДИЁТИНИНГ РИВОЖЛАНИШ БОСҚИЧЛАРИ
В статьи рассматривается роль политики индустриализации в
экономическом развити Республики Корея, а также анализированы вопросы
экономических реформ и обеспечения национальной конкурентоспособности.
The article discusses the place of industrialization policies in the economic
development of the Republic of Korea, and analyze issues of economic reforms and
national competitiveness.
Калитли сўзлар:
экспорт салоҳияти, ЯИМ, ишлаб чиқариш, миллий
ишлаб чиқариш, импорт, иқтисодий ўсиш, технологиялар.
Миллий иқтисодиёт барқарорлигини таъминлашда етакчи тармоқларни
модернизациялаш, аҳоли турмуш шароитини яхшилаш,
экспортбоп
маҳсулотлар ишлаб чиқаришни диверсификация қилиш, импорт ўрнини
босувчи товарлар таркибини кенгайтириш ва миллий корхоналарни ташқи
бозордаги мавқеини кўтариш катта аҳамиятга эга.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримов “жаҳон бозорида
тенг рақобатлаша оладиган ва кейинги босқичда иқтисодий ўсишнинг,
иқтисодиётни
янада
модернизация
ва
диверсификация
қилишнинг
локомотивига айланиши мумкин бўлган тармоқ ва корхоналарни жадал
ривожлантириш ҳамда аниқ йўналтирилган ҳолда қўллаб-қувватлашни
таъминлаш зарур”[1] деб таъкидлаши ҳамда мамлакатни ижтимоий-иқтисодий
ривожлантиришда экспортга йўналтирилган шу билан биргалиқда импорт
ўрнини босувчи маҳсулотларни ишлаб чиқаришни рағбатлантириш, юқори
даражадаги илмталаб саноат мажмуаларини шакллантириш борасида етакчи
давлатлар тажрибасининг илғор жиҳатларини миллий иқтисодиётга татбиқ
этиш ушбу масаланинг долзарблигини ифодалайди.
Шу жиҳатдан олганда Корея Республикасининг узоқ йиллик тажрибасини
республикамиз учун илмий тадқиқ этиш амалий аҳамият касб этади. Айнан
Кореяда миллий иқтисодиётни модернизация қилишда давлат манфаатдор
бўлган марказий (асосий) субъект сифатида белгилаб олинди. Чунки
давлатнинг субъект сифатидаги манфаатдорлиги мамлакат аҳолиси турмуш
даражасини кўтариш, миллий иқтисодиётдаги таркибий ўзгаришларни юқори
суръатдаги иқтисодий ўсиш билан уйғунлашувини таъминлайдиган
тараққиётни қўллаб-қувватлашда намоён бўлади[2].
Корея Республикаси бир неча ўн йил давомида қолоқ давлатдан
иқтисодий жиҳатдан тараққий этган қудратли мамлакатгача бўлган йўлни
босиб ўтди. Ҳозирда Корея Республикаси илм-фанга асосланган юқори
даражада иқтисодий тараққий этган давлат бўлиб, жаҳон ЯММ қарийб 2
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
2
www.iqtisodiyot.uz
фоизини ташкил этгани ҳолда, ташқи савдо ҳажми бўйича эса дунёда
саккизинчи ўринни эгаллаб келмоқда[3]. Корея Республикаси бир қатор
соҳалар бўйича дунёда етакчи мамлакатлардан ҳисобланади. Жумладан,
жаҳондаги кемасозлик буюртмалари портфелининг 33,0 фоизини таъминлаган
ҳолда иккинчи ўринда[4], ярим ўтказгичлар[5] ва дисплей ишлаб чиқариш
бўйича учинчи, автомобиль[6] ишлаб чиқаришда бешинчи, пўлат эритишда[7]
эса олтинчи ўринни эгаллаб келмоқда. Шунингдек, Корея Республикаси
ҳозирги айни пайтда эса илмий тадқиқот ишланмаларига молиявий қўйилмалар
ҳажми бўйича дунёдаги биринчи ўнликка, шу билан бир қаторда, ихтиро ва
кашфиётларга берилган аризалар бўйича эса – АҚШ, Япония ҳамда Хитойдан
кейин тўртинчи ўринни эгаллагани ҳолда Осиёда эса энг рақобатбардош
мамлакатлар ўнталигига киради. (1-жадвал)
1-жадвал
Осиёдаги энг рақобатбардош мамлакатлар ўнталиги
№
Мамлакат
WEF Рақобатбардошлик
глобал индексидаги ўрни
WEF индекси
қиймати
1
2
3
4
1.
Сингапур
2
5,61
2.
Гонгконг
7
5,47
3.
Япония
9
5,40
4.
Тайвань, Хитой
12
5,29
5.
Қатар
13
5,24
6.
Бирлашган Араб
Амирлиги
19
5,11
7.
Саудия Арабистони
20
5,10
8.
Малайзия
24
5,03
9.
Корея Республикаси
25
5,01
10.
Бруней-Даруссалом
26
4,95
Манба: The Global Competitiveness Index 2013-2014 rankings, World Economic
Forum.
ХХ асрнинг 50-60 йилларда Корея Республикасининг ЯИМ таркибида
қишлоқ хўжалигининг улуши 68,0 фоизга, саноатнинг улуши эса атиги 15,0
фоизга тенг эди. Шунингдек, аҳоли жон бошига тўғри келадиган ЯИМ миқдори
100,0 АҚШ долларини ташкил этиб, ташқи савдо баланси эса салбий
кўрсаткични акс этган. Шундай иқтисодий мураккаб шароитда Корея
Республикаси ҳукумати томонидан қабул қилинган кўп босқичли Давлат
дастури мамлакатни саноатлаштиришда катта аҳамиятга эга бўлди.
Дастлабки 1953-1961 йилларни қамраб олган босқич маҳаллий саноатни
юксалтириш, шу жумладан, импорт ўрнини босувчи товарлар ишлаб чиқариш
жараёнини қамраб олган. Шу сабаб, импорт ўрнини босувчи товарларни ишлаб
чиқариш саноати билан боғлиқ тармоқларни, пахтани қайта ишлаш, пойабзал,
озиқ-овқат, ёғочни қайта ишлашдаги жараёнларнинг жадал ривожланиши
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
3
www.iqtisodiyot.uz
таъминланди.
Кейинги
навбатда,
мамлакатда
бозор
иқтисодиёти
тамойилларини жорий қилиш, шунингдек, давлат томонидан хусусий
ташаббускорликни қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш орқали мамлакатнинг
иқтисодий мустақиллигига эришиш вазифаси қўйилди.
1960-1975 йиллардаги Корея Республикаси иқтисодий ислоҳотларнинг
иккинчи босқичида, дастлаб енгил саноатдан бошлаган ҳолда, саноатлаштириш
сиёсатини фаол амалга оширишга киришилди. Саноатлаштириш сиёсатини
амалга оширишда тармоқларни қайта ташкил этиш, кенгайтириш ва саноат
инфратузилмасини модернизация қилиш, шунингдек, капитал сиғими катта
бўлган янги ишлаб чиқаришлар учун асослар яратиш талаб этилди.
Саноатлаштиришнинг ушбу босқичининг асосий жиҳати – иқтисодиётни
ривожлантиришнинг импорт ўрнини босувчи моделидан экспортбоп
товарларни ишлаб чиқаришга йўналтирилган моделига ўтиш бўлиб, ушбу ҳолат
мамлакатни хорижий валютага бўлган эҳтиёжи ва аҳолининг харид қобилияти
пастлиги билан боғлиқ эди. Натижада тўқимачилик, пойабзал, ёғочни қайта
ишлаш ва озиқ-овқат саноатлари ривожланиши жадаллашди. Айниқса, меҳнат
сиғими юқори бўлган ишлаб чиқаришга жалб қилинган арзон ишчи кучи
орқали мамлакатда аҳоли бандлигини таъминлаш имконияти яратилди. Ички
бозорни ҳимоялаш жараёнида протекционизм сиёсатига қаттиқ амал қилинди.
2-жадвал
Корея Республикасининг ХХ асрнинг 60-80 йилларидаги иқтисодий
ривожланиш кўрсаткичлари
Кўрсаткичлар
1960-1969
1970-1979
1
2
3
ЯИМ ўсиши %
7,7
9,4
Инфляция, %
17,0
19,8
Ялпи жамғармалар, ЯИМ %и
14,5
22,3
Ялпи капитал қўйилмалар,
ЯИМ %и
17,0
25,6
Ишсизлик
6,6
4,4
Манба: International affairs. Vol.75, № 4. October 1999. Р. 789.
1970-1990-йилларда Корея Республикаси саноатлаштиришнинг кейинги
босқичига ўтди. Корея Республикаси тараққиётнинг устувор йўналишлари
сифатида олтита тармоқни: пўлат эритиш, нефть-кимё саноати, рангли
металлургия, кемасозлик, электроника ва машинасозлик танлаб олинди. Ушбу
тармоқларда фаолият юритаётган хусусий компанияларга нисбатан давлат
томонидан солиқ ва коммунал имтиёзлар кўринишидаги рағбатлантириш
сиёсати олиб борилди. Шунингдек, ушбу компаниялар давлат томонидан
имтиёзли равишда молиявий қўллаб-қувватланди. Бунинг эвазига эса давлат
томонидан компанияларга ишлаб чиқарилаётган маҳсулотнинг халқаро
бозордаги рақобатбардошлигига эришиш вазифаси юкланди. Шу каби қўллаб-
қувватлашга қаратилган чора-тадбирлар туфайли оғир саноат ва бошқа
тармоқларда яхши кўрсаткичларга эришилди. Натижада учинчи беш йиллик
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
4
www.iqtisodiyot.uz
режа йилларида ЯИМ ўртача йиллик ўсиши 9,6 фоиз ташкил этди[8] (2-
жадвал).
ХХ асрнинг 90-йилларига келиб, Корея Республикасининг арзон ишчи
кучи ҳисобига ишлаб чиқариш харажатларини пасайтириш имкониятлари
чекланганлиги сабаб жаҳон иқтисодиётдаги рақобатбардошлиги тушиб кетди.
Миллий иқтисодиётни инновацион ривожланиш шаклига ўтказиш долзарб
вазифа сифатида белгилаб олиниб, юқори технология ва илмий сиғимли
тармоқларни ривожлантириш сиёсати ишлаб чиқилди. Шу билан бирга
хориждан юқори технологияли товарлар импорти туфайли вужудга келадиган
харажатларни қоплаш учун мамлакат ичкарисида юқори технологияли
ишланмалар ва ишлаб чиқаришларни ривожлантириш сиёсати амалга
оширилди. Бундай замонавий ёндашув миллий хўжалик таркиби ва экспортни,
ички ва ташқи ўзаро хўжалик алоқалари мазмунини, глобал миқёсда рақобат
қила оладиган тармоқларни детерминациялайдиган тармоқлар кластери
шаклланишига тўртки беради[9].
Айниқса, саноат тармоқларида юқори технологияли ривожланишни
электртехникаси соҳасида яққол кузатиш мумкин. Дастлаб лампали
приемниклар, транзисторлар, диодлар, оқ-қора телевизорлар ишлаб чиқариш,
сўнгра магнитофонлар, рангли телевизорлар, компьютер ва микросхемалар
ишлаб чиқариш, ундан кейин эса - видеомагнитофонлар, лазерли
видеоплеерлар, микротўлқинли печлар ва шахсий ЭҲМ ишлаб чиқариш
ўзлаштирилди.
Босқичма-босқич амалга оширилган иқтисодий сиёсат мамлакат
иқтисодиётида меҳнат сиғими катта бўлган тармоқлар улуши аста-секинлик
билан камайиб, капитал сиғими катта бўлган тармоқлар улуши ортишини
таъминлади.
Корея Республикасининг иқтисодий ислоҳотлари амалий натижалари
миллий энергетика базасини ривожлантириш, аввало, атом станцияларини
барпо этиш ва шакллантириш орқали мустаҳкамланди. Ўтган йиллар
мобайнида мамлакатда умумий электр энергиясининг ярмида ортиғини ишлаб
чиқарадиган 10 та атом реактори қурилди.
Фикримизча, мамлакат иқтисодиётида фан-техника тараққиёти (ФТТ)
таъсири остида рўй берадиган таркибий ўзгаришлар, саноат ишлаб чиқариши
кооперацияланиши ва ихтисослашуви миллий хўжаликларнинг ўзаро
алоқаларини кучайтиради. Бу эса турли давлатлар ўртасида халқаро савдо
фаоллашувига хизмат қилади. Мамлакатлараро товар оқимлари ҳаракатини
билвосита ифодалайдиган халқаро савдо ишлаб чиқаришдан тезроқ ўсади.
Ташқи савдо айланмаси тадқиқотларига кўра, жаҳон ишлаб чиқаришининг ҳар
10,0 фоиз ўсишига жаҳон савдо ҳажмининг 16,0 фоиз ортиши тўғри келади. Шу
тариқа иқтисодий тараққиёт учун қулайроқ шароитлар яратилади.
Ривожланаётган мамлакатларда, айниқса, ривожланган мамлакатлардан
бўлган ишлаб чиқарувчилар билан рақобат кучайган шароитларда экспортга
йўналтирилган соҳаларга давлатнинг рағбат ва қўллаб-қувватлашисиз илмий
сиғимли ишлаб чиқаришни барпо этилишини тасаввур қилиш қийин.
Ривожланаётган мамлакатлар, ривожланишнинг “қувиб етиш” концепциясидан
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
5
www.iqtisodiyot.uz
фойдаланиб, асосан қайта ишлаш даражаси паст ва ўрта бўлган саноат
маҳсулоти билан ташқи бозорда ўз ўрнини эгаллашга ҳаракат қилади. Корея
Республикаси ва бошқа янги саноат мамлакатларининг ривожланиш тажрибаси
шуни кўрсатадики, экспортни қўллаб-қувватлаш сиёсати татбиқ этилаётган
саноат тармқоларини ривожлантириш ва мос келувчи жаҳон бозори
сегментларида мустаҳкамланиб олиш сиёсатининг муҳим элементи
ҳисобланади[10]
Корея Республикаси иқтисодий ва ижтимоий ривожланишнинг юксак
барқарор суръатларга эришишида ҳуқуқий-меъёрий қонунчилик базасини
мунтазам такомиллаштириб борилиши муҳим ўрин тутиб келди. Ушбу меъёрий
ҳужжатлар асосида Корея Республикаси компанияларини ташқи иқтисодий
фаолиятни амалга ошириш учун барча жиддий чекловлар бекор қилинди.
Хусусан, 1967 йил қабул қилинган Божхона тўғрисидаги қонун маҳсулот олиб
кириш ва олиб чиқишнинг тариф ва нотариф чекловларни, 1986 йил қабул
қилинган Халқаро савдо тўғрисидаги қонун Корея Республикаси халқаро савдо
сиёсатининг умумий масалаларни, 2001 йил қабул қилинган Халқаро савдо
ҳолатларини текшириш ва саноатга зиён етказилиши олдини олиш учун ҳимоя
чоралари жорий қилиш тўғрисидаги Қонун носоғлом савдо ҳолатларини
олдини олишни тартибга солинди[11]. Ташқи бозорга экспортни қўллаб-
қувватлашда Корея Экспорт-импорт банки ҳамда Кичик ва ўрта бизнесга
кўмаклашиш корпорацияси экспорт битимларнинг (айниқса, машиналар ва
асбоб-ускуналар етказиб бериш билан боғлиқ битимлар) бир қисмини давлат
томонидан кредитланишини (кредитлар анча кичик фоиз остидаги 3 йиллик
имтиёзли даврни ўз ичига олган ҳолда 8 йил муддатга тақдим этилади)
таъминладилар. Ссудалар бўйича энг имтиёзли шартлар Иқтисодий ҳамкорлик
ва тараққиёт фонди маблағларидан давлат кредитлари доирасида тақдим
этилиб, унинг фаолияти Молия ва иқтисодиёт вазирлиги томонидан назорат
қилинди[12].
Натижада Корея Республикасида электрон маҳсулот ишлаб чиқариш ва
экспорт қилиш умумий ҳажми бўйича дунёда олтинчи ўринни эгаллашга
эришилди. Электроника ва электртехника маҳсулотларининг мамлакат
экспортдаги улуши 25,0 фоизгача ўсди. Умуман олганда, жаҳон экспортида
Корея Республикаси маҳсулотларининг улуши 1962 йилдаги 0,04 фоиздан 1980
йилга келиб эса 1,1 фоизни ташкил этган. Шунингдек, 1990 йилдаги 1,9 фоиз
кўрсаткичи 1998 йилдан бошлаб 3,3 фоизгача ўсганлигини кўриш мумкин.
Экспорт товар таркибида материал сиғими катта ва илмий сиғими юқори
бўлган тармоқлар маҳсулотларининг улуши сезиларли ортиб, меҳнат сиғими
юқори бўлган маҳсулотлар улуши қисқарди (3-жадвал).
3-жадвал
Корея Республикаси экспортида маҳсулотлар таркиби, фоизда
Товарлар гуруҳи
1980й.
1990й.
1995й. 1998й.
2012й.*
1
2
3
4
5
6
Озиқ-овқат
6,0
3,5
2,4
2,0
-
Тўқимачилик
28,2
21,4
13,8
14,4
-
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
6
www.iqtisodiyot.uz
3-жадвалнинг давоми
1
2
3
4
5
6
Пойабзал
5,0
6,2
1,0
0,3
-
Кимё
1,6
3,7
7,0
7,6
13,5
Органик бирлашмалар
-
-
-
-
4.6
Металл
14,0
8,7
5,4
7,5
9.1
Машина ва жиҳозлар
-
39,3
52,5
49,1
-
Машинасозлик
-
1,5
2,0
2,4
39,4
Идора жиҳозлари
-
4,1
4,0
4,1
-
Телекомуникация
жиҳозлари
-
9,6
7,0
5,9
21,7
Транзисторлар
-
8,2
15,5
14,7
-
Электр машинасозлиги
-
22,7
18,0
11,8
-
Ёнилғи
-
-
-
-
10,5
Автомобилсозлик
-
5,1
8,1
9,2
20,1
Кемасозлик
-
5,6
4,4
6,0
6,9
Манба: The Open Economy. Tools for policymakers in developing countries. Oxford,
1988,
p.
339;
International
trade
Statistics
yearbook.
VI
UN.
consult.ru/information/board/361.
Экспорт ҳажми 1960 йилдан 2012 йилгача бўлган 50 йилдан ортиқ даврда
16 минг баравар ўсган: 32 млн. АҚШ доллардан 547 млрд 870 млн АҚШ
долларигача. Худди шу даврда ЯИМ ҳажми 3000 баравар, импорт ҳажми эса -
1000 баравар ўсди. Бундай кўрсаткичларга мамлакатда оралиқ маҳсулот ва
ярим тайёр маҳсулот ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш ҳамда миллий
саноатда технологик ривожлантиришни рағбатлантирилиши натижасида
эришилди. 2014 йил Корея Республикаси экспорт ҳажми биринчи марта бора
572,0 млрд АҚШ долларидан ортди (4-жадвал).
4-жадвал
Корея Республикасининг умумий экспорт ҳажми, 2014 й.
Товарлар гуруҳи
Фоизда
АҚШ доллари, млн.
1
2
3
Электроника жиҳозлари
24,1
138 234,1
Транспорт (поезд ва трамвайларни ҳисобга
олмаган ҳолда)
12,8
73 343,5
Машиналар
11,0
63 051,1
Минерал ёқилғи (нефт маҳсулотлари билан
бирга)
9,2
52 670,8
Кема, қайиқ ва бошқа сузувчи воситалар
6,7
38 339,9
Оптик техник ва бошқа жиҳозлар
6,3
35 901,3
Пластмассалар
5,6
31 835,8
Органик кимёвий моддалар
4,3
24 398,0
Темир ва пўлат
4,2
23 958,2
Чўян ва пўлат маҳсулотлари
2,2
12 659,0
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
7
www.iqtisodiyot.uz
Айнан мамлакат экспортининг юқори суръатда ўсиши Корея
Республикаси учун 2008 йил рўй берган жаҳон молиявий-иқтисодий инқирози
оқибатларини тезда бартараф қилиш имконини берди. Энди мамлакат олдига
янада муҳим вазифа - эса савдо ҳажмини ҳозирги 1,0 трлн. АҚШ долл. дан 2,0
трлн. АҚШ долларигача ошириш қўйилмоқда (5 жадвал).
5-жадвал
Корея Республикаси ташқи савдо динамикаси, млрд. АҚШ долл.
Савдо
кўрсаткич-
лари
Йиллар
2006
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Товар
айланмаси
634,8 857,3 686,6 891,6
1079,
7
1067,
5
1078,
2
1098,
2
Экспорт
325,5 422,0 363,5 466,4 555,2 547,9 559,6 572,7
Импорт
309,4 435,3 323,1 425,2 524,4 519,6 515,6 525,5
Савдо баланси 16,1 -13,3 40,4
41,2
30,8
28,3
44,0
47,2
Манба: Корея Республикаси Ташқи савдо Ассоциацияси (KITA) маълумотлари
бўйича тузилган (http://stat.kita.net/).
Шундай қилиб, Корея Республикасида ўтган йиллар мобайнида экспортга
йўналтирилган саноатлаштиришнинг иқтисодий модели шаклланди. Яна шуни
алоҳида қайд этиш керакки, Корея Республикаси жаҳон глобал молиявий-
иқтисодий инқирози сабоқларидан келиб чиққан ҳолда миллий иқтисодиётни,
молиявий, корпоратив ва давлат тизимини таркибий қайта қуриш сиёсатини
ишлаб чиқишга ва уни амалга эришди.
Корея Республикаси тажрибасининг эътиборга молик жиҳатларини
ажратиб кўрсатиш:
- Кореяда саноатлаштириш сиёсатининг самарали амалга оширилиши
миллий иқтисодиёт ривожланишига сезиларли таъсир қилиб, нисбатан қисқа
даврда аҳоли жон бошига тўғри келадиган даромад юқори бўлган мамлакатлар
гуруҳидан жой олди;
- иқтисодий
суверенитетни
таъминлаш
мақсадида
иқтисодий
ривожланишнинг дастлабки йилларида турли иқтисодий интеграцион
бирлашмаларга қўшилмаслик сиёсатига риоя қилинди;
- миллий компаниялар экспорт сиёсатини давлатнинг турли воситалар
орқали ҳар томонлама қўллаб-қувватлаши натижасида ҳаракатлантирувчи
кучга айланди;
- жаҳон хўжалик тизимида глобаллашув ва интеграцион жараёнлар
кучайиши оқибатида миллий иқтисодиётнинг «инновационлик» жиҳатлари
фаоллаштирилиб, мамлакатни тезкор равишда тизимли ишлаб чиқаришни
модернизациялаш ва диверсификациялаш чора-тадбирлари амалга оширилди;
- лицензияли технологияларни импорт қилиш дастлабки йилларда
мамлакатда асосий ўрин тутса-да, кейинчалик хорижий технологияларни сифат
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
8
www.iqtisodiyot.uz
ва миқдор кўрсаткичларини яхшилаш эвазига янги технологияларни
ривожлантирди;
- мамлакатда иқтисодий тармоқларни ривожлантириш босқичма-босқич
амалга оширилди: дастлаб юқори малака ва мураккаб технологиялар талаб
қилинмайдиган енгил саноатидан бошланиб, 1970 йилларида металлургия,
кемасозлик ва кимё саноатлари ривожлантирилди, 1980 йилларда навбат
автомобиль саноати ва электроникага берилди;
- Корея Республикасида фундаментал фан тараққиётига кучли эътибор
қаратилиб, илмий тадқиқотларга сарфланадиган харажатлар ривожланган
мамлакатлар орасида энг юқори ўринлардан бирини эгаллаб турибди.
Хулоса сифатида шуни қайд этиш мумкинки, ўтган йиллар давомида
Корея Республикаси амалга оширган иқтисодий ўзгаришлар туфайли ҳозирги
янги ва янги маҳсулот турларини дунёнинг мутлақ барча минтақалари бозорига
чиқаргани ҳолда жаҳон иқтисодиётидаги ўз ўрнини йил сайин кучайтириб
бормоқда.
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати
1.
2015 йилда иқтисодиётимизда туб таркибий ўзгаришларни амалга
ошириш, модернизация ва диверсификация жараёнларини изчил давом эттириш
ҳисобидан хусусий мулк ва хусусий тадбиркорликка кенг йўл очиб бериш –
устувор вазифамиздир. Ўзбекистон Республикаси Президенти Ислом
Каримовнинг
мамлакатимизни
2014
йилда
ижтимоий-иқтисодий
ривожлантириш якунлари ва 2015 йилга мўлжалланган иқтисодий дастурнинг
энг муҳим устувор йўналишларига бағишланган Вазирлар Маҳкамасининг
мажлисидаги маърузаси. “Халқ сўзи” газетаси, 2015 йил 17 январь, № 11 (6194).
2.
Левин С. Н., Саблин К. С., Кислицын Д. В. Интегрированные бизнес-
группы как«субъекты модернизации» экономики регионов ресурсного типа
Вестник КемГУ №2 (46) 2011.
3.
World
Development
Indicators
2013
//
The
World
Bank.
. org/table/4.1.
4.
Логачев С. И. Мировое транспортное судостроение: тенденции и
перспективы // Морские вести России. 21 августа 2012. URL:
http://www.morvesti.ru/analytics/index.php?ELEMENT_ID=15334
5.
A Message from the Commissioner of Invest Korea //Invest Korea.
ikwork/iko/eng/cont/contents.jsp?code=1020701
6.
2012 Production Statistics // International Organization of Motor Vehicle
www.oica.net/category/production-statistic
7.
Position in the World // Korea Iron and Steel Association [2010]. URL:
http://www.kosa.or.kr/sub/eng/
8.
О Док Хи. Внедрение креативной концепции внешнеэкономической
политики, соответствующей требованиям глобальной экономической среды
вXXI в.» Журнал международного права и международных отношений №2 —
2014.
“Иқтисодиёт ва инновацион технологиялар” илмий электрон журнали. № 3, май-июнь, 2015 йил
9
www.iqtisodiyot.uz
9.
Гусарова В.Ю. Инновацизация структур экономического развития
России в современных условиях Диссертация на соискание ученой степени
кандидата экономических наук по специальности 08.00.01 - Экономическая
теория.
10.
Куприков А.П. Государственная поддержка экспорта промышленной
продукции: мировой опыт и российская практика 08.00.14 – Мировая
экономика автореферат Диссертация на соискание ученой степени кандидата
экономических наук, Москва 2013.
11.
Информация о нормативно-правовой базе и мерах в области
государственного
регулирования
внешнеэкономической
деятельности
республики Корея.
12.
Ведяшкина В.А. Правовое регулирование внешнеэкономической
деятельности республики Корея Вестник Томского государственного
университета. История. 2013. №1 (21).
