Иқтисодиёт ва таълим / 2020 №
4
19
тинги юқори ёки пастлиги албатта аҳамият
касб этади. Лекин шу рейтингга киришнинг
ўзи ҳам инвесторларда ушбу мамлакатга
нисбатан у ёки бу даражада ишонч уйғо-
тади.[4]
Умумжаҳон банкининг «Ҳамма учун
инвестиция муҳитини қандай шаклланти-
риш мумкин»[5] мавзуидаги жаҳон иқтисо-
диётининг ривожланиши тўғрисидаги йил-
лик ҳисоботида инвестиция муҳитини баҳо-
лаш бўйича банк ёндашувининг асосий маз-
муни келтирилган.
Юқорида кўриб чиқилган усуллар син-
гари ушбу ёндашувда ҳам мутахассислар то-
монидан бериладиган баллар йикиндисидан
фойдаланилади. Умумжаҳон банки ёндашу-
вига кўра мамлакат инвестиция муҳитига
таъсир қилувчи омиллар қуйидагилардан
иборат, деб ҳисобланади:
• иқтисодий сиёсат ва ҳуқуқий-меъё-
рий амалиётнинг ноаниқлиги;
• коррупция даражаси;
• суд тизимининг сифати;
• жиноятчилик даражаси;
• «солиқ юки» ва солиқка тортиш тизи-
мини ҳуқуқий жиҳатдан тартибга солиш ти-
зими;
• молия ресурсларини олиш имкония-
ти ва молиялаштириш қиймати;
• электр билан таъминланганлик дара-
жаси ва сифати;
• ишчилар малака даражаси ва меҳнат
қонунчилигининг сифати.
Ушбу ёндашув инвестицион жозиба-
дорликни таъминлашнинг институционал
омилларига алоҳида эътибор қаратилганли-
ги билан ажралиб туради. Жаҳон банки то-
монидан таҳлил этиладиган инвестиция му-
ҳитига таъсир этувчи омиллар инвестиция
риски билан боғлиқ. Ушбу услубиятга муво-
фиқ мамлакатнинг инвестиция имкониятла-
ри эътиборга олинмайди.
Умумий хулоса сифатида айтиш мум-
кинки, ҳозирги вақтда кичик бизнесни қўл-
лашни ўзларининг асосий вазифаси деб ҳи-
соблайдиган давлат ва жамият ташкилотла-
рининг сони кўпаймоқда. Улар фақат молия-
вий ёрдам қилмасдан, балки (қоида бўйича
имтиёзли кредит шаклида), ходимларни
ўқитиш ва бошқа ишларда ёрдам беради.
Бу каби чора тадбирларни ишлаб чи-
қиш ва амалиётда қўллаш учун мурожаат қи-
лишдан олдин уларни ўзига хос талабларини
билиш керак, кўплари улар учун керакли со-
ҳалардаги кичик корхоналарга ёки худуд-
лардаги лаёқатли гуруҳларга ёрдам кўрса-
тиш лозим, ҳамда инвестиция маблағларини
жалб этишнинг бошқа муқобил ва иннова-
цион имкониятлари топшириши керак.
Манба ва фойдаланилган адабиётлар рўйхати:
1.
Ўзбекистон Республикасининг “Инвестиция фаолияти тўғрисида” 1998 йил 24 декабрдаги, “Хорижий
инвестициялар тўғрисида” 1998 йил 30 апрел, 1998 йил 30 апрелдаги “Кафолатлар ва хорижий инвесторлар
ҳуқуқларини ҳимоя қилиш чоралари тўғрисида”ги Қонунлар.
2.
2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича
Ҳаракатлар стратегияси ижросини таъминлаш, шунингдек Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 28
декабрдаги Олий Мажлисга Мурожаатномаси.Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 29 апрелдаги ПҚ-
4300-сон қарори.
3.
Ўзбекистон Республикаси Президенти матбуот хизмати давлат раҳбарининг 2019 йил учун
мўлжалланган энг муҳим устувор вазифалар ҳақидаги Олий Мажлисга Мурожаатномаси матнини тўлиқ ҳолда
келтирди.28.12.2018 й.
4.
Имомов Ҳ.Ҳ. Инвестицияларни ташкил этиш ва молиялаштириш. Ўқув қўлланма. –Т.:ТДИУ, 2007. -232 б.
5.
Доклад о мировом развитии. 2005. Как сделать инвестиционный климат благоприятным для всех / Пер.
с англ. - М.: 2005. -С. 252-254.
ИННОВАЦИОН КЛАСТЕРЛАР: ИЛМ-ФАН ВА БИЗНЕС ҲАМКОРЛИГИ
Маҳкамов Ўткир -
ТДИУ ҳузуридаги “Ўзбекистон иқтисодиётини
ривожлантиришнинг илмий асослари ва муаммолари”
ИТМ, мустақил изланувчи (PhD)
Аннотация.
Мақолада инновацион кластерларни яратишда давлат, бизнес ва илм-фаннинг ҳамкорлиги
масалалари муҳокама қилинган. Бизнесни ташкил қилишнинг бошқа вариантлари билан таққослаганда
инновацион кластерларнинг афзалликлари, инновацион муҳитни фаоллаштириш ва такомиллаштириш
механизмлари очиб берилган.
Асосий тушунчалар:
инновацион кластер, давлат, бизнес ва илм-фан ҳамкорлиги, рақобатбардошлик,
минтақа, инновацион ғоялар.
ИННОВАЦИЯ ВА ИНВЕСТИЦИЯ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 №
4
20
Аннотация.
В статье рассмотрены вопросы взаимодействия государства, бизнеса и науки в создании
инновационных кластеров. Раскрываются преимущества инновационных кластеров перед другими формами
организации бизнеса, механизмы активизации и улучшения инновационной среды.
Ключевые слова:
инновационный кластер, сотрудничество государства, бизнеса и науки, конкуренто-
способность, регион, инновационные идеи.
Abstract.
The article discusses the interaction of the state, business and science in creating innovative clusters. The
advantages of innovation clusters over other forms of business organization, the mechanisms of activation and improvement of
the innovation environment are revealed.
Keywords.
innovation cluster, cooperation between the state, business and science, competitiveness, region, innovative
ideas.
Рақобатбардошликни оширишнинг
самарали механизми.
Ҳозирги замон глобал иқтисодиётида-
ги муввафақиятли ва барқарор ривожланиш-
нинг муҳим шартлари – бу халқаро рақобат-
га мослашиш, истиқболли ташқи бозорларни
топиш ва ишлаб чиқариш самарадорлигини
оширишни рағбатлантирувчи механизмлар-
ни яратиш учун ички омилларни ривожлан-
тириш каби жиҳатлар ҳисобланади.
Ўзбекистон иқтисодиётининг иннова-
цион ривожланиши даврида мамлакатда
кластерларнинг шаклланиши янги миллий
саноат ва илмий-техника сиёсатини амалга
оширишнинг ажралмас механизмига айла-
ниб бормоқда.
Инновацияларни татбиқ этишда биз-
нес ва илм-фаннинг ўзаро мустаҳкам ҳамкор-
лиги юзага келади. Саноат ишлаб чиқариш
замонавий илмий изланишларга асосланса,
турли инновациялар бизнесда ўз аҳамияти-
ни йўқотмасдан қўлланилса, иқтисодиётни
инновацион деб аташ мумкин. Илм-фан ва
бизнеснинг самарали альянсини яратиш
Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантириш
учун энг истиқболли йўналиш ҳисобланади.
Кластерларни минтақани инновация-
лар ва ўзаро ҳамкорликнинг синергистик эф-
фектлари асосида унинг рақобатбардошли-
гини ривожлантиришнинг комплекс меха-
низми сифатида тасаввур қилиш мумкин. Бу
эса ҳудуднинг ривожлантириш субъекти си-
фатида инновацион ҳамжамиятни шакллан-
тиришни таъминлайди.
Кластер тушунчаси биринчи бўлиб та-
ниқли олим, Гарвард бизнес мактабининг
профессори Майкл Портер томонидан кири-
тилган ва кўриб чиқилган. Портернинг таъ-
кидлашича, кластер минтақа рақобатбар-
дошлигини оширишга хизмат қиладиган му-
ҳим воситадир. Кластер бир-бирини тўлди-
радиган, географик жиҳатдан ягона ҳудудда
жойлашган, бир-бирига ўзаро боғланган
компаниялар гуруҳи бўлиб, унинг аъзолари
алоҳида компаниялар ва умуман кластер-
нинг рақобатдош устунликларини кучайти-
ради [1, 208 с.] .
Иқтисодий адабиётларда турли хил
кластерлар учрайди: саноат, минтақавий, ин-
новацион, трансмиллий ва ҳ.к. Шунингдек,
турли тадқиқотчилар кластер бирлашмала-
рининг асосий хусусиятларини ҳар хил изоҳ-
лайдилар. Баъзилар ҳудудий (географик)
жойлашувни кластерларнинг асосий хусу-
сияти деб биладилар, бошқалари уни соҳа ва
тармоққа боғлайдилар, яна бошқалари эса
инновацион таркибий томони унинг асосини
ташкил этишини таъкидлайдилар. Умуман
олганда, кластерларнинг рақобатбардошли-
гини биринчи навбатда унинг инновацион
йўналиши белгилаб беради [2].
Иқтисодиётга инновацияларни муваф-
фақиятли жорий этиш учун учта субъект-
нинг, яъни бизнес, давлат ва илмий ҳамжа-
миятнинг иштироки талаб этилади. Ушбу
уюшмада илм-фан инновацион тадқиқотлар
ва ишланмаларнинг ижрочиси ролини ўй-
найди, давлатга эса инвестор ёки ишланма-
лар буюртмачиси вазифаси юклатилади, биз-
нес эса минимал даражада инновациялар-
нинг фаол истеъмолчиси, максимал даража-
да буюртмачиси сифатида қатнашиши керак
[3].
Иқтисодиётда инновацион фаолиятни
муваффақиятли ривожлантириш учун Ўзбе-
кистонда ҳозирги иқтисодий вазиятга мос-
лаштирилган молиялаштириш механизми-
нинг самарали моделини яратиш керак. Бун-
дай ҳолда ягона бирлаштирилган тизим дав-
лат молиялаштириш манбалари, венчур ка-
питал маблағлари ва хусусий инвестиция-
лардан иборат бўлиши керак. Давлатнинг
биринчи босқичдаги роли хатарлар энг юқо-
ри бўлган шароитда тадқиқотни молиялаш-
тириш ҳисобланади. Чунки бизнес кўпинча
катта маблағ талаб қиладиган ишларга ҳо-
мийлик қила олмайди. Иккинчи босқичдаги
тажриба ва конструкторлик ишларига ис-
теъмол бозорида тадбиқ этиладиган лойиҳа-
ИННОВАЦИЯ ВА ИНВЕСТИЦИЯ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 №
4
21
ларни молиялаштиришга бизнес ўзининг
салмоқли ҳисасини қўшиши мумкин.
Инновацион кластер – иқтисодий
интеграциянинг замонавий усули.
Илм-фан, бизнес ва давлатнинг муваф-
фақиятли ҳамкорлиги шаклларидан бири бу
инновацион кластерларни яратишдир. Бун-
дай восита турли соҳаларда ижтимоий аҳа-
миятга эга илмий лойиҳаларни амалга оши-
риш учун илм-фан, давлат ва бизнеснинг
ташкилий уюшмасини тузишни ўз ичига
олади. Инновацион кластерларнинг муваф-
фақиятли ривожланиши учун тегишли меъё-
рий-ҳуқуқий ҳужжатларни қабул қилиш ва
умуман инновацион фаолиятни, шунингдек
тўғридан-тўғри давлат-хусусий шериклик
билан боғлиқ масалаларни тартибга солувчи
қонунчиликнинг бутун тизимини шакллан-
тириш зарур. Шуни ҳам таъкидлаш керакки,
инновацион соҳада давлат, бизнес ва илм-
фан ўртасидаги муносабатлар шериклик,
тенг ҳуқуқли бўлиши, умумий мақсадларга
эга бўлиши, уч томоннинг биргаликдаги
саъй-ҳаракатлари билан молиялаштирили-
ши керак ҳамда олинадиган хавф ва натижа-
лар тенг тақсимланиши керак. Юқоридаги-
лардан келиб чиқиб шуни таъкидлаш ўрин-
лики, инновацион кластерлар Ўзбекистон-
нинг кейинги ривожланишида муҳим омил
ҳисобланади. Чунки бу услуб тадқиқотни мо-
лиялаштириш ҳисобига катта даромад оли-
нишини таъминлайди ва натижаларни тижо-
ратлаштириш масалаларини муваффақият-
ли ҳал қилишга катта имконият яратади [4].
Жаҳон тажрибаси шуни кўрсатадики,
кўплаб саноати равожланган мамлакатларда,
хусусан Японияда, миллий инновацион ти-
зим шаклланишининг кластер усули қўлла-
нилади. Масалан, ушбу ёндашув автомобил-
созлик саноатида тўлиқ амалга оширилган.
JETRO корпорацияси 11 та кластерни яратиб,
айни пайтда уларни муваффақиятли ривож-
лантирмоқда. Шунингдек, Мустақил Давлат-
лар Ҳамдўстлигига аъзо мамлакатларда ҳам,
хусусан Россия, Қозоғистон, Беларусь, Озар-
байжонда илмий-тадқиқот мажмуаларига
ўхшаш минтақавий илмий-инновацион клас-
терлар яратилмоқда.
Гарвард бизнес мактаби маълумотла-
рига кўра, АҚШ иқтисодиётида бандликнинг
32 фоизидан кўпроғи кластерлар томонидан
таъминланади, Швеция иқтисодиётида клас-
терларда ишлаётган аҳолининг 39 фоизи
банд. Кластерларда меҳнат унумдорлиги ва
иш ҳақи даражаси мамлакатдаги ўртача кўр-
саткичлардан анча юқори.
Инновацион кластерни турли ташки-
лотларнинг (саноат компаниялари, техно-
парклар, бизнес-инкубаторлар, илмий мар-
казлар, лабораториялар, ўқув муассасалари,
молия-кредит ташкилотлари, инвестиция ва
инновацион компаниялар, венчур фондлари,
жамоат ташкилотлари ва ҳ.к.) бирлашмаси
деб ҳисоблаш мумкин. Ушбу бирлашмада
шаклланган ички иерархия ва бозор меха-
низмининг афзалликлари янги билимлар,
янги кашфиётлар ва ихтироларни амалиёт
ҳамда ишлаб чиқаришга тез ва самарали
татбиқ этиш учун қулай имконият яратади.
Инновацион кластерлар бошқа ҳуду-
дий илмий-ишлаб чиқариш мажмуаларидан
ўзининг кўпгина фойдали ва афзал томон-
лари билан ажралиб туради. Кластерда
унинг аъзолари ўртасида шакллантирилган
барқарор муносабатлар туфайли, янги иш-
ланмалар ва технологияларни инновация-
ларга самарали айлантириш, инновациялар-
ни эса рақобатдош устунликларга айланти-
риш мумкин. Буларнинг барчаси рақобатни
сақлаб турганда содир бўлади.
Инновацион кластерларнинг бошқа иқ-
тисодий шакллардаги уюшмалардан фарқи
шундаки, бундай кластер таркибига кирган
компаниялар ўзларининг ҳуқуқий мақомини
сақлаган ҳолда, мустақил равишда фаолият
кўрсатадилар ва шу билан бир қаторда
кластерни ташкил этувчи бошқа корхона ва
фирмалар
билан
ҳамкорлик
қилиш
имкониятини
берадиган
механизмни
яратадилар. Яъни, кластернинг инновацион
жараёнларида
рақобат
ва
ҳамкорлик
комбинацияси шаклланади.
Инновацион кластер модели маълум
сифат кўрсаткичлари билан ҳам ажралиб ту-
ради. Буларга, биринчидан, кластер аъзола-
рининг ўзаро таъсири даражаси билан тав-
сифланган кластер боғланиши, шунингдек
уларнинг зарур ресурслардан фойдаланиш
имкониятлари киради. Иккинчидан, иннова-
цион кластер моделининг ўзига хос хусусия-
ти бу синергия эффектидир. Бу элементлар-
нинг инновацион имкониятлар йиғиндиси
билан аниқланадиган ва кластер элементла-
рининг ўзаро синергетик таъсирига миқдо-
рий баҳо берадиган ажралмас хусусиятдир.
Шунингдек, инновацион кластер модели-
нинг асосини унинг ядроси хисобланмиш
уюшмалар (корхоналар) ва ўсиш захиралари
ташкил этади. Мазкур корхоналар кластер
ИННОВАЦИЯ ВА ИНВЕСТИЦИЯ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 №
4
22
фаолияти натижаларига асосий ҳисса қўша-
ди. Ўсиш захиралари эса зарурат туғилганда
кластернинг инновацион жараёнларини
ташкил этишдаги камчиликларни бартараф
эта олади ва бутун инновацион тизимнинг
стратегик ривожланиши буйича чораларни
белгилайди [5].
Инновацион кластерлар фаолиятининг
якуний натижаси бутунлай янги технология-
лар ва маҳсулотлардир. Инновацион клас-
тернинг ядроси ҳисобланадиган йирик
илмий-тадқиқот бирлашмалари атрофида
кластер ядроси томонидан яратилган янги
технологиялардан фойдаланган ҳолда, уску-
налар ва материалларни ишлаб чиқарувчи
ва етказиб берувчи корхоналар жойлашти-
рилади.
Шундай қилиб, бутун жараён – иннова-
цион ғоялар яратиш, уларни саноатга татбиқ
этиш, тайёр маҳсулот ишлаб чиқариш ва уни
истеъмолчига етказиб бериш кластерда
амалга оширилади.
Ўзбекистонда кластер интеграцияси.
Ўзбекистонда пахта саноатини клас-
терли ривожлантириш ва мева етиштириш
бугунги кунда асосий йўналишлардан бири
ҳисобланади. 2018 йилда фермер хўжалик-
лари ва тўқимачилик корхоналари ўртасида
бозор муносабатларини шакллантириш учун
пахта-тўқимачилик ишлаб чиқаришни таш-
кил этишнинг кластер шакли республика-
нинг 20 та ҳудудида 160 минг гектар май-
донда экспериментал равишда жорий этил-
ган эди. Бунинг моҳияти шундаки, маҳаллий
тўқимачилик корхоналари тўғридан-тўғри
фермер хўжаликлари ва бошқа қишлоқ хў-
жалиги маҳсулотлари ишлаб чиқарувчила-
ридан пахта етиштиришни буюртма қилиш-
лари ва кўпайтиришлари мумкин. Айни
пайтда бундай усул ўзининг самараси бер-
моқда. 2019 йилнинг охрига қадар республи-
камизнинг 118 туманида 75 пахта кластер-
лари ташкил қилинган. 2018 йили мамлака-
тимизда 45 та мева-сабзавот кластери яра-
тилган бўлиб, 2020 йилда Фарғона, Андижон
ва Наманган вилоятларининг 22 та туманида
31 та, 2021 йилда республика бўйича 100 та
қишлоқ хўжалиги кластерини ташкил этиш
назарда тутилган.
Шунингдек, республикамизда туризм,
таълим, тиббиёт саноати ва фармацевтика
соҳаларида ҳам инновацион кластерларни
барпо этиш режалаштирилмоқда. Аммо,
бизнинг мамлакатимиздаги бундай хўжалик
юритувчи субъектлар, афсуски, бошқа иқти-
содий ривожланган давлатлар каби ҳали ри-
вожланмаган.
Шунингдек, республикамизда фарма-
цевтика, кимё, нефть кимёси, ахборот техно-
логиялари, туризм, нанотехнология соҳала-
рида ҳам инновацион кластерлар яратиш
салоҳияти мавжуд.
Хусусан, 2020 йил 28 январдаги “
Tash-
kent Pharma Park”
Инновацион илмий-ишлаб
чиқариш фармацевтика кластерини ташкил
қилиш тўғрисида”ги қарорига мувофиқ жо-
рий йилнинг апрель ойида Тошкент вилоя-
тининг Зангиота туманида республикамизда
биринчи инновацион кластерни барпо этиш
ишлари бошланди. Мазкур инновацион клас-
терни яратиш учун 80 гектарга яқин ер май-
дони ажратилган бўлиб, лойиҳани амалга
ошириш учун умумий қиймати 276 миллион
доллар миқдорида инвестиция киритилиши
режалаштирилган. Ушбу йирик ташаббус
доирасида 14 та инвестицион лойиҳа амалга
оширилиши ва натижада 1700 киши иш
билан таъминланиши кутилмоқда [6].
Тадбиркорлик ва ҳудудларни ривож-
лантиришда кластерли ёндошишнинг кўп-
гина афзалликларини очиб берадиган муҳим
тадқиқотлар мавжуд. Кластерлар иннова-
цияларни ривожлантириш механизми сифа-
тида бизнесни ривожлантиришга ҳам ўзи-
нинг салмоқли ҳиссасини қўшади. Унга кўра,
инновацион кластерлар ишлаб чиқариш бў-
ғинининг қўшимча бўлимлари ўртасида қў-
шимча барқарор ривожланиш тамойиллари-
ни яратади.
Хулоса.
Кластерлаш - давлатимизнинг янги
иқтисодий стратегияси.
Умуман олганда алоҳида минтақалар
ва давлатнинг иқтисодий тараққиётини
кластер тузилмалари белгилайди, десак хато
бўлмайди. Унга кўра, инновацияларнинг ало-
ҳида субъектлари ўртасида кооперацион
алоқаларни яратиш йўлларини излаш керак,
чунки уларда билимлар алмашинуви ва ин-
новациялар яратилиши мавжуд. Инновацион
ривожланишда кластерлар зарурий ҳодиса-
дир. Мамлакатда кластерларсиз инновацион
ютуқларга эришиш ва йирик лойиҳаларни
амалга ошириш ниҳоятда мушкулдир [7].
Ҳудудларда инновацион кластерларни
сон ва сифат жиҳатидан кўпайтириш орқали
иқтисодиётни янада ривожлантириш учун
жаҳон амалиётида қўлланиладиган иннова-
цион муҳитни фаоллаштириш ва такомил-
лаштиришнинг муайян механизмларидан
ИННОВАЦИЯ ВА ИНВЕСТИЦИЯ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 №
4
23
фойдаланиш керак. Масалан, яратилган ин-
новацион инфратузилмани шакллантириш
бўйича чора-тадбирларни ишлаб чиқиш,
технологияларни етказиб бериш тармоғини
яратиш, инновацион лойиҳаларни тўғридан-
тўғри ва билвосита молиявий қўллаб-қув-
ватлаш, шунингдек инновацион сиёсатни
амалга оширишга кластерли ёндошиш мақ-
садга мувофиқ.
Шундай қилиб, маҳсулотларни универ-
сал стандартлаштириш асосида юзага кела-
диган синергия таъсири инновацион клас-
терларни шакллантириш орқали синтезла-
нади. Бундан ташқари, кўлам, қамров ва си-
нергиянинг қўшма таъсири остида кластер-
нинг барча аъзолари қўшимча рақобатдош
устунликларга эга бўлишлари мумкин.
Рақобатбардош соҳаларни танлаган
ҳолда, инновацион кластерларни шакллан-
тириш давлатимиз ривожининг янги иқти-
содий стратегияси ҳисобланади. Бу эса мам-
лакат иқтисодиётининг рақобатдошлигини
оширадиган юқори ишлаб чиқариш техноло-
гиялари ва хизмат кўрсатиш соҳаларини ўз
ичига камраб олган янги саноат корхонала-
рини барпо этиш учун зарур шароит яратиш-
га йўналтирилган.
Манба ва адабиётлар рўйхати:
1.
Портер Майкл Э. Конкуренция: Пер. с англ. – М.: Издательский дом «Вильямс», 2005. – 608 с.
2.
Ленчук Е.Б., Власкин Г.А. Кластерный подход в стратегии инновационного развития зарубежных стран.
Статья. Российский гум. научный фонд. М. 2016.
3.
Andersson T., Schwaag S. The Cluster Policies Whitebook // IKED. Malmo, 2004.
4.
Уральский федеральный университет имени первого Президента России Б.Н. Ельцина (Екатеринбург)
Взаимодействие науки и бизнеса [Электронный ресурс, arbir.ru/articles] К.А Иванова, Л.А. Филимонова, Л.М.
Симонова, 2017.
5.
Взаимосвязь бизнеса и образования, науки [Электронный ресурс, fundamental-research.ru/ru/article].
6.
www.lex.uz Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси.
7.
www.finance.uz Перспективы формирования инновационных кластеров в Узбекистане.
РАЗВИТИЕ ИННОВАЦИОННЫХ ПРОЦЕССОВ В
ПРОМЫШЛЕННОСТИ УЗБЕКИСТАНА
Карабаева Гулнора Шарафитдиновна -
Ташкентский филиал ФГБОУ ВО «РЭУ им.
Г. В. Плеханова», старший преподаватель
Аннотация:
Ушбу ма
қолада
Ўзбекистон саноатининг инновацион ривожланишининг асосий жи
ҳатлари
кўриб чиқилган ва инновацион фаолиятни фаоллаштириш йўллари таклиф қилинган. Муаллиф томонидан
Ўзбекистон саноатининг инновацион фаолияти натижавий ва самарадорлик к
ўрсаткичлари таҳлил қилинган.
Таянч тушунчалар:
саноат, фаоллик, инновация,
технология, ра
қобатбардошлик
.
Аннотация:
В статье рассмотрены основные аспекты инновационного развития промышленности
Узбекистана и предложены пути активизации инновационной деятельности. Автором проведён анализ
показателей результативности и эффективности инновационной деятельности промышленности Узбекистана.
Ключевые слова:
промышленность, активность, инновация, технология, конкурентоспособность.
Abstract
:
The article discusses the main aspects of innovative development of industry in Uzbekistan and suggests
ways to enhance innovation. The author conducted an analysis of performance indicators and the effectiveness of innovative
activity of the industry of Uzbekistan.
Keywords:
industry, activity, innovation, technology, competitiveness.
Введение
Происходящие в Узбекистане социаль-
но-экономические преобразования требуют
модернизации реального сектора с целью её
максимального приспособления к реалиям
общественной жизни. Важнейшим средством
обновления и модернизации промышлен-
ности являются инновационные процессы,
происходящие в сфере производства и реа-
лизации продукции и услуг.
Повышение экономического потенциа-
ла страны, выдвинутое в качестве стратеги-
ческого направления дальнейшего развития
производительных сил и достижения обще-
ственного прогресса может быть обеспечено
не только на базе новых инвестиционных
вложений в экономику или создания новых
ИННОВАЦИЯ ВА ИНВЕСТИЦИЯ
