В последние годы внимание исследователей всё больше привлекает проблема коморбидности, под которой понимают сочетание у одного больного нескольких хронических заболеваний. Следует подчеркнуть, что влияние коморбидной патологии на клинические проявления, диагностику, прогноз и лечение многих заболеваний многогранно и индивидуально. Взаимодействие заболеваний, возраста и лекарственного патоморфоза значительно изменяет течение основного заболевания, характер и тяжесть осложнений, ухудшает качество жизни больного, ограничивает или затрудняет лечебно диагностический процесс.
Тадқиқот мақсади: хроник стабил астма ва астма хуружлари билан беморларда электролит бузилишларни аниқлаш, хамда қондаги электролитлар даражаси, ўпка фаолияти параметрлари ва қабул қилинаётган дори воситалар ўзаро таъсирини аниқлаш. Тадқиқот методологияси: ТТА 1-клиникаси, пульмонология бўлими базасида проспектив кроссовертадқиқот. Ҳулоса: гипомагниемия ва гипокальциемия стабил астма ва астма хуружи бўлган беморларда энг тарқалган электролит бузилиши деб аниқланди. Шу билан бирга қабул қилинадиган даво воситалари электролитлар миқдорига таъсир кўрсатиши хам аниқланди
Surunkali obstruktiv bronxit butun jahonda aholi kasallanishi va o’limining asosiy sabablaridan biri hisoblanib, muhim tibbiy muammodir. Chunki o’tkir bronxitdan farqli ravishda surunkali obstruktiv bronxit ikki yildan kam bo’lmagan muddatda yilda uch oy davomida uzoq davom etadigan nam yo’tal, doimiy kuchayib boruvchi hansirash, jismo niy zoriqishga chidamlilikning pasayishi bilan kechib, yomon oqibatga olib kelishi mumkin. Aholining turli qatlamlari orasida nafas a’zolari kasalliklari orasida o’tkir bronxit 20-30% ni tashkil etsa, surunkali bronxit 70-80%ni, nafas tizimi kasalliklari bo’yicha nogironlikning 50% ni tashkil etadi. Shundan oddiy surunkali bronxit katta yoshli aholi orasida 7.3-21.8% ni, surunkali obstruktib bronxit 62.7-58.2% ni tashkil qilib, 50 59yoshli erkaklar va 40- 49yoshli ayollar orasida ko’proq uchraydi. Yuqoridagilardan kelib chiqib surunkali obstruktiv bronxitni vaqtida aniqlab, davolash va oldini olish maqsadida zamonaviy tekshirish usullaridan foydalanish muhimdir.