Биологик актив бирикмаларни нурланишга таъсири

CC BY f
11-12
0
0
Поделиться
Исломов , Ю., Каршиев, Д., Урманова , Г., & Исломов , А. (2023). Биологик актив бирикмаларни нурланишга таъсири. Актуальные вопросы детской хирургии, 1(1), 11–12. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/pediatric-surgery/article/view/25190
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Долзараблиги: Организмларни хар хил экстремал омиллар, шу жумладан ионлантирувчи нурлар таъсиридан сақлаш хозирги замон тиббиётининг энг долзарб муаммоларидан бири хисобланади. Бу сохада организмларни нурларнинг зарарли таъсиридан химоя қилувчи куплаб химиявий бирикмалар - радиопротекторлар, доривор моддалар яратилмоқда. Лекин халигача самарали, оптимал таъсир қилувчи моддалар яратилиши хал қилинган деб булмайди. Уларнинг купчилиги нурлар таъсиридан яхши сақлагани билан, организмнинг бошқа функцияларига зарар етказиш мумкин.

Похожие статьи


background image

СБОРНИК

.

ТЕЗИСОВ

«АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ДЕТСКОЙ ХИРУРГИИ

» 14.10.2023

11

БИОЛОГИК АКТИВ БИРИКМАЛАРНИ НУРЛАНИШГА ТАЪСИРИ

Исломов Ю.Н

.,

Қаршиев Д.А

.,

Урманова Г

.

У

.,

Исломов А.Й

.

Ташкент педиатрия тиббиёт институти

Долзараблиги

:

Организмларни хар хил экстремал омиллар

,

шу жумладан ионлантирувчи нурлар

таъсиридан сақлаш хозирги замон тиббиётининг энг долзарб муаммоларидан бири хисобланади

.

Бу

сохада организмларни нурларнинг зарарли таъсиридан химоя қилувчи куплаб химиявий бирикмалар

-

радиопротекторлар

,

доривор моддалар яратилмоқда

.

Лекин халигача самарали

,

оптимал таъсир

қилувчи моддалар яратилиши хал қилинган деб булмайди

.

Уларнинг купчилиги нурлар таъсиридан

яхши сақлагани билан

,

организмнинг бошқа функцияларига зарар етказиш мумкин

.

Мақсад

:

Шу туфайли Тошкент Педиатрия Тиббиёт Институтини кимё кафедрасида яратилган

биокомплексларни доривор модда сифатида

,

радиопротектор таъсирини синаб куриш учун мазкур

илмий изланишлар утказилди

.

Биз

(

Со

-3,

Со

-8,

Со

-6)

координацион бирикмаларини хайвонларга

,

нурланишдан олдин ва нурланишдан кейин қон элементларига ва хайвонларнинг яшовчанлигига
таъсирини ургандик

.

Усуллар

:

Тажриба утказиш учун

,

оғирлиги

180-200

г оқ каламушларни қони ва қон элементлари

олинади

.

Хдйвонларни УзФА ЯФИ да гамма қурилмада

5

Гр дозада

0,27

Гр/с қувватда нурлантирдик

.

Хдйвонларни

3

та гурухга булдик

.

I-

гурух интакт

(

меёрий холатдаги

)

каламушлар киритилди

.

II-

гурух нурлантирилган каламушлар

(5

Гр доза

).

III-

гурух нурлантирилган каламушларга юқоридаги биокомплекслар юбориб турилди

.

Биокомплекслар нурланишдан сунг хар куни

10

кун ичида

4,0

мг/кг хисобида юборилди

.

I-

гурух интакт каламушларга эса физиологик эритма юбориб турилди

.

Каламушлардан олинган қондан қон суртмаси тайёрланди ва гелий

-

неон лазер

(

ЛГ

-75)

ёрдамида

қизил қон таначаларини диаметри улчанди

.

Хдр бир шиша пластинкада камида

20-30

та қизил қон

таначаларини диаметри аниқланиб

,

уларни уртача қиймати олинди

.

Натижалар тахлили

:

Олинган натижаларига кура шуни айтиш мумкинки

,

нурлантирилган

хайвонларнинг қон элементларини катталиклари кескин узгариб кетади

.

Бу нарса айниқса нур

касаллиги авжига чиққан пайтда кузатилади

.

Нурланиш таъсирида қон элементлари нормага

нисбатан камайиб кетади

.

Айниқса бу лейкоцитларда кузатилади

.

Камайишни максимуми

14-15

кунларга яъни нур касаллиги авжига чиққан пайтга туғри келади

.

III-

гурух хайвонларда эса бу курсатгич бир оз паст булади

.

Қон элементларини нормал

курсатгичга қайтиши нурлантирилган хайвонларда кузатилмайди

.

Нурланишдан сунг Со

-3

биокомплеки юборилган хайвонларда эса тажрибани

20-

чи куни қон

элементларини нормага қайтганини куриш мумкин

.

Хдйвонларни яшовчанлиги

30

кунга келиб

қуйидаги тартибда булди

.

Со

-6<

Со

-8<

Со

-3,

яъни Со

-6

препаратини олган хайвонларни яшовчанлиги

нормага нисбатан

60%

ни Со

-8

препаратини олганлар

-62,5%

ни Со

-3

препаратини олган хайвонлар

66%

ни ташкил этди

.

Утказилган текширишлар натижаси шуни курсатадики тажрибада

фойдаланилган биокомплекслар хайвонлар

,

яшовчанлигига уларнинг лимфоцитлари ва

эритроцитларини баъзи физиологик параметрларига химоя қилувчи таъсир курсатади

.

Хулоса

:

Олинган натижалардан шуни айтиш мумкинки

,

биологик актив модда қон элементларига

химоя қилувчи таъсир курсатади

,

мембранани структурасини яхшилайди

,

ионларни

утказувчанлигини бошқаради ва нурни таъсирини камайтиради

.

Бизнингча

,

биокомплекс Со

-3,

хужайра мембранасига таъсир қилиб

,

унинг бузилишини олдини олади ва ионлар утказувчанлигини

нормаллаштиради

.

Адабиётлар рўйхати

:

1. Daminova, L. T., et al. "The State Of The Cardiovascular System In Patients With Covid-19 In The

Early Rehabilitation Period." The American Journal of Medical Sciences and Pharmaceutical
Research 3.7 (2021): 99-104.

2. Jabbarov, O. O., et al. "Associations of polymorphic markers aluins/deli> D Ace T-786C gene

Enos3 in diabetic nefropate progressing for type 2 diabetes mellitus." International Journal of
Research in Pharmaceutical Sciences 11.4 (2020): 6028-6032.

3. Saleh, Raed Obaid, et al. "Synthesis of bioactive yttrium-metal–organic framework as efficient

nanocatalyst in synthesis of novel pyrazolopyranopyrimidine derivatives and evaluation of


background image

СБОРНИК

.

ТЕЗИСОВ

«АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ДЕТСКОЙ ХИРУРГИИ

» 14.10.2023

12

anticancer activity." Frontiers in Chemistry 10 (2022): 928047.

4.

Расулова

,

Х

.

А

., and

Б

.

Т

.

Даминов

. "

Современный и перспективный путь к неврологии и

нефрологии формата П

4

в аспекте церебро-ренальных взаимоотношений

."

Терапевтический

вестник Узбекистана

1 (2015): 42-47.

Библиографические ссылки

Daminova, L. T., et al. "The State Of The Cardiovascular System In Patients With Covid-19 In The Early Rehabilitation Period." The American Journal of Medical Sciences and Pharmaceutical Research 3.7 (2021): 99-104.

Jabbarov, O. O., et al. "Associations of polymorphic markers aluins/deli> D Ace T-786C gene Enos3 in diabetic nefropate progressing for type 2 diabetes mellitus." International Journal of Research in Pharmaceutical Sciences 11.4 (2020): 6028-6032.

Saleh, Raed Obaid, et al. "Synthesis of bioactive yttrium-metal–organic framework as efficient nanocatalyst in synthesis of novel pyrazolopyranopyrimidine derivatives and evaluation ofanticancer activity." Frontiers in Chemistry 10 (2022): 928047.

Расулова, Х. А., and Б. Т. Даминов. "Современный и перспективный путь к неврологии и нефрологии формата П4 в аспекте церебро-ренальных взаимоотношений." Терапевтический вестник Узбекистана 1 (2015): 42-47.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов