ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
363
SAID AHMADNING IJODIY FAOLIYAT YO’LLARI
Soatova Nilufar Raxmat qizi
Muxtorova Zarnigor
Fayzullayeva Sevara Abduvoxid qizi
Nusratullayeva Shahzoda Quvondiq qizi
Termiz Davlat Universiteti Filologiya va o’zbek tili fakulteti 3-kurs talabalari
https://doi.org/10.5281/zenodo.8429776
Annotatsiya.
Ushbu maqolada Said Ahmadning ijodiy faoliyati davomida yozgan asarlari,
asarlari haqida o’z e’tiroflari berib o’tilgan. Shuningdek ustozlari va shogirdlari haqida bildirgan
ba’zi fikrlari yoritib o’tilgan.
Kalit so’zlar:
“Tortiq”, G’.G’ulom, A.Qahhor, “Cho’l oqshomlari”, ”Cho’l shamollari”,
XX arsning 60-yillari.
WAYS OF CREATIVE ACTIVITY OF SAID AHMED
Abstract.
In this article, Saeed Ahmed's confessions about his works and works written
during his creative career are given. Some of his opinions about his teachers and students are also
highlighted.
Key words:
"Tortiq", G. Ghulam, A. Qahhor, "Desert Evenings", "Desert Winds", 60s of
XX century.
ПУТИ ТВОРЧЕСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ САИДА АХМЕДА
Аннотация.
В этой статье приведены признания Саида Ахмеда о своих
произведениях и произведениях, написанных за время его творческой карьеры. Также
освещены некоторые его мнения о своих учителях и учениках.
Ключевые слова:
«Тортик», Г. Гулам, А. Каххор, «Вечера пустыни», «Ветры
пустыни», 60-е годы XX века.
O’zbek xalq yozuvchisi Said Ahmad o’zining rang –barang hikoyalari, publisistikasi,
maqolalari, qissa-yu romanlari, xushchaqchaq komediyalari bilan hozirgi o’zbek adabiyotida
munosib o’rin egallaydi. U ayniqsa hajv ustasi sifatida kitobxonlar orasida juda mashhur.
Said Ahmad Husanxo’jayev 1920-yil 10-iyunda Toshkent shahrining Samarqand darvoza
mahallasida ziyoli oilasida tug’ilgan. Turli xil adabiy darslar va to’garaklar shoirimizning ijodga
bo’lgan havasi ortib, qo’liga qalam ushlagan. Said Ahmad avvalo, hikoyanavis sifatida tanildi.
Uning birinchi hikoyalar to’plami ,,Tortiq” 1940-yilda nashr etilgan.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
364
U o’z ustida tinimsiz ishlashi hayotni, ustoz yozuvchilar ijodini sinchikovlik bilan
o’rganish orqali badiiy asar yaratish sirlarini egallaydi. Said Ahmadning iste’dodli yozuvchi bo’lib
shakllanishida G’.G’ulom va A.Qahhorning xizmati katta.
Said Ahmadning o’zi bu haqida: ,,Aslida meni hajv yo’liga G’afur G’ulom boshlab kirgan.
Ma’lumki, G’afur aka o’ttizinchi yillarda hajv janrida barakali ijod qildi .Ixcham, kulgili
hikoyalarning juda yaxshi namunalarini yaratdi. Men shu hikoyalar ta’sirida adabiyotga
kirganman. Keyinchalik bu buyuk yozuvchi bilan yaqindan tanishganim, undan rosmana ijodiy
ta’lim olishim hajvga bo’lgan intilishimda juda katta yordam berdi.
Undan keyin Abdulla Qahhor hikoyalarida siqiqlik, so’zni isrof qilmaslik, tagdor gap
aytish san’ati men uchun bir darslik xizmatini o’tadi!’’-deb yozgan edi.
Said Ahmadning ijodi urushdan so’ng, xususan XX asrning 60-yillariga kelib shira
bog’ladi va o’z taraqqiyotining yuqori bosqichiga ko’tarildi. Shu davrning mahsuli bo’lgan
,,Turnalar’’, ,,Onajonlar’’, ,,Ko’klam taronalari’’, ,,Xazina’’, ,,To’lqinlar’’, ,,Hayqiriq’’, ,,Cho’l
burguti’’, O’rik domla’’, ,,Lochin’’, ,,Odam va bo’ron’’, ,,Bo’ston’’, ,,To’yboshi’’ kabi hikoyalari
Said Ahmadning so’zga xasis, fikrga saxiy, yumorga boy yozuvchi ekanligidan dalolat beradi.
Said Ahmadning ko’p hikoyalari xususan ,,Cho’l shamollari’’, ,,Cho’l oqshomlari’’
turkumiga kirgan hikoyalarini shu janrning yetuk namunalari deyish mumkin. Adib bu
hikoyalarida jonli, tiniq obrazlar yaratib, voqelikdagi yangiliklarni, oddiy kishilar hayotidagi
o’sish, o’zgarishlarni, ularbning ong-tushunchasidagi ibratli jihatlarni umumlashtirib ustalik bilan
tasvirlab berdi. Said Ahmad o’zining ,,Cho’l hikoyalari’’ni ,,Cho’llarda boshlangan yangi hayot
va yangi odamalar qissasi’’ deb atashi bejiz emas.
Ijodkorimizning ustozlari, shogirdlariga doir aytgan fikrlaridan bir jumla mening
e’tiborimni o’ziga jalb qildi desam mubolag’a bo’lmaydi. ,,Biz birdaniga yozuvchi bo’lib
qolganimiz yo’q. G’afur G’ulomning, Abdulla Qahhorning, Mirtemirning ,,shapalog’i’’ bizni
yozuvchi qilgan. Hech qachon xotirasi unutilmas bu ustozlar haligacha bizni ,,ta’qib’’ qilib
keladi’’-deb ta’kidlab o’tgan.
Rostan ham bu yozuvchilarimiz ijodiga qayta-qayta murojaat qilishimiz, asar yoki
she’rlariga ko’zimiz tushganida ularning yodi barhayot ekanligiga yana bir bor guvoh bo’lamiz.
Shu jumladan bu ta’rifni Said Ahmadga nisbatan ham berishimiz mumkin. Uning asarlari o’lmas,
o’zi esa doimo qalbimizdadir.
Yozuvchilar ko’p ammo kitobxonlar qalbidan joy olganlari sanoqlidir.Bunday ijodkorlar
ichiga Said Ahmadni hech ikkilanmay qo’sha olamiz. Shaxsan o’zim ham bu ijodkorimizning
yozgan asarlariga juda ko’p bora yuzlanganman.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 10 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
365
REFERENCES
1.Sobir Mirvaliyev ,,O’zbek adiblari’’ kitobi Toshkent ,,Fan’’ nashriyoti 1993-yil
2.Saydulla Mirzayev ,,XX asr O’zbek adabiyoti’’ Toshkent ,,Yangi asr avlodi’’2005
3.Uz.m.wikipedia.org
4.O’zLib kutubxonasi
