ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2016
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
61
5.
Усмоналиев
М
.
Жиноят
ҳуқуқи
.
Умумий
қисм
. –
Тошкент
.
Янги
аср
авлоди
, 2005. –
Б
. 324.
6.
Тохиров
Ф
.
Ўзбекистон
Республикаси
қонуни
бўйича
жинсий
жиноятлар
учун
жавобгарлик
муаммолари
.
Юридик
фанлар
доктори
илмий
даражасини
олиш
учун
ёзилган
диссертация
Автореферати
. –
Тошкент
, 2007. –
Б
. 10.
7.
Аллаберганов
.
А
.
П
.
Фирибгарлик
жинояти
учун
жавобгарлик
. –
Тошкент
, 2008. –
Б
. 71.
8.
Нуриллоева
З
.
З
.
Уголовно
-
правовая
и
криминологическая
характеристика
рецидива
преступлений
по
законодательству
Республики
Таджикистан
:
Автореф
.
дис
. ....
канд
.
юрид
.
наук
. –
Ташкент
, 2009. –
С
. 21.
9.
Умидуллаев
Ш
.
Рецидив
жиноят
тушунчаси
ва
рецидив
жиноят
учун
жавобгарликнинг
хусусиятлари
. –
Тошкент
.
Янги
аср
авлоди
, 2001. –
Б
. 11.
10
У
.
Ш
.
Умидуллаев
“
Жиноятга
оид
сиёсатнинг
либераллаштирилиши
шароитида
рецидив
институтнинг
такомиллашуви
”.
Автореферат
. 2002. –
Б
.
20.
Д
.
Камалова
,
ТДЮУ
«
Жиноят
ҳуқуқи
ва
криминология
»
кафедраси
катта
ўқитувчиси
ЖИНОЯТ
СОДИР
ЭТИШДАН
ИХТИЁРИЙ
ҚАЙТИШНИНГ
ҲУҚУҚИЙ
ТАБИАТИ
ТЎҒРИСИДА
АЙРИМ
МУЛОҲАЗАЛАР
Аннотация
:
мақолада
муаллиф
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтишнинг
ҳуқуқий
табиати
юзасидан
мулоҳаза
юритиш
асосида
унинг
жиноят
қонунчилигидаги
аҳамияти
,
ижтимоий
зарурати
ва
жиноят
ҳуқуқининг
бошқа
институтлари
билан
ўзаро
боғлиқлигини
таҳлил
қилган
.
Калит
сўзлар
:
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
,
жиноий
жавобгарликдан
озод
қилиш
,
қилмишга
амалда
пушаймон
бўлиш
,
рағбатлантирувчи
норма
.
Аннотация
:
в
данной
статье
автор
рассуждая
о
правовой
природе
добровольного
отказа
от
соверше
-
ния
преступления
анализирует
значимость
добро
-
вольного
отказа
от
совершения
преступления
в
уго
-
ловном
законодательстве
,
необходимость
данного
института
,
а
также
взаимосвязь
с
другими
институтами
уголовного
права
.
Ключевые
слова
:
добровольный
отказ
,
освобож
-
дение
от
уголовной
ответственности
,
деятельное
рас
-
каяние
,
поощрительная
норма
.
Annotation:
in this article the author dedicated the le-
gal nature of voluntary renunciation, analyzed the signifi-
cance of voluntary renunciation in the criminal law, the
necessity for this institution and the relationship with the
other institutions of the criminal law.
Key words:
voluntary renunciation, discharge from
criminal liability, active repentance, incentive rate
Ўзбекистон
Республикаси
Жиноят
кодекси
26-
моддасига
мувофиқ
,
шахс
жиноятга
тайёргарлик
кўриш
ҳаракатларини
ёки
жиноят
содир
этишга
бевосита
қаратилган
ҳаракатларни
охирига
етказиш
мумкинлигини
англаган
ҳолда
тўхтатса
,
шунингдек
,
жиноий
оқибат
келиб
чиқиши
мумкинлигини
англаган
ҳолда
,
шундай
оқибат
келиб
чиқишининг
олдини
олса
,
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
деб
топилади
.
Фақат
жиноят
ҳуқуқи
соҳаси
учун
хос
бўлган
мазкур
институт
ўзининг
инсонпарварлик
хусусияти
билан
диққатга
сазовор
.
Чунки
жиноятга
шароит
яратишга
қаратилган
ҳаракатлар
бажарилган
,
жиноят
содир
этиш
бевосита
бошланиб
,
жиноий
қилмиш
амалга
оширилганлигига
қарамай
,
шахс
жиноий
фаолиятини
давом
эттиришдан
воз
кечган
ҳолларда
жавобгарликка
тортилмайди
.
Жиноят
ҳуқуқида
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
институтининг
аҳамияти
икки
хил
маънода
тушунилади
. “
Аввало
бу
ҳуқуққа
хилоф
жиноий
хулқ
-
атворни
жиноий
бўлмаган
хулқ
-
авордан
ажратувчи
жиноят
-
ҳуқуқий
институт
ҳисобланади
.
Фақатгина
жиноятдан
ихтиёрий
қайтишда
у
ёки
бу
қўшимча
шартларсиз
жавобгарлик
истисно
этилади
.
Иккинчидан
,
жиноят
содир
этмоқчи
бўлган
ёки
жиноят
содир
этишга
бевосита
киришган
шахсга
жиноятни
охиригача
етказмаслик
ва
шу
орқали
аввалги
содир
этган
ҳаракатларнинг
ҳуқуқий
аҳамиятини
инкор
этиш
имконини
беради
” [1, 64-65-
бет
].
Шуни
таъкидлаш
керакки
,
Ўзбекистон
Республикаси
Жиноят
кодексининг
“
Тамом
бўлмаган
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2016
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
62
жиноятлар
”
бобида
жиноятга
тайёргарлик
кўриш
ва
жиноят
содир
этишга
суиқасд
қилиш
тушунчаси
билан
бир
қаторда
,
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
тушунчаси
ифодаланган
.
Шунинг
учун
бўлса
керак
,
жиноят
ҳуқуқи
назариясида
жиноятдан
ихтиёрий
қайтишнинг
ҳуқуқий
табиати
юзасидан
ягона
фикр
мавжуд
эмас
.
Жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
тамом
бўлмаган
жиноятнинг
тури
ҳисобланмайди
,
шу
билан
бирга
айнан
тамом
бўлмаган
жиноятлар
бобида
жойлашган
.
Бизнингча
,
бунинг
сабаблари
қуйидагилар
билан
изоҳланади
:
биринчидан
,
1926
ва
1959
йилги
Жиноят
кодексларида
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
жиноятга
суиқасд
қилишнинг
тури
сифатида
ифодаланиб
,
ихтиёрий
қолдирилган
суиқасд
деб
номланган
;
иккинчидан
, 1994
йилги
Жиноят
кодексида
тамом
бўлмаган
жиноят
тушунчасига
таъриф
берилмаганлиги
,
нафақат
,
жиноятга
тайёргарлик
ва
суиқасд
,
балки
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
ҳам
тамом
бўлмаган
жиноятнинг
тури
деган
хулосага
олиб
келади
;
учинчидан
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
қилмишнинг
жиноийлигини
истисно
этувчи
ҳолатлар
(
жиноий
жавобгарликнинг
юзага
келмаслиги
)
ва
жавобгарликдан
озод
қилиш
(
жиноятдан
ихтиёрий
қайтгунга
қадар
жиноят
таркиби
элементларининг
мавжудлиги
,
шахснинг
пушаймонлиги
)
билан
қатор
ўхшашликларга
эга
.
Мазкур
қарама
-
қаршиликларни
олдини
олиш
мақсадида
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтишнинг
ҳуқуқий
табиати
юзасидан
олимлар
томонидан
билдирилган
фикрларни
таҳлил
қилиш
мақсадга
мувофиқ
.
Биринчи
гуруҳ
олимларининг
қарашларига
кўра
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
тамом
бўлмаган
жиноятнинг
тури
ҳисобланади
.
Хусусан
,
Н
.
К
.
Семернева
тамом
бўлган
жиноий
фаолиятни
икки
гуруҳга
ажратган
:
1)
шахсга
боғлиқ
бўлмаган
ҳолатларга
кўра
охиригача
етказилмаган
жиноят
:
жиноятга
тайёргарлик
кўриш
ва
жиноят
содир
этишга
суиқасд
қилиш
;
2)
шахснинг
ихтиёрига
кўра
тўхтатилган
жиноят
:
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
[2, 212-
бет
].
Шунга
ўхшаш
фикр
Г
.
В
.
Назаренко
томонидан
ҳам
билдирилган
[3,
115-
бет
].
А
.
И
.
Ситникова
бунга
қўшимча
равишда
ихтиёрий
қолдирилган
тайёргарлик
ва
ихтиёрий
қолдирилган
суиқасд
турларини
келтирган
[3, 116-
бет
].
А
.
П
.
Козлов
фикрига
кўра
,
“
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
тушунчасида
қўлланилган
“
жиноятни
охирига
етказиш
мумкинлигини
англаганлиги
”
жумласи
жиноятдан
ихтиёрий
қайтгунга
қадар
жиноят
содир
этилганлиги
ва
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
натижасида
қилмиш
охирига
етказилмаганлигини
ифодалайди
.
Шунга
кўра
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
тайёргарлик
ва
суиқасддан
фарқланмайди
” [4, 307-308-
бет
].
Иккинчи
гуруҳ
.
“
Жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
ҳам
,
қилмишга
амалда
пушаймон
бўлиш
ҳам
фаол
тарзда
турли
мотивлар
асосида
амалга
оширилган
бўлиши
мумкин
.
Шахснинг
жабрланувчи
билан
ярашганлиги
,
келтирилган
зарарни
қоплаганлиги
қилмишнинг
ижтимоий
хавфлилик
даражаси
юқори
эмаслигини
ифодалайди
” [5, 29-30-
бет
].
Шунинг
учун
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
жиноий
жавобгарликдан
озод
қилишнинг
тури
ҳисобланади
.
Учинчи
гуруҳ
.
“
Жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
қилмишнинг
жиноийлигини
истисно
қилувчи
ҳолатлар
билан
умумийлик
жиҳати
мавжуд
,
яъни
иккала
институтда
ҳам
жиноятни
бевосита
содир
этиш
вақтида
жиноий
жавобгарлик
асоси
мавжуд
бўлмайди
.
Қилмишнинг
жиноийлигини
истисно
қилувчи
ҳолатларда
формал
жиҳатдан
содир
этилган
ҳаракат
(
ҳаракатсизлик
)
да
жиноят
таркиби
белгилари
мавжуд
бўлиб
,
қилмиш
содир
этилиши
натижасида
жиноят
қонуни
билан
қўриқланадиган
объектларга
анча
миқдорда
зарар
етказилади
(
масалан
,
жабрланувчининг
ёки
бир
неча
шахсларнинг
ўлими
,
мулкий
зарар
ва
б
.
қ
.).
Гарчи
қилмишнинг
жиноийлигини
истисно
этувчи
ҳолатларда
зарар
етказилган
бўлсада
,
қонун
чиқарувчи
шахснинг
содир
этган
ҳаракатлари
жамият
учун
фойдали
эканлигини
эътиборга
олиб
,
жиноий
жавобгарликни
истисно
этади
” [6, 64-
бет
].
Бизнингча
,
аввало
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
тамом
бўлмаган
жиноят
тури
ёки
жиноят
содир
этишнинг
босқичи
ҳисобланмайди
.
Тамом
бўлмаган
жиноят
шахсга
боғлиқ
бўлмаган
объектив
ёки
субъектив
сабабларга
кўра
якунланмайди
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтишда
эса
шахс
жиноятни
охирига
етказишга
имкони
бўла
туриб
,
уни
охиригача
етказмайди
,
жиноят
шахсга
боғлиқ
бўлган
ҳолатларга
кўра
якунланмайди
.
Шунингдек
,
тамом
бўлмаган
жиноятдан
фарқли
равишда
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтишда
ижтимоий
хавфлилик
белгиси
билан
бирга
айблилик
белгиси
мавжуд
эмас
.
Икинчидан
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
қилмишга
амалда
пушаймон
бўлганлиги
муносабати
билан
жавобгарликдан
озод
қилиш
билан
ўхшаш
бўлишига
қарамай
,
жиноий
жавобгарликдан
озод
қилишнинг
тури
ҳисобланмайди
.
Жиноятдан
ихтиёрий
қайтишда
қилмишни
содир
этишдан
пушаймонлик
жиноят
охирига
етказилгунга
қадар
юзага
келади
,
шахс
жиноий
оқибат
юз
бермаслигига
қаратилган
ҳаракатларни
амалга
оширади
.
Қилмишга
амалда
пушаймон
бўлишда
эса
ижтимоий
хавфли
қилмиш
амалга
оширилган
,
хатто
жиноий
оқибат
юз
берган
бўлади
.
Пушаймонлик
ҳисси
жиноят
амалга
оширилгандан
сўнг
юзага
келади
.
Бундан
ташқари
,
шахсни
жиноий
жавобгарликдан
озод
қилиш
учун
келтирилган
зарар
қопланган
,
жабрланувчи
билан
ярашилган
ва
энг
асосийси
биринчи
маротаба
ижтимоий
хавфи
катта
бўлмаган
ёки
унча
оғир
бўлмаган
жиноят
содир
этилган
бўлиши
лозим
.
Жиноятдан
ихтиёрий
қайтишда
эса
юқоридаги
шартлар
талаб
этилмай
,
асосийси
жиноий
оқибат
юз
бермаган
бўлиши
лозим
.
“
Жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
хулқ
-
атворнинг
ҳам
фаол
,
ҳам
пассив
шаклларида
ифодаланиши
мумкин
,
айбдор
ўз
қилмишига
чин
кўнгилдан
пушаймон
бўлиши
эса
ҳар
доим
фаол
хулқ
-
атвордан
иборат
бўлади
.
Жиноят
содир
этишда
чин
кўнгилдан
пушаймон
бўлиш
учламчи
юридик
табиатга
эга
бўлади
ҳамда
қуйидагиларда
намоён
бўлади
: 1)
жазони
енгиллаштирувчи
ҳолатлар
(
ЖК
55-
модда
1-
қисм
); 2)
шахсни
жиноий
жавобгарликдан
озод
қилиш
асослари
(
ЖК
66-
модда
); 3)
шахсни
жиноий
жазодан
озод
этиш
асослари
(
ЖК
71-
модда
)” [7, 235-
бет
].
Учинчидан
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
қилмишнинг
жиноийлигини
истисно
қилувчи
ҳолат
деб
ҳисобланиши
мумкин
эмас
.
Қилмишнинг
жиноийлигини
истино
этувчи
ҳолатларда
жиноят
кодексида
назарда
тутилган
аломатлар
расмий
жиҳатдан
мавжуд
бўлсада
,
ижтимоий
хавфли
,
ғайриқонуний
ёки
айбли
бўлмаганлиги
ҳамда
қонун
билан
қўриқланадиган
объектларга
зарар
етказишнинг
олди
олинганлиги
эътиборга
олиниб
,
жавобгарлик
истисно
этилади
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2016
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
63
Жиноятдан
ихтиёрий
қайтишда
эса
бундай
асослар
мавжуд
эмас
.
Шунингдек
,
қилмишнинг
жиноийлигини
истисно
қилувчи
ҳолат
бўлган
зарурий
мудофаа
ва
охирги
зарурат
бошидан
охиригача
фойдали
фаолият
бўлиб
,
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
эса
ижтимоий
хавфли
фаолиятни
тўхтатишда
ифодаланади
.
Бизнингча
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
шахснинг
жиноий
фаолиятини
давом
эттирмасликни
рағбатлантирувчи
норма
бўлиб
,
жиноят
содир
этишнинг
у
ёки
бу
босқичдан
(
жиноятга
тайёргарлик
кўриш
ва
жиноятга
содир
этишга
суиқасд
қилиш
)
ихтиёрий
қайтиш
мумкинлиги
туфайли
тамом
бўлмаган
жиноятлар
билан
узвий
боғлиқ
ҳисобланади
.
Жиноят
якунланмаган
,
жиноий
оқибат
юз
бермаган
ҳоллардагина
ихтиёрий
қайтиш
мумкинлиги
туфайли
мазкур
норма
Жиноят
кодексининг
“
Тамом
бўлмаган
жиноятлар
”
бобидан
ўрин
олган
.
Бизнингча
масалага
бундай
ёндашув
тўғри
ва
асосли
.
Бироқ
мазкур
фикрга
А
.
С
.
Каюмов
қарши
бўлиб
,
жиноятдан
ихтиёрий
қайтиш
рағбатлантирувчи
норма
ҳисобланмайди
,
деган
фикрни
илгари
сурган
. “
Шахсни
жавобгарликдан
озод
қилиш
рағбатлантириш
,
кечириш
ёки
жазони
енгиллаштириш
хусусиятини
ифодаламайди
.
Мазкур
норма
рағбатлантириш
эмас
,
балки
шахснинг
содир
этган
қилмишида
жиноят
таркиби
элементларининг
йўқлиги
,
ижтимоий
хавфли
ва
ҳуқуққа
хилоф
эмаслигининг
ҳуқуқий
оқибати
бўлиб
ҳисобланади
.
Мазкур
норманинг
хусусияти
,
шахснинг
онгида
ахлоқий
ва
ҳуқуқий
чекловларни
фаоллаштириш
ҳисобига
жиноятни
давом
эттиришдан
воз
кечиш
ва
ихтиёрий
қайтишга
ундаш
мотивини
шакллантиришга
туртки
беради
[1, 50-
бет
].
Фикримизча
,
жиноят
содир
этишдан
ихтиёрий
қайтиш
шахснинг
ижобий
хулқ
-
атворини
рағбатлантиришга
қаратилган
норма
ҳисобланиб
,
асосий
мақсади
шахснинг
жиноий
фаолиятини
тўхтатишга
,
ижтимоий
хавфли
оқибат
юз
бермаслигини
олдини
олишга
қаратилган
.
Адабиётлар
рўйхати
:
1.
Каюмов
А
.
С
.
Добровольный
отказ
от
совершения
преступления
и
деятельное
раскаяние
по
уголовному
законодательству
Республики
Узбекистан
.
Дисс
...
канд
.
юрид
.
наук
. –
Т
.: 1998. -169
С
.
2.
Уголовное
право
.
Общая
часть
.
Учебник
для
вузов
.
Под
ред
.
И
.
Я
.
Козоченко
и
З
.
А
.
Незнамовой
.
М
.,
1999. -516
с
.
3.
Ситникова
А
.
И
.
Неоконченное
преступление
и
его
виды
.
Дисс
…
канд
.
юрид
.
наук
. –
М
., 2001. -190
с
.
4.
Козлов
А
.
П
.
Учение
о
стадиях
преступления
. –
СПб
.,
Издательство
“
Юридический
центр
Пресс
”, 2002.
-353
с
.
5.
Сверчков
В
.
Место
добровольного
отказа
от
преступления
в
системе
уголовного
законодательства
//
Уголовное
право
. 2001.
№
2. -
С
.29-30.
6.
Якубович
М
.
И
.
Обстоятельства
,
исключающие
общественную
опасность
и
противоправность
деяния
.
М
., 1998. -164
с
.
7.
Жиноят
ҳуқуқи
.
Умумий
қисм
.
Дарслик
.
(
Тўлдирилган
ва
қайта
ишланган
иккинчи
нашр
) /
Кабулов
Р
,
Отажонов
А
.
А
.
ва
бошқ
. –
Т
.:
Ўзбекистон
Республикаси
ИИВ
Академияси
. 2012. -482
б
.
Ф
.
Рамазонова
,
ТДЮУ
кафедраси
ўқитувчиси
ЖИНОЯТ
-
ПРОЦЕССУАЛ
ҚОНУНЧИЛИГИДА
СУД
-
ҲУҚУҚ
ИСЛОҲОТЛАРИНИ
АМАЛГА
ОШИРИШ
ШАКЛИ
СИФАТИДА
АЙБЛАНУВЧИНИНГ
ҲУҚУҚ
ВА
МАЖБУРИЯТЛАРИ
МАСАЛАЛАРИ
Аннотация
:
мазкур
мақолада
Ўзбекистон
Республикасида
амалга
оширилаётган
ислоҳотларнинг
моҳиятини
тўғри
тушуниш
,
қабул
қилинаётган
қонунлар
мазмунини
баҳолаш
ва
уларнинг
бошқа
ҳуқуқий
нормаларга
бўлган
таъсири
,
шунингдек
,
айбланувчининг
ҳуқуқ
ва
мажбуриятлари
билан
боғлиқ
масалалар
тадқиқ
этилган
.
Муаллиф
томонидан
қонунчиликни
қиёсий
таҳлил
этиш
,
Ўзбекистон
Республикасидаги
жиноий
иш
юритишни
ислоҳ
қилиш
жараёнини
илмий
тадқиқ
этиш
,
унинг
асосий
йўналишларини
белгилаш
ва
унинг
истиқболдаги
ривожланиш
йўлларини
прогнозлаштириш
амалга
оширилади
.
Калит
сўзлар
:
суд
-
ҳуқуқ
ислоҳотлари
,
айбланувчи
,
айбланувчининг
ҳуқуқ
ва
мажбуриятлари
.
Аннотация
:
в
данной
статье
исследуются
вопросы
правильного
понимания
сущности
реформ
,
осуществ
-
ляемых
в
Республике
Узбекистан
,
оценки
содержания
принимаемых
законов
и
их
влияние
на
другие
право
-
вые
нормы
,
а
также
вопросы
прав
и
обязанностей
об
-
виняемого
.
Автор
проводит
сравнительный
анализ
законода
-
тельства
,
изучает
процесс
реформирования
уголовно
-
го
судопроизводства
в
Республике
Узбекистан
,
выделяет
его
основные
направления
и
прогнозирова
-
ние
путей
его
дальнейшего
развития
.
Ключевые
слова
:
судебно
-
правовые
реформы
,
обвиняемый
,
права
и
обязанности
обвиняемого
.
Annotation
: the article explores the issues of correct
understanding of the reforms implemented in Uzbekistan,
evaluation of the content of laws and their impact on other
legal provisions, as well as problems of rights and obliga-
tions of accused.
The author carries out a comparative analysis of the
legislation, the scientific study of the process of reforming
the criminal justice system in Uzbekistan, highlighting its
basic directions and ways to predict its further develop-
ment.
Key words
: judicial-legal reforms, accused, rights and
obligations of accused.
Президентимиз
И
.
А
.
Каримов
таъкидлаганидек
, “
Бу
-
гунги
кунда
демократик
ислоҳотлар
ва
жамиятни
либе
-
раллаштиришни
изчил
ва
босқичма
-
босқич
давом
эт
-
тириш
ҳамда
чуқурлаштириш
жараёни
ўзининг
аниқ
ва
равшан
марраларига
эга
бўлиб
,
ҳаётимизда
бошлан
-
ган
туб
ўзгаришлар
,
албатта
,
ўз
мантиқий
якунига
ет
-
казилади
,
деб
айтиш
учун
барча
асосларимиз
бор
” [1,
34-
бет
].
Ўзбекистон
Республикаси
Конституциясининг
116-
моддасига
мувофиқ
,
айбланувчи
ҳимояланиш
ҳуқуқи
билан
таъминланади
.
Унга
тергов
ва
суд
ишини
юритишнинг
ҳар
қандай
босқичида
малакали
юридик
ёрдам
олиш
ҳуқуқи
кафолатланади
. «
Ҳар
бир
шахс
ўзига
қўйилган
айблов
унинг
иштирокида
кўриб
чиқилишига
ва
шахсан
ўзи
ёки
ўзи
танлаган
ҳимоячи
ёрдамида
ҳимояланиш
ва
у
етарли
миқдорда
маблағи
