YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
33
IOT (INTERNET OF THINGS) TEXNOLOGIYALAR
Toshbadalova Sevinch Otabekovna
Shahrisabz davlat pedagogika instituti talabasi
Nurullayeva Malika Baxtiyor qizi
Shahrisabz davlat pedagogika instituti talabasi
Yaxiyaxonova Muxiba Maxmudjonovna
Shahrisabz davlat pedagogika instituti katta oʻqituvchisi
https://doi.org/10.5281/zenodo.14645274
Annotatsiya.
Internet of Things (LOT) yoki narsalar interneti — bu internetga ulangan
qurilmalar va obʻektlar oʻrtasidagi axborot almashinuvi orqali ishlab chiqarish va hayot sifatini
oshirishga qaratilgan texnologiyalar toʻplamidir. LOT texnologiyalari, masalan, sensorlar, aqlli
qurilmalar va tarmoqlar yordamida har qanday obʻektni boshqarish va monitoring qilish
imkonini beradi. Bu jarayonlar orqali maʻlumotlar yigʻadi, tahlil qiladi va real vaqt rejimida
ishlaydi, bu esa samaradorlikni oshiradi va xarajatlarni kamaytiradi. LOTning keng qoʻllanilishi
sohalararo, jumladan, smart-shaharlar, aqlli qishloq xoʻjaligi, sogʻliqni saqlash, ishlab chiqarish
va transport sohalarida namoyon boʻladi. Misol uchun, aqlli energiya tizimlari energiya
isteʻmolini optimallashtirishga yordam beradi, aqlli transport tizimlari esa tirbandlikni
kamaytirish va xavfsizlikni oshirishga xizmat qiladi. Shuningdek, LOT texnologiyalari
kiberxavfsizlik masalalarini ham oʻz ichiga oladi. Qurilmalar oʻrtasidagi ulanishlar kengaygan
sari, himoya choralarini kuchaytirish zarurati ortadi. Bu yoʻnalishda innovatsion yechimlar va
standartlar ishlab chiqilmoqda. Umuman olganda, LOT texnologiyalari hayotimizni
oʻzgartirishda muhim rol oʻynaydi. Ular nafaqat ish jarayonlarini samarali qilish, balki odamlar
oʻrtasidagi aloqalarni mustahkamlashga ham xizmat qiladi. Kelajakda LOTning rivojlanishi,
maʻlumotlar tahlili va sunʻiy intellekt bilan birgalikda, yangi imkoniyatlar va yechimlarni
taqdim etishi kutilmoqda. Bu jarayonlar jamiyatning barcha sohalarida ijobiy oʻzgarishlarga
olib kelishi mumkin.
Kalit soʻzlar.
Internet of things (LOT), LOT texnologiyalar, qurilmalar, obʻektlar,
sensorlar, aqlliy uy, kiberxavfsizlik, resurs, empirik tadqiqot, korensiv tahlil, eksperimental
metod.
Kirish.
Internet of Things (LOT) — bu texnologiyalarning yangi avlodi boʻlib, u turli qurilmalar
va obʻektlarning internet orqali bir-biri bilan ulanishini va axborot almashinuvi imkoniyatlarini
taʻminlaydi. LOTning asosiy maqsadi, obyektlarni aqlli qilish va ularni samarali boshqarishdir.
Bugungi kunda, LOT texnologiyalari har xil sohalarda, jumladan, sanoat, qishloq xoʻjaligi,
sogʻliqni saqlash, transport va smart-shaharlar kabi joylarda keng qoʻllanilmoqda. LOTning
asosiy komponentlari sensorlar, aqlli qurilmalar, bulutli xizmatlar va maʻlumotlarni tahlil qilish
tizimlaridir. Sensorlar atrof-muhitdan maʻlumot yigʻadi, masalan, harorat, namlik yoki harakat
haqida. Ushbu maʻlumotlar internet orqali uzatadi va bulutli platformalarda saqlaydi, bu esa
murakkab tahlil va qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Misol uchun, aqlli uy tizimlarida
ishlatiladigan sensorlar, energiya isteʻmolini monitoring qilish va boshqarish imkonini beradi,
bu esa foydalanuvchilar uchun qulaylik yaratadi va xarajatlarni kamaytiradi. LOTning sanoat
sohasidagi qoʻllanilishi “aqlli ishlab chiqarish” deb ataladi. Bu texnologiyalar ishlab chiqarish
jarayonlarini optimallashtirish, muammolarni oldini olish va ishlab chiqarish samaradorligini
oshirishda muhim rol oʻynaydi. Masalan, aqlli fabrikalarda qurilmalar bir-biri bilan aloqa qilishi
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
34
va muammolarni real vaqt rejimida aniqlashi mumkin. Bu jarayon ishlab chiqarishni samarali
boshqarish va xarajatlarni kamaytirishga yordam beradi. Sogʻliqni saqlash sohasida LOT
texnologiyalari bemorlarning holatini monitoring qilish, ularning maʻlumotlarini tahlil qilish va
masofaviy xizmatlarni taqdim etishda qoʻllanadi. Aqlli qurilmalar, masalan, yurak urish tezligini
oʻlchaydigan sensorlar, bemorlarning salomatligini nazorat qilish imkonini beradi, bu esa
shifokorlarga tez va samarali qarorlar qabul qilishda yordam beradi.Transport sohasida
LOTning roli ham juda muhim. Aqlli transport tizimlari orqali tirbandlikni kamaytirish,
xavfsizlikni oshirish va avtomobillarni samarali boshqarish mumkin. Misol uchun, yoʻl harakati
monitoringi orqali real vaqt rejimida maʻlumotlar yigʻiladi, bu esa haydovchilarga eng yaxshi
yoʻlni tanlashda yordam beradi. Biroq, LOT texnologiyalarining rivojlanishi bilan bir qatorda,
kiberxavfsizlik masalalari ham paydo boʻladi. Qurilmalar va tizimlar oʻrtasida axborot
almashinuvi kuchayganda, bu axborotlarni himoya qilish zarurati ortadi. Shuning uchun, LOT
tizimlarining xavfsizligini taʻminlash va standartlarni ishlab chiqish dolzarb masalalardan
biridir. Umuman olganda, LOT texnologiyalari jamiyatimizning turli jabhalarini oʻzgartirishda
muhim rol oʻynaydi. Ular hayot sifatini oshirish, iqtisodiy samaradorlikni taʻminlash va yangi
imkoniyatlarni yaratishda katta potensialga ega. Kelajakda LOTning rivojlanishi, innovatsion
yechimlar va texnologiyalar bilan birgalikda, jamiyatimizni yangi choʻqqilarga olib chiqishi
kutilmoqda. Internet of Things (LOT) texnologiyalarini oʻrganish uchun tadqiqot
metodologiyasi koʻp qirrali yondashuvni talab qiladi. Ushbu tadqiqot jarayonida bir nechta
metodlar va usullar qoʻllaniladi, bu esa texnologiyaning har bir jihatini chuqur tahlil qilish
imkonini beradi. Birinchidan, adabiyotlarni oʻrganish usuli qoʻllaniladi. Bu metod orqali LOT
texnologiyalari haqidagi mavjud ilmiy maqolalar, kitoblar va hisobotlar tahlil qilinadi.
Adabiyotlarni oʻrganish tadqiqotchilarga texnologiyaning tarixi, hozirgi holati va kelajakdagi
istiqbollari haqida umumiy tasavvur hosil qilish imkonini beradi. Ikkinchidan, empirik tadqiqot
usuli muhim ahamiyatga ega. Bu jarayonda aniq maʻlumotlar yigʻish uchun soʻrovnomalar,
intervyular va fokus-guruhlar tashkil etiladi. Masalan, LOT qurilmalaridan foydalanayotgan
foydalanuvchilar va sanoat mutaxassislari bilan intervyular oʻtkazish orqali ularning tajribalari
va fikrlarini oʻrganish mumkin. Uchinchidan, korrensiv tahlil usuli orqali LOT
texnologiyalarining turli sohalardagi taʻsiri oʻrganiladi. Bu metod yordamida statistik
maʻlumotlar tahlil qilinadi va LOTning iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik jihatlari haqida xulosa
chiqaradi. Toʻrtinchidan, eksperimental metod yordamida yangi LOT yechimlarini ishlab
chiqish va sinovdan oʻtkazish jarayoni amalga oshiradi. Bu jarayon texnologiyaning
samaradorligini baholashga va uning turli sharoitlarda ishlashini tekshirishga imkon beradi.
Shu tariqa, LOT texnologiyalari boʻyicha tadqiqot metodologiyasi bir necha usullarni oʻz ichiga
qilishgaoladi, bu esa texnologiyaning har tomonlama tahlilini taʻminlaydi va uning kelajakdagi
rivojlanish istiqbollarini belgilashga yordam beradi.
Mavzuga oid adabiyotlar tahlili.
Ibragimov M. “Narsalar Interneti. Texnologiyalar va Amaliy Qoʻllanilishi” nomli kitobida
LOT texnologiyalarining asosiy prinsiplari va amaliy qoʻllanilish sohalari muhokama qilingan.
Muallif, LOTning biznes va kundalik hayotga taʻsirini real misollar bilan koʻrsatadi va
texnologiyalarning qanday qilib innovatsion yechimlar taqdim etishini tushuntirgan.[1]
Toʻraev S.ning “Aqlli Qurilmalar va Narsalar Interneti” ushbu asarda aqlli qurilmalar va
LOT tizimlarining arxitekturasi, ishlash prinsiplari va ularning foydalanuvchilar uchun
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
35
yaratadigan qulayliklari haqida batafsil maʻlumot berilgan. Kitob, texnologiyaning texnik
jihatlarini oʻrganish uchun muhim manba hisoblanadi.[2]
“LOT va Katta Maʻlumotlar. Yangi Dasturlar va Trendlar” - Akmalov R. bu kitobda LOT
texnologiyalari va katta maʻlumotlar (big data) oʻrtasidagi bogʻlanishni oʻrganadi. LOT
yordamida yigʻilayotgan maʻlumotlarni qanday tahlil qilish va undan qanday foydalanish
mumkinligini koʻrsatadi.[3]
“Narsalar Interneti va Ularning Rivojlanishi” Karimov A. ushbu kitob smart-shaharlar
konsepsiyasini LOT texnologiyalari bilan birlashtirib, shaharlarni boshqarish va
rivojlantirishda foydalanilayotgan innovatsion yechimlarni tahlil qiladi. Muallif, shahar
infratuzilmasidagi oʻzgarishlar va aholi hayotini yaxshilash uchun LOTning rolini koʻrsatadi.[4]
Murodov D.ning “LOT Kelajak va Ijtimoiy Oʻzgarishlar” bu asarda LOT texnologiyalarining
kelajakdagi istiqbollari va ijtimoiy hayotga taʻsiri tahlil etiladi. Muallif, LOT yordamida insonlar
oʻrtasidagi munosabatlar va ish jarayonlaridagi oʻzgarishlarni koʻrib chiqadi, shuningdek,
texnologiyaning ijtimoiy va iqtisodiy jihatlarini baholaydi.[5]
Ushbu kitoblar LOT texnologiyalarining turli jihatlarini oʻrganish uchun keng koʻlamli
bilim beradi va texnologiyaning rivojlanishi hamda qoʻllanilishi haqida chuqur tushuncha hosil
yordam beradi. Internet of Things (LOT) texnologiyalari rivojlanishi natijasida bir qator muhim
oʻzgarishlar va natijalar kuzatiladi. Samaradorlikni Oshirish. LOT tizimlari ishlab chiqarish
jarayonlarini avtomatlashtirish va optimallashtirish orqali samaradorlikni oshirishga yordam
beradi. Sensorlar va aqlli qurilmalar yordamida maʻlumotlar real vaqt rejimida yigʻiladi, bu esa
tezkor qarorlar qabul qilishni taʻminlaydi. Resurslardan Tejamkor Foydalanish. LOT
texnologiyalari energiya va resurslarni tejamkor foydalanish imkonini beradi. Misol uchun,
aqlli energiya tizimlari energiya isteʻmolini nazorat qilib, xarajatlarni kamaytirishga yordam
beradi. Yangi Biznes Modeli. LOT yangi biznes imkoniyatlarini yaratdi. Masalan, "xizmat sifatida
mahsulot" (PaaS) modeli kengaymoqda, bunda foydalanuvchilar maʻlum xizmatlardan
foydalanish uchun qurilmalarni ijaraga olishlari mumkin. Qaror Qabul Qilish Jarayonini
Takomillashtirish. LOT orqali yigʻilgan maʻlumotlar tahlil qilinishi natijasida tashkilotlar aniq
va maʻlumotga asoslangan qarorlar qabul qilish imkoniga ega boʻladi. Bu jarayon har bir sohada,
jumladan, sogʻliqni saqlash, transport va qishloq xoʻjaligida muhim ahamiyatga ega. Ijtimoiy va
Ekologik Taʻsir. LOT texnologiyalari, shuningdek, ijtimoiy va ekologik muammolarni hal
qilishda ham yordam beradi. Aqlli shaharlar va transport tizimlari, shahar infratuzilmasini
yaxshilash va atrof-muhitga boʻlgan taʻsirni kamaytirishga qaratilgan yechimlarni taklif etdi.
Kiberxavfsizlik Masalalari. LOTning kengayishi bilan bir qatorda, kiberxavfsizlik masalalari
ham dolzarb boʻlib bormoqda. Qurilmalar oʻrtasidagi ulanishlar kuchaygan sari, axborot
xavfsizligini taʻminlash uchun yangi himoya choralari ishlab chiqilishi zarur. Inson Hayotiga
Taʻsiri. LOT texnologiyalari insonlar hayotining barcha jabhalarida, jumladan, uy sharoitida, ish
joyida va transportda qulaylik yaratmoqda. Aqlli uy tizimlari orqali hayot sifatini oshirish va
xavfsizlikni taʻminlash mumkin. Umuman olganda, LOT texnologiyalari jamiyatimizni sezilarli
darajada oʻzgartiradi, yangi imkoniyatlar va yechimlar yaratadi, ammo shu bilan birga, ularning
xavfsizligi va axborotlarni himoya qilish masalalariga eʻtibor qaratish zarur. Kelajakda LOTning
rivojlanishi yanada kengayishi va koʻproq sohalarda qoʻllanilishi kutilmoqda. Internet of Things
(LOT) texnologiyalari global miqyosda keng tarqalgan boʻlib, turli sohalarda inqilobiy
oʻzgarishlarni keltirib chiqarmoqda. Ushbu texnologiyalarni muhokama qilishda bir nechta
asosiy jihatlar koʻrib chiqiladi.
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
36
Samaradorlik va Iqtisodiy Foyda. LOT texnologiyalari ishlab chiqarish va xizmat
koʻrsatish jarayonlarini samarali qilishga yordam beradi. Sensorlar orqali real vaqt
maʻlumotlari yigʻish, xarajatlarni kamaytirish va resurslardan tejamkor foydalanishni
taʻminlaydi. Ammo, bunday texnologiyalarning dastlabki sarmoyasi va ulardan foydalanish
uchun zarur boʻlgan infratuzilma xarajatlari ham muhokama qilinadi. Kiberxavfsizlik
Masalalari. LOT qurilmalarining koʻpayishi bilan kiberxavfsizlik masalalari dolzarb boʻlib
bormoqda. Qurilmalar oʻrtasida uzatiladigan maʻlumotlar, potentsial tahdidlarga duchor
boʻlishi mumkin. Ushbu masalalar boʻyicha qaysi xavfsizlik choralari samarali ekanligi va
standartlar ishlab chiqilishi zarurati muhokama qilinadi. Shaxsiy Maʻlumotlar Himoyasi. LOT
tizimlarida yigʻilayotgan maʻlumotlar koʻpincha shaxsiy va sezgir xarakterga ega. Bu holat
shaxsiy maʻlumotlarni himoya qilish va maxfiylik masalalarini koʻtaradi. Foydalanuvchilarning
roziligi va maʻlumotlar bilan ishlashdagi shaffoflik muhim ahamiyatga ega. Innovatsion
Yechimlar va Raqobat. LOT innovatsion yechimlarni ishlab chiqishda yangi imkoniyatlar
yaratmoqda. Bu esa bozorda raqobatni kuchaytiradi. Kompaniyalar LOT orqali yangi xizmatlar
va mahsulotlarni taklif etish orqali isteʻmolchilarni jalb qilishga intilmoqda. Ijtimoiy Taʻsir. LOT
texnologiyalari jamiyatda qanday ijtimoiy oʻzgarishlarga olib kelishi mumkinligi haqida bahs-
munozaralar mavjud. Masalan, aqlli shaharlar va aqlli transport tizimlari shahar
infratuzilmasini yaxshilash va aholi hayot sifatini oshirishga qaratilgan yechimlar sifatida koʻrib
chiqilmoqda. Kelajakdagi Rivojlanish. LOT texnologiyalarining kelajakdagi rivojlanishi haqida
fikrlar turlicha. Baʻzilar bu texnologiyalarning yanada kengayishi va koʻproq sohalarda
qoʻllanilishini kutmoqda, boshqalar esa ularning rivojlanishiga toʻsqinlik qiluvchi texnik va
ijtimoiy muammolarni koʻrsatadi. Umuman olganda, LOT texnologiyalari haqida muhokamalar
juda keng va qiziqarli. Ular nafaqat texnologik yutuqlarni, balki ularning ijtimoiy, iqtisodiy va
ekologik taʻsirlarini ham oʻz ichiga oladi. Bu sohada olib borilayotgan tadqiqotlar va
innovatsiyalar kelajakda yangi imkoniyatlar yaratishga davom etdi.
Xulosa qilib shuni aytish lozimki
Internet of Things (LOT) texnologiyalari hayotimizda
muhim oʻrin egallaydi. Ular ishlab chiqarishdan tortib, sogʻliqni saqlash va transportgacha
boʻlgan turli sohalarda samaradorlikni oshirish, resurslardan tejamkor foydalanish va yangi
biznes modelarini yaratishda asosiy rol oʻynaydi. LOT yordamida real vaqt maʻlumotlarini
yigʻish va tahlil qilish orqali qaror qabul qilish jarayonlari sezilarli darajada yaxshilanadi. Biroq,
kiberxavfsizlik va shaxsiy maʻlumotlarni himoya qilish masalalari dolzarb boʻlib qolmoqda, bu
esa IoTning rivojlanishi uchun yangi chaqiriqlar yaratdi. Kiberxavfsizlikni Mustahkamlash. LOT
tizimlarining xavfsizligini taʻminlash uchun samarali kiberxavfsizlik strategiyalarini ishlab
chiqish zarur. Bu xavfsizlik protokollari va standartlarini joriy etish, shuningdek,
foydalanuvchilarning xabardorligini oshirish orqali amalga oshirilishi kerak. Maʻlumotlar
Himoyasi. Foydalanuvchilarning shaxsiy maʻlumotlarini himoya qilish uchun qattiq qonunlar
va normativ hujjatlar ishlab chiqilishi lozim. Maxfiylikni taʻminlash maqsadida maʻlumotlarni
yigʻish va ishlatish jarayonlarida shaffoflikni oshirish zarur. Innovatsiyalarni Ragʻbatlantirish.
LOT sohasidagi innovatsiyalarni qoʻllab-quvvatlash uchun tadqiqot va rivojlanishga sarmoya
kiritish kerak. Davlat va xususiy sektorda hamkorlik oʻrnatish, yangi texnologiyalarni joriy etish
jarayonini tezlashtirdi. Taʻlim va Oʻqitish. LOT texnologiyalarini samarali qoʻllash uchun
mutaxassislar tayyorlash muhim. Universitetlar va taʻlim muassasalari LOT boʻyicha maxsus
dasturlarni yaratish orqali kelajakdagi mutaxassislarni tayyorlashlari zarur. Ijtimoiy
Loyihalarga Eʻtibor Qaratish. LOT texnologiyalarining ijtimoiy taʻsirini koʻrib chiqish va ijtimoiy
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
37
loyihalarni qoʻllab-quvvatlash muhimdir. Aqlli shaharlar va ijtimoiy infratuzilmalarni
rivojlantirishda LOT imkoniyatlaridan foydalanish jamiyatning turli qatlamlari uchun foyda
keltirdi LOT texnologiyalari hayotimizni oʻzgartirishda katta potensialga ega. Biroq, ularni
samarali va xavfsiz ravishda joriy etish uchun bir qator muammolarni hal qilish va yangi
yondashuvlarni ishlab chiqish zarur. Ushbu takliflar LOTning yanada muvaffaqiyatli
rivojlanishiga yordam berdi.
References:
1.
Eshonqulova M., Yaxiyaxonova M. Raqamli va ijtimoiy media marketing va uning
imkoniyatlari //Молодые ученые. – 2024. – Т. 2. – №. 11. – С. 34-39.
2.
Eshonqulova, Maftuna, and Muxiba Yaxiyaxonova. "raqamli va ijtimoiy media marketing
va uning imkoniyatlari."
Молодые ученые
2.11 (2024): 34-39.
3.
Eshonqulova, M., & Yaxiyaxonova, M. (2024). Raqamli va ijtimoiy media marketing va
uning imkoniyatlari.
Молодые ученые
,
2
(11), 34-39.
4.
Xudoyqulova D., Yaxiyaxonova M. Bulutli texnologiyalar va ularning afzalliklari //Models
and methods in modern science. – 2024. – Т. 3. – №. 6. – С. 155-163.
5.
Xudoyqulova, D., & Yaxiyaxonova, M. (2024). Bulutli texnologiyalar va ularning
afzalliklari.
Models and methods in modern science
,
3
(6), 155-163.
6.
Yaxiyaxonova, Muxiba. "1-sinf o „quvchilariga “Informatika va AT” fanini o „qitishda
loyiha daftaridan foydalanish.: 1-sinf o „quvchilariga “Informatika va AT” fanini o „qitishda
loyiha daftaridan foydalanish." modern problems and prospects of applied mathematics 1.01
(2024).
7.
Ashirova, Mavluda, and Muxiba Yaxiyaxonova. "raqamli iqtisodiyot davrida kriptovalyuta
va bitkoin." Международная конференция академических наук. Vol. 3. No. 4. 2024.
8.
Jalilova, Sevinch, Marjona Yusupova, and Muxiba Yaxiyaxonova. "kundalik hayotimizda
raqamli texnologiyalar." Прикладные науки в современном мире: проблемы и решения 3.3
(2024): 13-17.
9.
Xurramova, Sarvinoz, Marjona Yusupova, Muxiba Yaxiyaxonova. "oliy ta’lim tizimida
bulutli texnologiyalarning imkoniyatlari." Zamonaviy dunyoda pedagogika va psixologiya:
nazariy va amaliy tadqiqotlar 3.3 (2024): 36-38.
10.
Eshonqulova, Maftuna, and Muxiba Yaxiyaxonova. "raqamli va ijtimoiy media marketing
va uning imkoniyatlari." Молодые ученые 2.11 (2024): 34-39.
11.
Yusupova, Marjona, Komila Raximova, and Muxiba Yaxiyaxonova. "Oliy ta‟ lim tizimida
innovatsion texnologiyalardan foydalanish: Oliy ta‟ lim tizimida innovatsion texnologiyalardan
foydalanish." modern problems and prospects of applied mathematics 1.01 (2024).
12.
Yaxiyaxonova, Muhiba, and Marjona Yusupova. "oliy ta’lim muassasalarida “informatika
va at” fanlaridan mustaqil ta’limni tashkil etishda raqamli texnologiyalaridan foydalanish."
International Scientific and Practical Conference on Algorithms and Current Problems of
Programming. 2023.
13.
Raxmatov, Sherqo‘Zi Olimovich. "masofaviy ta’lim dasturlarining ta’lim tizimida
afzalliklari va amaliy ahamiyati (moodle, scorm, tutor dasturlari misolida)." Oriental
renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences 1.11 (2021): 1263-1270.
14.
ShukurulloFayzullo o‘g‘li, Aliqulov. "TA ‘LIMDA MULTIMEDIYA TEXNOLOGIYALARINI QO
‘LLASH."
PEDAGOGS
50.2 (2024): 51-55.
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
38
15.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Barchin Ro‘ziqulova, and Laziza Inatillayeva. "BOSHLANG ‘ICH
TA’LIMDA
AXBOROT
TEXNOLOGIYALARIDAN
FOYDALANISH
USULLARI
VA
AFZALLIKLARI."
Педагогика и психология в современном мире: теоретические и
практические исследования
3.10 (2024): 39-41.
16.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Jasmina Murodulloyeva, and Umida Nurmaxmatova. "YASHIL
IQTISODIYOT VA YO ‘NALISHLARI BO ‘YICHA TA’LIM DASTURLARINI RIVOJLANTIRISH
MEXANIZMLARI."
Models and methods in modern science
3.5 (2024): 44-49.
17.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, and Temurbek Zarifov. "GLOBAL TARMOQ QURISHDA TARMOQ
QURILMALARIDAN FOYDALANISH VA TARMOQ TOPOLOGIYALARINING O’RNI."
Science and
innovation in the education system
3.5 (2024): 50-60.
18.
Raxmatov Sherqo'zi Akbar Kodirov. “Ta'lim jarayonida bulutli texnalogiyalardan
foydalanishning samaradorligi” Pedagogis Internatsianal researcg ISSN:281-4027_SJIF:4.995.
2023/5/15
19.
F Qodirov. Aholiga tibbiy xizmatlar ko'rsatishning rivojlanishini iqtisodiy-matematik
modellashtirish. Scienceweb academic papers collection . 2023/1/1.
20.
F Qodirov. Zamonaviy to'lov tizimlari tahlili va elektron pul birliklari. Scienceweb
academic papers collection. 2023/1/1.
21.
Ergash o'g'li, Qodirov Farrux. "Аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш соҳасининг келгуси
ҳолатини башоратлаш."
Сервис” илмий-амалий журнал
(2022): 56-59.
