Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 4
200
million USD were implemented in the territory
of free industrial economic zones which led to
creation of 9746 new job places [5].
Another efficient form of functioning of
innovation growth centers which has been wi-
dely developed in the regions of the republic is
represented by small industrial zones (herei-
nafter referred to as the SIZ). The majority of
them have been created on the basis of histori-
cally established centers of business activity in
small towns and rural remote areas. Significant
tax, customs and property benefits, as well as
assistance rendered by the government in the
transfer of advanced technologies and access to
preferential bank loans have become incentive
and a driving force for their development.
In the last three years, industrial clusters
have proven themselves to be an efficient form
of realizing potential of innovation growth cen-
ters in the Republic of Uzbekistan which crea-
tion is aimed at uniting the efforts of related en-
terprises located in one or neighboring regions
to produce finished science-intensive products
with a higher level of added value. However,
introduction of this progressive form of manage-
ment requires a completely different level of
integration of science and production based on
the use of developed market economic relations,
concentration of capital and application of the
latest technologies. These measures implement-
ted by the state, sectoral and regional govern-
ment authorities has enabled to launch creating
over 60 clusters in various regions of Uzbekis-
tan the largest of which are cotton-textile, grain,
fruit and vegetable, tourist and other clusters.
The systematization of foreign experience
of using potential of innovation growth centers
for sustainable development of the regions pre-
sented in this article, as well as a brief overview
of the first experience of their functioning as
drivers of innovative renewal of territories
indicates that this form of innovative business
development has great development prospects,
but requires well-coordinated purposeful work
of the public administration authorities of va-
rious levels.
The priority areas for institutional stren-
gthening of innovation growth centers in the
Republic of Uzbekistan should be such measures
undertaken for their support by the state as
creating a favorable investment climate, provi-
ding preferential treatment of credit and finan-
cial support, incentives in taxation, customs and
property provision areas.
In conclusion it should be noted that suc-
cessful implementation of these priority measu-
res will accelerate solution of a number of prob-
lems of institutional strengthening of this pro-
mising form of innovative business organization
turning them into the supporting links of region-
nal production systems which in terms of a digi-
tal economy can give facilitate the development
of productive forces in Uzbekistan.
Reference:
1.
Butabaev .Sh. Institutional foundations of mechanisms for financing the development of exporting enterprises. –Т.:
«Zamin Nasir» 2018. p. 189- 199.
2. Malkina I.V. Theoretical foundations of the formation of a strategy for innovative development of territories –M.
Innovation, 2017. p.87.
3. Ivanov V.V. National innovation systems. –М.: ScanRus. 2014.-285p.
4. Nazarov Sh.Kh. Economics at the Crossroads of Civilizations. –T.: “Economic Review” journal №2, 2019. p. 14-20.
5. Annual reports of the State Committee on Statistics of the Republic of Uzbekistan for 2018-2019.
6. The figure has been developed by the author on the basis of the results of the research of this problem in the regions of
Uzbekistan.
ҲУДУДИЙ РИВОЖЛАНИШНИ БОШҚАРИШНИНГ МОЛИЯВИЙ МАСАЛАЛАРИ
Ташмухамедова Дилдора Асқарбековна -
Тошкент молия институти, “Бюджет ҳисоби ва
ғазначилик иши” кафедраси катта ўқитувчиси
Аннотация.
Ушбу мақолада ҳудудлар инвестиция салоҳияти тавсифи, Хоразм вилояти мисолида ҳудудий
инвестиция дастурлари ижроси ҳолати, истиқболда ҳудудий инвестицион фаолликни оширишга оид муаллиф
ёндашуви таклиф этилган.
Калитли сўзлар:
ҳудудий ривожланиш, молиявий масала, ҳудудий инвестиция,
молиявий механизм,
молиявий
бошқарув, мулкчилик муносабатлари.
МИНТАҚА ИҚТИСОДИЁТИ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 4
201
Аннотация.
В этом статья предусматривается характеристика регионального инвестиционного
потенциала, исполнение регионального инвестиционного программ в примере Харезмкого области, приоритетные
перспективы инвестиционный активность в регионе.
Ключевые слова:
региональное развитие, финансовая проблема, региональные инвестиции, финансовый
механизм, финансовый менеджмент, имущественные отношения.
Abstract.
In this article is provided feature of the regional investment potential, performance of the regional
investment programs in example, Khorazm region, and priority prospects investment activity in region.
Key words:
regional development, financial problem, regional investments, financial mechanism, financial management,
property relations.
Охирги йиллар мобайнида мамлакат-
ни жадал ижтимоий-иқтисодий ва ижти-
моий-сиёсий ривожлантириш, биринчи нав-
батда, қишлоқ жойларида аҳоли учун му-
носиб ҳаёт шароитларини яратиш, шунинг-
дек, ислоҳотларни амалга оширишда фуқа-
роларнинг бунёдкорлик салоҳиятини рўёб-
га чиқаришга қаратилган қатор муҳим дав-
лат ва ҳудудий дастурлар, қонун ҳужжат-
лари қабул қилинди.
2017-2021 йилларда Ўзбекистон Рес-
публикасини ривожлантиришнинг бешта
устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стра-
тегиясини амалий рўёбга чиқариш доира-
сида қабул қилинган 20 дан ортиқ қонун-
лар, Ўзбекистон Республикаси Президенти-
нинг 180 дан ортиқ фармонлари ва 450 дан
ортиқ қарорларида назарда тутилган чора-
тадбирларнинг сўзсиз, ўз вақтида ва сифат-
ли ижро этилишини таъминлаш ҳозирги
босқичда кўзланган мақсадларга эришиш-
нинг муҳим шарти ҳисобланади.
Ҳудудий ривожланиш – бу молиявий
ресурслар ҳаракатининг табиий-моддий ва
қиймат шаклларининг ривожланиши ҳамда
бутун ҳудудий тизим, яъни унинг таркибий
элементлари (ҳудудларнинг табиий-иқли-
мий, геосиёсий, иқтисодий, молиявий, демо-
график, ахборот ва институционал тузилма-
си) ўртасидаги ўзаро боғлиқлик тизими-
нинг бир бутунликда ишлашини таъмин-
лаш мақсадида ушбу молиявий ресурслар-
нинг узлуксиз айланишидир.
Молиявий
бошқариш
моҳиятини
очишга тизимли ёндошишни қўллаш ушбу
молиявий бошқарувнинг таъсир даражаси
муайян даврдаги ижтимоий самарадорлик-
ни акс эттириши лозим деган хулосага олиб
келадики, бунда, албатта, самарали техно-
логиялар ва меъёрий-ҳуқуқий базадан фой-
даланишни ҳисобга олмоқ керак. Сабаби,
баъзи иқтисодий сегментларнинг яхши иш-
лаши товар ишлаб чиқариш ва хизмат кўр-
сатиш соҳасида фаолият юритувчи хусусий
бизнес учун хуш келмайди, демак бу ерда
нарх-навони шакллантирувчи сигналлар
йўқлиги ёки бузиб кўрсатилиши оқибатида
бозор механизми ишламайди. Табиийки, бу
ҳудудлар жадал ижтимоий-иқтисодий ри-
вожланишини тўхтатувчи омилдир. Бу эса
ҳудудий тизимнинг барча субъектлари
истеъмол қиладиган, аммо уларни ишлаб
чиқариш хусусий тадбиркорлар қатламига
манфаат келтирмайдиган ижтимоий товар-
лар ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатишга
бўлган объектив эҳтиёж учун асос бўлади.
Бундай шароитда талаб ва таклиф қонуни-
нинг ишлаши минтақа аҳолисининг умумий
манфаатлари нуқтаи назаридан мантиққа
тўғри келмайди.
Молиявий ресурсларнинг давлатнинг
марказлашган ва марказлашмаган пул жам-
ғармалари орқали шакллантирилиши ва иш-
латилиши жараёни ва умумий истеъмол тар-
кибига давлат томонидан таъсир ўтказили-
ши ҳудудлар иқтисодиётининг даврий теб-
ранишлари амплитудасини юмшатади, мин-
тақавий хўжаликлардаги таркибий ўзгариш-
ларни оптималлаштиради. Ҳудудий ривожла-
ниш суръатини бу тариқа билвосита бошқа-
риш шундан далолат берадики, давлат мо-
лияси бошқариш тизимининг бир бўлагига
айланмоқда ва ҳудудлар иқтисодиётининг
функционал параметрларини бошқаришда
муҳим аҳамият касб этмоқда.
Ҳудудий ривожланишни молиявий
бошқарув жараёнида ҳал этиладиган асосий
вазифа жамғармаларни тақсимлаш ва инвес-
тициялар ўртасида мутаносибликни ўрна-
тиш билан боғлиқ бўлиб, ушбу жамғармалар
ва инвестициялар айнан шу даврда федерал,
минтақавий ва муниципал даражалардаги
иқтисодиётлар эҳтиёжлари имкон қадар
қондирилишини таъминлайди. Бу шахсий,
жамоа ва омма манфаатлари энг оптимал
тарзда қўшилишини кўзлайди ва давлат мо-
лиявий таъсир тизимининг ҳудудда амал қи-
лаётган бозор механизми билан қўшилиши-
ни акс эттиради.
Ҳудудий ривожланишни молиявий
бошқарувнинг ўзига хос хусусияти шундан
иборатки, у фақат ҳудудлардаги жараёнлар
МИНТАҚА ИҚТИСОДИЁТИ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 4
202
ривожланишини йўналтирувчи омиллардан
бири бўлиб, ишлаб турган ҳудуд бошқару-
вига альтернатива бўла олмайди. Айнан шу-
нинг учун бошқарувчи импульслар йўна-
лиши доим ҳам ҳудудий ривожланишнинг
эришилган ва режалаштирилган кўрсаткич-
ларига мос келавермайди.
Ҳудудий ривожланишни молиявий
бошқарувни шакллантиришда энг мураккаб
вазифа – бу мураккаб ҳудудий ривожла-
нишни молиявий бошқариш тизими соҳала-
ри ва бўғинларини мантиқан ва изчил ҳи-
соблаб чиқаришдир.
Ҳудудларни ривожлантиришни бошқа-
ришнинг молиявий механизмлари – бу ўзаро
боғлиқ элементлар ва гуруҳларнинг (субъ-
ектлар, объектлар, принциплар, усуллар ва
воситалар ва ҳоказо) кўп даражали иерар-
хияли тизими, шунингдек улар ўртасидаги
ўзаро алоқа, интеграция ва дезинтеграция
усуллари бўлиб, бунинг натижасида давлат,
хўжалик юритувчи субъектлар, кредиторлар
(инвесторлар) ва тегишли ҳудуд аҳолиси-
нинг иқтисодий манфаатлари оптималла-
шади.
1-расм. Ҳудудлар ривожланишини бошқаришнинг молиявий механизмлари
элементлари тавсифи
Ҳудудлар ривожланишини молиявий
бошқариш тизимини яратишнинг ташкилий-
методологик асосларини ишлаб чиқиш учун
ҳудудий мустақилликнинг институционал
резервларини таҳлил қилиш, молиявий бош-
қарувнинг трансакцион чиқимларини қис-
қартириш, турли назорат ва аудит инсти-
тутларининг самарали ўзаро алоқасини мус-
таҳкамлаш, ҳудудий молияни бошқаришни
такомиллаштиришни талаб этилади. Инсти-
туционал органлар тарки-бига молия ва со-
лиқ органлари, мулкни бошқариш органла-
ри, Ғазначилик органлари, Давлат статисти-
каси хизмати, суд тизими органлари киради.
Ҳудудий бюджетнинг ўз даромадини
шакллантиришда қуйидагилар иштирок
этади: молия ҳуқуқи, солиқ салоҳияти ва
солиқ юки. Улар ҳудудий даромад шакл-
ланиши жараёнида ҳокимият ва мулкнинг
институционал ўзаро таъсирини ўзига хос
Ҳудудий ривожланишни бошқаришнинг молиявий механизмлари
элементлари
Функционал ёрдамчи тизим
Ташкилий ёрдамчи тизим
• ҳудудларни
ривожлантириш
давлат сиёсати;
• молия-бюджет
сиёсати;
• инвестицион-
амортизацион сиёсат
билан белгиланадиган
бошқариш
йўналишлари
Молиявий-тартибга
солиш
жараёнларини
ташкилий-
бошқариш
таъминоти
Ҳудудий ривожланишни тартибга солиш воситалари ёрдамчи тизими
Молиявий режалар
тузиш ва ишлаб
чиқиш
Ҳудудда ижтимоий-
иқтисодий
жараёнларни
тартибга солишни
амалга ошириш
регламентлари
Ресурс таъминоти
• Моддий ресурслар
• Номоддий ресурслар
• Инсон ресурслари
• Молиявий ресурслар
Бевосита усулларга
асосланган инструментлар
прямых методов
• Прогноз
• Режа
• Баҳолаш
• Ҳисобга олиш ва назорат
• Амортизация
Бевосита усулларга асосланган
инструментлар
• Солиқлар
• Кредитлар бўйича фоизлар
• Ижара ҳақи
• Амортизация меъёрлари
Ўрта муддатли
ижтимоий-
иқтисодий
ривожланиш
дастури
Консолидация
қилинган
бюджет
Ма
қса
д қ
ўй
иш
м
ех
ан
изм
лар
и
Устувор миллий
тараққиёт
лойиҳалари
МИНТАҚА ИҚТИСОДИЁТИ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 4
203
тарзда акс эттирадилар. Бинобарин, мулк-
чилик институти ҳудудий даромадларни
юзага келтирган ҳолда мажбурий тўлов-
ларни тўлаш имкониятларини белгилайди.
Ҳудудий ривожланишни бошқариш-
нинг молиявий механизмлари элементлари
тавсифи 1-расмда ифодаланган.
Ҳудуддаги иқтисодий жараёнларга мо-
лиявий таъсир ўтказиш регуляторларини
танлашда уларнинг ҳудудий ривожланиш-
нинг стратегик муаммоларини оптимал ҳал
этишни таъминлаш хусусиятини ҳисобга
олиш зарур. Шунингдек, барча молиявий-хў-
жалик фаолият субъектларининг ишбилар-
монлик фаоллигини кучайтириш учун ша-
роит яратиш зарур. Молиявий регуляторлар
тадбиркорларнинг фаолиятнинг охирги на-
тижасидан манфаатдорлигини пасайтирмас-
лиги учун давлат бошқарув органлари хўжа-
лик субъектлари ва фуқаролар қолдиради-
ган даромад ҳамда марказлашган жамғарма-
лар ташкил этишга кетадиган даромад ўрта-
сида юзага келган мутаносибликнинг иқти-
содий асослилигини мунтазам назорат қилиб
боришлари керак. Шу билан бирга уларнинг
нисбатан иқтисодий тенглигини, хўжалик
юритувчи субъектлар айрим молиявий ре-
гуляторлардан ихтиёрий равишда фойда-
ланишларини таъминлаш лозим, хусусан:
1)
Молиявий муносабатларнинг ҳудудий
субъектлари ўз мажбуриятларини тўлиқ
бузган ёки ўз вақтида бажармаган тақдирда
етказилган моддий-молиявий зарарни комп-
лекс равишда қоплашларини иқтисодий-
ҳуқуқий жиҳатдан белгилаб қўйиш;
2)
Олдиндан белгиланган чоралар ёки
хўжалик юритиш шартларини молиялашти-
риш ва солиққа тортишда бир қатор им-
тиёзлар белгилаш. Бунда товар ишлаб чиқа-
рувчиларда фаолият турини ихтиёрий тан-
лаш имкони бўлади ва бунинг натижасида
молиявий маблағлар эгаларининг молиявий
манфаатларидан келиб чиққан ҳолда пул
маблағлари жамғармалари ташкил этилади.
3)
Турли мулкчилик шаклидаги корхо-
на ва ташкилотлар хўжалик юритиши учун
тенг шароит яратиш, бюджетдан молиялаш-
тиришнинг ягона принципларини қўллаш
орқали молиявий муносабатларни унифика-
ция қилиш, шулар асосида корхоналарнинг
бюджет билан тўғридан тўғри молиявий му-
носабатларидан фойдаланиш, фаолият тури-
дан келиб чиққан ҳолда ягона солиқ ставка-
ларини қўллаш.
Молиявий-хўжалик
ва
ижтимоий-
иқтисодий муносабатларнинг асосий соҳаси
бўлган мулкчилик муносабатларни ўз ичига
олган ҳудудий ривожланишни молиявий
бошқариш механизми самарали ишлаши
учун ҳудудий иқтисодий жараёнлар субъ-
ектларининг иқтисодий манфаатларини
олий мақсад бўлиши лозим.
Молиявий-хўжалик ва ижтимоий-иқ-
тисодий муносабатларнинг асосий соҳаси
бўлган мулкчилик муносабатларни ўз ичига
олган ҳудудий ривожланишни молиявий
бошқариш механизми самарали ишлаши
учун ҳудудий иқтисодий жараёнлар субъ-
ектларининг иқтисодий манфаатларини
олий мақсад бўлиши лозим.
Ҳудудий ривожланишни молиявий
бошқариш стратегиясининг устувор йўна-
лишлари сифатида қуйидагиларни кўрса-
тиш мумкин:
режалаштириш ва прогнозлаш усул-
ларини фаол татбиқ этиш;
“минтақалар” даражасида бюджетдан
ташқари муносабатлар транспарентлигини
таъминлаш;
минтақа доирасида территориал
дифференциацияни бюджет орқали тартиб-
га солишнинг ҳам вертикал, ҳам горизонтал
тизимини ривожлантириш;
ҳудудий даромадларни бошқариш
сифатини комплекс баҳолаш мезонлари ва
усулларини ишлаб чиқиш.
Ҳудудлар ривожланишини молиявий
бошқариш тизимини шакллантириш жара-
ёни бюджет-молия приоритетлари, ҳудуд-
ларнинг молиявий салоҳиятини бошқариш
сифатини оширишда марказлашган ва мар-
казлашмаган давлат жамғармаларидан фой-
даланишнинг барча турларини ўз ичига ол-
ган.
Ҳудудларнинг молиявий салоҳиятини
бошқариш сифатини баҳолаш қуйидагилар-
га асосланади:
-
институционал тузилмаларнинг са-
марали ўзаро алоқаси ва ҳудудларни молия-
вий бошқариш жараёнининг трансакцион
харажатларини оптималлаштириш;
-
ҳудудий бюджет ижроси устидан мо-
лиявий-бюджет назорати ўрнатиш ва мус-
тақил аудит ўтказиш;
-
бюджетни ўрта муддатли режалаш-
тириш, ҳудудлар бюджети таъминланган-
лиги ва солиқ юкини ҳисоблашнинг меъё-
рий усуллари;
МИНТАҚА ИҚТИСОДИЁТИ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 4
204
-
ҳудудларнинг тўлашга қодирлиги ва
молиявий барқарорлигини комплекс баҳо-
лаш (мониторинг) тизимини ишлаб чиқиш.
Молиявий бошқарув стратегияси ҳу-
дудларнинг ўзини молиявий таъминлаш
қобилиятини инобатга олган ҳолда ишлаб
чиқилади, ўзини молиявий таъминлаш қо-
билияти эса бюджет таъминланганлиги, ҳу-
дудий органлар ваколатлари амалга ошири-
лишини таъминлайдиган бюджет даромад-
лари мавжудлиги ва таркибий хилма-хил-
лиги билан белгиланади. Даромаднинг етар-
лилиги ва ҳудудларни солиқлар орқали бош-
қариш самарадорлигини ошириш механизми
ҳудудий бошқарув органлари ваколатларини
молиялаштиришда ўз даромадлари улушини
ошириш бўйича молиявий меъёрларни асос-
лаб беришга таянган ҳолда ташкил этилади.
Ҳудудий ривожланишни давлат томо-
нидан молиявий бошқаришнинг солиқ-бюд-
жет усулларини ривожлантириш бўйича
кўрсатилган ҳудудларнинг табиатдан фойда-
ланиш (ҳудуддаги табиат ресурслари, шу
жумладан ер бўлакларини тасарруф этиш),
қурилиш бозори, иқтисодиётнинг турли со-
ҳаларида инвесторларга имтиёзлар бериш
борасида
ваколатларини
кенгайтириш
лозим.
Мамлакатимизда ижтимоий-иқтисодий
жараёнларнинг ҳудудий ривожланиши мақ-
садли ўсишга (ривожланишга), минтақадаги
молиявий-хўжалик мажмуани молия восита-
сида тизимли тартибга солиш ва бошқарувга
таяниши керак. Биринчи навбатда, бозор та-
лабларига жавоб берадиган, юқори даромад
келтирадиган, стратегик масалалар ечимига
хизмат қиладиган корхоналарни ривожлан-
тириш, илғор лойиҳаларни амалга ошириш
талаб этилади. Бу диверсификацияланган
ҳудудий иқтисодиёт яратилишга, келажак
авлод манфаатларини ҳамда техноген жара-
ёнлар таъсирини имкон қадар қисқартириш
масалаларини назардан қочирмайдиган иж-
тимоий адолат принципларини таъминлов-
чи шароит яратилишига олиб келиши лозим.
Турли институтларнинг ўзаро алоқасини
мувофиқлаштирувчи ҳамда юзага келадиган
муаммоларни ҳал этиш учун барча восита-
ларни сафарбар қилувчи ва шу билан бирга
вақт ўтган сайин ўзгариб борувчи тизим ри-
вожлантириш механизми вазифасини бажа-
риши лозим. Мазкур жараён молиявий-таш-
килий усуллар ва ҳудудий ривожланишни
бошқариш механизмлари ўзига хос тарзда
жамланганлиги билан тавсифланади.
Албатта, биринчи босқичда маъмурий
усулларга урғу бермоқ лозим, кейинчалик
эса тартибга солувчи тадбирларни индика-
тив режалаштириш усуллари томон буриш
керак бўлади.
Ҳудудларни молиявий тартибга солиш
чоралари ҳамда маълум асосий молиявий
параметрал кўрсаткичлар йиғиндисидан
фойдаланган ҳолда ҳудудларни молиявий
бошқарувнингсамарали тизимини ташкил
этиш лозим бўлиб, бу ёндашишлар ҳудудий
ривожланиш жараёнларини тўғри баҳолаш
ва уларга ўз вақтида таъсир ўтказиш имко-
нини беради.
Шу билан бирга, давлат ва хўжалик
бошқаруви органлари, шунингдек, маҳаллий
ижро этувчи ҳокимият органлари ишини
ташкил этиш ва фаолиятини баҳолашнинг
амалдаги тизими олдимизга қўйилган вази-
фаларни самарали ҳал қилишга имкон бер-
маяпти. Хусусан:
биринчидан, ижро этувчи ва вакиллик
ҳокимияти марказий органларининг маҳал-
лий давлат ҳокимияти органлари билан
ўзаро ҳамкорлигининг даражаси ҳудудларда
ечимини кутаётган муаммоларни ҳал қилиш
бўйича уйғун фаолиятни таъминламайди.
Аксарият ҳолларда уларнинг фаолияти бир
марталик хусусиятга эга, алоҳида топши-
риқларни бажаришдан иборат бўлиб қолган.
Бунинг устига, жойларда йиғилиб қолган
муаммоларни ҳал қилиш бўйича лозим да-
ражада ташаббус кўрсатилмаяпти;
иккинчидан, ижро этувчи ва вакиллик
ҳокимияти органлари мансабдор шахсла-
рининг ҳудудларга хизмат сафарларини са-
марали мувофиқлаштиришнинг мавжуд
эмаслиги амалга оширилаётган чора-тад-
бирларнинг такрорланишига олиб келмоқ-
да, оқибатда маҳаллий давлат ҳокимияти
органларини асосий функционал мажбу-
риятларини бажаришдан чалғитмоқда;
учинчидан, ижтимоий-иқтисодий ис-
лоҳотлар жараёнини баҳолаш амалиёти
жойларда ишларнинг ҳақиқий аҳволини
танқидий таҳлил қилишга асосланмаган, энг
асосийси, эришилган иқтисодий кўрсаткич-
лар аҳолининг ҳаёт сифатига қай даражада
ижобий таъсир этаётганлигига қатъий баҳо
берилмаяпти. Республика давлат органлари-
нинг ҳудудлардан ажралиб қолганлиги ҳу-
дудларнинг ўзига хос хусусиятлари, ривож-
ланиш даражаси ва талаб-эҳтиёжини ино-
батга олган ҳолда, асослантирилган ва ҳар
томонлама пухта ўйланган ижтимоий-иқти-
МИНТАҚА ИҚТИСОДИЁТИ
Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 4
205
содий ривожлантириш дастурларини ишлаб
чиқиш имконини бермаяпти;
тўртинчидан, республика ва маҳаллий
бюджет маблағларини шакллантириш ва
тақсимлаш, инвестиция дастурларини ишлаб
чиқиш ҳамда бажаришнинг амалдаги меха-
низмлари, биринчи навбатда, энг устувор ло-
йиҳаларни манзилли, ўз вақтида ва мутано-
сиб молиялаштиришни таъминламаяпти;
бешинчидан, ҳудудларни ижтимоий-
иқтисодий ривожлантиришнинг муҳим дас-
турларини амалга ошириш бўйича аниқ
мақсадга йўналтирилган ишларни ташкил
этиш ўрнига аксарият ҳолларда кўплаб йи-
ғилишлар ўтказилмоқда ва уларнинг якуни
бўйича чуқур ўйланмаган қарорлар қабул
қилинмоқда.
Манба ва фойдаланилган адабиётлар:
1.
Ўзбекистон Республикасининг 2013 йил 26 декабрдаги O’RQ-Z60 –сонли Қонуни “Ўзбекистон
Республикасининг Бюджет кодекси” тўғрисидаги.
2.
Мирзиёев Ш.М. “Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар
фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак” Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг кенгаши
мажлисидаги маъруза, 2017 йил 14 январь. - Тошкент: «Ўзбекистон», 2017.
3.
Қасимова Г., Шаакрамов К. Маҳаллий бюджетлар. Ўқув қўлланма. – T.: “Иқтисод-мoлия”, 2012 йил.
4.
Туйчиев А.Ж., Ташмухамедова Д.А. “Ғазначилик”. Дарслик. 840-б.:- T.: “Moлия-иқтисод”, 2019 йил.
5.
Мехмонов С., Каримова З., Турсунов А. Бюджет тизими. Дарслик. T.: “Иқтисод-мoлия”, 2018 йил.
МИНТАҚА ИҚТИСОДИЁТИ
