ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2012
№
1
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
11
О
.
Т
.
Ҳазратқулов
Юридик
фанлар
номзоди
,
доцент
ХОРИЖИЙ
ИНВЕСТИЦИЯЛАРНИ
ЖАЛБ
ЭТИШНИ
ЯНАДА
РАҒБАТЛАНТИРИШНИНГ
ҲУҚУҚИЙ
АСОСЛАРИНИ
ТАКОМИЛЛАШТИРИШ
ЗАРУРАТИ
Ўзбекистон
Республикасида
аҳолини
ижтимоий
-
иқтисодий
қўллаб
-
қувватлаш
,
уларни
турмуш
тарзини
юксалтиришда
тадбиркорлик
фаолиятини
ривожлантириш
муҳим
аҳамият
касб
этади
.
Бозор
иқтисодиёти
шароитида
чет
эл
инвестицияси
ва
инвесторлар
ҳуқуқларини
химоя
қилиш
,
уларни
рўйхатдан
ўтказиш
тўғрисидаги
қонун
ҳужжатларини
такомиллаштириш
ва
истиқболлари
белгилаш
бугунги
куннинг
долзарб
вазифаларидан
бири
ҳисобланади
.
Давлатимиз
томонидан
изчиллик
билан
ижтимоий
-
иқтисодий
соҳаларда
олиб
борилаётган
ислоҳотлар
ўзининг
ижобий
натижаларини
бериб
келмоқда
.
Бугунги
кунда
республикамизда
хорижий
корхоналар
ва
чет
эл
инвестицияси
иштирокидаги
қўшма
корхоналар
тадбиркорлик
фаолиятини
олиб
борар
экан
,
биринчи
навбатда
уларнинг
ҳуқуқ
ҳамда
манфаатларини
ҳимоя
қилувчи
қонунларларнинг
қабул
қилинганлиги
ва
бу
орқали
инвестицион
шаффофлик
таъминланганлигини
кузатишимиз
мумкин
.
Бунинг
исботи
сифатида
2007-2008
йиллар
давомида
ўзлаштирилган
чет
эл
инвестициялари
ҳажми
2,5
баробардан
кўпроқ
ошгани
1
, 2009
йилда
иқтисодиётимизга
жалб
этилган
инветициялар
хажми
26
фоизга
ошгани
,
шу
жумладан
,
ташқи
инвестициялар
68
фоизга
ошгани
2
, 2010
йилда
инвестициял
a
рнинг
с
a
лк
a
м
72
ф
o
изи
ишл
a
б
чиқ
a
риш
к
o
р
xo
н
a
л
a
рини
б
a
рп
o
этишг
a,
жумл
a
д
a
н
, 38
ф
o
изг
a
яқини
a
сб
o
б
-
ускун
a
в
a
илғ
o
р
т
ex
н
o
л
o
гиял
a
р
с
o
тиб
o
лишг
a
йўн
a
лтирилди
.
Шу
б
o
р
a
д
a
ги
умумий
қўйилм
a
л
a
р
ҳ
a
жмид
a xo
рижий
инвестициял
a
р
в
a
кр
e
дитл
a
р
улуши
28,8
ф
o
изни
,
тўғрид
a
н
-
тўғри
xo
рижий
инвестициял
a
р
миқд
o
ри
эс
a 2
милли
a
рд
400
милли
o
н
д
o
лл
a
рд
a
н
зиёдни
т
a
шкил
этган
бўлса
,
х
a
лқ
a
р
o
м
o
лия
институтл
a
ри
в
a
xo
рижий
к
o
мп
a
ниял
a
р
бил
a
н
тузилг
a
н
ш
a
ртн
o
м
a
в
a
битимл
a
р
a
с
o
сид
a 2011
йилд
a
иқтис
o
диётимизнинг
р
ea
л
с
e
кт
o
риг
a 3
милли
a
рд
д
o
лл
a
рд
a
н
o
ртиқ
инвестиция
киритиш
кўзд
a
тутилм
o
қд
a
ва
т
a
ъкидл
a
ш
к
e
р
a
кки
,
бу
м
a
бл
a
ғнинг
2
милли
a
рд
200
милли
o
н
д
o
лл
a
рд
a
н
o
ртиғи
ёки
73
ф
o
изд
a
н
зиёдини
тўғрид
a
н
-
тўғри
ч
e
т
эл
инвестициял
a
ри
т
a
шкил
этади
3
.
Ўзбекистон
Республикаси
ҳудудида
амалга
ошириладиган
хорижий
инвестицияларни
ҳимоя
1
И
.
А
.
Каримов
.
Жаҳон
молиявий
-
иқтисодий
инқирози
,
Ўзбекистон
шароитида
уни
бартараф
этишнинг
йўллари
ва
чоралар
. –
Т
.:
Ўзбекистон
, 2009. 10-
бет
.
2
И
.
А
.
Каримов
.
Асосий
вазифамиз
–
ватанимиз
таққиёти
ва
ҳалқимиз
фаровонлигини
янада
юксалтиришдир
.
–
Т
.:
Ўзбекистон
, 2010. 10-
бет
.
3
Барча
режа
ва
дастурларимиз
ватанимиз
тараққиётини
юксалтириш
,
ҳалқимиз
фаровонлигини
иширишга
хизмат
қилади
//
Пр
e
зид
e
нт
Исл
o
м
К
a
рим
o
внинг
2010
йилд
a
м
a
мл
a
к
a
тимизни
ижтим
o
ий
-
иқтис
o
дий
рив
o
жл
a
нтириш
якунл
a
ри
в
a 2011
йилг
a
мўлж
a
лл
a
нг
a
н
энг
муҳим
устув
o
р
йўн
a
лишл
a
рг
a
б
a
ғишл
a
нг
a
н
Ўзб
e
кист
o
н
Р
e
спублик
a
си
В
a
зирл
a
р
М
a
ҳк
a
м
a
сининг
м
a
жлисид
a
ги
м
a
ъруз
a
си
.
21.01.2011.
қилиш
учун
қўшимча
кафолат
сифатида
48
та
давлат
билан
“
Инвестицияларни
рағбатлантириш
ва
ўзаро
химоя
қилиш
тўғрисида
”
ги
ҳамда
44
та
давлат
билан
икки
томонлама
солиққа
тортишнинг
олдини
олиш
бўйича
халқаро
шартномалар
имзоланган
4
.
Мазкур
маълумотларга
асосланган
ҳолда
шундай
хулосага
келиш
мумкинки
,
республикамизда
чет
эл
инвестициясининг
хажми
йилдан
йилга
ортиб
бораётганлиги
ва
бу
орқали
ишлаб
чиқариш
ҳамда
хизмат
қўрсатиш
соҳалари
янада
қўллаб
-
қувватланмоқда
.
Ўз
навбатида
таъкидлаб
ўтиш
лозимки
,
инвестиция
фаолияти
кўпчилик
тадбиркорлар
ўзлари
учун
керакли
бўлган
товарлари
,
ишлари
ва
хизматларини
сотиш
орқали
ўз
бозорини
кенгайтиришнинг
етарлича
жозибали
шакли
ҳисобланади
.
Товарлар
,
ишлар
ва
хизматлар
бозорида
турли
хил
воситачи
(
дилер
,
агент
ва
бошқа
)
лардан
фойдаланиб
ўтказишдан
фарқли
равишда
,
хорижий
инвестор
ўз
корхонасини
ташкил
этганда
икки
шаклда
,
яъни
:
ўз
товарларини
ушбу
давлатдаги
ўзига
тегишли
субъектга
сотишдан
;
мазкур
субъектнинг
маҳаллий
бозорда
савдо
қилишидан
тушган
фойда
шаклида
амалга
оширилади
.
Маҳаллий
бозорда
ишлаб
чиқаришни
ташкил
қилиш
ва
бу
орқли
даромад
олиш
чет
эл
инвестори
учун
анча
фойдалидир
.
Чет
эллик
инвесторлар
Ўзбекистон
Республикаси
ҳудудида
инвестицияларни
қуйидаги
йўллар
билан
амалга
оширишлари
мумкин
:
Ўзбекистон
Республикасининг
юридик
ва
(
ёки
)
жисмоний
шахслари
билан
биргаликда
ташкил
этилган
хўжалик
жамиятлари
ва
ширкатларининг
,
банклар
,
суғурта
ташкилотлари
ва
бошқа
корхоналарнинг
устав
жамғармаларида
ва
бошқа
мол
-
мулкида
улуш
қўшиб
қатнашиш
;
чет
эллик
инвесторларга
тўлиқ
қарашли
бўлган
хўжалик
жамиятлари
ва
ширкатларини
,
банклар
,
суғурта
ташкилотлари
ва
бошқа
корхоналарни
барпо
этиш
ва
ривожлантириш
;
мол
-
мулк
,
акциялар
ва
бошқа
қимматли
қоғозларни
,
шу
жумладан
Ўзбекистон
Республикаси
резидентлари
томонидан
эмиссия
қилинган
қарз
мажбуриятларини
сотиб
олиш
;
интеллектуал
мулкка
,
шу
жумладан
муаллифлик
ҳуқуқлари
,
патентлар
,
товар
белгилари
,
фойдали
моделлар
,
саноат
намуналари
,
фирма
номлари
ва
ноу
-
хауга
,
шунингдек
ишчанлик
нуфузига
(
гудвиллга
)
ҳуқуқлар
киритиш
;
концессиялар
,
шу
жумладан
табиий
ресурсларни
қидириш
,
ишлаб
чиқиш
,
қазиб
олиш
ёки
улардан
фойдаланишга
бўлган
концессиялар
олиш
;
савдо
ва
хизмат
кўрсатиш
соҳалари
объектларига
,
турар
жой
биноларига
улар
жойлашган
ер
участкалари
билан
биргаликда
мулк
ҳуқуқини
,
шунингдек
ерга
эгалик
қилиш
ва
ундан
фойдаланиш
(
шу
жумладан
ижара
асосида
фойдаланиш
)
ҳамда
табиий
ресурсларга
эгалик
қилиш
ва
улардан
фойдаланиш
ҳуқуқларини
сотиб
олиш
орқали
.
Чет
эллик
инвесторлар
4
Мазкур
маълумот
2009
йил
18
сентябр
куни
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
Қонунчилик
паласида
Халқаро
ишлар
ва
парламентлараро
алоқалар
қўмитаси
билан
Ташқи
иқтисодий
алоқалар
,
инвестициялар
ва
савдо
вазирлиги
(
ТИАИС
)
ҳамкорлигида
ташкил
этилган
“
Халқаро
савдо
алоқалари
ва
Ўзбекистоннинг
миллий
манфаатлари
”
мавзусидаги
давра
суҳбатидаги
ТИАИС
вазири
биринчи
ўринбосари
Н
.
Нажимовнинг
маърузасидан
. 18.09.2009
йил
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2012
№
1
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
12
Ўзбекистон
Республикаси
ҳудудида
инвестицияларни
амалдаги
қонун
ҳужжатларига
зид
бўлмаган
бошқа
шаклларда
ҳам
амалга
оширишлари
мумкин
1
.
Демак
,
юқоридагиларга
кўра
чел
эллик
инвестор
ўзининг
инвестицияларини
қуйидаги
шаклда
йўналтириши
мумкин
:
яъни
,
инвестициялар
мўлжалланган
объектига
кўра
капитал
,
инновация
ва
ижтимоий
инвестицияларга
бўлинади
.
Капитал
инвестициялар
жумласига
асосий
фондларни
вужудга
келтириш
ва
такрор
ишлаб
чиқаришга
,
шунингдек
,
моддий
ишлаб
чиқаришнинг
бошқа
шаклларини
ривожлантиришга
қўшиладиган
инвестициялар
киради
.
Инновация
инвестициялари
жумласига
техника
ва
технологияларнинг
янги
авлодини
ишлаб
чиқиш
ва
ўзлаштиришга
қўшиладиган
инвестициялар
киради
.
Ижтимоий
инвестициялар
жумласига
инсон
салохиятини
,
малакаси
ва
ишлаб
чиқариш
тажрибасини
оширишга
,
шунингдек
,
номоддий
неъматларнинг
бошқа
шаклларини
ривожлантиришга
қўшиладиган
инвестициялар
киради
2
.
Инвестициялар
пул
ва
бошқа
молиявий
маблағлар
,
шу
жумладан
кредитлар
,
пайлар
,
акциялар
ва
бошқа
қимматли
қоғозлар
;
кўчар
ва
кўчмас
мол
-
мулк
(
бинолар
,
иншоотлар
,
ускуналар
ва
бошқа
моддий
бойликлар
)
ҳамда
уларга
доир
ҳуқуқлар
;
интеллектуал
мулк
объектлари
,
шу
жумладан
техникавий
ҳужжатлар
тарзида
тузилган
техникага
,
технологияга
,
тижоратга
оид
ва
бошқа
билимлар
мажмуи
,
у
еки
бу
турдаги
ишлаб
чиқаришни
ташкил
этиш
учун
зарур
бўлган
билимлар
ва
ишлаб
чиқариш
тажрибаси
,
ноу
-
хау
;
ерга
ва
бошқа
табиий
ресурсларга
,
бинолар
,
иншоотлар
,
ускуналарга
эгалик
қилиш
,
улардан
фойдаланиш
ҳуқуқи
,
шунингдек
,
мулк
ҳуқуқидан
келиб
чиқувчи
ашевий
ҳуқуқлар
каби
шаклларда
бўлиши
мумкин
.
Бугунги
кунда
Ўзбекистон
Республикасида
инвестицион
фаолиятни
ҳамда
чет
эллик
инвесторларнинг
ҳуқуқ
ва
манфаатларини
ҳимоя
қилишга
қаратилган
қонунлар
ҳамда
қонуности
ҳужжатлар
мавжудми
ёки
уларга
берилган
имтиёзлар
нималардан
иборат
деган
,
савол
ҳар
бир
чет
эллик
инвесторни
қизиқтириши
табиий
ҳол
.
Ўзбекистонда
ўтган
вақт
давомида
чет
эллик
инвесторларни
ҳуқуқларини
ҳимоя
қилишга
қаратилган
қонунлар
ва
бир
неча
қонуности
ҳужжатлар
қабул
қилинди
.
Хусусан
,
махсус
қонунлардан
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Хорижий
сармоялар
ва
хорижий
сармоядорлар
фаолиятининг
кафолатлари
тўғрисида
”
ги
қонуни
,
“
Чет
эллик
инвесторлар
ҳуқуқларининг
кафолатлари
ва
уларни
ҳимоя
қилиш
чоралари
тўғрисида
”
ги
қонуни
, “
Чет
эл
инвестициялари
тўғрисида
”
ги
қонуни
ва
“
Инвестиция
фаолияти
тўғрисида
”
ги
қонунлар
қабул
қилинди
.
Мазкур
қонунлардан
ташқари
чет
эл
инвестицияси
ва
инвесторлар
ҳуқуқларини
ҳимоя
қилишга
қаратилган
қонуности
ҳужжатларидан
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
“
Хорижий
1
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Чет
эл
инвестициялари
тўғрисида
”
ги
қонуни
5-
моддаси
. 1998
йил
30
апрелда
609-I-
сон
билан
қабул
қилинган
.
2
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Чет
эл
инвестициялари
тўғрисида
”
ги
қонуни
3-
моддаси
. 1998
йил
30
апрелда
609-I-
сон
билан
қабул
қилинган
.
сармоялар
иштирокидаги
корхоналарга
бериладиган
қўшимча
рағбатлантириш
омиллари
ва
имтиёзлар
тўғрисида
”
ги
Фармони
(1996
йил
30
ноябрда
чиқарилган
ПФ
-1652-
сонли
)
ҳамда
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
“
Тўғридан
-
тўғри
хорижий
инвестицияларни
ҳуқуқий
ҳимоя
қилишни
кучайтиришга
доир
қўшимча
чора
-
тадбирлар
тўғрисида
”
ги
205-
сонли
(2003
йил
2
май
)
қарорларини
мисол
қилиб
келтириш
мумкин
.
Ўзбекистон
Республикасида
амалдаги
қонунлар
орқали
хорижий
инвесторларнинг
эркин
тадбиркорлик
фаолиятини
олиб
боришлари
давлатимиз
томонидан
кафолатланган
.
Жумладан
,
Ўзбекистон
Республикаси
“
Чет
эл
инвестициялари
тўғрисида
”
ги
қонунининг
9-
моддасида
республикамиз
ҳудудидаги
чет
эл
инвестициялари
учун
ҳуқуқий
режимни
кўллашга
доир
нормалар
белгиланган
бўлиб
,
мазкур
моддага
асосан
давлат
Ўзбекистон
Республикаси
ҳудудида
чет
эллик
инвесторлар
инвестиция
фаолиятини
амалга
оширишлари
чоғида
уларнинг
барча
ҳуқуқларини
кафолатлайди
ва
ҳимоя
қилади
.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Инвестиция
фаолияти
тўғрисида
”
ги
қонуни
8-
моддасида
эса
мулк
шаклларидан
ва
фаолият
туридан
қатъи
назар
,
инвесторлар
инвестиция
фаолиятини
амалга
оширишда
тенг
ҳуқуқларга
эга
эканлиги
белгилаб
қўйилган
.
Мазкур
қонун
ўзида
чет
эллик
инвесторлар
фаолиятини
кафолатлаган
ҳолда
,
инвестиция
киритиш
соҳаларига
ҳам
алоҳида
урғу
бериб
ўтади
.
Хусусан
,
инвестицияни
тўғридан
тўғри
йўналтириш
чегаралари
қонун
билан
белгиланган
бўлиб
,
унга
кўра
бошқа
қонунлар
билан
чекланган
ёхуд
тақиқланган
объектлардан
ташқари
ҳар
қандай
объектга
инвестициялар
киритиш
инвесторнинг
мутлақ
ҳуқуқи
ҳисобланади
ва
қонун
билан
қўриқланади
.
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
“
Тўғридан
-
тўғри
хорижий
инвестицияларни
ҳуқуқий
ҳимоя
қилишни
кучайтиришга
доир
қўшимча
чора
-
тадбирлар
тўғрисида
”
ги
205-
сонли
Қарорига
асосан
(02.05.2003
йилда
чиқарилган
)
республикага
тўғридан
-
тўғри
хорижий
инвестицияларни
жалб
қилиш
учун
янада
қулай
шарт
-
шароитларни
таъминлаш
,
хорижий
инвестицияларни
ишончли
ҳуқуқий
ҳимоя
қилишнинг
амалий
механизмини
барпо
этиш
,
мана
шу
асосда
мамлакатдаги
инвестиция
муҳитини
янада
яхшилаш
мақсадида
Ўзбекистон
Республикаси
Адлия
вазирлиги
зиммасига
хорижий
инвесторларни
ва
хорижий
инвестициялар
иштирокидаги
корхоналарни
ҳуқуқий
ҳимоя
қилишни
таъминлаш
вазифаси
юкланди
3
.
Ушбу
қарорга
кўра
хорижий
инвесторлар
ва
хорижий
инвестициялар
иштирокидаги
корхоналарнинг
ҳуқуқлари
ҳамда
қонуний
манфаатлари
бузилиши
ҳоллари
аниқланган
тақдирда
Ўзбекистон
Республикаси
Адлия
вазирлигига
хорижий
инвесторларни
ва
хорижий
инвестициялар
иштирокидаги
корхоналарни
жавобгарликка
тортишнинг
асослилигини
хужжатлар
асосида
ўрганиб
чиқиш
,
хорижий
инвесторлар
ва
хорижий
инвестициялар
иштирокидаги
корхоналарнинг
ҳуқуқларини
бузаётган
назорат
3
"
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
", 2003
й
., 9-10-
сон
, 72-
модда
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2012
№
1
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
13
қилувчи
ҳамда
маҳаллий
ҳокимият
ва
бошқарув
органларининг
ҳаракати
ёки
қарорларини
тўхтатиб
қўйиш
,
хорижий
инвестициялар
иштирокидаги
корхоналарнинг
ҳуқуқлари
ва
қонуний
манфаатларини
бузувчи
суд
ҳужжатларини
давлат
божи
тўламасдан
қайта
кўриб
чиқиш
тўғрисида
суд
инстанцияларига
таклифлар
билан
мурожаат
қилиш
ваколати
берилган
.
Қонун
чиқарувчи
хорижий
инвесторлар
ҳуқуқларини
ҳимоя
қилиш
билан
бир
қаторда
уларнинг
зиммаларига
ҳам
тегишли
мажбуриятларни
юклайди
.
Жумладан
, “
Инвестиция
фаолияти
тўғрисида
”
ги
қонуннинг
9-
моддасига
асосан
хорижий
инвестор
қуйидаги
мажбуриятларга
амал
қилиш
талаб
этилади
:
инвестиция
лойиҳаларида
санитария
-
гигиена
,
радиация
,
экология
,
архитектура
-
шаҳарсозликка
оид
ва
бошқа
талабларга
риоя
этилганлиги
хусусида
экспертиза
хулосасини
олиши
;
монополияга
қарши
қонун
ҳужжатларининг
талабларига
риоя
этиши
;
солиқлар
ва
бошқа
мажбурий
тўловларни
тўлаши
;
шартнома
бажарилмаслиги
ёки
лозим
даражада
бажарилмаслиги
туфайли
инвестиция
фаолияти
иштирокчисига
етказилган
зарарни
қоплаши
;
маҳаллий
давлат
ҳокимияти
органлари
ва
давлат
бошқарув
органларининг
ўз
ваколати
доирасида
қўйиладиган
талабларини
бажариши
шарт
.
Бундан
кўриниб
турибдики
бугунги
кунда
республикамиз
ҳудудида
чет
эллик
инвесторлар
ҳуқуқлари
ва
уларга
тегишли
бўлган
мулкларни
ҳимоя
этишга
қаратилган
ҳуқуқий
база
етарли
даражада
шакиллантирилган
.
Буни
биз
юқоридаги
қонун
ва
қонуности
ҳужжатлари
мисолида
кўришимиз
мумкин
.
Президентимиз
И
.
А
.
Каримов
таъкидлаганларидек
, “
Бу
йўлда
биз
дуч
келишимиз
мумкин
бўлган
шундай
хавф
борки
,
у
ҳам
бўлса
,
авваламбор
,
эришилган
ютуқларга
маҳлиё
бўлиб
,
хотиржамлик
кафиятига
берилиш
,
реал
воқеликдан
узилиб
қолиш
хафидир
”
1
.
Мазкур
иборалар
замирида
қонун
ижодкорлиги
соҳасида
ҳам
изланишлар
ва
тадқиқотлар
олиб
боришни
бир
зумга
ҳам
кечиктирмаслик
,
жамиятнинг
ривожланишига
қараб
ўша
кун
талабларига
жавоб
берадиган
қонунлар
қабул
қилиш
ва
мавжуд
қонунчиликни
янада
такомиллаштириш
масалалари
ётибди
.
Вақт
ўтиши
билан
иқтисодий
ўзгаришлар
ва
жамиятнинг
ривожланиши
натижасида
мавжуд
қонунчиликннинг
баъзи
нормалари
давр
талабига
жавоб
бермай
қолиши
ёки
қонундаги
бўшлиқларнинг
пайдо
бўлиши
бу
табиийдир
.
Шунинг
учун
чет
эл
инвестицияси
ва
хорижий
инвестицияси
иштирокидаги
клрхоналар
фаолиятни
ҳуқуқий
тартибга
солувчи
амалдаги
қонунчиликни
доимий
равишда
такомиллаштириб
бориш
лозим
.
Чет
эллик
инвестор
хорижий
давлатларга
инвестициялар
киритишдан
аввал
биринчи
навбатда
ўзини
қизиқтирган
қуйидаги
саволларига
жавоб
олишга
ҳаракат
қилади
:
яъни
,
хорижий
инвестиция
1
И
.
А
.
Каримов
.
Мамлакатимизда
демократик
ислоҳотларни
янада
чуқурлаштириш
ва
фуқаролик
жамиятини
ривожлантириш
концепцияси
:
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
Қонунчилик
палатаси
ва
Сенатининг
қўшма
мажлисидаги
маъруза
. 2010
йил
12
ноябр
. –
Т
.:
Ўзбекистон
,
2010. 6-
бет
.
киритилган
субъектлар
фаолиятини
амалга
оширишда
қандай
чекловлар
,
уларнинг
мажбуриятлари
бўйича
қўшимча
масъулият
хавфининг
мавжудлиги
,
валюта
билан
боғлиқ
хавфнинг
борлиги
(
хусусан
конвертациялаш
бўйича
),
солиқ
хавфи
қай
даражада
таъсир
этади
(
бир
томонлама
ёки
икки
томонлама
солиққа
тортиш
масаласи
),
хорижий
инвестор
мулкини
мажбуран
олиб
қўйиш
(
национализациява
экспроприация
)
ва
бошқалар
.
Шунинг
учун
чет
эл
инвестицияси
ва
инвесторлар
ҳуқуқларини
ҳимоя
этишга
қаратилган
қонунчиликни
миллий
ва
хорижий
инвесторлар
манфаатларини
бир
ҳилда
ҳисобга
олган
ҳолда
кўриб
чиқиш
лозим
.
Бу
орқали
чет
эл
инвестицияси
республикамизга
кириб
келиши
ва
бозор
муносабатларини
янада
қарор
топиши
учун
қулай
ҳуқуқий
шароитларни
таъминлаб
берилади
.
