ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2012
№
1
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
78
ташкилотларнинг
аъзоси
.
Бугунги
кунда
халқаро
ҳамкорлик
соҳасида
мамлкатимиз
180
дан
ортиқ
икки
томонлама
ва
кўп
томонлама
конвенция
ва
шартномаларни
имзолаган
.
Жумладан
,
Бош
прокуратура
–
МДҲ
давлатлари
ўртасидаги
Фуқаролик
,
оилавий
ва
жиноят
ишлари
бўйича
ҳуқуқий
ёрдам
ва
ҳуқуқий
муносабатлар
тўғрисидаги
Конвенция
(
Минск
1993
йил
22
январь
), 2000
йил
15
декабрдаги
БМТнинг
“
Трансмиллий
уюшган
жиноятчилик
қарши
”
Нью
Йорк
конвенцияси
ва
бошқа
халқаро
ҳужжатларда
шартномалар
ижросига
масъул
марказий
орган
сифатида
белгиланган
.
Шуни
таъкидлаш
муҳимки
,
бугунги
кунда
Ўзбекистон
Республикаси
прокуратура
органлари
томонидан
халқаро
шарномалар
ижроси
юзасидан
муайян
ишлар
амалга
оширилмоқда
.
Албатта
халқаро
шартномалар
ижросининг
асосий
мақсади
инсон
ҳуқуқ
ва
эркинликларини
ҳимоя
қилиш
ҳисобланади
.
Бундан
ташқари
,
Бош
прокуратура
Ўзбекистонда
инсон
ҳуқуқлари
ҳимояси
масаласида
жаҳон
ҳамжамиятида
холисона
фикрни
шакллантиришда
фаол
иштирок
этиб
келмоқда
. 2009
йилда
,
Ташқи
ишлар
вазирлигига
БМТ
ва
бошқа
халқаро
ташкилотларга
тақдим
этиш
мақсадида
313
та
ахборот
тайёрлаб
берилиб
,
шунингдек
,
мутасадди
идораларга
52
та
кўп
томонлама
ва
икки
томонлама
халқаро
ҳужжатлар
,
шу
жумладан
,
БМТнинг
7
та
ҳужжатлар
лойиҳалари
,
ШҲТ
,
МДҲ
ва
Коллектив
Хавфсизлик
Шартномаси
Ташкилоти
каби
ҳудудий
ташкилотларнинг
27
та
ҳужжат
лойиҳалари
,
ҳуқуқий
ёрдам
кўрсатиш
,
хавфсизликни
таъминлаш
,
жиноятчиликка
қарши
курашда
ҳамкорликни
амалга
ошириш
ва
бошқа
соҳаларга
оид
18
та
икки
томонлама
(
Аргентина
,
Венгрия
,
Италия
,
Франция
,
Португалия
,
Корея
,
Туркманистон
,
Швеция
ва
бошқалар
)
шартномалар
лойиҳалари
бўйича
тегишли
фикрлар
тақдим
этилган
.
Хулоса
ўрнида
таъкидлаш
жоизки
,
давлатларнинг
халқаро
-
ҳуқуқий
соҳадаги
фаолияти
кўпинча
ташқи
сиёсат
билан
боғлиқ
бўлади
.
Ташқи
сиёсат
борасидаги
фаолиятни
тартибга
солувчи
ҳуқуқий
нормаларнинг
бутун
тизимини
шакллантириш
ташқи
сиёсат
соҳасининг
конституциявий
-
ҳуқуқий
институтидан
бошланади
.
Халқаро
ҳуқуқнинг
умумэътироф
этилган
нормалари
ва
принципларининг
миллий
ҳуқуққа
нисбатан
мақоми
,
шунингдек
давлатнинг
икки
томонлама
ва
кўп
томонлама
дипломатия
соҳасидаги
фаолияти
тегишли
конституциявий
қоидаларга
боғлиқдир
.
Ш
.
Матиев
Ўзбекистон
Республикаси
Бош
прокуратурасининг
Олий
ўқув
курслари
тингловчиси
“
ИСТИҚЛОЛ
ТАРИХИ
–
ХАЛҚ
ДАРДИ
БИЛАН
ЯШАШ
ТАРИХИДИР
”
Муҳтарам
юртбошимизнинг
“
Ўзбекистон
мустақилликка
эришиш
остонасида
”
номли
асарида
ўша
йилларда
ҳукмронлик
қилган
мураккаб
сиёсий
ўйинлар
ва
найрангбозликлар
натижасида
мамлакат
иқтисодиёти
таназзулга
тушиб
,
ушбу
заминда
яшаб
турган
халқ
ҳаётини
оғирлаштирганлиги
баён
қилиниб
,
режали
иқтисодиётдан
воз
кечиш
,
ерларни
ўз
эгаларига
бериш
,
аҳолининг
кенг
қатламларида
тадбиркорлик
туйғусини
шалклантириш
ва
бошқа
йўллар
билан
мамлакат
халқининг
муносиб
ҳаёт
даражасига
эга
бўлишлари
учун
зарур
шартлар
белгилаб
берилган
эди
.
Ўша
даврдаги
нутқ
ва
маърузаларни
ўқиб
чиққан
инсон
эса
мустақиллика
интилиш
1991
йилдан
анча
илгари
бошланганини
англаб
олади
.
Асарда
мустақилликнинг
халқ
тақдири
билан
бевосита
боғлиқлиги
,
бир
мамлакатда
яшаб
турган
турли
миллат
вакилларини
жипслаштириш
ва
ҳамжиҳатликдаги
ҳаёт
тарзини
таъминламасдан
туриб
,
мустақилликни
сақлаб
қолиш
мумкин
эмаслиги
эътироф
этилган
.
1991
йил
27
март
сонида
аграр
ҳодимлар
қурултойида
Президент
И
.
А
.
Каримов
1991
йил
бошида
мамлакатдаги
сиёсий
-
иқтисодий
ва
маънавий
аҳволга
ҳолисона
баҳо
бериб
:
“
Сизларни
ишонтириб
айтаманки
,
улуғ
ўзбек
халқининг
қаддини
албатта
ростлаб
оламиз
,
руҳини
кўтарамиз
,
ғурурини
тиклаб
,
олдимизга
қўйилган
мақсадга
эришамиз
,
албатта
1
”, –
дея
мурожаат
қилган
.
Шўролар
таркибидаги
республика
минбаридан
туриб
бундай
нутқ
сўзлаш
учун
албатта
жўшқин
юрак
ва
шижоат
керак
эди
!
1989-90
йилларда
Собиқ
Иттифоқда
давом
этаётган
таназзул
кучайиб
, “
Қизил
империя
”
ни
сақлаб
қолиш
илинжида
бўлган
сиёсий
кучлар
томонидан
амалга
оширилаётган
сиёсий
тарафкашлик
ва
гуруҳбозликлар
янада
ривожлантирилиб
,
турли
иттифоқдош
республикаларда
ўз
халқи
фаровонлигини
таъминлаш
борасида
амалга
оширилаётган
ҳар
қандай
ҳаракатлар
Марказ
томонидан
қораланиб
,
махсус
хизматлар
томонидан
тегишли
ҳудудларда
“
консерваланган
”
миллат
ва
элатлараро
зиддиятлар
уйғотила
бошланган
.
Марказнинг
бундай
иш
услубини
аниқ
сезган
юртбошимиз
ўз
чиқишларида
“
турли
-
туман
ижтимоий
гуруҳларнинг
ўзбошимчалиги
,
қарама
-
қарши
адоват
уруғлари
жамият
барқарорлигини
ларзага
солаётганлигини
2
”,
саноат
ва
бошқа
соҳалардаги
ишлаб
чиқариш
муттасил
пасайиб
,
пулнинг
қадри
тушганлиги
ва
нарх
-
навонинг
ошаётганлиги
,
халқнинг
озиқ
-
овқат
ва
моддий
таъминоти
ёмонлашиб
,
унинг
тинчлиги
бузилаётганлигини
рўй
-
рост
кўрсатган
эди
.
1
И
.
А
.
Каримов
.
Ўзбекистон
мустақилликка
эришиш
остонасида
. –
Т
.: “
Ўзбекистон
”
НМИУ
, 2011. - 307-308-
бетлар
.
2
И
.
А
.
Каримов
.
Ўзбекистон
мустақилликка
эришиш
остонасида
. –
Т
.: “
Ўзбекистон
”
НМИУ
, 2011. - 306-
б
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2012
№
1
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
79
Ўша
таҳликали
кунларда
“
замонавий
қурол
-
аслаҳалар
қўлланилиши
билан
содир
бўлаётган
жиддий
тўқнашувлар
мамлакатимизни
фуқаролар
уруши
ёқасига
олиб
келиб
қўйганлиги
”
эътироф
этилган
эди
.
Турғунлик
ва
таназзул
даврида
собиқ
СССРда
жиноятчиликнинг
ўртача
650
мингтадан
1990
йилга
келиб
2
млн
850
мингтага
қадар
ўсиб
кетганлиги
,
уюшган
жиноятчилик
,
рекэт
ва
босқинчиликларнинг
кескин
ортиши
, 1990
йил
2
май
куни
Андижон
шаҳрида
ташкил
этилган
оммавий
тартибсизликлар
даврида
турли
миллат
вакилларининг
уйларига
ўт
қўйилиши
,
Фарғона
вилояти
,
Қувасой
шаҳри
,
Паркент
ва
Бўка
туманларида
турк
-
месхетинларига
қарши
содир
этилган
оммавий
тартибсизликлар
замирида
умрининг
сўнги
кунларини
кечираётган
Марказнинг
“
қўли
борлиги
”
ни
сезиш
ва
уни
очиқ
айтиш
ҳар
бир
давлат
раҳбарининг
ҳам
қўлидан
келмаган
.
Шу
даврда
“
давлат
буюртмаларининг
бажарилмаганлиги
,
четдан
дон
сотиб
олишга
мажбур
бўлингани
,
мамлакатда
тартиб
-
интизомнинг
йўқлиги
,
ақл
-
заковат
билан
тўплаган
тажриба
ва
анъаналар
ҳам
барбод
этилаётганлиги
”
ҳолатларига
кескин
муносабат
билдирилган
.
И
.
А
.
Каримов
1985
йилларда
бошланган
қайта
қуриш
сиёсати
давомида
халқларга
ёлғон
ваъдалар
берилиб
,
Марказ
томонидан
тасдиқланган
кўплаб
йирик
лойиҳаларнинг
бажарилмаганлиги
замирида
Марказ
томонидан
халқларнинг
диққат
эътиборини
чалғитишга
уриниш
,
миллий
озодлик
ҳаракати
боис
ўз
тақдирини
ўзи
белгилашга
ҳаракат
қила
бошлаган
иттифоқдош
республикларнинг
“
Москвасиз
тинч
яшай
олмаслигини
”
кўрсатиб
қўйишдек
сиёсат
талвасаси
мавжудлигини
ўз
вақтида
кўра
билган
.
1991
йил
18-28
августдаги
“
ГКЧП
”
деб
номланган
давлат
тўнтаришининг
содир
этилиши
сабаблари
тўғри
таҳлил
қилиниб
,
М
.
С
.
Горбачев
раҳбарлигидаги
амалдаги
ҳукумат
батамом
ишончни
йўқотганлиги
,
КПСС
XXV
ва
XXVI
съездларида
“
қўшиб
ёзилган
”,
ёлғон
ҳисоботлар
билан
халқ
алданганлиги
,
режали
иқтисодиёт
ўзини
-
ўзи
батамом
ҳалокатга
олиб
келганлигини
иқтисодиётдаги
аниқ
рақам
ва
мисоллар
билан
исботланган
эди
.
Иқтисодиёт
соҳасида
етук
мутахассис
бўлган
Юртбошимиз
дунёни
ярмини
эгаллаб
турган
қўдратли
Шўро
давлатининг
парокандаликка
тушиб
қолиш
сабабларини
синчковлик
билан
ўрганиб
,
унинг
бош
сабабчиси
режали
иқтисодиёт
эканлиги
ва
бошқарув
тизгинининг
ўта
марказлаштирилгани
билан
боғлиқлигини
англаб
етди
.
Марказдан
бошқа
ҳудудларда
эркин
иқтисодётнинг
мавжуд
эмаслиги
,
шўролар
иқтисодиётининг
бош
мақсади
халқ
фаровонлигини
таъминлашга
қаратилган
тинчлик
товарлари
ишлаб
чиқариш
эмас
,
балки
халқлар
бошига
мусибат
олиб
келувчи
ҳарбий
саноат
комплекси
маҳсулотлари
ишлаб
чиқаришдан
иборат
эканлигини
,
қурол
-
аслаҳаларни
сотиш
учун
эса
“
ўтли
нуқталар
”
керак
бўлиши
,
яъни
уруш
ҳолатида
бўлган
мамлакатлар
ва
“
ўтли
нуқталар
”
Шўро
разведкаси
маълумотлари
асосида
юритиладиган
“
жирканч
ташқи
сиёсат
”
орқали
ҳосил
қилинишини
халқимиз
эътиборига
етказди
.
Бунга
аниқ
миосллар
келтириб
,
шўро
ҳукумати
уруш
ҳаракатидаги
ҳар
икки
томонга
ҳам
қурол
сотиши
,
жумладан
1982-86
йилларда
Эрон
-
Ироқ
ҳарбий
ҳаракатларида
Ироққа
ошкора
(
Саддам
Хусайн
–
Москванинг
дўсти
деб
эълон
қилинган
)
Эронга
эса
маҳфий
тарзда
(“
Ирангейт
”
воқеаси
)
қурол
-
аслаҳа
сотганлигини
,
иқтисодиётнинг
60-61 %
ялпи
маҳсулоти
ҳарбий
-
саноат
комплекси
ҳисобига
тўғри
келишлигини
фош
этди
.
Бундай
иқтисодиётнинг
узоққа
бормаслиги
,
яъни
“
Совуқ
уруш
”
сиёсатидан
воз
кечилганидан
сўнг
оловли
нуқталар
сони
кескин
камайиб
,
қурол
-
аслаҳа
бозори
касод
бўлиши
билан
бирга
Шўролар
давлатининг
иқтисодиёти
таназзулга
юз
тутганлигини
асослаб
берди
.
Юқорида
қайд
этилган
ҳолатлардан
келиб
чиқиб
,
мамлакатда
ишлаб
чиқаришни
ривожлантириш
,
ўша
вақтда
аграр
иқтисодиёт
усутн
бўлган
ҳамда
Шўролар
тузуми
учун
хом
-
ашё
етказиб
берувчи
ҳудуд
ҳисобланган
Ўзбекистон
қишлоқ
хўжалигини
тубдан
ислоҳ
қилиш
лозимлигини
ўртага
ташлади
.
Президентимиз
“
деҳқон
бой
бўлмасдан
–
ишчи
ҳам
,
зиёли
ҳам
тўқ
бўлиши
мумкин
эмаслиги
,
халқимизнинг
эл
-
юртимизнинг
ҳаётини
,
келажагини
фаровон
қилиб
бўлмаслиги
”
хақида
хулосага
келиб
,
қишлоқ
ҳўжалигида
деҳқонга
бериладиган
иш
хақини
ошириш
,
одамларга
сигир
бериш
,
ем
-
хашак
учун
ер
участкаси
ажратиш
асосий
вазифалар
қаторида
белгиланган
.
Иқтисодиёт
қўмитаси
ва
қишлоқ
хўжалик
вазирлигига
қишлоқ
аҳолисига
якка
тартибда
уй
-
жойларни
қуриш
учун
ссуда
ва
қурилиш
материаллари
бериш
мажбуриятини
юклаб
,
қишлоқ
аҳолисини
табиий
газ
ва
ичимлик
суви
билан
таъминлаш
Дастурини
тўла
бажаришни
талаб
қилган
.
Илк
бор
қишлоқ
хўжалигида
бозор
иқтисодиётига
ўтиш
зарурлиги
ва
аҳолини
айрим
қатламларини
ижтимоий
ҳимоялаш
зурурлиги
масаласи
кўтарилган
.
И
.
А
.
Каримов
“
Мустақиллик
энг
аввало
,
халқ
бирлиги
,
хамжиҳатлиги
эканини
унутмаслик
керак
”
деб
огоҳлантириб
,
авлодлар
орзуси
бўлган
истиқлолга
эришиш
учун
халқни
сафарбар
қилиш
,
уларни
бирлаштириш
иши
мустабид
тузум
ҳукмронлигида
бошланганлигини
таъкидлаган
.
Шу
билан
бирга
,
Ўрта
Осиё
халқларини
асрлар
оша
тарбиялаб
,
уларда
бир
қанча
қадрият
ва
анъналарни
юзага
келтирган
ислом
динига
муносабатни
ижобий
томонга
ўзгартириш
,
азалий
байрам
–
Наврўзни
тиклаш
,
ўтмишдаги
улуғ
мутафаккирлар
,
олимлар
,
диний
уламоларимиз
мерослари
халқ
мулкига
айлантириш
,
маърака
ва
маросимларни
бемалол
ўтказиш
борасида
аниқ
тадбирларини
амалга
оширган
.
Юртбошимиз
ўз
маърузаларида
мамлакатнинг
мураккаб
ҳаётида
юзага
келган
улкан
ва
жуда
оғир
вазифаларни
бажариш
ва
катта
синовлардан
ўтишда
халқнинг
руҳи
ва
миллат
ғурурини
тиклаш
билан
боғлиқ
эканлигига
алоҳида
қаратган
.
У
инсон
омилига
тўхталиб
: “...
инсон
–
бизнинг
энг
катта
бойлигимиздир
.
Деҳқон
–
ер
юзидаги
барча
ноз
-
неъматаларни
яратувчидир
1
”, –
деб
юксак
баҳо
берган
.
Одам
ўртасида
бағрикенгликни
тарғиб
қилар
экан
ҳамкорлик
,
ҳамжиҳатлик
,
бир
-
бирига
меҳр
-
муҳаббат
ва
меҳр
-
оқибатнинг
Ўзбекистон
халқининг
азалий
қадриятлари
эканлигини
кўп
бора
эътироф
этган
ва
бошқаларда
шу
каби
хислатларнинг
ривожланишига
умид
билдирган
.
Бой
тарихга
эга
бўлган
ўзбек
халқининг
қадимий
анаъна
ва
қадриятлари
,
руҳи
ва
ғурури
аввал
Чор
Россияси
,
кейинчалик
эса
худосизлик
ғоясига
1
И
.
А
.
Каримов
.
Ўзбекистон
мустақилликка
эришиш
остонасида
.
–
Т
.:
“
Ўзбекистон
”
НМИУ
,
2011.
–
327-328-
б
.
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2012
№
1
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
80
асосланган
коммунистик
мафкура
ижодкорлдари
билан
топталишининг
вақтинчалик
эканлиги
“
улуғ
ўзбек
халқининг
қаддини
албатта
ростлаб
олиши
ва
руҳини
кўтариши
,
ғурурини
тиклаб
,
олдига
қўйилган
мақсадга
эришишига
1
”
ишонч
билдирилди
.
Таъкидлаш
жоизки
,
кўтаринки
руҳда
яшаш
ва
ишлаш
барча
муваффақиятларнинг
гарови
эканлиги
сир
эмас
.
Юртбошимизнинг
шахсий
жасорати
ва
ташаббуслари
билан
эришилган
истиқлол
йилларида
инсон
омили
ва
унинг
мустақилликни
мустаҳамкамлаш
борасидаги
ўрнига
эътибор
давлат
сиёсати
даражасига
кўтарилди
.
Жамият
ҳаётининг
барча
жабҳаларида
амалга
оширилган
ислоҳотларнинг
бош
мақсади
инсон
ва
унинг
фаровонлигини
таъминлашга
қаратилди
.
Инсонни
ҳар
томонлама
ривожланиши
,
аниқса
ёшларни
комил
инсон
сифатида
тарбиялаш
,
халқимиз
орасида
инсонпарварлик
,
миллатлараро
ва
ўзаро
тинч
-
тотувлик
,
бағрикенглик
каби
қадриятлар
тўла
тикланди
.
Хулоса
қилиб
таъкидлаш
жоизки
,
истиқлол
йилларида
мамалакатимиз
заминида
яшаб
турган
барча
халқлар
,
шу
жумладан
90
дан
ортиқ
миллат
ва
элатларнинг
ҳар
томонлама
ривожланишлари
учун
кенг
имкониятлар
яратилгани
натижасида
миллатимиз
ўз
қаддини
ростлаб
,
тенглар
ичра
тенг
миллатга
айланди
.
Унинг
руҳи
кўтарилди
,
топталган
ғурури
тикланди
.
Бугун
мамлакат
жаҳонга
танилди
,
ўзининг
нуфузи
ортди
,
тарихи
тикланмоқда
,
шаҳар
ва
қишлоқлар
таниб
бўлмас
даражада
ўзгармоқда
.
1
И
.
А
.
Каримов
.
Ўзбекистон
мустақилликка
эришиш
остонасида
. –
Т
.: “
Ўзбекистон
”
НМИУ
, 2011. - 329-
б
.
А
.
Юлдашов
ТДЮИ
стажёр
-
тадқиқотчи
-
изланувчиси
НОГИРОНЛАРНИ
ИЖТИМОИЙ
ҲИМОЯЛАШГА
ҚАРАТИЛГАН
ДАВЛАТ
СИЁСАТИ
:
ХАЛҚАРО
ВА
МИЛЛИЙ
ЖИҲАТЛАРИ
Барча
ислоҳотларнинг
–
иқтисодий
,
демократик
,
сиёсий
ислоҳот
ларнинг
асл
мақсади
инсонга
муносиб
турмуш
ва
фаолият
шароитларини
вужудга
келтиришдан
иборат
2
.
И
.
Каримов
Бозор
иқтисодиёти
муносабатлари
шароитида
ижтимоий
ҳимояга
доир
давлат
сиёсатини
амалга
ошириш
ўзига
хос
муҳим
аҳамият
касб
этади
.
Ҳақли
маънода
айтишимиз
мумкинки
,
мустақилликни
қўлга
киритганимиздан
ўтган
давр
мобайнида
Ўзбекистонда
нафақахўрлар
,
ногиронлар
,
кўп
болали
оналар
,
ёлғиз
кексаларга
ва
бошқа
ижтимоий
ҳимояга
муҳтож
шахсларга
давлат
сиёсати
даражасида
катта
эътибор
бериб
келинмоқда
ва
ижтимоий
ҳимояни
янада
такомиллаштириш
чора
-
тадбирлари
амалга
оширилиб
келинмоқда
.
Ижтимоий
ҳимоя
сиёсати
сўнгги
йилларда
Республикамизда
энг
долзарб
давлат
сиёсати
йўналишига
айланиб
бормоқда
,
жумладан
,
Ўзбекистон
Республикаси
Конституциясининг
преамбуласида
инсонпарвар
демократик
ҳуқуқий
давлатни
барпо
этиш
деган
мазмундаги
банднинг
киритилишида
ҳам
ижтимоий
ҳимоя
тамойили
ўз
аксини
топган
.
Қачонки
,
давлат
ижтимоий
ҳимояга
эътибор
берганидагина
у
ҳақиқий
инсонпарвар
давлат
бўлади
.
Бундай
шахсларга
ижтимоий
ҳимоя
сиёсатини
юритишдан
мақсад
уларга
иш
ва
турмуш
фаолиятида
барча
қулайликларни
яратиш
,
бошқа
шахслар
билан
алоқаларида
уларни
тенг
муомалада
ва
меҳнат
фаолиятида
бўлишларини
таъминлаш
,
уларни
жамиятда
ўз
ўринларни
топишда
кўмаклашиш
,
ўз
қизиқиш
ва
интилишларини
амалга
оширишда
ҳуқуқ
ва
эркинликларини
таъминлашдан
иборат
.
Давлат
ижтимоий
сиёсати
деганда
,
аҳоли
ҳаёт
кечириш
даражасини
шакллантириш
,
инсон
капиталини
қайта
яратиш
,
ижтимоий
хизматлар
кўрсатиш
,
ижтимоий
инфратузилмаларни
барпо
этиш
,
уларнинг
бир
маромда
фаолият
юритишини
таъминлаш
сохасида
муайян
давлат
томонидан
олиб
борилаётган
ички
сиёсат
йўналиши
назарда
тутилади
3.
Ижтимоий
сиёсат
бу
–
фуқароларнинг
ижтимоий
-
иқтисодий
ҳуқуқларини
рўёбга
чиқариш
ва
кафолатлашга
қаратилган
давлат
фаолиятидан
иборат
бўлиб
,
ижтимоий
таъминот
ва
ёрдам
кўрсатиш
,
меҳнат
қилиш
,
илм
олиш
,
соғлиқни
сақлаш
,
зарур
товарлар
билан
таъминлаш
каби
соҳаларда
амалга
ошириладиган
тадбирларни
ўз
ичига
қамраб
олади
4
.
Ижтимоий
ҳимоя
деганда
,
авваломбор
,
нафақахўрлар
,
ёрдамга
муҳтож
болалар
ва
ногиронлар
билан
юзага
келадиган
муносабат
2
Каримов
И
.
А
.
Ўзбекистон
иқтисодий
ислоҳотларни
чуқурлаштириш
йўлида
. –
Т
.:
Ўзбекистон
, 1995. –
Б
.119.
3
Қаранг
:
Турсунов
Й
.,
Шоимхонов
З
.
Ижтимоий
таъминот
ҳуқуқи
.
Дарслик
. –
Т
.,
ТДЮИ
, 2003. –
Б
.7.
4
Қаранг
:
Усмонова
М
.
А
.
Ўзбекистон
Республикасида
ижтимоий
ҳимояни
ташкил
этишнинг
фуқаролик
-
ҳуқуқий
муаммолари
. (
юр
.
фан
.
доктори
илмий
даражасини
олиш
учун
ёзилган
дисс
.) –
Т
., 2006.