Oftalmik jarrohlikda miya yarim falajli bolalarda Sevofluran bilan umumiy behushlikning afzalliklari

inLibrary
Google Scholar
Jurnal:
Chiqarish:
CC BY f
41-44
5
3
Ulashish
Beknazarov, A., Xaydarov, M., Mamatkulov, I., & Ashurova, G. (2021). Oftalmik jarrohlikda miya yarim falajli bolalarda Sevofluran bilan umumiy behushlikning afzalliklari. in Library, 21(1), 41–44. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/18897
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Annotasiya

Miya falaj va oftalmojarrohlik patologiyasi bilan og'rigan bolalarda 34 ta anestetik vositaning klinik tahlili o'tkazildi.Turli yoshdagi bolalarda kognitiv disfunktsiyalarning chastotasi, konvulsiv reaktsiyalar va gipertonik sindromning namoyon bo'lishi qiyosiy jihatdan o'rganildi.Ko'proq tez-tez namoyon bo'ladigan ko'rinish. 6 yoshgacha bo'lgan bolalarda operatsiyadan keyingi kognitiv disfunktsiyalar qayd etildi.Sevofluranni miya yarim falajli bolalarda oftalmik operatsiyalarni bajarishda asosiy anestezik sifatida qo'llash zamonaviy anesteziologiyada eng maqbul sxema hisoblanadi.

Похожие статьи


background image

41

ИЛМИЙ-АМАЛИЙ ТИББИЁТ ЖУРНАЛИ, 1/2021

ИЛМИЙ ТАДҚИҚОТЛАР АМАЛИЁТГА

практике,­ позволяет­ проводить­ объективный­

и­ воспроизводимый­ мониторинг­ состояния­

плода,­особенно­при­тяжелых­осложнениях­ге-

стации,­как­синдром­ограничения­роста­плода,­

принимать­решения­о­методе­и­времени­родо-

разрешения­у­беременных­с­СОРП.

Литература.

1.­Артымук­Н.В.­,­Тришкин­А.Г.,­Бикметова­Е.С.,­Перинатальные­исходы­и­отдаленные­последствия­при­

задержке­роста­плода­//­Журнал­акушерства­и­женских­болезней.­-­2012.­-­Т.­61,­№­6.­-­С.­68-75.­

2.­Бикметова­Е.­С.,­Задержка­роста­плода.­Частота.­Факторы­риска­/­Артымук­Н.В.­,­Тришкин­А.Г.,­Бикметова­

Е.С.­//­Мать­и­дитя­в­Кузбассе.­-­2012.­-№­1(1).­-С.­27-31.

3.­ Орлов­ В.И.­ [и­ др.],­ Кардиотокография­ и­ допплерометрия­ в­ современном­ акушерстве.­ -­ Ростов­ н/Д.,­

2007.-­С.­288­.

4.­Кузин­В.Ф.,­Современные­технологии­КТГ-мониторинга­во­время­беременности­и­в­родах­//­Медицинский­

алфавит.­Больница.—­2009.—­№­3.—­С.­24–25

5.­Cтрижаков­А.Н.,­Игнатко­И.В.,­Тимохина­Е.В.,­Белоцерковцева­Л.Д.,­Синдром­задержки­роста­плода:­

патогенез,­диагностика,­лечение,­акушерская­тактика.­//­М.:­Издательская­группа­ГЭОТАР-Медиа.-­2013.

6.­Alfirevic­ Z,­ Devane­ D,­ Gyte­ GM­ (2013).,­ Continuous­ cardiotocography­ (CTG)­ as­ a­ form­ of­ electronic­ fetal­

monitoring­(EFM)­for­fetal­assessment­during­labour.­Cochrane­Database­Syst­Rev­31(5):CD006066.­

7.­Anceschi­MM,­Ruozi-Berretta­A,­Piazze­JJ,­Cosmi­E.,­Computerized­cardiotocography­in­the­management­of­

intrauterine­growth­restriction­associated­with­Doppler­velocimetry­alterations.­//­Int­J­Gynaecol­Obstet.­–­2004.-­

Vol.86(3).-­P.365–370.

8.Audette­ MC,­ Kingdom­ JC.,­ Screening­ for­ fetal­ growth­ restriction­ and­ placental­ insufficiency­ //­ Semin­ Fetal­

Neonatal­Med.-­2018.-­Vol.­23.-­P.119–125.

9.­Ayres-de-Campos­D,­Spong­CY,­Chandraharan­E.,­FIGO­Intrapartum­Fetal­Monitoring­Expert­Consensus­Panel­

(2015)­FIGO­consensus­guidelines­on­intrapartum­fetal­monitoring:­cardiotocography­//­Int­J­Gynaecol­Obstet.­–­

2015.-­Vol.131(1).-­P.13–24.

10.Berlit­S,­Welzel­G,­Tuschy­B,­Nickol­J,­Hornemann­A.,­Emergency­caesarean­section:­risk­factors­for­adverse­

neonatal­outcome.­//Arch­Gynecol­Obstet.-2013.-­Vol.­287(5).-­P.901–905.

11.­Carducci­B,­Bhutta­ZA.,­Care­of­the­growth-restricted­new-­born­//­Best­Pract­Res­Clin­Obstet­Gynaecol.-­

2018.-­Vol.­49.-­P.103–116.

12.­ Chen­ CY,­ Yu­ C,­ Chang­ CC,­ Lin­ CW.,­ Comparison­ of­ anovel­ computerized­ analysis­ program­ and­ visual­

interpretation­of­cardiotocography­//­PLoS­One.-2014.-­Vol.­9(12).-­P.112-296.

13.­Figueras­F.,­Gardosi­J.,­Intrauterine­growth­restriction:­new­concepts­in­antenatal­surveillance,­diagnosis,­and­

management­//­Am.­J.­Obstetr.Gynecol.-­2011.-­Vol.­204­(4).-­P.288–300.

14.­Galazios­G,­Tripsianis­G,­Tsikouras­P,­Koutlaki­N,­Liberis­V.,­Fetal­distress­evaluation­using­and­analyzing­the­

variables­of­antepartum­computerized­cardiotocography­//­Arch­GynecolObstet.-2010.-­Vol.­281(2).-­P.229–233.

15.­Hamed­H.O.,­Intrapartum­fetal­asphyxia:­study­of­umbilical­cord­blood­lactate­in­relation­to­fetal­heart­rate­

patterns­//­Arch­Gynecol­Obstet­.-2013.-­Vol.­287(6).-­P.1067–1073.

16.­ Lees­ CC,­ Marlow­ N,­ van­ Wassenaer-Leemhuis­ A,­ Arabin­ B.,­ TRUFFLE­ study­ group­ (2015)­ 2­ year­

neurodevelopmental­ and­ intermediate­ perinatal­ outcomes­ in­ infants­ with­ very­ preterm­ fetal­ growth­ restriction­

(TRUFFLE):­a­randomised­trial.­//­Lancet.-2015.-­Vol.­385(9983).-­P.2162–2172.

17.­Nardozza­LM,­Caetano­AC,­Zamarian­AC.,­Fetal­growth­restriction­//­Current­knowledge.­Arch­Gynecol­Obstet.-­

2017.-­Vol.295.-­P.1061–1077.

18.­Pardey­J,­Moulden­M,­Redman­CW.,­A­computer­system­for­the­numerical­analysis­of­nonstress­tests­//­Am­J­

Obstet­Gynecol.-2002.-­Vo1.86(5).-­P.1095–1103.

19.­Reif­P,­Schott­S,­Boyon­C,­Richter­J,­Kavšek­G,­Timoh­KN.,­Does­knowledge­of­fetal­outcome­influence­the­

interpretation­of­intrapartum­cardiotocography­and­subsequent­clinical­management?­//­A­multicentre­European­

study.-­2016.-­Vol.123(13).-­P.2208–2217.

20.­Wolf­H,­Arabin­B,­Lees­CC,­Oepkes­D,­Prefumo­F,­Thilaganathan­B.,­A­longitudinal­study­of­computerised­

cardiotocography­in­early­fetal­growth­restriction­//­Ultrasound­Obstet­Gynecol.-­2016.­

УДК 617.7-089.5:616.831-009.11-053.2

ОФТАЛЬМОХИРУРГИЯДА БОЛАЛАР ЦЕРЕБРАЛ ФАЛАЖЛАРИДА СЕВОФЛУРАН БИЛАН

УМУМИЙ АНЕСТЕЗИЯНИНГ АФЗАЛЛИКЛАРИ

Бекназаров А.Б., Ҳайдаров М.Б., Маматқулов И.Б., Ашурова Г.З.

ТошПТИ

БЦФ­ ва­ офтальмохирургик­ патологияси­ бўлган­ болаларда­ 34­ анестезиологик­ қўлланманинг­ клиник­

таҳлили­ ўтказилди.­ Турли­ ёшдаги­ болаларда­ когнитив­ дисфункциялар­ частотаси,­ талваса­ реакциялар­

ва­ гипертония­ синдромининг­ намоён­ бўлиши­ қиёсий­ тарзда­ ўрганилди.­ Операциядан­ кейинги­ когнитив­

дисфункцияларнинг­ кўпроқ­ намоён­ бўлиши­ 6­ ёшгача­ бўлган­ ёш­ гуруҳидаги­ болаларда­ қайд­ этилди.­

Севофлюранни­БЦФ­бўлган­болаларда­офтальмологик­операциялар­пайтида­асосий­анестетик­сифатида­


background image

42

ЎЗБЕКИСТОН ВРАЧЛАР АССОЦИАЦИЯСИНИНГ БЮЛЛЕТЕНИ

НАУЧНЫЕ РАЗРАБОТКИ В ПРАКТИКУ

ишлатиш­замонавий­анестезиологияда­оптимал­схема­ҳисобланади.

Калит сўзлар:

­анестезия,­севофлюран,­болалар­церебрал­фалажи,­офтальмология.

ПРЕИМУЩЕСТВА ОБЩЕЙ АНЕСТЕЗИИ СЕВОФЛЮРАНОМ У ДЕТЕЙ С ДЕТСКИМ ЦЕРЕБРАЛЬНЫМ

ПАРАЛИЧОМ В ОФТАЛЬМОХИРУРГИИ.

Проведен­клинический­анализ­34­анестезиологических­пособий­у­детей­с­ДЦП­и­офтальмохирургической­

патологией.­У­детей­различных­возрастов­исследовалась­в­сравнительном­аспекте­частота­когнитивных­

дисфункций,­ проявление­ судорожных­ реакций­ и­ гипертензионного­ синдрома.­ Отмечено­ более­ частое­

проявление­послеоперационных­когнитивных­дисфункций­у­детей­в­возрастной­группе­до­6­лет.­Применение­

севофлюрана,­как­основного­анестетика­при­проведении­офтальмологических­операций­у­детей­с­ДЦП,­

является­оптимальной­схемой­в­современной­анестезиологии.

Ключевые слова

:­анестезия,­севофлюран,­детский­церебральный­паралич,­офтальмология.

ADVANTAGES OF GENERAL ANESTHESIA WITH SEVOFLURANE IN CHILDREN WITH CHILDREN’S

CEREBRAL PARALYSIS IN OPHTHALMOSURGERY.

A­clinical­analysis­of­34­anesthetic­aids­in­children­with­cerebral­palsy­and­ophthalmic­surgical­pathology­was­

carried­out.­In­children­of­different­ages,­the­frequency­of­cognitive­dysfunctions,­the­manifestation­of­convulsive­

reactions­and­hypertensive­syndrome­were­studied­in­a­comparative­aspect.­A­more­frequent­manifestation­of­

postoperative­cognitive­dysfunctions­was­noted­in­children­in­the­age­group­under­6­years­old.­The­use­of­sevoran,­

as­the­main­anesthetic­in­ophthalmic­operations­in­children­with­cerebral­palsy,­is­the­optimal­scheme­in­modern­

anesthesiology.

Key words:

­anesthesia,­sevoran,­cerebral­palsy,­ophthalmologi.

Долзарблиги.

­ Болалар­ церебрал­ фалажи­

(БЦФ)­ болаларда­ асаб­ тизими­ касалликла-

ри­ тузилмасида­ етакчи­ ўринлардан­ бирини­

эгаллайди.­Болалар­церебрал­фалажи­(БЦФ)­

–­бош­мияни­хомиладорлик­ва­туғруқ­вақтида­

жарохатланиши­ёки­ривожланмай­қолиши­хи-

собига­келиб­чиқадиган­жуда­кўп­касалликлар-

ни­ ўз­ ичига­ олувчи­ касалликлар­ гурухидир.­

БЦФ­ нинг­ клиник­ кўринишлари­ ривожланаёт-

ган­бош­миянинг­ўзгариши­билан­аниқланади­

[5].

БЦФнинг­ ривожига­ ҳомила­ ичи­ даврда,­

туғиш­даврида­ва­эрта­туғруқдан­кейинги­дав-

рлардаги­ (гипоксия,­ инфексия,­ травма)­ сал-

бий­ омиллари­ сабаб­ бўлади.­ БЦФ­ частотаси­

1000­та­янги­туғилган­чақалоққа­2-3­та­ҳолат­

тўғри­келади.­Ғилайлик­ва­амблиопияда­БЦФ­

бўлган­болаларда­кўриш­анализаторининг­энг­

кўп­зарарланиши­кузатилади.­БЦФ­бўлган­бо-

лалардаги­психологик­мулоқотнинг­қийинлиги,­

интеллектуал­ етишмовчиликнинг­ мавжудли-

ги­ уларни­ даволаниш­ коррекциясини­ қийин-

лаштиради.­Бу­эса­тиббиёт­ходимларини­улар­

билан­ ишлашида­ қўшимча­ қийинчиликларни­

туғдиради­[1].

Юқоридагиларга­ асосланиб,­ анестезиоло-

глар­анестезиологик­амалиёт­усулини­ва­ане-

стезиянинг­ҳар­бир­босқичида­мумкин­бўлган­

асоратларнинг­ олдини­ олиш­ йўлларини­ тан-

лашда­анча­мураккаб­вазиятга­дуч­келадилар.­

Аввало,­ бу­ умумий­ анестезия­ учун­ дорилар-

нинг­когнитив­функциялари­ва­ҳаёт­тарзи­бу-

зилган­марказий­асаб­тизимига­салбий­таъси-

ри­билан­боғлиқ.­Шу­муносабат­билан­умумий­

анестезия­оқибатида­келиб­чиқадиган­асорат-

лар­муаммоси­анестезиология­ва­реанимато-

логия­ ривожланишининг­ ҳозирги­ босқичида­

жуда­долзарб­бўлиб­қолмоқда­[2].

Мақсад:

­ офтальмохирургик­ амалиётда­

БЦФ­бўлган­болаларнинг­турли­ёш­гуруҳлари-

да­севофлуран­билан­ингаляцион­анестезия-

нинг­клиник­хусусиятларини­ўрганиш.

Материаллар ва усуллар.

­Турли­офталь-

мохирургик­ патологияли­ болаларда­ 245­ ане-

стезиологик­амалиётнинг­клиник­таҳлили­ўтка-

зилди.­ Уларнинг­ 1.5­ ойдан­ 17­ ёшгача­ бўлган­

болалар­ҳисобланишади.­Барча­операциялар­

2015­ ва­ 2020­ йиллар­ ўртасида­ амалга­ оши-

рилди.­

Шулардан­ 34­ та­ болада­ БЦФ­ бор­ бемор­

эди.­ Бу­ болаларнинг­ ҳаммаси­ биз­ томондан­

шартли­равишда­икки­ёш­гуруҳига­бўлинди:­6­

ойдан­6­ёшгача­(18­бола)­ва­7­ёшдан­17­ёшга-

ча­(16­бола).­Иккала­гуруҳда­ҳам­умумий­ин-

галяцион­анестезия­севофлуран­ва­ларингеал­

ниқоб­(ЛН)­ўрнатиш­билан­амалга­оширилди.­

Анестезия­ ва­ нафас­ олишнинг­ адекватлиги-

ни­ назорати­ клиник­ белгиларга­ кўра­ ҳам,­ до-

имий­мониторинг­маълумотлари­асосида­ҳам­

амалга­оширилди.­Иккинчиси­ўз­параметрлари­

рўйхатга­ пулсьоксиметрия­ (плетизмограмма,­

SpO

2

,­юрак­уриш­тезлиги),­қон­босимини­ноин-

вазив­ўлчаш­(САД,­СрАД,­ДАД­),­нафас­сони,­

нафас­ олиш­ ритми,­ капнография­ киритилган.­

Когнитив­ дисфункциялар­ частотаси,­ талваса­

реакциялари­ва­гипертония­синдромининг­на-

моён­бўлиши­қиёсий­тарзда­ўрганилди.

Натижалар ва муҳокама

.­ Атропин­ сул-

фат,­ диазепам­ ва­ фентанил­ каби­ дори­ воси-

таларидан­иборат­стандарт­премедикациядан­

фойдаланилган.­ Шу­ туфайли­ бу­ тартибдаги­

премедикация­ ҳар­ доим­ ҳам­ болада­ етарли­


background image

43

ИЛМИЙ-АМАЛИЙ ТИББИЁТ ЖУРНАЛИ, 1/2021

ИЛМИЙ ТАДҚИҚОТЛАР АМАЛИЁТГА

даражада­седация­ҳолати­бўлмагани­учун­биз­

кичик­ ёшдаги­ болаларда­ операцион­ хонада­

венепункцияни­ амалга­ ошириш­ имконини­ бе-

рувчи­қуйидаги­премедикацияни­қўлладик.­Бу­

юз­ниқоби­орқали­икки­дақиқадан­кам­вақт­да-

вомида­ севофлуран­ дастлабки­ ингаляцияни­

(ўз­навбатида­беморларнинг­ёши­ортиши­би-

лан­минимал­алвеоляр­концентрацияси­6­дан­

3%­гача)­0,1%­атропин­сулфат­эритмаси­вена­

ичига­10­мкг­/­кг­юборилишини­ўз­ичига­олди.­

Индукцияда­ЛН­орқали­юқори­нафас­йўллари­

рефлексларини­пасайиши­ва­халқум­мушакла-

ри­релаксациясига­етарли­даражада­эришил-

ди­[3,7].

­Барча­ҳолатларда­биз­томонимиздан­про-

пофол­ (диприван)­ ёрдамида­ ёки­ юз­ ниқоби­

орқали­ севофлуран­ билан­ индукцияда­ яхши­

натижага­эришилди.­Ушбу­схемалардан­фой-

даланиш­ жарроҳлик­ амалиётининг­ барча­

босқичларида­ анестезиянинг­ зарур­ чуқурлик­

ва­силлиқлиқ­билан­кечишига­имконини­берди.­

Лекин,­ биринчи­ гуруҳдагилар­ орасидан­ уйғо-

ниш­босқичида­операциядан­кейинги­когнитив­

дисфункция­(ОККД)­анча­кўпроқ­учради.­Улар­

30%­ҳолларда­агрессив­хулқ-атворда,­жой­ва­

вақтдаги­ дезориентацияда,­ хулқ-атвор­ реак-

цияларининг­бузилишида­ифодаланган.­Кичик­

ёш­гуруҳ­болаларида­бундай­реакцияларнинг­

давомийлиги­ 30­ минутдан­ 2­ соатгача­ давом­

этган.­ Иккинчи­ гуруҳда­ когнитив­ бузилишлар­

ҳам­ содир­ бўлган,­ лекин­ 1%­ га­ яқин­ ҳолатни­

ташкил­этган.­Вақт­давомийлиги­ва­интенсив-

лиги­камлигининг­фарқи­ўртача­1560­дақиқани­

кўрсатди.­Адабиётларга­кўра,­кетамин,­этоми-

дат­ва­энфлюран­препаратларини­қўллаш­ҳа-

ракат­ реакциялари,­ талвасалар,­ гипертензив­

таъсирга,­ларингоспазмга,­қусишга,­анестези-

янинг­барча­босқичларида­кўз­ичи­босимининг­

нисбатан­ кўтарилишига,­ шунингдек,­ уйғониш­

даврининг­ узайишига­ олиб­ келиши­ мумкин­

[4,6].

­ Аксинча,­ севофлуранни­ БЦФ­ билан­ оғри-

ган­ болаларда­ асосий­ анестезия­ сифатида­

ишлатиш­ тажрибамиз­ кўрсатганидек,­ барча­

салбий­кўринишларни­минимал­даражада­ка-

майтириш­имконини­берди.­ Гипертензия­син-

дроми­ёки­талваса­реакцияларнинг­намоён­бў-

лиши­гуруҳларнинг­ҳеч­бирида­кузатилмади.

Хулосалар:

1.­ Севофлюран­ ёрдамида­ анестезиологик­

қўлланмани­ амалга­ ошириш­ БЦФга­ чалинган­

болаларнинг­иккала­ёш­гуруҳида­ҳам­офталь-

мохирургик­амалиётни­амалга­оширишда­юқо-

ри­ даражадаги­ анестезия­ эришилганлик­ ва­

хавфсизликни­кўрсатди.

2.­Эрта­операциядан­кейинги­даврда­кичик­

ёш­ гуруҳида­ ОККДнинг­ клиник­ кўринишлари­

ривожланиб­борганлиги­кайд­этилди.

3.Биринчи­гуруҳдаги­ОККД­юқори­частотаси­

ва­намоён­бўлиш­даражаси­бизнинг­фикримиз-

ча,­биринчидан,­болаларнинг­дастлаб­ноқулай­

психо-эмоционал­ва­неврологик­ҳолати­билан,­

иккинчидан,­бу­гуруҳнинг­рақамлардаги­устун-

лиги­ билан­ боғлиқ­ бўлиши­ мумкин­ (биринчи­

гуруҳда,­ 6­ ойдан­ 6­ ёшгача­ 18­ та­ болалар­ ва­

иккинчи­гуруҳда­7-17­ёшдаги­16­болалар).

4.­ Шунга­ қарамай,­ бизнинг­ фикримизча,­

БЦФ­ бўлган­ болаларда­ офтальмохирургик­

операциялар­ пайтида­ замонавий­ анестезио-

логия­оптимал­схемаси­ва­офтальмохирургия­

ва­ умуман­ болалар­ хирургиясида­ севофлю-

ранни­ асосий­ анестезик­ сифатида­ фойдала-

ниш­тавсия­этилади.­Бу­бошқа­анестетикларга­

хос­бўлган­барча­салбий­реакцияларни­опера-

ция­ вақтида­ ва­ операциядан­ кейинги­ даврда­

камайтиришга­имкон­беради.

Адабиётлар:

1.Айзенберг­ В.­ Л.,­ Диордиев­ А.­ В.,­ Салмаси­ К.­ Ж.­ Реакции­ центральной­ гемодинамики­ на­ физическую­

нагрузку­ у­ больных­ с­ детским­ церебральным­ параличом­ как­ возможность­ выбора­ способа­ анестезии­ и­

прогнозирования­ее­течения.­Анестезиология­и­реаниматолология.­2009;­1:­14–17

2.­ Диордиев­ А.В.,­ Айзенберг­ В.Л.,­ Виноградов­ А.В.,­ Вайнштейн­ Д.П.,­ Шагурин­ Р.В.­ Анестезия­ при­

хирургическом­лечении­у­больных­с­церебральным­параличом­(обзор)­//­Журнал­неврологии­и­психиатрии­

им.­С.С.­Корсакова.­—­2012.­—­№7,­Вып.­2.­—­С.­41-46.

3.­Лекманов­А.У.,­Суворов­С.Г.,­Розанов­Е.М.,­Александров­А.Е.,­Хмызова­С.А.­Современные­подходы­к­

выбору­метода­анестезиологического­пособия­у­детей.­Анестезиол.­и­реаниматол.­2002;­(1):­12–4.

4.­ Лихванцев­ В.В.,­ Ситников­ А.В.­ Первый­ опыт­ применения­ севофлюрана.­ Анестезиол.­ и­ реаниматол.­

2005;­(2):­23–5.

5.­ Лазарев­ В.В.,­ Цыпин­ Л.Е.­ Синдром­ постнаркозного­ возбуждения­ при­ ингаляционной­ анестезии­

севофлураном­у­детей.­Анестезиол.­и­реаниматол.­2010;­(1):­62.­

6.­Марочков­А.В.,­Шамшур­А.Н.,­Липницкий­А.Л.­Опыт­применения­севофлурана­и­галотана­при­общей­

анестезии­у­детей.­Анестезиол.­и­реаниматол.­2010;­(1):­10.

7.­ Елькин­ И.О.­ Нарушения­ высших­ психических­ функций­ у­ детей,­ обусловленные­ общей­ анестезией­

и­ операционным­ стрессом.­ Пути­ их­ профилактики­ и­ коррекции:­ автореф.­ дис.­ …­ д-ра­ мед.­ наук.­ —­

Екатеринбург,­2010.­—­34­с.

­8.­Уткин­С.И.,­Игнатенко­Д.Ю.,­Маршева­Н.А.,­Халфин­Р.Н.,­Сорокин­Е.Л.­Общая­анестезия­с­применением­


background image

44

ЎЗБЕКИСТОН ВРАЧЛАР АССОЦИАЦИЯСИНИНГ БЮЛЛЕТЕНИ

НАУЧНЫЕ РАЗРАБОТКИ В ПРАКТИКУ

ларингеальной­ маски­ —­ метод­ выбора­ в­ офтальмохирургии­ //­ Доказательная­ медицина­ —­ основа­

современного­здравоохранения:­матер.­конгресса.­—­Хабаровск,­2005.­—­С.­276-278.

9.­Bax­M.,­Goldstein­M.,­Rosenbaum­P.,­Leviton­A.,­Paneth­N.,­Dan­B.,­Jacobsson­B.,­Damiano­D.­Proposed­

Definition­and­Classification­of­Cerebral­Palsy.­Journal­of­Developmental­Medicine­and­Child­Neurology­2005,­47:­

571–576.­

10.­Murphy­D.­J.,­Hope­P.­L.,­Johnson­A.­Neonatal­risk­factors­for­cerebral­palsy­in­very­preterm­babies:­case­

control­study.­Br.­Med.­J.­1997;­314:­404–408.­

11.­Menkes­J.H.­Textbook­of­child­neurology.­—­Baltimore:­Williams­and­Wilkins,­1995.­—­P.­325-373.

12.­Wongprasartsuk­P.,­Stevens­J.­Cerebral­palsy­and­anaesthesia­//­Paediatr.­anaesth.­—­2002.­—­№12.­—­P.­

296-303.

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА ЛОР КАСАЛЛИКЛАРИНИНГ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ

Саломова Ф.И., Ярмухамедова Н.Ф., Бакиева Ш.Х.

ТТА

ЎзР­ Статистика­ департаментидан­ олинган­ материаллар­ асосида­ Республикамиз­ аҳолиси­ ўртасида­

ЛОР­касалликлари­(сурункали­фарингит,­ринофарингит,­синусит­ва­ринит)­тарқалганлик­даражаси­тўғри-

сидаги­маълумотлар­ретроспектив­таҳлил­натижалари­2010-2019­йиллар­мобайнида­ўрганилган­патоло-

гияларнинг­аниқланиши­1,1­баробарга­ортганини­кўрсатди.­Патологияларнинг­энг­юқори­улуши­(1083,5)­

15-17­ ёш­ оралиғида­ қайд­ этилди­ ва­ 18­ ёшдан­ катталарда­ 1,5­ баробарга­ пасайгани­ (716,4)­ аниқланди.­

Бирламчи­касалланиш­бўйича­энг­юқори­кўрсаткич­2016­йилда­қайд­этилган­бўлиб,­2010­йилга­нисбатан­

1,7­мартага­ошгани,­2019­йилга­бориб­эса­1,3­мартага­камайганлиги­аниқланди.­Умумий­касалланишнинг­

ўртача­кўрсаткичи­1175,4±29,6­ни­ташкил­этди­ва­2010­йилга­нисбатан­касалланиш­кўрсаткичи­2019­йилда­

0,9­маротабага­камайгани­аниқланди.­

Калит сўзлар:

­ЛОР­касалликлари­эпидемиологияси,­риносинусит,­сурункали­риносинусит,­бирламчи­

касалланиш,­умумий­касалланиш.

ЭПИДЕМИОЛОГИЯ ЛОР ЗАБОЛЕВАНИЙ В РЕСПУБЛИКЕ УЗБЕКИСТАН

Проведен­ретроспективный­анализ­статистического­материала­о­выявляемости­ЛОР­патологии­(хро-

нический­фарингит,­ринофарингит,­синусит­и­ринит)­за­2010-2019­гг.,­полученного­в­Департаменте­ста-

тистики­ РУз.­ Результаты­ проведенного­ анализа­ свидетельствуют­ о­ том,­ что­ на­ протяжении­ 2010-2019­

гг.­отмечено­увеличение­выявляемости­патологий­ЛОР­органов­в­1,1­раза.­Наибольшая­доля­патологий­

(1083,5)­отмечена­в­возрастной­группе­15-17­лет,­в­возрастной­группе­18-лет­и­старше­она­уменшилась­в­

1,5­раза­(716,4).­Наибольшое­значение­первичной­заболеваемости­было­отмечено­в­2016­году­(по­сравне-

нию­с­2010­годом­в­1,7­раза­выше),­а­к­2019­году­отмечено­снижение­в­1,3­раза.­Средние­значения­общей­

заболеваемости­ за­ исследуемый­ период­ составили­ 1175,4­ ±­ 29,6.­ К­ 2019­ году­ общая­ заболеваемость­

снижена­в­0,9­раза.­

Ключевые слова:

­эпидемиология­заболеваний­ЛОР­органов,­риносинусит,­хронический­риносинусит,­

первичная­заболеваемость,­общая­заболеваемость.

EPIDEMIOLOGY OF ENT DISEASES IN THE REPUBLIC OF UBEKISTAN

A­retrospective­analysis­of­the­statistical­material­on­the­detection­of­ENT­pathologies­(chronic­pharyngitis,­

rhinopharyngitis,­sinusitis­and­rhinitis)­for­2010-2019,­obtained­from­the­Department­of­Statistics­of­the­Republic­

of­Uzbekistan,­was­carried­out.­The­results­of­the­analysis­indicate­that­during­2010-2019.­there­was­an­increase­

in­the­detection­rate­of­ENT­organ­pathologies­by­1.1­times.­The­largest­share­of­pathologies­(1083.5)­was­noted­

in­the­age­group­15-17­years­old,­in­the­age­group­18­years­old­and­older­it­decreased­by­1.5­times­(716.4).­The­

highest­value­of­primary­morbidity­was­noted­in­2016­(1.7­times­higher­than­in­2010),­and­by­2019­-­a­decrease­of­

1.3­times.­The­average­values­­­of­the­total­morbidity­for­the­study­period­were­1175.4­±­29.6.­By­2019,­the­overall­

incidence­has­been­reduced­by­0.9­times.­

Key words:

­epidemiology­of­ENT­diseases,­rhinosinusitis,­chronic­rhinosinusitis,­primary­morbidity,­general­

morbidity.

Мавзунинг долзарблиги.

­Сурункали­рино-

синусит­(СРС)­аҳоли­ўртасида­энг­кўп­тарқал-

ган­сурункали­касалликларидан­бири­бўлишига­

қарамай,­ушбу­касалликнинг­тарқалиши­тўғри-

сидаги­эпидемиологик­маълумотлар­СРСнинг­

умумий­қабул­қилинган­таърифнинг­йўқлиги­ва­

ишлатилган­диагностика­мезонларнинг­турли-

чалиги­ ҳисобига­ (касалликнинг­ фақат­ клиник­

кўринишини­ намоён­ бўлганда­ қайд­ этилиши,­

бурун­ ёндош­ бўшлиқлари­ рентгенографияси­

ва­КТ­натижаларини­ҳисобга­олиниши­ёки­за-

рарланган­бурун­ёндош­бўшлиқларининг­диа-

гностик­пункциялари­хулосаси­асосида­диагноз­

қўйилиши­ҳисобига)

бир-биридан­фарқ­қилади­

[8].­ЖССТ­маълумотларига­кўра,­юқори­нафас­

йўлларининг­ йирингли-яллиғланиш­ касалли-

клари­ ЛОР­ аъзолари­ патологияларининг­ 70-

80%­ни­ташкил­қилади­[9].­A.С.­Лопатин­(2018)­

Bibliografik manbalar

Айзенберг­ В.­ Л.,­ Диордиев­ А.­ В.,­ Салмаси­ К.­ Ж.­ Реакции­ центральной­ гемодинамики­ на­ физическую­ нагрузку­ у­ больных­ с­ детским­ церебральным­ параличом­ как­ возможность­ выбора­ способа­ анестезии­ и прогнозирования ­течения.­ Анестезиология ­и ­реаниматолология.­2009;­1:­14–17

­Диордиев­ А.В.,­ Айзенберг­ В.Л.,­ Виноградов­ А.В.,­ Вайнштейн­ Д.П.,­ Шагурин­ Р.В.­ Анестезия­ при хирургическом­ лечении ­у­ больных ­с­ церебральным­ параличом­ (обзор)­ //­ Журнал ­неврологии ­и ­психиатрии им.­С. С. Корсакова.­—­2012.­—­№7,­Вып.­2.­—­С.­41-46.

­Лекманов­ А. У.,­ Суворов ­С. Г.,­ Розанов ­Е. М.,­ Александров ­А. Е., ­Хмызова­ С. А. ­Современные ­подходы ­к­ выбору ­метода­ анестезиологического­ пособия­ у­ детей.­ Анестезиол.­и­ реаниматол.­2002;­(1):­12–4.

­ Лихванцев­ В. В.,­ Ситников­ А. В.­ Первый­ опыт­ применения­ севофлюрана.­ Анестезиол.­ и­ реаниматол.­ 2005;­(2):­23–5.

­ Лазарев­ В. В.,­ Цыпин­ Л. Е.­ Синдром­ постнаркозного­ возбуждения­ при­ ингаляционной­ анестезии севофлураном­ у­ детей. ­Анестезиол.­ и­ реаниматол.­2010;­(1):­62.­

­Марочков­ А. В.,­ Шамшур ­А. Н., ­Липницкий­ А. Л.­ Опыт ­применения ­севофлурана ­и ­галотана­ при­ общей анестезии ­у ­детей.­ Анестезиол.­ и­ реаниматол.­2010;­(1):­10.

­ Елькин­ И.О.­ Нарушения­ высших­ психических­ функций­ у­ детей,­ обусловленные­ общей­ анестезией­ и­ операционным­ стрессом.­ Пути­ их­ профилактики­ и­ коррекции:­ автореф.­ дис.­ …­ д-ра­ мед.­ наук.­ — Екатеринбург,­2010.­—­34­с.

­8.­Уткин­ С. И., ­Игнатенко­ Д. Ю.,­ Маршева­ Н. А.,­ Халфин­ Р. Н.,­ Сорокин­ Е.Л.­ Общая­анестезия­ с применением ларингеальной­ маски­ —­ метод­ выбора­ в­ офтальмохирургии­ //­ Доказательная­ медицина­ —­ основа современного­ здравоохранения :­матер.­конгресса.­—­Хабаровск,­2005.­—­С.­276-278.

­Bax­M.,­ Goldstein­M.,­ Rosenbaum­P.,­ Leviton­A.,­ Paneth­N.,­ Dan­B.,­ Jacobsson­B.,­ Damiano­D.­ Proposed­ Definition ­and ­Classification ­of ­Cerebral ­Palsy.­ Journal ­of ­Development al ­Medicine ­and ­Child­ Neurology­ 2005, ­47:­ 571–576.­

­Murphy­ D. ­J.,­ Hope ­P. ­L., ­Johnson ­A. ­Neonata l­risk ­factors ­for ­cerebral­ palsy ­in­ very ­preterm ­babies:­ case­ control­study. ­Br.­ Med.­ J.­ 1997;­ 314:­ 404–408.­

­Menkes ­J. H.­ Textbook ­of ­child­n eurology.­—­Baltimore: ­Williams ­and ­Wilkins,­1995.­—­P.­325-373.

­Wongprasartsuk ­P.,­Stevens­ J.­ Cerebral­ palsy ­and ­anaesthesia­ //­ Paediatr.­ anaesth.­—­2002.­—­№12.­—­P.­ 296-303.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов